رابطه حجم معامله و حجم مبنا

بررسی رابطه بین حجم معاملات سهام و نوسانات قیمت سهام در بورس اوراق بهادارتهران

هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تعیین تاثیر برخی از متغیرهای ریسک بر نوسانات قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا، تاثیرحجم معاملات سهام، اندازه شرکت و بازده بازار بر نوسانات قیمت سهام در شرایط مختلف بازاردر بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1388 لغایت 1391 مورد مطالعه قرار گرفت. در انتخاب نمونه، کلیه شرکت های فعالپذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به جز بانک ها، شرکت های سرمایه گذاری و لیزینگ در نظر گرفته شدند. به منظور تعیین شرایط بازار از معیارهای شاخص قیمت سهام و حجم معاملات )ریالی و تعدادی( در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد. سپس با استفاده از تکنیک رگرسیون داده های پانل، تاثیر متغیرهای منتخب بر بازده سهام 18 شرکت نمونه مورد بررسی قرار گرفت . لازم به ذکر است که در این مطالعه برای انتخاب نمونه از روش غربالگری )حذفی( و تصادفی استفاده شده است. در نهایت نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بین حجم معاملات سهام و نوسانات قیمت سهام در صنایع مختلف رابطه وجود دارد

Keywords:

Authors

کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال -

مراجع و منابع این Paper :

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :

مشکل فقط حجم مبنا بود؟

محمد رضا اعلمی، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با صدای بورس:
در رابطه با ۲۰ شرکتی که بدون حجم مبنا معامله می‌َشوند باید گفت که اگر تصمیمی درست هم باشد ر در زمان مناسب اجرا نشود بازخورد خوبی ندارد.
هر گونه تغییر رویکرد در بازار نزولی یا ضعیف منجر به ترس در میان سرمایه گذاران می‌شود.
تصمیمات قبل از اجرای شدن باید تبین شوند.
دلیل وجود حجم مبنا را باید دانست.
یکی از دلایل وجود حجم مبنا جلوگیری از نوسانات هیجانی در نمادها بوده است.
به نظر می‌رسد اصلاح رویکرد بازار بر اساس دامنه نوسان و تغییرات حجم مبنا اگر کارشناسی شده باشد مطلوب است.
اصلاحات باید به نحوی باشد که ابهام ایجاد نکند.
تاثیرات مثبت و منفی حجم رابطه حجم معامله و حجم مبنا رابطه حجم معامله و حجم مبنا مبنا باید با تجربیات دیگر کشورها سنجید.
به نظر می‌رسد که الویت بازار حجم مبنا نیست بورس مطالب مهمتری دارد.
به طورت کلی باید به سمتی رفت که دامنه نوسان حذف شود و برای حذف آن باید از مکانیزمی استفاده شود که سهامداران متضرر نشوند.
عوض ایجاد رانت برای بازارگردان ها باید از دامنه نوسان استفاده شود.
باید به جای حذف حجم مبنا به تغییر دامنه نوسان پرداخت.
باید از اهرم های استفاده شود که سهامداران متضرر نشوند.
اگر نسخه برای بازار نوشته می‌شود باید کارشناسی شود و باید از تجربیات دیگر کشورها استفاده شود.

حجم مبنا در بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

حجم مبنا چیست؟ احتمالا اگر تازه وارد بورس شده اید و یا دوستانی دارید که در این زمینه فعالیت می‌کنند این اصطلاح را زیاد شنیده باشید. همان‌طورکه می‌دانید قوانین و رعایت آن‌ها در کسب و کار یک ضرورت به حساب می‌آید. در بورس نیز مانند هر کسب ‌وکار دیگری برای ایجاد نظم و رعایت حقوق افراد قوانینی وجود دارد که رعایت آن‌ها ضروری است. یکی از این قوانین بورسی حجم مبنا است که در این مقاله شما را به‌طور کامل با آن آشنا می‌کنیم. پس در ادامه این مقاله آموزشی با ما همراه باشید.

حجم مبنا در بورس چیست؟

این حجم برای ایجاد نظم و رعایت اعتدال ایجاد گردیده‌است. اگر بخواهیم به طور دقیق آن را برای شما بیان کنیم، حجم مبنا در بورس عبارت است از کم ترین تعداد سهامی که لازم است در طول 1 روز، معامله گردد تا بتواند در قیمت اصلی سهام نوسان مثبت و یا منفی ایجاد نماید و می‌توان گفت ابزاری است که منجر به حفظ آرامش سهامداران در معاملات بورسی می‌شود و در نتیجه آن هیجانات کاذب از بین رفته و کاهش می یابد. به علاوه محاسبه این حجم بورس موجب می‌شود که این هیجانات ناشی از کاهش یا افزایش سهام زیادی رشد و یا افت نکنند. خوب است بدانید این کار توسط سامانه انجام می گیرد و انسان در آن دخالت مستقیم ندارد.

حجم مبنا در تابلوخوانی به چه معناست؟

وجود این قانون موجب می‌شود که نوسانات بورس معقول باشد، این مقدار را می‌توانید در تابلوی بورس مشاهده نمایید. یکی دیگر از مزایای این مساله این است که کسی نتواند قیمت سهام را دست‌کاری نماید و رشد و یا ریزش سهام توام با معامله باشد.

هدف از اعمال حجم مبنا چیست؟

مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلیلی که قانون حجم مبنا اعمال می‌شود، ایجاد توازن در بازار بورس است. در واقعیت می‌توان گفت این قانون موجب شده که نوسانات فقط بر مقدار مشخصی از سهام تاثیر گذارد. اگر این شرایط حکم فرما نبود تغییر در چند سهام فرآیند را صعودی و یا نزولی با شیب بسیار زیاد می‌شد که در نهایت منجر به ایجاد یک چرخه ویرانگر در بازار بورس میشد. در واقع حجم مبنا روشی است برای تعدیل این نوسانات.

نحوه محاسبه حجم مبنا به جدیدترین روش

محاسبه حجم مبنا از اهمیت زیادی برخوردار است و مطابق با آن چه گفتیم از سال 1393 به بعد معادل 10 درصد سهام شرکت قرار گرفت. این مقدار برای یک سال معادل 250 روز است. پس اگر بخواهیم آن را به روز تبدیل کنیم باید بر 250 تقسیم نماییم که برابر 10000/4 می‌شود. فرمول حجم مبنا به این صورت است که ابتدا 10 درصد از کل سهام را بر 250 تقسیم نموده و عدد به دست آمده که برابر همان چهار ده هزارم است در تعداد سهام‌های شرکت ضرب می‌شود.

این مقدار در پایان هفته محاسبه شده و در ابتدای هفته وارد میشود و این عدد باید در رنجی بین 50 میلیون تومان تا 1 میلیارد تومان باشد. برخی از صاحب‌ نظران این قانون را به خاطر افراد و شرکت هایی که سهام خیلی بالا یا پایینی دارند لازم می دانند. در نهایت پس از این محاسبات لازم است به روش‌های زیر این اعداد را چک نماییم.اگر عدد به دست آمده در محدوده 50 میلیون تا 1 میلیارد بود(این عدد در روز چهارشنبه محاسبه می‌شود) به عنوان حجم مبنا در روز شنبه وارد سیستم خواهد شد. اگر این عدد از 50 میلیون کمتر باشد، برای محاسبه حجم در روز شنبه باید 50 میلیون تومان را بر قیمت نهایی در روز چهارشنبه تقسیم نماییم. اگر این عدد از یک میلیارد بیشتر باشد، حجم مبنای نهایی برابر است با این مبلغ بر قیمت نهایی در روز چهارشنبه.

فرمول حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا در شرکت‌های بورسی چگونه تعیین می‌شود؟

این حجم در شرکت‌های بورسی به این صورت تعیین می‌شود:

اگر سرمایه بیست میلیارد ریال و یا بالاتر بود این میزان برابر صد و بیست میلیارد ریال است اما اگر سرمایه از بیست میلیارد ریال کمتر بود میزان به صد میلیارد ریال کاهش مییابد.

مزایای وجود حجم مبنا

این قانون دارای مزیت‌هایی است که از جمله آن می‌توان به جلوگیری از کاهش مداوم و یا قفل شدن در صف فروش اشاره نمود. در واقعیت از طریق این قانون حجم قابل توجهی دست به دست می‌شود. در نتیجه ورود افراد جدید نمی‌تواند سبب نزولی شدن فرآیند گردد. از دیگر مزایای حجم مبنا می‌توان به جلوگیری از حرکات یک باره و تعدیل کردن شیب اشاره نمود. گاهی ممکن است معاملات در حدی کاهش یابند که نوسانات خیلی کم شود در این حالت سازمان بورس مجبور است یک محدوده را مشخص نموده و در طی آن حجم را در نظر نگیرد.

نحوه دریافت حجم مبنا به چه صورت است؟

حجم مبنا در هر چهارشنبه محاسبه شده و در روز شنبه بر روی سایت قرار می‌گیرد. اگر قصد دارید این مقدار را ببینید لازم است به سایت سازمان بورس به نشانی www.tsetmc.com وارد شده و با کلیک روی نماد بورس و وارد کردن اطلاعات آن را مشاهده نمایید.

قیمت پایانی چیست؟

قیمت پایانی قیمتی است که میانگین وزنی معاملاتی که بر روی هر نماد در روز انجام شده است را نمایش می دهد. حجم مبنا قیمت پایانی را از فرابورس و بورس متمایز می­کند. این مقدار برای تمام نمادهای فرابورس عدد یک در نظر گرفته می­شود. پس قیمت پایانی هر معامله فرابورسی عبارت است از میانگین موزونی از تمامی معاملاتی که در روز انجام می­شود. اما برای نمادهای بورسی قیمت پایانی با توجه به عدد میانگین روزانه هر نماد مناسب با این حجم تعدیل می­شود. در ماه اسفند سال 1398 حجم مبنا تغییراتی داشت و در شرکت­های فرابورسی دیگر برابر یک نیست. که سعی می­کنیم در ادامه شما را بیشتر با جزئیات این قانون آشنا کنیم.

عملکرد قانون جدید بر روی حجم مبنا به چه صورت است؟

عملکرد جدید قانون بر روی این حجم به نوعی متعادل کردن میزان نقدینگی ورودی به بازار با روند رشد است. انتظار می‌رود قانون جدید سرعت رشد بازار را کم کند که البته این موضوع بیشتر در سهام‌های کوچک دیده می‌شود. قبل از وجود این حجم معمولا با حجم کمی از پول رشد زیادی به وجود می‌آمد. اکثر شرکت‌ها حجم مبنایی بیشتر از دو برابر مقداری که از فرمول به دست می‌آید به دست آورده و در نتیجه این مساله موجب می-شود قیمت‌ها بیشتر افزایش پیدا کنند.

از دیگر مزایای قانون جدید می‌توان به این مساله اشاره کرد که روند یکنواخت نزولی شدن از بین می‌رود و افرادی که تازه وارد بورس می‌شوند در کم شدن این روند نزولی تاثیر دارند اگر معامله ای انجام نشود نزول قیمت کاهش یافته و در کل هنگامی که بازار منفی است کمک بسیار بزرگی خواهد کرد. همچنین از دیگر مزایای این قانون می‌توان به کاهش قیمت سازی در بازار اشاره کرد و باعث می شود قیمت‌ها واقعی‌تر به نظر برسند. به زبان ساده‌تر هدف از قانون جدید این است که قیمت‌ها دستکاری نشده و در کل این قانون برای سرمایه‌گذاری بلند مدت مناسب است و از ریزش و رشدشارپی جلوگیری می‌کند.

سخن پایانی

حجم مبنا یکی از قوانینی است که برای تعدیل در بورس و جلوگیری از ایجاد نوسانات ایجاد گردیده است و م‌ی­توان آن را به عنوان یکی از بهترین قوانین بورسی که از سال 1382 در کشور اجرا می‌شود قلمداد کرد به عبارت دیگر این قانون برای ایجاد توازن در بازار بورس بسیار مفید است و بیشترین تاثیر را بر روی سرمایه‌­های بلند­مدت دارد.

حجم مبنا چیست؟

اگر شما هم یکی از افرادی هستید که تازه به بازار بورس وارد شده اید پس حتما به این سوال برخورده اید که چطور در زمان بازار یک سهمی که در بالاترین قیمت در حال معامله هست، قیمت پایانی آن و درصد سود آن دربالاترین قیمت قرار ندارد!

مزیت اصلی حجم مبنا

مهمترین مزیت حجم مبنا این است که میزان نوسان یک سهم را کاهش داده و به تبع آن تاثیر بازی گردانان سهم را کاهش داده و از نوسانات شدید سهم و کاهش یا افزایش بی دلیل سهم جلوگیری می کند ، بطوری که اگر این ابزار وجود نداشت امکان نوسانات مثبت و منفی سهم با چند معامله و خرید و فروش چند نفر به بالاترین یا کمترین میزان خود میرسید و امکان سود یا ضرر های نا متعارف بوجود می آمد.

تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی

حجم مبنا بصورت مستقیم با قیمت پایانی در ارتباط هست، بطوری که اگر سهمی دارای حجم مبنای 5 میلیون باشد، برای اینکه قیمت پایانی این سهم (که تعیین کننده میزان سود یا ضرر در پایان بازار است) رابطه حجم معامله و حجم مبنا در بالاترین قیمت خود تعیین شود باید 5 میلیون برگ سهم در بالاترین قیمت معامله شود تا قیمت پایانی در حالت ماکزیمم روز یا +5 درصد قرار بگیرد ،و به همین ترتیب برای حالت نزولی نیز روال به همین شکل می باشد.
در این بین اگر 500 هزاربرگ سهم که معادل 10 درصد حجم مبنا هست مورد معامله قرار بگیرد ، میزان رشد سهم و یا قیمت پایانی برابر 0.1 قیمتی است که سهم در آن معامله می شود.

حجم مبنای یک به چه معناست؟

بله درست است حجم مبنای یک نیز وجود دارد و مربوط به حق تقدم می شود و معنی آن، این است که هر تغییری در قیمت آخرین معامله، دقیقا به همان میزان باعث تغییر در قیمت پایانی در همان عدد خواهد شد. ( ثبت نام دربایننس )

نتیجه گیری

حجم مبنا ابزاری است که جلوی نوسان های شدید بازار را گرفته و از نزول یا صعود یکباره سهم با چند معامله کوچک جلوگیری میکند و تنها زمانی قیمت پایانی سهم در حالت ماکزیمم قرار دارد که حجم مبنا آن شرکت تکمیل شده باشد.
حجم مبنا نیاز به محاسبه ندارد و در پرتفو بورسی شما یا سایت TESTMC قابل مشاهده می باشد.

سوالات متداول حجم مبنا

به زبان ساده به حداقل تعداد سهمی که باید در بورس مورد معامله قرار بگیرد تا در دامنه نوسان سهم رشد کند یا کاهش یابد.

برای جلوگیری از سفته بازی و شناسایی دقیقتر قیمت استفاده می شود. با وجود حجم مبنا قیمت پایانی زمانی میانگین وزنی معاملات می شود که حداقل حجم مشخصی ثبت شود. به طور کلی حجم مبنا بصورت مستقیم با قیمت پایانی در ارتباط است.

حجم مبنا نیاز به محاسبه ندارد و در پرتفو بورسی شما یا سایت tsetmc.com قابل مشاهده می باشد.

حجم مبنا در بورس

در هر بازاری کسب و کارهای فراوانی وجود دارد و با به وجود آمدن هر نوع کسبِ درآمدزایی، امکانِ پیش آمدن هر گونه مشکلِ خارج از چهارچوبی فراهم خواهد آمد. برای پیش‌گیری از چنین مصائبی بازار بورس ایران کلیدواژه جدیدی را تحت عنوان حجم مبنا به لغت‌نامه بورس اضافه کرد. که در بازار بورس شبیه یک سد قدرتمند و غیرقابل نفوذ عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد قیمت سهام شرکت‌ها هیجانی و بی‌رویه رشد کنند. از سوی دیگر حجم مبنا کاهش ارزش سهام را هم کنترل می‌کند و نمی‌گذارد قیمت‌ها با شیبی تند دچار سقوط شده و سهامداران را به ورشکستگی بکشانند.

منظور از حجم مبنا چیست؟

حجم مبنـا، حداقل تعداد سهامی است که شرکت موظف است در طول روز آن‌ها را معامله کرده و مورد داد و ستد قرار دهد، تا قیمت اصلی سهام بتواند در دامنه ماکزیمم و مینیموم قیمت خود نوسان پیدا کند. اگر یک روز تعداد سهم معامله شده یک شرکت به عدد حجم مبنا نرسد، به همان میزان درصد نوسان قیمت آن سهم کاهش پیدا خواهد کرد. از سال 1382 که این ویژگی به بازار بورس اضافه شد، این عدد چندین بار در شرایط مختلف تغییر پیدا کرده است.

طبق مصوبه تصویب شده در سال 1393، حجم مبنای تمام شرکت‌های بورسی معادل 4 در 10 هزار سهام شرکت است، البته با در نظر گرفتن این موضوع که حداقل ارزش مبنا برای همه شرکت‌ها برابر 5 میلیارد تومان و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌هایی با سرمایه بالای 2 هزار میلیارد، 12 میلیارد تومان باشد.

حداکثر ارزش مبنای در نظر گرفته شده برای شرکت‌هایی که سرمایه‌شان کمتر از 2 هزار میلیارد تومان است، 10 میلیارد تومان تعیین شده. در حال حاضر حجم مبنای تصویب شده برای شرکت‌های حضور یافته در بازار بورس 0.0008(هشت هزارم) است. این را هم اضافه کنیم که نیازی نیست خودتان حجم مبنا را محاسبه کنید چرا که در سایت بورس تهران حجم مبنای هر سهم قرار گرفته است؛ با این حال خوب است که روش محاسبه آن را هم به معلوماتتان اضافه کنید:

10000/(تعداد سهام شرکت * 4) = حجم مبنا

حجم مبنای به دست آمده را در قیمت پایانی آخرین روز کاری که چهارشنبه است ضرب کنید؛ اگر عدد به دست آمده در آخرین روز کاری عددی بین 50 تا 120 میلیارد ریال بود، حجم مبنا برای شنبه که اولین روز کاری است همان عدد به دست آمده از فرمول بالاست اما اگر عدد حاصل شده کمتر از 50 ملیلیارد ریال بود، حجم مبنا برابر خواهد بود با 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی آخرین روز کاری.

حجم مبنا به زبان ساده

فهم معنای واقعی حجم مبنا، در ظاهر کمی دشوار به نظر می‌رسد بنابراین اجازه بدهید با یک مثال ساده‌ و قابل لمس‌تر آن را برایتان توضیح بدهم.

فرض کنید امروز شما یک کالای ارزان قیمت مثل خودکار را که نهایتا 5 هزار تومان ارزش داشته باشد، به قیمت 100 هزار تومان از دوستتان خریداری می‌کنید. با این 100 هزار تومان پولی که شما بابت یک خودکار پرداخت کرده‌اید، قیمت خودکار در بازار بالا نخواهد رفت، چرا که حجم کالای خریداری شده با این قیمت بسیار کم، محدود و غیرواقعی بوده است. اما اگر حجم این خرید را در سطح کشور هزاران برابر کنیم، قیمت آن کالا بالا خواهد رفت، چرا که حجم معاملات عظمت پیدا کرده است. حجم مبنا همان مبنایی است که تعداد خرید و فروش‌ها را سنجیده و تصمیم می‌گیرد تا چه اندازه آن‌ها را در میزان تغییرات اثر بدهد. وجود حجم مبنا اجازه نمی‌دهد هرکسی با یکی دو خرید و فروش جزئی و با پول کم، ارزش سهام را مثبت یا منفی کرده و در مسیر معاملات اختلال ایجاد کند.

طبقه بندی حداقل ارزش	ارزش
حداقل ارزش مبنای بازار اول و دوم فرابورس	۵۰ میلیارد ریال
حداقل ارزش مبنای تابلو زرد	۲۰ میلیارد ریال
حداقل ارزش مبنای تابلو نارنجی	۱۰میلیارد ریال
حداقل ارزش مبنای تابلو قرمز	۵میلیارد ریال

طبقه بندی حداکثر ارزش	ارزش
حداکثر ارزش مبنای شرکت با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر	۱۲۰میلیارد ریال
حداکثر ارزش مبنای شرکت با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال	۱۰۰میلیارد ریال

قیمت پایانی چیست؟

قیمت پایانی به طور ساده عبارت است از قیمتی که بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست می‌آید. اما آنچه که قیمت پایانی در بورس تهران را از نمادهای مورد معامله در فرابورس جدا می‌کند میزان حجم مبنا تعیین شده از سوی هر یک از این بازارها است. درحالی که بورس تهران حجم مبنا نمادها را بر اساس قوانین داخلی محاسبه می‌کند، مطابق با دستورالعمل‌های به کار گرفته شده در فرابورس، حجم مبنا برای تمامی نمادهای این بازار «عدد یک» در نظر گرفته شده است.

بنابراین قیمت پایانی در هر یک از نمادهای فرابورسی برابر با میانگین موزون تمامی معاملات انجام شده در روز خواهد بود. این در حالی است که نمادهای بورسی باید برای به دست آمدن قیمت پایانی هر روز عدد حاصل از میانگین وزنی را متناسب با حجم مبنا تعیین شده برای آن نماد تعدیل کنند.

لازم به ذکر است از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸، حجم مبنا در شرکت های بورسی تغییر کرده و در شرکت های فرابورسی نیز حجم مبنا جهت محاسبه قیمت پایانی قرار داده شده و دیگر حجم مبنای این شرکت ها یک نیست. که در ادامه به توضیح جزییات این قانون نیز پرداخته خواهد شد.

کارکرد قانون جدید حجم مبنا در بورس

کارکرد تغییر قانون حجم مبنا، به نوعی هم اسکیل کردن روند رشد با وضعیت ورود نقدینگی در بازار است. در بازار فرابورس، انتظار می رود این قانون از سرعت رشد بازار کم کند، اما این موضوع تاثیر خود را بیشتر در سهام شرکت های کوچک تری نشان خواهد داد که پیش از این و در عدم وجود حجم مبنا با دستکاری قیمت ها، پروژه شدن و با حجم کوچکی از پول رشد می کردند.

گرچه حجم معاملات اکثر این شرکت ها بیش از دو برابر فرمول اتخاذ شده در روز می باشد و با توجه به در نظر گرفتن قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته برای محاسبه حجم مبناء هرچه قیمت بالاتر برود نیاز به حجم مبنای کمتری خواهد بود و این موضوع قیمت ها را به سمت رابطه حجم معامله و حجم مبنا بالاتر سوق می دهد.

بنظر می رسد این قانون کمک کند، نزولی شدن متداوم و قفل شدن در صف فروش نداشته و در صف فروش نیز حجم متناسبی دست به دست شود که با ورود سهامدار جدید از شدت نزول کاسته خواهد شد و در صورت عدم معامله قیمت پایانی ترمز نزول قیمت را خواهد کشید و این مسئله در روزهای منفی به کمک بازار خواهد آمد.

در مجموع با توجه به ورود حجم بالایی از نقدینگی، انتظار می رود چهارچوب های قانونی نیز به مراتب حرفه ای تر و تکمیل شوند، این قانون کمک می کند قیمتها مبتنی بر حجم های واقعی تر مشخص شده و اثر قیمت سازی در بازار کمرنگ تر شود.

در انتها، توضیح ساده این مفهوم چنین است که اگر حجم مبنا برابر با حجم معاملات یک روز یک نماد باشد، قیمت پایانی معاملات آن روز برابر با میانگین وزنی تمامی معاملات در روز یاد شده خواهد بود. اما اگر میزان معاملات انجام شده در یک روز تنها درصدی از حجم مبنا باشد دیگر نمی‌توانیم قیمت پایانی را تنها با گرفتن میانگین وزنی از همه معاملات آن روز به دست بیاوریم.

چگونگی محاسبه حجم مبنا

برای آنکه چگونگی به کارگیری حجم مبنا را به خوبی توضیح دهیم با مثالی ساده کار را پی می‌گیریم. فرض کنید که یک نماد، حجم مبنایی برابر با ۲ میلیون سهم دارد. در چنین شرایطی اگر قیمت پایانی این نماد در روز گذشته ۱۲۰ تومان باشد و میزان معاملات آن در روز مورد نظر به یک میلیون سهم (یعنی ۵۰ درصد حجم مبنا) برسد.

در اولین قدم از محاسبه قیمت پایانی روز جاری، ابتدا میانگین وزنی معاملات آن روز را به دست می‌آوریم. سپس تفاوت میانگین به دست آمده با قیمت پایانی روز گذشته را در نسبت معاملات امروز به حجم مبنا ضرب می‌کنیم و آن را به قیمت پایانی روز گذشته اضافه خواهیم کرد تا قیمت پایانی به دست آمده در این روز محاسبه شود. در این حالت اگر فرض کنیم که میانگین وزنی معاملات روز جاری ۱۳۰ باشد، قیمت پایانی نماد برابر با ۱۲۵ تومان خواهد بود.

میانگین وزنی معاملات امروز: ۱۳۰

قیمت پایانی روز گذشته: ۱۲۰ تومان

حجم مبنا: ۲ میلیون سهم

حجم معاملات روز جاری: ۱ میلیون سهم

تفاوت میانگین وزنی معاملات امروز با قیمت پایانی در روز گذشته:

۱۳۰-۱۲۰=۱۰

تعدیل با حجم مبنا:

۵=۱۰*۰.۵

قیمت پایانی امروز:

۱۲۵=۱۲۰+۵

بنابراین مبنای تغییرات قیمت‌ها و سقف مجاز نوسان روز بعد، در بازه ۵ درصد مثبت و ۵ درصد منفی خواهد بود.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه موضوعات در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.