چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟

با افزایش حجم ورود و سرمایه‌گذاران بورسی، ترافیک در بازار سهام افزایش چشمگیری داشت و یکی از راه‌هایی که سازمان بورس برای کنترل ترافیک انتخاب کرد، مجاز و متوقف کردن سهم‌ها در طول ساعات بازار بود. افراد با تجربه‌تر این موضوع را بهتر درک ‌کردند و رفتار صبورانه‌تری از خود نشان دادند، اما افراد مبتدی نسبت به سهم خود بی‌اعتماد و مردد شدند و در نتیجه صف‌های طولانی برای فروش سهام تشکیل شد که یکی از دلایل منفی شدن بازار، همین صف‌های طولانی است.

هفت اشتباه مالی جبران ناپذیر

مریم بیدمشگی پور نویسنده: جیل اشلزینگر
منبع: MoneyWatch
مترجم: مریم بیدمشگی پور
چه کسی تا به حال به صورت ناخود آگاه مرتکب اشتباه مالی نشده است؟ بیایید به اشتباهاتمان اعتراف کنیم، همه ما کارهای احمقانه‌ای انجام می‌دهیم که باید به خاطر آنها هزینه زیادی بپردازیم.

نویسنده: جیل اشلزینگر

مترجم: مریم بیدمشگی پور

چه کسی تا به حال به صورت ناخود آگاه مرتکب اشتباه مالی نشده است؟ بیایید به اشتباهاتمان اعتراف کنیم، همه ما کارهای احمقانه‌ای انجام می‌دهیم که باید به خاطر آنها هزینه زیادی بپردازیم. بر اساس تحقیقی که توسط اتحادیه مصرف‌کنندگان آمریکا و شرکت پریمریکا انجام شده، دو سوم آمریکایی‌ها عنوان کرده‌اند که حداقل یک اشتباه بسیار نادرست مالی انجام داده‌اند و تقریبا نیمی(۴۷ درصد) ازکسانی که مورد سوال قرارگرفته بودند، پذیرفتند که حتی خطاهایی بیشتر از یک اشتباه مالی مرتکب شده‌اند. کمترین هزینه این اشتباهات مالی ۵۰۰۰ دلار، ولی هزینه میانگین آن ۲۳۰۰۰ دلار بوده است.

ارتکاب اشتباهات کوچک اصلا غیرعادی نیست، ولی گزارش‌ها نشان داده که بیشتر کسانی که مورد تحقیق قرار گرفته‌اند، باور داشته‌اند که توانایی آنها در تصمیم‌گیری مالی «خوب» یا «بسیار خوب» است. این در حالی است که آنها اشتباهات پرهزینه مالی در گذشته داشته‌اند.

استفن بروبک، مدیرعامل سی اف‌ای (CFA) در این باره اظهار می‌کند: «با در نظر داشتن اشتباهات مالی گذشته آنها و پیچیدگی بنگاه‌های مالی بازار، ما از نتایج این تحقیق شگفت‌زده شدیم،از اینکه چگونه تعداد زیادی از آمریکایی‌ها از طبقه متوسط جامعه توانایی خودشان را برای تصمیمات گوناگون مالی در رده بسیار بالا درجه‌بندی می‌کنند».

اگر همه ما باهوش و با اعتماد به نفس در امور مالی هستیم، پس دلیل اینکه هزاران دلار برای جبران تصمیمات اشتباهمان هزینه می‌کنیم، چیست؟ در ادامه اشتباهاتی که من به طور مکرر در زمانی که مشاور سرمایه‌گذاری بودم و به آنها برخورد کردم را شرح می‌دهم که می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های مالی مفید باشد.

۱)عدم پس‌انداز یک مقدار مناسب سرمایه ضروری. پس‌اندازکردن بخشی از هزینه‌های زندگی به مدت۶ تا ۱۲ ماه این امکان را به شما خواهد داد تا بسیاری از بحران‌های مالی خود را پشت سر بگذارید بدون اینکه از پس‌اندازی که برای دوران بازنشستگی ذخیره کردید، خرج کنید.

۲) ایجاد یک برنامه مالی بسیار خوشبینانه. از اواسط دهه ۹۰ میلادی تا زمان بحران اقتصادی کنونی، بسیاری از برنامه‌های مالی براین اساس که سود سرمایه‌گذاری‌های سالانه به طور میانگین ۱۰درصد خواهد بود تدوین شدند. کسانی که باورهای محافظه‌کارانه تری داشتند با خطرات کمتری در سال‌های رکود اقتصادی مواجه شدند.

۳) پرداخت بیش از حد حق‌الزحمه. چرا سرمایه‌گذاران به‌طور مداوم با سرمایه‌گذاری‌هایی که نیاز به پرداخت هزینه زیادی دارند، به خود ضرر وارد می‌کنند؟ آن دسته از سرمایه‌گذارانی که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بدون کمیسیون، سرمایه‌گذاری می‌کنند، سالانه ۱درصد تا ۲ درصد سود بیشتری نسبت به سرمایه‌گذارانی که در دارایی‌های مدیریت شده که شامل هزینه فروش می‌شود سرمایه‌گذاری می‌کنند، به خود نفع می‌رسانند.

۴) اجازه دهید احساسات شما در مدیریت تصمیمات مالی حاکمیت داشته باشد. دو گونه احساسات هستند که به زندگی مالی ما شدیدا جهت می‌دهند: ترس و طمع. در راس امور بازار، طمع باعث می‌شود تا ما ریسک‌های بزرگ تری بپذیریم. برعکس زمانی که کسری بودجه داریم، ترس بر ما غلبه می‌کند و ما را وادار می‌کند هر آنچه داریم بفروشیم. برای پیشگیری از این موج‌های احساسی، می‌توان به جای سرمایه‌گذاری در یک زمینه مشخص، سهام مختلفی را خریداری کرد، زیرا این رویکرد موجب خواهد شد ریسک سرمایه‌گذاری شما در دسته‌های مختلف سرمایه‌گذاری مانند بورس، قراردادهای مالی، پول نقد و کالا تقسیم شود.

۵) نداشتن بیمه مناسب یا خرید بیش از حد بیمه. بیمه بخش ضروری یک برنامه مالی است. با این وجود، در اغلب موارد مردم در این موضوع افراطی عمل کرده و از حالت نداشتن پشتوانه بیمه‌ای کافی چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ یا عکس آن با دراختیار گرفتن پشتوانه بیش از حد، تغییر موضع می‌دهند. یک راه خوب برای تعیین مقدار بیمه سرمایه مورد نیاز شما، مشورت با متخصصان در این زمینه است.

۶) داشتن تصور غیرواقعی در مورد ریسک. اگر قرار است سرمایه‌گذاری با ریسک بالا انجام دهید، مانند خرید مقدار زیادی از یک سهام مشخص یا سرمایه‌گذاری در یک شرکت کوچک، تنها مقدار پولی که تمایل دارید از دست دهید را به آن اختصاص دهید، این همان مقداری است که در درازمدت، زندگی مالی شما را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.

در مقابل برخی از سرمایه‌گذاران تنها در شرکت‌هایی که تصور می‌کنند عملکردی مشابه اپل خواهند داشت سرمایه‌گذاری می‌کنند، ولی ممکن است که آن شرکت به چنین سودی نرسد. بنابراین بهتر است سرمایه‌گذاری خود را تک رقمی کنید و مواجهه خود را با ریسک‌های احتمالی به طور منطقی مدیریت کنید.

۷) عدم کمک گرفتن از دیگران. تعداد زیادی از افراد توانایی مدیریت مالی زندگی خودشان را دارند، ولی در نمونه‌های متعددی استخدام یک فرد حرفه‌ای، منطقی به نظر می‌رسد. اطمینان حاصل کنید برای چه خدماتی پول پرداخت می‌کنید و چگونه مشاور شما این هزینه را برایتان جبران می‌کند. برای مثال، اگر مشاور شما کارمزد فروش می‌گیرد، باعث می‌شود به فروختن کالا یا هر چیزی به‌طور مداوم تشویق شود، بدون توجه به اینکه شما از آنچه خریداری می‌کنید رضایت کامل دارید یا نه.

بهتر است مشاور حقوق بگیری که مورد اعتماد واقعی شما است استخدام کنید، چون چنین مشاوری در بهترین زمینه‌های مورد توجه شما و به نفع شما فعالیت می‌کند.

در شرایط فعلی بورس چه اقدامی برای حفظ سرمایه و جبران زیان انجام دهیم؟

یکی از دغدغه‌های تمام سرمایه‌گذاران بورسی، نحوه عملکرد در شرایط بحرانی بازار است. معمولا وقتی که بازار منفی می‌شود، افراد کم تجربه‌تر مستاصل می‌شوند و تصمیمات اشتباهی می‌گیرند؛ تصمیم برای فروش سهام (حتی با درصدی ضرر) که تشکیل صف فروش می‌دهد و اوضاع بازار را وخیم‌تر می‌کند، نمونه‌ای از این تصمیم‌ها است. در ادامه به بررسی دلیل منفی شدن بازار و همچنین چگونگی کنترل احساسات و اخذ بهترین تصمیم‌ها در این شرایط می‌پردازیم.

دلیل منفی شدن بازار بورس

ریسک بخشی جدایی‌ناپذیر از بازار بورس است. در حالت کلی ریسک‌ها به دو نوع سیستماتیک و غیر سیستماتیک تقسیم می‌شوند. ریسک‌های سیسستماتیک عوامل اجتناب‌ناپذیری مانند جنگ و دیگر رخدادهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هستند؛ این عوامل توسط سرمایه‌گذار قابل کنترل نیستند و شخص شاید تنها با تقسیم دارایی خود بین چندین بازار مختلف بتواند تا حد کمی این ریسک را کنترل کند. ریسک‌های غیر سیستماتیک اجتناب‌پذیر هستند؛ و هر فردی با یادگیری تحلیل‌های بنیادی، تکنیکال، مهارت‌های معامله‌گری، نقشه‌خوانی و… می‌تواند آینده سهم‌های مختلف را پیش‌بینی کند و از تاثیر منفی ریسک‌های غیر سیستماتیک بر سهام خود پیشگیری کند.

پس در حالت کلی منفی شدن بازار بورس یک روند طبیعی و به عبارتی ریسک این بازار است. با نگاهی جزئی‌تر به وقایع این مدت، می‌توانیم موارد زیر را به عنوان دلایل تاثیرگذار در منفی شدن بازار برشماریم:

با افزایش حجم ورود و سرمایه‌گذاران بورسی، ترافیک در بازار سهام افزایش چشمگیری داشت و یکی از راه‌هایی که سازمان بورس برای کنترل ترافیک انتخاب کرد، مجاز و متوقف کردن سهم‌ها در طول ساعات بازار بود. افراد با تجربه‌تر این موضوع را بهتر درک ‌کردند و رفتار صبورانه‌تری از خود نشان دادند، اما افراد مبتدی نسبت به سهم خود بی‌اعتماد و مردد شدند و در نتیجه صف‌های طولانی برای فروش سهام تشکیل شد که یکی از دلایل منفی شدن بازار، همین صف‌های طولانی است.

از طرفی ترافیک بالا و مشکلات قطعی که در هسته بورس به وجود می‌آمد، باعث عدم عملکرد صحیح سرمایه‌گذاران می‌شد. این موضوع سهامداران با استراتژی بلندمدت را کمتر تحت تاثیر قرار داد. ولی کسانی که روزانه حجم بالایی از معاملات را انجام می‌دادند، بر اساس اتفاقات این لحظه تصمیم به خرید یا فروش سهمی می‌گرفتند و سفارش خود را ثبت می‌کردند، اما این سفارش با تاخیر (مثلا ۳۰دقیقه‌ای) اعمال می‌شد و عملا تصمیم خریدار یا فروشنده تحت تاثیر آن تاخیر زمانی قرار گرفته و در حجم بالا تاثیر آن روی بازار قابل مشاهده شد. مورد دیگر بسته‌های اعتباری بود که کارگزاری‌ها با تایید سازمان بورس در اختیار سهامداران می‌گذاشتند و سرمایه‌گذار با استفاده از آن می‌توانست خرید‌های بیشتری انجام داده و از فروش‌های ضروری برای خرید یک سهم خاص جلوگیری می‌شد و به عبارتی شخص می‌توانست معاملات خود را بهتر مدیریت کند. اما در مدت اخیر طی ابلاغیه سازمان بورس و اوراق بهادار میزان این اعتبارات کاهش چشمگیری داشت و این کاهش منجر به بالا رفتن حجم فروش، تشکیل صف و منفی شدن بازار شد.

اخبار متفاوتی که در رابطه با دومین صندوق ETF دولتی منتشر و به صورت مکرر تایید و تکذیب می‌شد، در منفی شدن بازار تاثیر داشت. در ابتدا قرار بود در صندوق دارا دوم، سهام خودرویی عرضه شود و با توجه به پررونق بودن معاملات این گروه در بازار بورس، سهام مربوطه شدیدا تحت‌الشعاع قرار گرفت. سپس این تصمیم تغییر کرد و قرار شد سهام گروه پتروشیمی در صندوق دوم عرضه شود که با توجه به بنیادی بودن این سهام، خبر مربوطه تاثیر خود را بر بازار گذاشت و در نهایت تغییر مکرر تاریخ اعلام شده برای عرضه صندوق، بی‌اعتمادی سهامداران را تشدید کرد و تصمیمات ناشی از آن تاثیر منفی خود را در بورس آشکار ساخت.
در نهایت ابلاغیه سازمان بورس برای کاهش میزان سهام در صندوق‌های سرمایه‌گذاری (که خوشبختانه عملی نشد)، آزادسازی سهام عدالت به صورت غیر اصولی در نمادهای دولتی و تاثیرگذار در شاخص، کاهش حمایت از طرف سهامداران حقوقی، موجب تشکیل شدن صف‌های فروش شده و در منفی باقی ماندن بازار موثر بودند.

چگونه سرمایه خود را در شرایط بحرانی بازار بورس مدیریت کنیم؟

حفظ سرمایه در شرایط بحرانی بازار منفی اگرچه کاری ساده محسوب نمی‌شود اما غیرممکن هم نیست. همان طور که یک عامل مشخص به تنهایی این شرایط بحرانی را پدید نیاورده، راه رهایی از آن هم یک مورد خاص نیست و با مد نظر قرار دادن عوامل متعددی می‌توان بهترین تصمیم را اخذ کرد. در ابتدا بهتر است سه مورد کلی را که می‌تواند شما را در بهترین مسیر قرار دهد در نظر بگیرید:

• خرید بر حسب تحلیل (و نه شایعات)

• شناخت بهترین زمان برای فروش

• پرهیز از رفتارهای احساسی و هیجانی

در ادامه به توضیح مختصری در رابطه با هر کدام از این موارد می‌پردازیم.

خرید و فروش بر اساس تحلیل

این که کسی می‌گوید سهمی همیشه سودده است، قرار است اتفاق خوبی برای سهم x بیفتد یا از این قبیل صحبت‌ها، نباید تاثیر زیادی روی تصمیم‌گیری شما داشته باشد. اول این که سعی کنید تحلیل بنیادی و تکنیکال را به خوبی بیاموزید؛ از آن جایی که تحلیل بنیادی دید بلندمدت به سهام دارد، باعث می‌شود شما افق دورتری را ببینید و منفی شدن بازار باعث رعب و وحشت در شما نشود. اگر تجربه زیادی ندارید، زمان خرید سهم‌هایی را انتخاب کنید که حتی با عدم فروش آن، بتوانید روی سود نقدی مجمع آن حساب کنید. اگر چه شما باید به عنوان یک سهامدار پیگیر اطلاعیه‌ها باشید، اما تجربه ثابت کرده که اگر قیمت یک سهم با صدور اطلاعیه‌ای افزایش یابد، به سرعت با صدور اطلاعیه‌ای دیگر کاهش می‌یابد؛ این سهم‌ها مورد علاقه نوسان‌گیران هستند و برای سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت انتخاب خوبی نیستند.

نقدشوندگی عامل مهمی است که باید مد نظر قرار دهید. گاهی سهمی سود خوبی دارد اما رتبه نقدشوندگی آن پایین است. زمان چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ خرید حتما رتبه نقدشوندگی سهام را مطالعه کنید. همچنین اگر سهمی را با انجام تحلیل تهیه کردید و با گذر زمان به هدف خود نزدیک شدید، قبل از فروش سهم دیگری را انتخاب کنید. نقد کردن سهام بدون تصمیم بعدی چندان عاقلانه به نظر نمی‌رسد.

نوسان‌گیری را الگوی کار خود برای فعالیت در این بازار قرار ندهید؛ این روش مناسب افراد باتجربه است و افرادی که برای مدت‌ها در این بازار فعالیت کرده‌اند می‌توانند فرصت‌های مناسب نوسان‌گیری را شناسایی کنند. این روش هرگز مناسب افراد مبتدی نیست. زمان خرید به این موضوع توجه کنید که سود بالای یک سهم، احتمالا ریسک سرمایه‌گذاری در آن را هم افزایش می‌دهد و به عبارتی یک‌بعدی به بازار نگاه نکنید؛ هرگز پرتفوی خود را تک سهم نکنید، چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ پرتفوی شما باید تعادل داشته باشد و همچنین حد ضرر را برای سهم‌ها در نظر بگیرید، شما نمی‌توانید تا ابد منتظر برگشت بازار باشید، با توجه به حد ضرری که برای سهام مختلف درنظر می‌گیرید اقدام به فروش کنید.

اگر می خواهید در زمینه نوسان گیری آموزش ببینید، وارد شوید.

شناخت بهترین زمان برای فروش

شناسایی بهترین زمان فروش سهم، با روش‌های متفاوتی انجام می‌گیرد. تحلیلگران بنیادی بر اساس تعیین ارزش واقعی سهم خرید و فروش می‌کنند. اگر تحلیل بنیادی را بیاموزید می‌توانید بر اساس آن برای سهام مختلف در بازار منفی و مثبت تصمیم بگیرید. به عنوان مثال شما با تحلیل بنیادی، ارزش واقعی سهمی را مبلغ x پیش‌بینی می‌کنید. اگر قیمت بازار سهم زیر رقم تخمینی بود، آن را می‌خرید زیرا پیش‌بینی می‌کنید سهم‌ها در بلندمدت به سمت ارزش ذاتی خود حرکت می‌کنند.
روش دیگر فروش بر اساس فرصت بهینه (نوسان‌گیری) است. بررسی مداوم اخبار و بازار بورس و فروش در بالاترین نقطه و خرید در پایین‌ترین قیمت ممکن، روشی است که معمولا نوسان‌گیران از آن استفاده می‌کنند؛ اما در حالت کلی شناخت فرصت‌های مناسب مهارتی است که همه سهامداران باید آن را در خود پرورش دهند. یک سهامدار حرفه‌ای در صورت مشاهده فرصتی مناسب برای سرمایه‌گذاری، به سراغ سهم‌هایی که انتظار سود چندانی از آن‌ها ندارد می‌رود و با فروش آن‌ها، از فرصت پیش آمده برای خرید سهام بهتر استفاده می‌کند.

فروش بر اساس میزان تحمل ریسک نیز یک شیوه دیگر به شمار می‌رود. معمولا معامله‌گران یک نقطه خروج برای سهام خود تعیین می‌کنند. مثلا شخصی محاسبه می‌کند که اگر سطح زیان نسبت به کل سرمایه به ۱۵درصد برسد، سهام خود را می‌فروشد و البته از همین استراتژی، برای فروش بر حسب سود هم استفاده می‌کند. این استراتژی از اصل سرمایه شما محافظت می‌کند و در واقع نقطه مقابل نوسان‌گیری است. در این روش سهامدار منتظر پایین‌ترین و بالاترین قیمت نمی‌ماند؛ بلکه در همان ابتدا نقطه بهینه خروج را پیدا می‌کند و می‌تواند پرتفوی خود را بهتر مدیریت کند.

فروش بر اساس سطوح نمودار تکنیکال نیز یک روش پرطرفدار دیگر است. همان طور که از عنوان این روش پیدا است، تحلیگران تکنیکال معمولا با تکیه بر آن عمل می‌کنند. البته نمی‌توان گفت که تحلیل تکنیکال دقیق‌ترین روش برای تصمیم‌گیری در شرایط بحرانی است، اما حداقل اطلاعات زیادی را در اختیار شما قرار می‌دهد. رفتار گذشته سهام، حجم معاملات، محدوده‌های مقاومتی و حمایتی و… به صورت کامل در نمودار تکنیکال مشخص می‌شوند و می‌توان بر اساس آن‌ها تصمیمات خوبی اتخاذ کرد.

پرهیز از رفتارهای احساسی و هیجانی

این که در بازارهای نوسانی و پرریسک مانند بورس، افراد دچار هیجان و استرس شوند طبیعی است اما کنترل واکنش‌ها در این شرایط اهمیت بالایی دارد. رفتارهای احساسی اول با کسب آگاهی، شناخت سیستم معاملاتی و انتخاب استراتژی و دوم به مرور زمان و با کسب تجربه متعادل خواهند شد. در رابطه با کسب تجربه توضیح خاصی نمی‌توان بیان کرد و خودبه‌خود به دست می‌آید؛ اما انتخاب استراتژی اهمیت بالایی دارد. زمانی که شما با روش تحلیل بنیادی معامله‌ای را انجام داده‌اید، با منفی شدن بازار به جای احساساتی شدن و چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ تصمیم عجولانه، به تحلیل خود مراجعه می‌کنید و با انجام دوباره آن تصمیم درستی می‌گیرید. یا تعیین نقطه خروج که در قبل بیان شد، می‌تواند راهنمای شما در اتخاذ تصمیم درست در هر شرایطی باشد.

همچنین بهتر است زمانی که سهامی دچار نوسان شدید می‌شود، به جای سردرگمی به دنبال دلیل آن باشید، بیشتر اوقات با آگاهی از دلایل رخ دادن یک نوسان می‌توانید پایداری این کاهش یا افزایش قیمت را پیش‌بینی کنید. اگرچه ممکن است گاهی دلایل پیچیده باشند و به تحلیل قوی‌تری نیاز باشد اما خیلی اوقات دلایل قابل درکی مانند: تغییر شرایط داخلی شرکت، یک اخبار سیاسی خاص، سفته‌بازی و… باعث نوسان شده‌اند و در این شرایط پیش‌بینی آینده سهم چندان دشوار نخواهد بود. در نهایت توجه داشته باشید که فعالیت در بازار بورس امری زمان‌بر است که به انرژی زیادی نیاز دارد. باید زمان مناسبی را برای آموزش و کسب تجربه صرف کنید، همواره بازار را تحت نظر داشته باشید و گزارش‌های شرکت‌ها و تحلیل‌های مختلف را بخوانید و … . افرادی که هنوز در ابتدای این مسیر هستند یا نمی‌توانند به درستی کنترل هیجانات خود را به دست بگیرند، بهتر است از مشاوره یا روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم استفاده کنند؛ روش‌هایی مانند خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا استفاده از خدمات سبدگردانی اختصاصی که در آن‌ها مدیریت دارایی به دست افراد باتجربه و متخصص سپرده می‌شود.

سخن آخر

«سرمایه‌گذاری» عبارتی است که به خودی‌خود اشاره به ارزش حفظ دارایی و کسب سود دارد؛ اما نکته‌ای که اغلب افراد آن را در نظر نمی‌گیرند، ریسک بازار است. بازار بدون ریسک وجود ندارد، اگرچه برخی بازارها پرنوسان‌ و برخی با ثبات‌تر هستند، اما ریسک هیچ بازاری صفر نیست و این موضوعی است که قبل از شروع فعالیت در بازار سرمایه باید آن را پذیرفت. در این صورت، می‌توانید بهترین تصمیم‌ها را اخذ کنید و شرایط بحرانی نگران‌تان نخواهد کرد. بازار منفی بخشی از بورس است که اجتناب از آن ممکن نیست، اما می‌توان آن را مدیریت کرد و این امر با کسب آگاهی، ارتقا سطح دانش مالی و همچنین روانشناسی بازار میسر خواهد شد.

چگونه ضرر خود در بورس را جبران کنیم؟

به گزارش تجارت‌نیوز، هرچند در مجموع شش ماهه نخست امسال بازدهی بورس از دیگر بازارها بیشتر بوده اما در فصل تابستان، بازار سهام از دیگر بازارها به شدت عقب مانده است. خیلی از کسانی که در این فصل وارد بازار سهام شده‌اند، هم‌اکنون شاید سرمایه اولیه ورود به بورس را هم در سبد پرتفوی خود نداشته باشند.

آیا بورس می‌تواند ضرر سهامداران را جبران کند؟ در این شرایط سهامداران چگونه می‌توانند ضرر خود را جبران کنند؟

ابراهیم علیزاده، سردبیر تجارت‌نیوز در گفتگویی با مهشید داداش‌زاده، تحلیلگر بازار سهام به بررسی آخرین وضعیت بورس می‌پردازد و در این مورد بحث خواهند کرد که چگونه می‌توان ضرر را در بورس جبران کرد.

این برنامه زنده اینستاگرامی در روز جمعه ۴ مهر ماه ساعت ۲۱ از صفحه تجارت‌نیوز در اینستاگرام پخش خواهد شد. علاقه‌مندان می‌توانند این برنامه را در صفحه تجارت‌نیوز مشاهده کنند.

برای مشارکت بیشتر در این برنامه، سوالات خود را در انتهای این خبر ثبت کنید.

آخرین اخبار مربوط به بازار سهام را می‌توانید در صفحه بورس تجارت‌نیوز دنبال کنید.

سود مرکب در بورس چیست و نحوه محاسبه آن چگونه است؟

سود مرکب در بورس مفهومی است که با سود ساده متفاوت است و یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی می‌باشد که برای سرمایه گذاری بلند مدت و افزایش ثروت در بازار سهام باید به خوبی با آن آشنا باشید. علاوه بر این دانستن چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ نحوه محاسبه سود مرکب در بورس به شما کمک می‌کند تا سرمایه خود را به طور متناوب در طی زمان بیشتر کنید.

حتما نام کتاب اثر مرکب ( The Compound Effect ) نوشته «دارن هاردی» را شنیده‌اید. این کتاب که یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های حوزه موفقیت و کسب و کار است به تاثیر انجام کارها و عادات کوچک در زندگی می‌پردازد. کارهای کوچکی که در صورت مداومت در انجام دادنشان در طول زمان به نتایج بزرگی در زندگی می‌انجامند. در ادامه با ما همراه باشید تا مفهوم سود مرکب را که شباهت بسیاری به اثر مرکب دارد توضیح دهیم.

سود ساده چیست؟

سود ساده به نوعی از سود گفته می‌شود که همواره مقدار ثابتی دارد و در بازه‌های زمانی مشخص پرداخت می‌شود. از نمونه‌های سود ساده می‌توان به سود سپرده‌های بانکی و سود سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت اشاره کرد. اگر نحوه محاسبه سود بانکی برایتان همیشه جای سوال داشته است می‌توانید در ادامه مطلب با نحوه محاسبه آن آشنا شوید.

فرض کنید با مبلغ صد میلیون تومان حساب یک ساله ای با سود ۱۵ درصد در بانک باز کرده‌اید. در این صورت سود شما طی مدت یک سال به این شکل محاسبه می‌شود:

سود سپرده بانکی ۱۵ درصد = 100.000.000×0.15 = 15.000.000

اگر این عدد را که مربوط به سپرده یک ساله است به ۱۲ ماه سال تقسیم کنیم، سودی که هر ماه به ما تعلق می‌گیرد برابر با 1.250.000 تومان خواهد بود.

به این بهره، سود ساده گفته می‌شود. اگر شما سود ماهیانه خود را هم تا پایان سال برداشت نکنید، به سود نهایی شما مبلغی اضافه نمی‌شود و در نهایت همان مبلغ 15 میلیون تومان پس از پایان سال به شما تعلق می‌گیرد.

اگر دقیق‌تر بخواهیم به قضیه نگاه کنیم، پس از پایان ماه اول، حساب شما از 100.000.000 به 101.250.000 تغییر می‌کند ولی برای محاسبه سود ماه جدید، مبلغ دوم در نظر گرفته نمی‌شود و مبنای پرداخت سود به شما همان 100 میلیون تومان ابتدایی خواهد بود. در این نوع از سرمایه گذاری سودی به سودهای به دست آمده ما تعلق نمی‌گیرد. این تعریف سود ساده بود اما منظور از سود مرکب چیست؟

سود مرکب در بورس چیست؟

در این قسمت قصد داریم سود مرکب را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم. سود مرکب ( Compound interest ) بهره‌ای است که:

1. هم به اصل سرمایه تعلق می‌گیرد.
2. هم به سودهایی که در دوره های قبلی از اصل سرمایه به دست آمده‌اند.

چند نکته درباره سود مرکب:

• مفهوم سود مرکب احتمالا برای اولین بار در قرن هفدهم میلادی و در ایتالیا استفاده شده است.
• به این نوع سود که نوعی بهره در بهره محسوب می‌شود، سود مرکب می‌گویند.
• سود مرکب، سودی است که شما با سرمایه گذاری در بازار بورس می‌توانید به دست بیاورید.

برای مثال فرض کنید امروز نماد «فجر» (فولاد امیر کبیر کاشان) را به ارزش 100.000.000 تومان خریداری کرده‌اید. با باز شدن بازار بورس در روز آینده، اگر نماد فجر با ۵ درصد افزایش قیمت رو به رو شود، ارزش پول شما معادل 105.000.000 تومان خواهد شد یعنی 5.000.000 تومان سود می‌کنید. اگر همین طور این پول را در حساب خود نگه دارید و فردا هم نماد فجر ۵ درصد افزایش قیمت داشته باشد. این ۵ درصد به کل پول شما به اضافه سود دیروزتان تعلق می‌گیرد. با این حساب سود امروز شما با همان ۵ درصد معادل 5.250.000 تومان خواهد بود و این سود مرکب در روزهای آینده در صورت ادامه رشد قیمت به همین منوال بیشتر می‌شود.

تفاوت سود ساده و سود مرکب در چیست؟

در سود ساده، روی بهره دریافتی سرمایه گذاری صورت نمی‌گیرد و فقط اصل پول است که به آن سود تعلق می‌گیرد اما در سود مرکب علاوه بر اصل پول یا سرمایه، سود حاصل از بهره دوره‌های زمانی قبل هم محاسبه می‌شود. با این حال چطور می‌توانیم مقدار سود مرکب را حساب کنیم؟

نحوه محاسبه سود مرکب چگونه است؟

قبل از توضیح روش محاسبه سود مرکب، از شما دو سوال می‌پرسیم:

1. ترجیح می‌دهید سرمایه خود را (مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان) در یک حساب سه ساله با نرخ سود مرکب ۱۰ درصد که سود آن در طی سه دوره به شما پرداخت می‌شود، بگذارید یا
2. ترجیح می دهید با سرمایه خود (مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان) در یک حساب شش ماهه با نرخ سود مرکب ۵ درصد که سود آن طی ۶ دوره به شما پرداخت می‌شود حساب باز کنید؟

البته منظور ما از پرداخت سود در این سوالات، زمان محاسبه سود است و شما باید به جای دریافت سود و خارج کردن آن از چرخه سرمایه گذاری، آن را در حساب خود نگه دارید.

جواب شما کدامیک است؟ سود ۱۰ درصد را ترجیح می دهید یا ۵ درصد؟

بیایید با هم یک بررسی کوتاه در مقدار سرمایه نهایی پس از اتمام سرمایه گذاری در هر دو حالت داشته باشیم. در حالت شماره یک سود شما پس از اتمام سه سال برابر با 33.100.000 تومان خواهد بود. در حالت شماره ۲، سود شما پس از اتمام شش ماه برابر با 34.009.564 تومان خواهد بود.

همان طور که می‌بینید حالت شماره دو سود بیشتری نصیب شما می‌کند. اگر عنصر زمان را هم به آن اضافه کنید در می‌یابید که به دست آوردن این سود طی شش ماه بسیار با ارزش‌تر از به دست آوردن مقداری کمتر از آن طی مدت زمان سه سال است.

در این جا می‌توان به این نکته مهم پی برد که نه تنها میزان نرخ سود دریافتی مهم است بلکه تعداد دوره‌های دریافت سود نیز اهمیت دارد.

اگر برایتان این سوال پیش آمده که چطور این اعداد را به دست آوردیم در ادامه با ما همراه باشید تا فرمول به دست آوردن سود مرکب را شرح دهیم.

فرمول محاسبه سود مرکب

فرمول محاسبه سود مرکب برای سرمایه گذاری در بورس بسیار کاربردی است. فرض کنید که هر ماه به مقدار مشخص ۱۰ درصد در بورس سود می‌کنید و می‌خواهید مقدار کل سرمایه‌تان پس از پایان یک سال را بدانید. با استفاده از این فرمول می‌توانید به راحتی سودهای مرکبی را که قرار است به دست بیاورید محاسبه کنید.

سود مرکب = P [(1 + i) n – 1]

P = مبلغ سرمایه اولیه

i = نرخ سود (که به صورت اعداد اعشاری بیان می‌شود. مثلا نرخ سود 30 درصد به اعشار و در فرمول به شکل 0.3 نوشته می‌شود)

n = تعداد دوره های دریافت یا محاسبه سود مرکب

حالا که چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ با فرمول محاسبه سود مرکب آشنا شدیم می‌توانیم اعداد مربوط به سرمایه گذاری حالت شماره یک و دو را که در قسمت قبلی شرح دادیم در فرمول جایگذاری کنیم.

حالت شماره یک = 33.100.000 100.000.000 [(1 + 0.1) 3 – 1]=

حالت شماره یک = 34.009.564 100.000.000 [(1 + 0.05) 6 – 1]=

البته لازم نیست به شکل دستی مقدار سود مرکب را حساب کنید، ماشین حساب‌هایی وجود دارند که به شکل رایگان این کار را برای شما انجام می‌دهند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به وب سایت Investor.gov که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار ایالات متحده اداره می‌شود، اشاره کرد.

در کدام یک از بازارهای مالی می‌توان از سود مرکب استفاده کرد؟

همان طور که در ابتدای متن توضیح دادیم بانک‌ها به شما سود ساده پرداخت می‌کنند و هیچ وقت زیر بار پرداخت سود مرکب به مشتریان خود نمی‌روند. به همین خاطر است که سپرده گذاری بانکی در طول بیست سال گذشته کم بازده‌ترین بازار مالی در بین سایر بازارها در ایران بوده است. به نظر شما سود مرکب فقط در بورس وجود دارد؟

باید بگوییم خیر. سود مرکب در تمام بازارهای مالی وجود دارد. (به جز سپرده‌های بانکی در ایران) ولی هیچ کدام آن‌ها به پای سرمایه گذاری در بورس نمی‌رسد. برای این گفته می‌توان از دو دلیل محکم استفاده کرد:

1. بازار بورس پربازده‌ترین بازار مالی ایران در بیست سال گذشته بوده است. بنابراین بازده بیشتر به معنای نرخ سود بیشتر و نرخ بهره بیشتر به معنای سود مرکب بیشتر است.
2. سرمایه گذاری در سایر بازارهای مالی به غیر از بورس نمی‌تواند به شما سود مستمر بدهد. عدم دریافت سود مستمر به معنای کمتر شدن سود مرکب حاصله می‌باشد.

فرض کنید زمینی را خریده‌اید و با گذشت یک سال با دو برابر شدن قیمت آن قصد فروشش را دارید اما به دلیل رکود بازار مسکن کسی حاضر نیست زمین شما را بخرد. در این جاست که فرآیند دریافت سود مرکب شما با تاخیر زمانی همراه می‌شود چون نمی‌توانید زمین خود را بفروشید.

دلیل اهمیت سود مرکب در بورس

سود مرکب در بورس اهمیت فوق العاده زیادی دارد چون می‌تواند سرمایه شما را در طی مدت زمان مشخصی (نسبت به سود ساده) چندین برابر کند. از آن جایی که سود یا بهره مرکب به صورت تصاعدی میزان سرمایه اولیه را در طول زمان افزایش می‌دهد، می‌توان برای افزایش میزان ثروت روی آن حساب باز کرد.

روش استفاده از سود مرکب در بورس

اگر قرار باشد سرمایه خود را در سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری کنید، نمی‌توانید چندان به ثروت خود اضافه کنید. اما اگر همان سرمایه را طوری استفاده کنید که به شما سود مرکب بدهد، هر روز به سرمایه شما اضافه شده و مسیر ثروتمند شدن برایتان هموار می‌شود.

یکی از مسائلی که خیلی‌ها آن را نادیده می‌گیرند، اهمیت پول‌ها و سرمایه اندک است. بسیاری از افراد به گمان این که نمی‌توان با استفاده از سرمایه اندک به ثروت رسید، با پول خود کاری انجام نمی‌دهند. بگذارید از کتاب «اثر مرکب» که در ابتدای نوشته از آن اسم بردیم مثالی بیاوریم.

اگر بین ۳ میلیون دلار به صورت نقدی و یک سکه یک سِنتی جادویی که در ۳۱ روز آینده هر روز ارزشش دو برابر می‌شود، به شما حق انتخاب بدهند، کدامیک را انتخاب می‌کنید؟ ۳ میلیون دلار یا سکه یک سنتی؟

احتمالا خیلی از شما تا الان ۳ میلیون دلار را انتخاب کرده و در حال خرج کردن آن هستید. اما بیایید به سکه یک سِنتی جادویی نگاهی بیندازیم.

روز اول= ۱ سنت/ روز دوم= ۲ سنت/ روز سوم= ۴ سنت/ روز چهارم= ۸ سنت/ روز پنجم= ۱۶ سنت و .

احتمالا الان از انتخاب خود خوشحال‌تر هم شده‌اید چون با گذشت ۵ روز سکه جادویی به ۱۶ سنت تبدیل شده و شما هنوز ۳ میلیون دلار دارید. (البته اگر تا الان آن را خرج نکرده باشید.) بیایید ادامه محاسبات سکه جادویی را پیگیری کنیم.

سکه در روز بیستم تبدیل به ۵۲۴۳ دلار می شود و در روز سی و یکم به عدد ۱۰۷۳۷۴۱۸.۲۴ می‌رسد که بیشتر از سه برابر پول شما است.(البته اگر تا الان چیزی از ۳ میلیون دلار باقی مانده باشد.)

از این مثال می‌توانیم این طور نتیجه بگیریم که سرمایه کم و اثر شگفت انگیز بهره مرکب می‌تواند ثروت زیادی تولید کند. اگر بتوانید سرمایه کمی که دارید را در بورس سرمایه گذاری کنید می‌توانید با ترکیبی از دانش معامله گری و سود مرکب سرمایه خود را در طول مدت زمان مشخصی بیشتر کنید البته به شرط این که صبر داشته باشید و به سودهایی که به دست می‌آورید دست نزنید تا آن‌ها هم به شما دوباره سود بدهند.

مزایا و معایب سود مرکب

مهم‌ترین مزیت سود مرکب در بورس، افزایش سرمایه اولیه به صورت تصاعدی در طول زمان است البته به شرطی که بیشتر معاملات شما موفق بوده باشند اما در حالتی که معاملات موفق شما کم باشند ضرر شما هم به صورت مرکب محاسبه می‌شود و در همین جاست که اهمیت آموزش بورس و معامله‌گری مشخص می‌شود و عدم بهره گیری از آموزش اصولی باعث تبدیل شدن مهم‌ترین مزیت سود مرکب در بورس به مهم‌ترین عیب آن می‌شود.

تصور کنید با سرمایه 100 میلیون تومان دو روز پشت سر هم (هر روز به اندازه ۵ درصد) سود می‌کنید. در این حالت با استفاده از سود مرکب توانسته‌اید به اندازه 110.250.000 تومان سود کنید ولی در روز سوم 10 درصد ضرر می‌کنید. در این صورت این ضرر متوجه کل سرمایه شما خواهد شد. با احتساب 10 درصد ضرر، مبلغ سرمایه شما به 99.225.000 می‌رسد در این جاست که می‌توانیم از اصطلاح ضرر مرکب در بورس استفاده کنیم.

ضرر مرکب در بورس به چه معناست؟

تا این جا از سود مرکب و نحوه محاسبه آن سخن گفتیم اما همان طور که می‌دانید ضرر بخش جدایی ناپذیر همه بازارهای مالی است. به همین علت تصمیم گرفته‌ایم در این بخش مفهوم ضرر ترکیبی یا ضرر مرکب در بورس را توضیح دهیم.

دوباره به سراغ مثال سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان در بورس می‌رویم. اگر در روز اول 5 درصد ضرر کنید سرمایه شما به 95.000.000 تومان تبدیل می‌شود. اگر در روز دوم 5 درصد دیگر ضرر کنید سرمایه شما به 90.250.000 تومان تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر در روز اول 5 میلیون تومان و در روز دوم 4.750.000 تومان ضرر می‌کنید.

اگر دقت کرده باشید میزان عددی ضرر شما در روز دوم کمتر می‌شود و اگر در روز سوم هم با 5 درصد ضرر رو به رو شوید، مبلغ 4.512.500 تومان از سرمایه‌تان کم می شود. (در این حالت مبلغ سرمایه اولیه معادل 94.762.500 تومان شده است.) پس ضرر مرکب به این معناست که با بیشتر شدن ضرر، مقدار آن کمتر می‌شود. البته در هر حالت سرمایه اولیه شما در طی زمان کمتر می‌شود.

ضرر ساده یا مرکب؛ کدامیک را انتخاب کنیم؟

همان طور که گفتیم مقدار ضرر مرکب با منفی شدن روند سهم، رفته رفته کمتر می‌شود. در این قسمت می خواهیم به مقایسه میان ضرر ساده و مرکب در بورس بپردازیم. پس بگذارید با همان مثال 100 میلیون و 15 درصد ضرر طی سه روز متوالی که در قسمت قبلی توضیح دادیم، شروع کنیم.

همان طور که قبلا محاسبه کردیم با در نظر گرفتن ضرر مرکب، میزان سرمایه 100.000.000 تومانی ما طی سه روز منفی پشت سر هم به 94.762.500 تومان تغییر پیدا کرد.

اگر همین مبلغ سرمایه با ضرر ساده 15 درصدی مواجه می‌شود 15 میلیون تومان ضرر می‌کردیم و در نهایت 95.000.000 تومان برایمان باقی می‌ماند. پس مقدار عددی ضرر ساده کمتر از ضرر مرکب است.

پیشنهاد مطالعه: سبد پیشنهادی سهام بورس تهران

چطور می‌توان ضرر مرکب در بورس را جبران کرد؟

اگر با سرمایه 10 میلیون تومان سهمی را در بورس خریده باشید و 50 درصد ضرر کنید. پول شما به 5 میلیون تومان تبدیل می‌شود پس برای جبران ضرر خود بایست 100 درصد سود کنید تا به مبلغ اولیه‌ی 10 میلیون تومان برسید.

در ادامه فرمول محاسبه درصد کسب سود برای جبران ضرر در بورس و نحوه استفاده از آن را توضیح می‌دهیم.

n = درصد کسب سود برای جبران ضرر

فرض کنید با خرید یک سهم 20 درصد ضرر کرده‌اید حالا برای جبران این ضرر، چند درصد بایست سود کنید؟

با جایگذاری این اعداد در فرمول [[1 ÷ (1 – (20 ÷ 100))] – 1] چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ × 100 = 25 به میزان سود ۲۵ درصد می‌رسیم یعنی برای جبران ضرر 20 درصد در بورس، بایست 25 درصد سود کنیم.

چگونه می‌توان به سود مرکب در بورس دست یافت؟

برای دستیابی به سود مرکب در بورس باید در وهله اول، دانش معامله گری را به خوبی بیاموزید تا بتوانید درصد معاملات موفق خود در بورس را بالا ببرید. پس از آن با داشتن صبر و حوصله و صرف زمان برای جذب بیشتر پول از طریق سود مرکب می‌توانید حتی با سرمایه کم هم کار معامله کردن در بورس را شروع کرده و به مبالغ بزرگی دست پیدا کنید.

سوالات متداول

۱- سود مرکب چیست؟

به حالتی که در آن هم به سرمایه اولیه و هم به سودهای حاصله از دوره‌های گذشته آن سود تعلق بگیرد، سود یا بهره مرکب گفته می‌شود.

۲- آیا سود مرکب در سرمایه گذاری با مبالغ اندک هم تاثیرگذار است؟

بله. اگر سود حاصل شده را در چرخه سرمایه گذاری نگه دارید، سرمایه شما در طول زمان به شکل تصاعدی رشد می‌کند.

۳- چطور می‌توان میزان سود در بورس برای جبران ضرر را به دست آورد؟

برای به دست آوردن میزان سود برای جبران ضرر فرمول مشخصی وجود دارد که در مقاله توضیح داده شده است.

ضرر سهامداران بورس چگونه جبران خواهد شد؟

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: دولت باید اعتماد مردم به بورس را بازگرداند.

علیرضا شهبازی در گفتگو با خبرفوری اظهار داشت: اقدام مدنظر برای جبران ضرر سرمایه گذاران بورس، باید در لایحه بودجه ۱۴۰۱ آورده شده تا بر سر چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ آن تصمیم گیری شود.

وی افزود: وام ۵۰ تا ۱۰۰ میلیونی برای بورس بازان تنها یک طرح پیشنهادی بوده و به تصویب نرسیده و تصمیم جدی تاکنون اتخاذ نشده است.

این گفت‌وگو را بشنوید.

ورود بانک‌ها به بورس چه منفعتی دارد؟

رشد عجیب و غریب یکی از نمادهای بورس!/ آیا تخلفی صورت گرفته است؟

بورس در تله اقتصاد دستوری

در سهام شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید تا متضرر نشوید

وعده عرضه خودرو در بورس و چند ابهام

• سایت رهبر معظم انقلاب
• سایت دولت
• رسانه فرهنگ و هنر
• سایت پژواک پیام
• سایه روشن
• بلیط هواپیما
• جایگاه ویژه
• تور مشهد
• خرید بلیط هواپیما
• تور مشهد از شیراز
• تحلیل بیت کوین
• وریفای بایننس
• neuralink
• وکیل پایه یک
• زیست جامع خیلی سبز
• خرید و فروش بیت کوین
• آموزش فارکس رایگان
• رزین پرولایت کاتیونی
• چاپ کلاه
• خرید گل رز جاودان
• خرید گیفت کارت پلی استیشن
• نیوجرسی بتنی
• تور کیش از تهران
• دانلود سریال آنتن
• دیدی فیلم
• دکتریاب نوبت اینترنتی پزشکان

هرچه میگن اراجیفه.مگه دیروزمعاون دادستان نگفته ضررسهادار بخودش مربوطه؟آقاشما باخودتون چندچندین؟پس دروغ نگو..ماازین قولا زیادشنیدیم.

غیر قابل جبران !
برگشت هزینه فرصت غیر ممکن .
امکان جبرانش چگونه ضرر بورس را جبران کنیم؟ نیست

اگر این سهامداران سود میگردند به مملکت ملت چیزی میدادند جبران بشه از جیب مردم

دوستی میگه اگر مردم تو بورس سود میکردن به مملکت چیزی میدادند ؟؟
باید بگم دوست عزیز وقتی تمام ارکان حکومت مردم رو برای رونق تولید تشویق میکردند به سرمایه گذاری در بورس این خودش کمک به مملکت بود یا نبود ؟ چقدر شرکت ها برای نداشتن نقدینگی و سرمایه در حال ورشکستگی بودند و با اومدن پول میتونسستن هم اشتغال ایجاد کنند و هم سهامدار نه سود نجومی ولی حداقل اصل سرمایش 70 درصد نمیرفت تو ضرر پس لطفا رگ گردن تون برای منطق باد کنه نه غیر منطق

بودجه مملکت از جیب سهامداران تامین بشه ؟؟؟؟؟؟؟؟ این چه حرفیه آخه

اعتماد سهامداران از بین رفت دیگه هر کاری کنید فایده نداره .بازار بورس در ایران معنا نداره فقط صندوقی برای درامد دولت شده

تو این مملکت اگه پولتو خوردن دیگ خوردن دیگه برنمیگرده

قراره همون پولی که از ملت تو بورس دزدیدند بهشون وام چهار درصد سود بدن غارت مردم کار دولتهای فاسد شده شما ملت خودتون از کارهای زشتتون در عذابند بعد میخواهید برید از ملت های مظلوم دنیا دفاع کنید

آفرین جمله ی آخر را خیلی خوب آمدی،،ملت اسرا همه در عذابند ،،بعد از مردم کشورهای دیگه دفاع میکنید؟؟؟

ی دونه به میخ ی دونه به نعل
در نهایت ضرر تو جیب مردم
مگر میشه پولی که از مردم گرفتن به این زودیا پس بدن؟؟؟؟؟

قرار بوده، سه روزه بورس درست بشه.
الان سه ماه گذشته، درست نشده که هیچ. بدتر شده.
عنبر نسا امسال کلی رشد قیمت داشته ولی بورس پسرفت کرده.

حرام زاده رو شماها عینیت می بخشید.

کدام ضرر را جبران کردند که این دومیش باشد . آگاهانه سر مردم کلاه گذاشتند عمر و سرمایه مردم را به نابودی کشیدند حالا چه چیز را می توانند جبران کنند . بنده خدایی که تمام زندگیش را بورس از بین برد و سکته کرده و مرحوم شد را چه جبرانی برایش دارید ؟