توقف انتقال سهام عدالت به وراث تا اطلاع ثانوی
عضو هیات عامل سازمان خصوصی‌سازی گفت:اگر مانع از انتقال سهام عدالت افراد متوفی نمی‌شدیم، زمانی که وارث افراد متوفی به سامانه مراجعه می‌کردند تعداد افرادی که به شرکت سپرده گذاری اعلام کردیم تغییر می‌کرد.
به گزارش بورس نیوز ، حسن علایی از توقف انتقال سهام عدالت فرد متوفی به وراث خبر داد و اظهار کرد: از زمانی که بحث آزادسازی سهام عدالت مطرح شد لازم بود تا در یک مدت زمان معین تعداد مشمولین را به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار اعلام کنیم و شرکت مذکور براساس تعداد اعلام شده باقی اقدامات را در دستور کار قرار دهد.
عضو هیات عامل سازمان خصوصی‌سازی با بیان اینکه اگر مانع از انتقال سهام عدالت افراد متوفی نمی‌شدیم، زمانی که وارث افراد متوفی به سامانه مراجعه می‌کردند تعداد افرادی که به شرکت سپرده گذاری اعلام کردیم تغییر می‌کرد، افزود: برای جلوگیری از مشکلات احتمالی این اقدام را به صورت موقت متوقف کردیم تا پروژه آزادسازی سهام عدالت به اتمام برسد و بعد از آن وراث می‌توانند ظرف یک یا دو ماه آینده اقدامات قانونی را با مراجعه به دفاتر پیشخوان انجام دهند و بعد از طریق شرکت سپرده‌گذاری انتقال سهام آنها انجام خواهد شد.
علایی گفت: کسانی که در حال حاضر نمی‌توانند روش مدیریت خود را از طریق سامانه انتخاب کنند به صورت اتوماتیک روش غیرمستقیم برای آنها انتخاب می‌شود، اما بعد از انجام اقدامات مربوط به آزادسازی، وراث متوفی می‌توانند به میزان سهم‌الارث خود سهام عدالت را به نام بزنند.
توقف و آزادسازي سهام عدالت
چرا از رپورتاژ آگهی استفاده میکنیم؟
روایت رسمی ازدرگیری ها در هنرستان دخترانه شهید صدر/دو دانش آموز روانه بیمارستان شدند
تمام آنچه درباره چک های الکرونیکی باید بدانید/چک الکترونیکی نسخه دیجیتال شده چک کاغذی است
تیپ تابستانی مردانه با استایل های 2022
کاملترین راهنمای سفر به وان ترکیه برای خرید و اقامت
اقدامات مهم برای ترک فرد معتاد به شیشه
بهترین آزمون ساز ها را از ایپول بخواهید
کار در منزل
معرفی دستگاه پزشکی LDM و کاربردهای آن در زمینه زیبایی پوست
گوناگون
بهترین فوق تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی
دکتر تزریق چربی در غرب تهران
لیفت ابرو با اندوتاین و هزینه آن
فریز «عدالت» در بورس تهران/سهام برای شماست، اما حق فروش ندارید!
دو سال است که فروش سهام عدالت در بازار سهام با وقفه مواجه شده است. بررسی‌ها حکایت از آن دارد که حجم بالای این سهام، مانع از آن می‌شود که فروشندگان آن بتوانند در آینده‌ای نزدیک به حق توقف و آزادسازي سهام عدالت طبیعی خود مبنی بر فروش دارایی یادشده، دسترسی داشته باشند. این در حالی است که از زمان آزادسازی تاکنون، ارزش این دارایی افت سنگینی داشته و از محدوده ۲۰میلیون تومان در میانه مردادماه سال۱۳۹۹ به محدوه ۱۳میلیون تومان رسیده است. آن هم در شرایطی که هیچ راهکاری برای یخ‌زدایی از سهام عدالت ارائه نشده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از دنیای اقتصاد؛ بیش از دو سال از آزادسازی سهام عدالت می‌گذرد؛ دو سالی سخت، پر از ابهام و سردرگمی برای سهامداران. مشمولان که بسیاری از آنها نه‌تنها به حق خود نرسیدند، بلکه قربانی بوروکراسی‌ها و آزمون و خطاهای مسوولان در زمینه آزادسازی سهام عدالت شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که از زمان آزادسازی این سهام تا به امروز مشکلات بسیاری پیرامون فروش این سهام و دادن پول آن به مردم وجود داشته است، با این‌حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهم‌ترین دلیل ذکر شده برای فروخته‌نشدن حجم بالای سهام عدالت متقضیان فروش، ترس از تعمیق رکود بازار سهام بوده است؛ این در حالی است که طبق بررسی‌ها با هر بار تمام‌شدن دوره رونق بازار ممکن است بورس برای چندسال به حالت رکودی برود؛ عاملی که می‌تواند فروش این سهام را با وقفه طولانی مواجه کند. حال با توجه به این وضعیت این سوال پیش می‌آید که آیا نباید برای دسترسی مردم به این حق طبیعی خود، یعنی دسترسی به پول دارایی‌هایشان تدبیری جداگانه برای نیل به این هدف در نظر گرفته شود؟
مروری بر تاریخچه سهام عدالت
در دولت هشتم و دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد بود که طرح توزیع سهام عدالت مطرح شد؛ طرحی که آیین‌نامه اجرایی آن در مردادماه ۱۳۸۴ و پس از شروع فعالیت دولت نهم، به تصویب هیات‌وزیران رسید و درنهایت با موافقت رهبر معظم انقلاب از سال۱۳۸۵ اجرایی شد. براساس این طرح که به‌دنبال شکل‌گیری تفسیری جدید از اصل ۴۴ قانون اساسی مطرح شد، دولت تا ۸۰درصد از سهام کارخانه‌ها و بنگاه‌های بزرگ دولتی را که شامل شرکت‌های خودروسازی، فولادی، معدنی، بانک، نفت و گازی، کشتیرانی و. می‌شد، به مردم واگذار کرد، اما مشمولان این طرح چه اشخاصی بودند؟
پس از اجرایی‌شدن طرح توزیع سهام عدالت، مددجویان کمیته امداد امام‌خمینی و سازمان بهزیستی، روستاییان و عشایر، کارگران فصلی ساختمانی، گروه سایر اقشار که شامل گروه‌های کم‌جمعیت مانند خبرنگاران، زنان سرپرست‌خانوار، طلاب، خادمان مساجد و گروه کارمندان و بازنشستگان دولتی، دستگاه‌های عمومی و بازنشستگان کشوری و لشکری در گروه مشمولان سهام عدالت قرارگرفتند. درواقع، سهام عدالت میان ۶ دهک جمعیتی کشور (از پایین‌ترین درآمد به بالا) توزیع و در مرحله اول واگذاری، برگه‌هایی به ارزش ۴۹۲هزارتومان، ۵۳۲هزارتومان و یک‌میلیون‌تومان به مشمولان اختصاص داده شد؛ البته میزان سهام عدالت در ابتدا ۵۰۰هزارتومان بود، اما در ادامه به یک‌میلیون‌تومان افزایش پیدا کرد.
دوره طولانی آزادسازی
با وجود اینکه در طرح توزیع سهام عدالت مالکیت بخشی از سهام بنگاه‌های دولتی به مردم سپرده شد، اما مدیریت این سهام در اختیار دولت بود و سازمان خصوصی‌سازی وظیفه خرید و فروش و جابه‌جایی سهم‌های موجود در سبد سهام عدالت را برعهده داشت و مردم سود خود را به صورت سالانه دریافت می‌کردند، اما اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ بود که رهبر معظم انقلاب با انتشار ابلاغیه‌ای، موافقت خود را با درخواست حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق، برای آزادسازی سهام عدالت اعلام و شروط سه‌گانه‌ای را برای موافقت با این طرح عنوان کرد. متن ابلاغیه به شرح ذیل است:
«در پی تصمیم واگذاری‌درصدی از سهام اصل۴۴ قانون اساسی در قالب سهام عدالت با هدف گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوارهای کم‌درآمد، انتظار این بود که توسط مسوولان مربوط در دولت‌های مختلف با اجرای دقیق مواد ۸گانه ابلاغی ۱۲/ ۴/ ۱۳۸۵ هرچه سریع‌تر مقدمات لازم برای آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس فراهم شده و آیین‌نامه‌های اجرایی تهیه و به اجرا درآید. در هر صورت با توجه به شرایط فعلی اقتصادی و عزم دولت برای عمل به تکالیفی که به عهده اوست، با آزادسازی سهام عدالت با رعایت امور زیر، موافقت می‌شود:
۱. دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر را انتخاب کنند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.
۲. مقررات موردنیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورای‌عالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاه‌های اجرایی لازم‌الاجراست.
۳. نسبت به سهام باقی‌مانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورای‌عالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذی‌ربط هرچه زودتر زمینه ورود آن شرکت‌ها را در بورس فراهم کند. با توجه به تاخیری که در طول زمان نسبت به تحقق اهداف واگذاری این سهام پیش‌آمده است و به دلیل ضرورت بهره‌مندی هرچه سریع‌تر مردم از منافع سهام خود، لازم است دولت محترم هرچه زودتر اقدامات مقتضی در جهت تحقق موارد مذکور در بندهای سه‌گانه فوق را به‌عمل آورد. »
ماجرایی که به فراموشی سپرده شد
۳۰درصد از سهام عدالت در خردادماه ۱۳۹۹ و ۳۰درصد دیگر آن در مردادماه همان سال، آزادسازی شد؛ با وجود اینکه قرار بر آزادسازی ۴۰درصد باقی‌مانده در بهمن‌ماه سال۱۳۹۹ بود، اما این موضوع هیچ‌گاه رخ نداد و حتی فروش سهام عدالت هم متوقف شد؛ این در حالی است که از آن زمان تاکنون نه‌تنها این ماجرا به کلی فراموش شده و تاکنون تاریخ جدیدی برای واگذاری ۴۰درصد باقی‌مانده اعلام نشده، بلکه اظهاراتی مبنی‌بر شروع آزادسازی سهام عدالت از صفر نیز مطرح‌شده است.
سهام برای شماست، اما حق فروش ندارید!
پس از ابلاغیه آزادسازی سهام عدالت، دو روش مدیریتی برای مشمولان درنظر گرفته شد و از مجموع ۴۹میلیون نفر دارنده این سهام، ۱۹میلیون نفر روش مدیریتی مستقیم و ۳۰میلیون نفر روش مدیریتی غیرمستقیم را انتخاب کردند، اما تفاوت این دو روش در چیست؟ در روش مدیریتی مستقیم، تصمیم‌گیری درخصوص سهام عدالت و مالکیت آن برعهده مشمولان است، اما در روش غیرمستقیم با وجود اینکه مالکیت سهام در اختیار دارنده آن است، مدیریت و نگهداری سهام به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت که در بورس پذیرفته شده‌اند، سپرده شده است، اما سوال اصلی اینجاست که چرا فروش سهام عدالت متوقف و قدرت تصمیم‌گیری از سهامداران گرفته شد؟ آزادسازی ۶۰درصد از سهام عدالت، مصادف با روزهای اوج بورس و رکوردشکنی شاخص بود؛ تصادفی که ارزندگی این سهام را تا حد زیادی بالا برد و ارزش سبد ۵۳۲هزارتومانی سهام عدالت را در نقطه اوج خود در تاریخ پانزدهم مردادماه سال۹۹ به ۲۰میلیون و ۶۲۵هزارتومان رساند. با این وجود، سهام عدالت هم از اثرات ریزش بورس در تابستان ۱۳۹۹ در امان نماند. در آبان‌ماه ۱۳۹۹ فروش سهام عدالت به‌صورت خرد در حالی متوقف شد که بسیاری از مشمولان سهام خود را به فروش رسانده اما هنوز وجه حاصل از آن را به‌طور کامل دریافت نکرده بودند. اعمال فشار بر بازار سرمایه، دلیل این توقف از سوی مسوولان سازمان بورس و اوراق‌بهادار اعلام شد.
پس از این موضوع نیز مسوولان سازمان بورس و اوراق‌بهادار در اظهاراتی متعدد، سهامداران را به نگهداری از سهام عدالت و به فروش نرساندن آن به دلیل ارزش بالا تشویق می‌کردند؛ این در حالی است که فروش سهام عدالت چه به‌صورت خرد و چه به‌صورت بلوکی همچنان ممنوع است.
اما ماجرا به این نقطه ختم نمی‌شود؛ اگر به زمانی‌که سهامداران امکان فروش سهام عدالت را داشتند، برگردیم، داستان مشمولانی که به امید دریافت وجه نقد اقدام به فروش سهام خود می‌کردند، اما وجه حاصل از فروش سهام عدالت ناقص به‌دست آنها می‌رسید، خودنمایی می‌کند. مشکلاتی که توقف فروش سهام عدالت به آن دامن زد و حق مردم را به‌دست آنها نرساند. از سوی دیگر، بازار سرمایه مدت‌هاست از وضعیت نزولی شدید خود فاصله گرفته و این موضوع، انتظار سهامداران را برای فراهم‌شدن دوباره امکان فروش سهام عدالت تقویت می‌کند.
جاماندگان عدالت
داستان سهام عدالت تنها به آزادسازی آن محدود نشده است. سال۱۳۹۶ بود که پیشنهاد اختصاص سهام عدالت به جاماندگان از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس مطرح شد، اما بی‌نتیجه ماند، با این‌حال ۱۳خردادماه ۱۳۹۹ و یک‌ماه پس از آزادسازی این سهام، طرج جاماندگان سهام عدالت در مجلس اعلام وصول شد. این طرح در حالی از سوی نمایندگان مجلس اعلام وصول شد که دولت دوازدهم از همان ابتدا اعلام کرد سهامی برای اختصاص به آن دسته از مشمولانی که سهام عدالت دریافت نکرده‌اند، ندارد! اما بهارستان‌نشین‌ها که تعداد جاماندگان را ۲۰میلیون نفر برآورد کرده بودند، بر اختصاص سهام به آنها اصرار زیادی داشتند.
کش و قوس میان دولت و مجلس درخصوص این طرح تا شهریورماه همان سال‌ادامه داشت تا اینکه محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، از راه‌یافتن این طرح به صحن علنی مجلس خبر داد؛ با این وجود طرح جاماندگان سهام عدالت نه‌تنها تا چندین‌ماه بعد راهی صحن علنی نشد، بلکه با پیشنهاد کمیسیون تلفیق در لایحه بودجه ۱۴۰۰، تعداد جاماندگان به هفت‌میلیون نفر کاهش یافت.
کشمکش بهارستانی‌ها با دولت، بلاتکلیفی و انتظار مشمولان جامانده، بی‌اطلاعی مسوولان از تعداد واقعی جاماندگان، مشخص‌نبودن محل منابع برای اختصاص سهام و . ، تا روی کار آمدن دولت سیزدهم ادامه یافت، اما سوم اسفندماه سال‌گذشته بود که پورابراهیمی از موافقت رئیسی با ضرورت تعیین‌تکلیف جاماندگان سهام عدالت و ارجاع این موضوع به سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد خبر داد.
با این وجود، موافقت دولت جدید با این طرح و راضی‌شدن به اختصاص سهام به جاماندگان هم راه به‌جایی نبرد و بار دیگر اظهاراتی متناقض پیرامون این موضوع مطرح شد. از سوی دیگر مجلسی که مدعی جمعیت ۲۰میلیونی جاماندگان بود، آمار جدید سهامداران جامانده را چهارمیلیون نفر اعلام کرد و افراد تحت‌پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی را در اولویت دریافت سهام عدالت قرار داد، اما انتهای این ماجرا به کجا رسید؟
۲۱ فروردین‌ماه امسال بود که رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، از آغاز واگذاری سهام عدالت به جاماندگان در سال‌جاری خبر داد. بنا بر گفته‌های او قرار بود تا فراخوان واگذاری سهام به این مشمولان از خردادماه انجام شود، اما نکته عجیب اینجاست که پایانی برای اظهارات متناقض پورابراهیمی وجود نداشت و وی بار دیگر با اشاره به تدوین آیین‌نامه سهام عدالت، از تعیین‌تکلیف سهام عدالت جاماندگان تا اردیبهشت یا اواسط خردادماه سال‌جاری خبر داد؛ خبری که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق‌بهادار و تسویه وجوه، آن را تکذیب و اعلام کرد که هنوز سازوکار مشخصی برای این موضوع وجود ندارد. گویا انتهایی برای ماجرای سردرگمی مشمولان جامانده از سهام عدالت وجود ندارد و بلاتکلیفی آنها همچنان ادامه خواهد داشت، با این‌حال حتی اگر این سردرگمی نیز تا به حال تمام‌شده بود، بازهم مشخص نبود که خیل عظیم مشمولان جدید چگونه به حق خود مبنی‌بر فروش سهام یادشده دسترسی خواهند داشت.
پرونده انتقال سهام عدالت متوفیان؛ همچنان باز
همان‌طور که اشاره شد، ۴۹میلیون سهامدار عدالت وجود دارد؛ البته از این تعداد، سه‌میلیون و ۲۷۸هزار نفر طی ۱۴سال‌اخیر، فوت شده‌اند و در قید حیات نیستند، بنابراین سهام عدالت به وراث آنها تعلق می‌گیرد، اما انتقال سهام عدالت متوفیان هم مانند دیگر طرح‌های مرتبط با سهام عدالت، قصه‌ای ناتمام دارد؛ درحالی‌که قرار بر انتقال این سهام به وارثان متوفیان پس از آزادسازی سهام عدالت بود، اما این موضوع هنوز هم به نتیجه نرسیده است.
در تیرماه ۱۴۰۰ مدیر سیستم تسویه و پرداخت سپرده‌گذاری مرکزی، از برگزاری جلساتی برای ایجاد سامانه‌ای در جهت انتقال سهام افراد متوفی و عملیاتی‌شدن این سامانه تا پایان همان سال خبر داد؛ با این حال، سهام عدالت متوفیان هم از قافله اظهارات متناقض جانماند و نه‌تنها سامانه‌ای تا پایان سال راه‌اندازی نشد، بلکه اسفندماه ۱۴۰۰ بود که محمد باغستانی، مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، از بهره‌برداری سامانه مذکور تا ۶ماه دیگر خبر داد، اما دلیل کندی فرآیند انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث آنها چیست و دور باطل وعده‌ها چه زمانی به پایان می‌رسد؟ به نظر می‌رسد فرآیند انتقال قهری سهام عدالت که لازمه آن همکاری سازمان بورس و اوراق‌بهادار و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با قوه‌قضائیه برای ایجاد سامانه‌ای مناسب است، مهم‌ترین مانع انتقال سهام به وراث محسوب می‌شود؛ با این حال طبق آخرین اظهارات پیمان حدادی، دستیار رئیس سازمان بورس و اوراق‌بهادار، فرآیند اختصاص سهام عدالت به وراث متوفیان تا پایان شهریورماه سال‌جاری به نتیجه می‌رسد. حال باید دید وعده اختصاص سهام عدالت به وراث تا پایان شهریورماه که چند روزی به شروع آن باقی‌نمانده است، اجرایی خواهد شد یا خیر.
بازخوانی پرونده انتخابات پرحاشیه
پیش از این به روش مدیریت غیرمستقیم سهام عدالت که ۳۰میلیون نفر از مشمولان را دربر می‌گیرد، اشاره کردیم. همان‌طور که گفته شد، مدیریت و نگهداری سهام این دسته از سهامداران در اختیار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام‌عدالت است. شرکت‌هایی که فعالیت یا عدم‌فعالیت، حوزه اختیارات، نحوه انتخاب هیات‌مدیره، حقوق پرداختی به مدیران و برخی موضوعات دیگر در رابطه با آنها موردبحث است، اما ابتدای داستان شکل‌گیری این شرکت‌ها کجاست؟
نقطه شروع این ماجرا، به تاسیس تعاونی‌های سهام عدالت بازمی‌گردد؛ تعاونی‌هایی که در راستای ثبت‌نام و عضویت مردم برای دریافت سهام عدالت، در سال۱۳۸۵ تشکیل شدند، اما پس از مدتی اقدام به تاسیس شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی کردند. تیرماه ۱۳۹۹ و پس از دستور رهبر معظم‌انقلاب مبنی‌بر ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به بورس بود که این شرکت‌ها افزایش سرمایه دادند؛ قرار بود تا برگزاری انتخابات شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در ۲۰ اسفندماه سال۱۳۹۹ به‌صورت الکترونیکی باشد، اما این انتخابات به دلیل برخی از ایرادات اساسی که منجر به تضییع حقوق سهامداران می‌شد و نقش آنها را به‌عنوان مالکان اصلی در تمام مراحل انتخابات انکار می‌کرد، درنهایت با تصمیم شورای‌عالی بورس لغو شد.
برخلاف روش مدیریتی مستقیم که امکان فروش سهام عدالت در آن وجود ندارد، شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت قادر به فروش سهام مشمولان غیرمستقیم بودند، اما این اختلاف پس از برگزاری جلسه شورای‌عالی بورس در تاریخ ۹ اسفندماه، به اشتراک تبدیل شد؛ در نتیجه این جلسه بود که نماد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام‌عدالت در بورس متوقف شد تا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بتواند سود سهامداران را پرداخت کند؛ همچنین بازگشایی نماد معاملاتی همه شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت مشروط به ارائه مدل پیشنهادی جهت بازبینی آیین‌نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت به شورا شد.
در حال‌حاضر نیز این نمادها متوقف هستند و بازگشایی آنها منوط به حضور بازارگردان و برگزاری مجامع است. از سوی دیگر سوم خردادماه سال‌جاری بود که شرکت بورس اوراق‌بهادار تهران با صدور اطلاعیه‌ای، از تداوم تعلیق نماد معاملاتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در بورس حداقل تا تاریخ ٣١شهریورماه ۱۴۰۱ خبر داد.
ارزشی ۲۰میلیونی که ۱۳میلیون شد
ارزش سهام عدالت طی دو سال‌اخیر، با نوسانات زیادی همراه بوده است؛ روزهای اوج بازار سرمایه بود که ارزش این سهام به بیش از ۲۰میلیون‌تومان هم رسید و اشخاصی که ۶۰درصد از سهام خود را فروخته بودند، به نوعی سود کردند، اما این موضوع تنها چندماه تداوم داشت و پس از توقف فروش سهام عدالت در بورس، ارزش سهام هم معنای خود را از دست داد.
سهام عدالت نیز مانند بسیاری از سهم‌های دیگر در بازار سرمایه، از افت یا رشد بورس تاثیر می‌پذیرد و طی دو سال‌اخیر، وضعیت بازار به‌نحوی رقم خورده که بهای این سهام به‌شدت کاهش یافته است، از این‌رو طبیعی است که نتوانیم برای نوسانات قیمت آن به‌دنبال مقصر بگردیم، با این‌حال باید این نکته را در نظر بگیریم که قیمت این سهام چه گران باشد و چه ارزان و تعداد آن چه زیاد باشد و چه کم، به هر روی تمامی دارندگان آن در هر موقعیت اجتماعی حق دسترسی به ارزش دارایی خود را دارند و نمی‌توان آنها را از آن محروم کرد.
همه چیز درباره آزادسازی سهام عدالت (راهنمای کامل)
به‌روزرسانی ۱۴ خرداد ۱۴۰۱
اطلاعیه جدید شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در رابطه با واریز سود سهام عدالت به جاماندگان: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که در حدود یک میلیون و هشتصد هزار سهامدار سهام عدالت به دلیل وجود مشکلاتی در خصوص شماره شبای بانکی، موفق به دریافت سود سهام عدالت نشده‌اند.
در همین راستا این سازمان اعلام کرده که سهامداران می‌توانند با اصلاح شماره شبای خود، سود سال‌های ۹۸ و ۹۹ سهام عدالت را دریافت کنند. لازم به ذکر است که سهامداران برای اصلاح شماره شبا باید مراحل ثبت نام و احراز هویت در سایت سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) را به اتمام برسانند.
اطلاعیه: امکان لغو سفارش فروش در سامانه سهام عدالت آگاه فراهم شده است. در قسمت گزارش درخواست‌های فروش می‌توانید سفارش خود را لغو کنید. در صورتی که درخواست قبل از ساعت ۱۴ ثبت شده باشد، پس از گذشت حداکثر ۷۲ ساعت کاری سفارش لغو خواهد شد. در صورتی که لغو سفارش فروش خود را بعد از ساعت ۱۴ ثبت کنید، لغو سفارش از روز کاری بعد ارسال و سه روز کاری بعد نتیجه آن مشخص می‌شود.
توجه:توقف و آزادسازي سهام عدالت لغو سفارش تنها در صورتی امکان‌پذیر است که فروش توسط شرکت سپرده‌گذاری انجام نشده باشد. در صورت انجام شدن معامله به صورت کامل یا قسمتی از آن، لغو سفارش امکان‌پذیر نخواهد بود.
اطلاعیه مهم شرکت سپرده‌گذاری مرکزی درباره فروش سهام عدالت: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) با انتشار یک اطلاعیه، از تصمیم‌گیری در مورد فروش سهام عدالت در آینده نزدیک خبر داد.« آن دسته از مشمولان سهام عدالت که سفارش فروش سهام خود را در ماه‌های گذشته در درگاه‌های الکترونیکی شرکت‌های کارگزاری یا سیستم بانکی ثبت کرده‌اند اما با توجه به تغییرات قیمتی ایجادشده از روز ثبت سفارش تاکنون، قصد انصراف دارند تنها تا پایان هفته جاری ( ۵ شهریورماه ۱۴۰۰) مهلت دارند، سفارش‌های خود را لغو کنند. بدیهی است سهامدارانی که سفارش‌های فروش سهام عدالت خود را لغو نکنند، سفارش های قبلی آنها معتبر بوده و برای فروش اعمال خواهد شد.»
مرکز تماس ذینفعان بازار سرمایه با شماره ۱۵۶۹ آماده پاسخگویی به سوالات سهامداران سهام عدالت خواهد بود.
نحوه ثبت درخواست فروش غیرحضوری سهام عدالت:
با توجه به ایجاد امکان فروش بخشی از سهام عدالت توسط کارگزاری ها و بانک ها، چنانچه درخواست آزادسازی سهام خود را به‌صورت مستقیم در سامانه سهام عدالت ثبت کرده‌اید، به‌منظور ثبت درخواست فروش غیرحضوری (بدون نیاز به دریافت کد بورسی) این سهام از طریق کارگزاری آگاه، می‌توانید از طریق لینک بالا اقدام کنید.
آزادسازی سهام عدالت از خبرهای داغ این روزها است. سهامی که از سال‌ها پیش در اختیار اقشار کم‌درآمد جامعه قرار گرفته است و می‌توان آن را نوعی یارانه در توقف و آزادسازي سهام عدالت نظر گرفت. اخیراً مقام معظم رهبری، در قالب ابلاغیه‌ای که در تاریخ نهم اردیبهشت منتشر شد، با درخواست دولت مبنی بر آزادسازی این سهام موافقت کردند. به این معنی که از این به بعد، با رعایت شروط و ضوابط خاصی، امکان معامله این سهام در بازار بورس برای مردم فراهم می‌شود.
این خبر، ابهامات زیادی ایجاد کرده است و به همین دلیل، در این مقاله قصد داریم تمامی جزئیات مربوط به نحوه آزادسازی سهام عدالت را در اختیارتان بگذاریم.
سهام عدالت چیست و چه کسانی مشمول آن می‌شوند؟
قبل از هر چیز، باید بدانیم سهام عدالت چیست و به چه کسانی تعلق می‌گیرد. طرح توزیع سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ آغاز شد. دولت نهم این طرح را اجرایی کرد و سهام بعضی از کارخانه‌ها و بنگاه‌های دولتی را در اختیار اقشار مشخصی از جامعه قرار داد. هدف از این طرح، افزایش رفاه اقشار کم‌درآمد جامعه بود. در مرحله اول، دهک بندی انجام شد. ۴۲ میلیون نفر در قالب شش دهک مشمول این طرح شدند. گروه‌های زیر صاحبان سهام عدالت هستند:
• مددجویان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی
• روستاییان و عشایر
• کارگران فصلی ساختمانی
• گروه‌های کم‌جمعیت مانند خبرنگاران، زنان سرپرست خانوار، طلاب، خادمان مساجد و … .
• کارمندان و بازنشستگان دولتی، دستگاه‌های عمومی و بازنشستگان کشوری و لشکری
اگر مشمول سهام عدالت باشید، احتمالاً از آن اطلاع دارید و سود مربوطه را دریافت کرده‌اید؛ بااین‌حال برای استعلام وضعیت خود می‌توانید به سایت www.samanese.ir مراجعه کنید. در این سامانه، کد ملی خود و دیگر اطلاعات درخواستی را وارد می‌کنید. درصورتی‌که مشمول باشید، برگه سهام را مشاهده خواهید کرد.
مطالب مرتب
کدام شرکت‌ها در سبد سهام عدالت قرار دارند؟
در حال حاضر ۴۹ شرکت در سبد سهام عدالت حضور دارند که از این تعداد، ۳۵ مورد شرکت بورسی و ۱۴ مورد غیر بورسی هستند. فهرست شرکت‌های بورسی پرتفوی سهام عدالت و ارزش بازار، ارزش سهام تخصیص‌یافته به سهام عدالت و نیز میانگین ارزش معاملات روزانه سهام آنها را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید:
مطالب مرتب
منظور از آزادسازی سهام عدالت چیست؟
همیشه بحث و گفت‌وگوهای زیادی درباره لزوم خصوصی‌سازی در میان مسئولان کشور وجود داشت و طرح‌های زیادی در این راستا ارائه می‌شد. مفهوم سهام عدالت نیز در همین راستا مطرح شد و مورد استقبال قرار گرفت. در طی سال‌های گذشته، سازمان خصوصی‌سازی کشور مسئولیت این سهم‌ها را به عهده داشت. خرید و فروش‌ها و جابه‌جایی‌ها از طریق همین سازمان انجام می‌شد و مردم سود خود را به‌صورت سالیانه دریافت می‌کردند. با این اوصاف، آزاد شدن سهام عدالت یعنی این اختیارات از دست سازمان خصوصی‌سازی خارج می‌شود و در اختیار صاحبان سهام و بعضی شرکت‌ها قرار می‌گیرد. البته اجباری در این مسئله وجود ندارد و شما می‌توانید برای آزادسازی اقدام نکنید و به صورت خودکار روش غیر مستقیم برای‌تان انتخاب خواهد شد.
مطالب مرتب
ارزش برگه‌های سهام عدالت چقدر است؟
مبلغ هر برگه سهام عدالت با توجه به دهکی که در آن قرار گرفته‌اید، متفاوت است. بالاترین رقم متعلق به افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی است. هر برگه از سهام عدالت این افراد یک میلیون تومان ارزش دارد. مبلغ برگه‌های سهام اقشار و دهک‌های دیگر کمتر است. همان‌طور که اشاره کردیم، واگذاری این برگه‌ها از سال ۸۵ آغاز شد. در طول زمان ارزش برگه‌های سهام چند برابر شده است. برای مشاهده ارزش روز سبد سهام خود، به سامانه سهام عدالت آگاه مراجعه فرمایید.
مطالب مرتب
چگونه سهام عدالت خود را آزاد کنیم؟
برای آزادسازی سهام عدالت، باید به وب‌سایت samanese.ir مراجعه کنید. پس از ورود به وب‌سایت، کد ملی را وارد کرده و به چند سؤال امنیتی پاسخ می‌دهید. اگر اطلاعات واردشده صحیح باشد، به حساب سهام عدالت خود دسترسی پیدا خواهید کرد.
پس از تأیید اطلاعات شخصی، لازم است روش آزادسازی را انتخاب کنید.
در این مرحله، ابهاماتی برای برخی پدید آمده است و بسیاری افراد در این زمینه دچار سردرگمی شده‌اند. ما برای رفع این ابهام‌ها، تمامی روش‌ها را با جزئیات کامل معرفی خواهیم کرد. دقت داشته باشید که فرصت آزادسازی سهام عدالت به پایان رسیده است و در حال حاضر امکان تغییر روش وجود ندارد.
مطالب مرتب
روش‌های آزادسازی سهام عدالت چیست؟
قبل از هر چیز لازم است بدانید که دو روش برای آزادسازی سهام عدالت در اختیارتان خواهد بود؛ که با نام‌های مستقیم و غیرمستقیم شناخته می‌شوند. هر یک از این روش‌ها برای افراد خاصی مناسب هستند؛ اما احتمال سود و زیان در هر دوی آنها وجود دارد.
روش سهام‌داری مستقیم
آزادسازی سهام عدالت به تدریج صورت می‌گیرد. هدف نهایی این است که کنترل معاملات سهام عدالت نیز مانند دیگر سهم‌ها در اختیار شخص سهامدار باشد؛ اما این هدف هنوز محقق نشده و سهام عدالت به پرتفوی مشتریان اضافه نشده است. در حال حاضر اختیار فروش تا سقف ۶۰ درصد از سهام عدالت به سهامداران داده شده است. برای این کار لازم است به سامانه‌های مخصوص مراجعه کنید و وکالت فروش سهم‌های مد نظر خود را به کارگزاری بدهید. کارگزاری سهام را با اجازه ناظر بازار به فروش می‌رساند و وجه حاصل را به حسابی که معرفی کرده‌اید واریز می‌کند. به این منظور، می‌توانید به سامانه سهام عدالت کارگزاری آگاه مراجعه کنید.
روش آزادسازی غیرمستقیم
با انتخاب این روش، مدیریت سهام عدالت خود را به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌کنید. شرکت مربوطه، خرید و فروش‌ها را انجام می‌دهد و شما حق هیچ‌گونه دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت. این شرکت‌ها موظف‌اند ۷۰ درصد از سهام را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و ۳۰ درصد آن را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه‌های استانی اختصاص دهند. در جدیدترین تصمیم‌گیری، بنا شده است که شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی وارد بورس شوند و سهام آنها در اختیار صاحبان سهام عدالت که روش غیر مستقیم را انتخاب کرده بودند قرار گیرد. در حال حاضر بعضی از این شرکت‌ها وارد بورس شده‌اند و امکان خرید و فروش سهام آنها وجود دارد.
مطالب مرتب
نحوه فروش سهام عدالت در روش غیر مستقیم چگونه است؟
در روش غیر مستقیم، مدیریت سهام عدالت در اختیار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی قرار می‌گیرد. این شرکت‌ها به تدریج وارد بورس و فرابورس می‌شوند و مانند یک صندوق سرمایه‌گذاری عمل می‌کنند. مشمولان سهام عدالت که روش غیر مستقیم را انتخاب کرده‌اند، سهامدار این شرکت‌ها خواهند بود. فرایند ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به بورس آغاز شده است. در حال حاضر ۲۸ شرکت سرمایه‌گذاری استانی در بورس پذیرفته شده‌اند که فهرست آنها را در جدول زیر ذکر کرده‌ایم. معاملات سهام بعضی از این شرکت‌ها آغاز شده است. با مراجعه به وب سایت tsetmc می‌توانید وضعیت روز نمادها را مشاهده بفرمایید.
| ردیف | نام استان | نام نماد | وضعیت |
| ۱ | آذربایجان شرقی | وساشرقی | فعال |
| ۲ | آذربایجان غربی | وساغربی | فعال |
| ۳ | اردبیل | وساربیل | فعال |
| ۴ | اصفهان | وسصفا | فعال |
| ۵ | ایلام | وسیلام | فعال |
| ۶ | بوشهر | وسبوشهر | فعال |
| ۷ | تهران | وستهران | غیر فعال |
| ۸ | چهار محال و بختیاری | وسمحال | غیر فعال |
| ۹ | خراسان جنوبی | وسخراج | فعال |
| ۱۰ | خراسان شمالی | وسخراش | فعال |
| ۱۱ | خوزستان | وسخوز | فعال |
| ۱۲ | زنجان | وسزنجان | فعال |
| ۱۳ | سمنان | وسمنان | غیر فعال |
| ۱۴ | سیستان و بلوچستان | وسیستا | فعال |
| ۱۵ | فارس | وسفارس | فعال |
| ۱۶ | قم | وسقم | فعال |
| ۱۷ | کردستان | وسکرد | فعال |
| ۱۸ | گلستان | وسگلستا | فعال |
| ۱۹ | گیلان | وسگیلا | فعال |
| ۲۰ | لرستان | وسلرستا | فعال |
| ۲۱ | مرکزی | وسمرکز | فعال |
| ۲۲ | هرمزگان | وسهرمز | غیر فعال |
| ۲۳ | همدان | وسهمدا | فعال |
| ۲۴ | یزد | وسیزد | فعال |
| ۲۵ | خراسان رضوی | وسرضوی | فعال |
| ۲۶ | کرمان | وسکرمان | فعال |
| ۲۷ | کرمانشاه | وسکرشا | فعال |
| ۲۸ | کهگیلویه و بویر احمد | وسکهبو | فعال |
| ۲۹ | مازندران | وسمازن | فعال |
| ۳۰ | قزوین | وسقزوین | غیر فعال |
بدیهی است که معاملات سهام این شرکت‌ها از طریق بورس و سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها انجام می‌شود. بنابراین افرادی که روش سهام‌داری غیر مستقیم را انتخاب کرده‌اند لازم است کد بورسی داشته باشند. با ورود به سامانه آگاه اکسپرس می‌توانید ثبت نام سجام و کارگزاری را به صورت همزمان انجام دهید و کد بورسی و کد معاملاتی خود را دریافت کنید. سپس در سامانه معاملات برخط آسا درخواست تغییر ناظر را ثبت کنید و سهام شرکت سرمایه‌گذاری استانی به سبد سهام شما اضافه خواهد شد.
دقت داشته باشید در روش غیر مستقیم فقط ۶۰ درصد تعداد سهام هر نماد، به سبد سهام شما اضافه خواهد شد؛ زیرا طبق قانون فعلا امکان فروش ۶۰ درصد از سهام عدالت وجود دارد. پس مغایرتی که میان سبد سهام شما با سامانه ddn (سایت ذینفعان بازار سرمایه) دیده می‌شود، پس از تکمیل مراحل آزادسازی برطرف خواهد شد.
نکته مهم دیگر این است که سهام عدالت خود را از هر استانی که دریافت کرده باشید، اکنون صاحب سهام شرکت سرمایه‌گذاری همان استان خواهید بود. مثلا اگر در استان اردبیل سهام عدالت دریافت کرده‌اید، اکنون صاحب سهام شرکت سرمایه‌گذاری استان اردبیل خواهید بود که با نماد «وساربیل» در بورس حضور دارد و در پورتفوی شما دیده می‌شود. شرکت‌های سرمایه‌گذاری مرتبط به بعضی از استان‌ها هنوز به بورس وارد نشده‌اند و معاملات آنها آغاز نشده است. پس افرادی که سهام عدالت خود را از طریق این استان‌ها دریافت کرده‌اند هنوز امکان فروش نخواهند داشت و باید منتظر بمانند.
آیین‌نامه اجرایی‌شدن معاملات سهام عدالت نیاز به اصلاح دارد
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: برای اینکه سهام عدالت قابلیت معامله داشته باشد، باید آیین اجرایی معاملات آن اصلاح شود.
به گزارش ایمنا و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه (سنا)، «مجید عشقی» با اشاره به اینکه مرجع تصمیم گیری برای اجرایی شدن معاملات سهام عدالت شورای عالی بورس است اظهار کرد: باید آئین‌نامه اجرایی سهام عدالت اصلاح و تصویب شود که هنوز توقف و آزادسازي سهام عدالت روند اصلاح آن در شورای عالی بورس تمام نشده است.
وی در پاسخ به این پرسش که چه زمانی سهام عدالت قابلیت معامله دارد گفت: ابتدا باید ترتیب برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت مشخص شود، سپس این شورا درباره معاملاتی شدن سهام عدالت تصمیم‌گیری کند که شورای هنوز در این زمینه تصمیمی نگرفته است.
سهام عدالت که از سال ۸۴ وارد عرصه اقتصادی کشور شده است، حدود ۴۹ میلیون سهامدار دارد و یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود که با مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی درباره جاماندگان، ممکن است تعداد سهامداران این سهام افزایش قابل توجهی پیدا کند.
سبد سهام عدالت از تعدادی سهام ارزنده و نمادهای بزرگ بازار سرمایه تشکیل شده است که از زمان آزاد سازی آن در سال ۱۳۹۹ (اردیبهشت ۳۰ درصد و خرداد ۶۰ درصد) و بعد توقف آن تاکنون با نوسان فراوانی همراه بوده به طوری که ارزش فعلی این سهام در مقایسه با دوران اوج بازار در مرداد سال ۹۹ با افت حدود ۵۰ درصدی مواجه شده است.
از مهم‌ترین دلایل ریزش قیمت سهام عدالت، ضعف مدیریت در شرکت‌های سرمایه‌گذاری و عدم برگزاری مجامع این شرکت‌ها و نیز نبود بازارگردان حرفه‌ای برای این شرکت‌ها به شمار می‌رود.
برگه‌های سهام عدالت در قیمت‌های اسمی ۴۰۹ هزار تومانی، ۴۹۲ هزار تومانی، ۵۳۲ هزار تومانی و یک میلیون تومانی به افراد طبق قرار گرفتن در دهک‌های مختلف واگذار شده است.
سبد سهام عدالت در پایان روز چهارشنبه و آخرین روز معاملاتی هفته گذشته (هفتم اردیبهشت) حدود یک درصد رشد داشت. ارزش سبد ۵۳۲ هزار تومانی به ۱۴ میلیون و ۴۴۴ هزار تومان رسید.
ارزش سبد یک میلیونی سهام عدالت هم به ۲۷ میلیون و ۲۰۹ هزار تومان رسید و ارزش سبد ۴۹۲ هزار تومانی هم به ۱۳ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان رسید. ارزش ۶٠ درصد قابل فروش سبد ۵۳۲ هزار تومانی به هشت میلیون و ۶۶۶ هزار تومان رسیده است.
دیدگاه شما