ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟

در بازار بورس درآمد به دو طریق کسب می‌شود. یکی از طریق افزایش و رشد ارزش سهام و دیگری از محل سود سالیانه شرکت‌ها که بین سهام‌داران تقسیم می‌شود. در سبدهای درآمدی، اساس سرمایه‌گذاری بر مبنای سود تقسیمی شرکت‌هاست.

پرتفوی یا سبد ارز دیجیتال چیست و چگونه بسازیم یا بخریم؟

بهترین سبد ارز دیجیتال را چگونه باید بسازیم؟ هر کسی را بهر کاری ساخته‌اند! بله؛ همه ما که ترید نیستیم و نخواهیم شد. بسیاری از ما ساخته شده‌ایم که سبد یا پرتفوی (پورتفولیو) از ارز دیجیتال درست کنیم و آن را برای چند سال نگه داریم. پورتفولیو ارز دیجیتال که هدف از آن نگهداری در بلند مدت است، می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد. از بسیاری لحاظ از ترید مناسب‌تر است. اینکه پرتفوی ارز دیجیتال چیست و چگونه بسازیم یا بخریم از جمله موضوعاتی هستند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. پرسش‌های خود را می‌توانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

سبد ارز دیجیتال یا پرتفوی ارز دیجیتال چیست؟

در طول دهه گذشته بیت کوین بهترین عملکرد را در میان تمام دارایی‌های جهان داشت. بیت کوین و بزرگ‌ترین ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار در مقایسه با تمام سهام شرکت‌های موجود در بازار و همچنین طلا و سایر کالاها بیشترین بازده سرمایه‌گذاری (ROI) را داشتند.

اولین صرافی بیت کوین در سال ۲۰۱۱ فعالیتش را شروع کرد. اما بیت کوین تا سال ۲۰۱۷ چندان مورد توجه قرار نگرفت. در آن هنگام قیمت هر بیت کوین در ماه ژانویه حدود ۱۰۰۰ دلار بود و تا ماه دسامبر به ۲۰۰۰۰ دلار رسید. این یعنی رشدی ۲۰ برابری در کمتر از یک سال!

در حالی که تمام جهان از هجوم مردم برای خرید این طلای دیجیتال شگفت زده شده بود، بسیاری از دارندگان بیت کوین حتی یک ساتوشی (کوچک‌ترین واحد بیت کوین) از دارایی خود را نفروختند زیرا به آن به دید یک سرمایه‌گذاری بلندمدت یا به اصطلاح جامعه رمز ارزها «هولد کردن» به آن نگاه می‌کردند.

در این راهنما به چگونگی اجرای این روش سرمایه‌گذاری یعنی ساخت یک پورتفوی یا سبد بلند مدت از ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

سرمایه‌گذاری بلند مدت همانگونه که از نامش پیداست به معنی داشتن دید بلند مدت به سرمایه‌گذاری است. ممکن است هر کس تعریف متفاوتی از عبارت «بلند مدت» داشته باشد. در بازار سهام این عبارت به معنای نگه داشتن یک دارایی برای چندین سال است.

اما با توجه به ماهیت پرنوسان و حرکات قیمتی شدید ارزهای دیجیتال، می‌توانیم این عدد را به چند ماه یا یک سال تقلیل کنیم. اگر به بازار سهام نگاه کنیم متوجه می‌شویم که سرمایه‌گذار افسانه‌ای، وارن بافت، به دلیل مزایای متعدد سرمایه‌گذاری بلند مدت طرفدار این روش است.

چرا پورتفولیو بلند مدت خوب است؟

در ادامه به مزایای یک سبد بلند مدت از ارز دیجیتال پرداخته شده است.

تاریخ تکرار می شود!

داده‌های آماری تاریخی یک اقتصاد در حال رشد نشان داده است که این روش سرمایه‌گذاری سودآوری خوبی دارد. از آنجا که اقتصاد در طول زمان در حال گسترش است، بازارها معمولاً در طولانی مدت روند صعودی را طی می‌کنند.

البته بازار رمز ارزها داستان متفاوتی دارد. با این حال هودلینگ (HODLing) و میانگین سازی هزینه به دلار (Dollar Cost Averaging) یه به زبان ساده همان خرید پله ای ثابت کرده است که حتی در بازار نوپای رمز ارزها هم بهترین استراتژی سرمایه‌گذاری است.

کاهش کارمزدهای معاملات

اگر رویکرد معاملاتی فعالی در سرمایه گذاری دارید، احتمالاً کارمزدهای معاملات سود شما را کاهش دهد، به ویژه هنگامی‌که معاملات‌تان را با مارجین و لورج انجام می‌دهید.

با داشتن یک استراتژی سرمایه گذاری بلند مدت، پس از خریداری کردن رمز ارزها تنها کاری که باید بکنید این است که صبر کنید. به جز هزینه‌های اولیه معامله دیگر لازم نیست در آینده هزینه‌ای پرداخت کنید.

شما نمی‌توانید زمان بازار را کنترل کنید

وارد شدن به بازار و خارج شدن از آن ممکن است به معنای از دست دادن روزهایی باشد که در آنها سودهای زیادی حاصل می‌شود. از دست دادن بهترین روز بیت‌کوین در سال ۲۰۱۹، که ۲۶ اکتبر بود – به معنای از دست دادن سود بالقوه‌ی ۴۲ درصدی بود.

با داشتن یک استراتژی سرمایه گذاری بلند مدت لازم نیست نگران حاضر بودن در پوزیشن‌تان باشید. با در نظر داشتن این واقعیت، به شما توصیه می‌کنیم برای اجتناب از نوسانات شدید، پورتفولیوی خود را نه یک باره، بلکه به کمک روش میانگین سازی هزینه به دلار (DCA) به صورت پله‌ای خریداری کنید.

اول امنیت رمز ارزی

فعال نبودن در معامله به این معنی است که نیازی به نگه داشتن وجوه دیجیتال‌تان در صرافی‌ها ندارید، بلکه بهتر است آنها را با خیال راحت در یک کیف پول سخت‌افزاری نگه دارید. همانطور که می‌دانید صرافی‌ها اهداف جذابی برای هکرها هستند و تقریباً همه صرافی‌های پیشرو در نتیجه حملات هکرها متضرر شده‌اند.

چگونه بهترین سبد سرمایه گذاری ارز دیجیتال بسازیم؟

در ادامه به نکات مهم در خصوص خرید و ساختن یک سبد یا پرتفوی ارز دیجیتال بلند مدت پرداخته‌ایم. اکنون که با مزایای استراتژی سرمایه‌گذاری بلند مدت آشنا شدید، لازم است به این سوال فکر کنید که باید کدام رمز ارزها را به پرتفولیوی بلند مدت‌تان اضافه کنید یا این که پورتفولیوی خود را چگونه بسازید.

ابتدا بیایید با برخی از شاخص‌هایی آشنا شویم که می‌توانیم برای سنجیدن پتانسیل رمز ارزها در بلند مدت استفاده کنیم. در ادامه تنها با چند نمونه از این معیارها آشنا می‌شویم.

ارزش بازار ارز دیجیتال مورد نظر

ارزش بازار یا سهم بازار را می‌توان به عنوان نسبت کل ارزش بازار یک رمزارز نسبت به ارزش کل بازار تعریف کرد.

سهم زیاد از بازار به طور معمول نشانه تسلط بر بازار است. به عنوان مثال سهم بازار بیت‌کوین در حال حاضر در حدود ۴۰ درصد از کل ارزش بازار رمز ارزها است. ما می‌توانیم از این رقم به عنوان شاخصی برای تعیین موفقیت بلند مدت رمز ارزها، از جمله بیت کوین، در پورتفولیوی خود استفاده کنیم. به پروژه‌هایی توجه کنید که ارزش بازار آنها بیش از یک میلیارد دلار است.

پروژه‌هایی با ارزش بازار کم، مثلاً چند ده میلیون دلار، به راحتی تحت تاثیر قرار می‌گیرند. با این حال، آنها نیز می‌توانند پتانسیل رشد داشته باشند. برای بررسی یک ارز دیجیتال تحلیل فاندامنتال بسیار مهم است.

کاربرد ارز دیجیتال مورد نظر

هنگام گمانه‌زنی در مورد ماندگاری یک رمزارز تا چند سال آینده باید از خود بپرسیم که آیا این رمزارز مفید است و این پروژه کاربران زیادی دارد؟

دومین رمزارز بزرگ بر اساس ارزش بازار یعنی اتریوم، نمونه‌ای از این کاربرد است. ارزش کاربردی اتریوم ناشی از این قابلیت است که این رمز ارز به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد تا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) را بر بستر بلاکچین آن بسازند.

بایننس کوین (BNB) یک نمونه دیگر است. بایننس کوین به عنوان توکن کاربردی بزرگ‌ترین صرافی از نظر حجم معادله، یعنی بایننس، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این توکن برای پرداخت کارمزدهای صرافی بایننس و همچنین مشارکت در عرضه اولیه صرافی توسط بایننس استفاده می‌شود.

حجم معاملات و تراکنش‌های روزانه

برای اطمینان یافتن از اینکه یک رمز ارز مورد استفاده قرار می‌گیرد یا نه، می‌توانید تعداد تراکنش‌های روزانه و همچنین حجم آن را بررسی کنید. مواظب باشید تراکنش‌های واقعی را با تراکنش‌های تقلبی اشتباه نگیرید.

در زمان نوشتن این مطلب میانگین تعداد تراکنش‌های اتریوم در روز حدود ۱/۶ میلیون مورد است. بسیاری از این تراکنش‌ها مربوط به توکن‌های ERC-20 است. با این وجود این نشان می‌دهد که از این شبکه استفاده می‌شود.

توسعه مداوم

این یکی از جوانب بسیار مهم رمز ارزها و ساخت یک پرتفوی ارز دیجیتال است. اگر فناوری پشت یک رمز ارز مناسب هدف آن نباشد، این احتمال وجود دارد که در دراز مدت این رمز ارز شکست بخورد. اتریوم در کنار سافت و هارد ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ فورک‌های متعدد در سال ۲۰۱۹ در حال کار کردن بر روی اثبات سهام (PoS) و راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ است.

این پیشرفت فنی مثبت باعث افزایش احتمال روی آوردن به اتریوم شده و آن را به گزینه‌ی جذابی برای افزودن به پورتفولیو تبدیل می‌کند.

اخبار و احساسات بازار

اخبار مربوط به رمز ارزها که شامل گزارش‌هایی در مورد پروژه‌های خاصی هستند ممکن است بر عملکرد قیمت توکن، به ویژه توکن‌های دارای ارزش بازار کم تأثیر بگذارد.

بعضی از پروژه‌ها به لطف روش‌های بازاریابی موفق‌شان بیشتر مورد پسند رسانه‌ها هستند، در حالی که سایر پروژه‌ها این طور نیستند. مثلاً بودجه‌ی بازاریابی ترون احتمالاً بیشتر از بودجه مونرو است.

به همین دلیل بهتر است با دنبال کردن اخبار رمز ارزهای مربوط به پروژه‌های‌تان همیشه به روز باشید و همچنین احساسات بازار را زیر نظر بگیرید. همچنین به شما توصیه می‌کنیم با عضویت در وب‌سایت پروژه‌ی خود آخرین اخبار مربوط به توسعه‌ی رمز ارز را دریافت کنید.

موارد بالا تنها چند مورد از شاخص‌هایی است که می‌توانید برای پی بردن به ارزشمندی طولانی مدت رمز ارزها در نظر بگیرید. حالا می‌توانیم به چیدن پورتفولیوی مورد نظر بپردازیم. به عبارت دیگر تصمیم بگیریم از هر رمز ارز چند درصد در پورتفولیوی خود قرار دهیم.

ساخت بهترین سبد ارز دیجیتال: تخصیص ریسک

انتخاب یک رمز ارز خاص در درجه اول به میزان تحمل ریسک شما بستگی دارد. بازارهای جهانی را به عنوان مثال در نظر بگیرید؛ اگر تحمل ریسک شما خنثی باشد می‌توان گفت که یک پورتفولیوی مناسب برای یک شخص جوان شامل ۵۰ درصد سهام و ۵۰ درصد اوراق قرضه است.

معمولاً سهام در مقایسه با اوراق قرضه ریسک ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ بیشتری داشته اما بازده بیشتری نیز دارند و این به دلیل نسبت ریسک به پاداش است. برعکس، اوراق قرضه دارایی‌های مطمئن‌تری هستند اما بازده کمتری دارند. تشکیل سبدی متشکل از هر دو دارایی باعث کاهش ریسک و افزایش بازده سرمایه‌گذاری برای افراد معمولی می‌شود.

اگر این تمهیدات را در دنیای ارزهای دیجیتال نیز اجرا کنیم متوجه وجود شباهت‌هایی میان این بازار و بازارهای سنتی خواهیم شد.

شاید بتوان گفت سرمایه‌گذاری در بیت کوین ریسک کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌های دارای ارزش بازار متوسط دارد. با توجه به این نکته می‌توانیم میزان تحمل ریسک خود را تعیین کرده و پورتفولیوی نهایی را بر اساس آن تشکیل داد.

به عنوان مثال یک پورتفولیوی بسیار پر ریسک ممکن است شامل ۸۰ درصد از رمز ارزهای دارای ارزش بازار متوسط یا کم و ۲۰ درصد بیت کوین باشد. بالعکس، یک پورتفولیوی بلند مدت امن‌تر می‌توان شامل ۹۰ درصد بیت کوین و ۱۰ درصد از آلت کوین‌های با ارزش بازار متوسط یا بالا باشد.

بنابراین برای تشکیل یک پورتفولیوی بلند مدت ابتدا باید میزان ریسک‌پذیری خودتان را مشخص کنید.

قبل از ادامه دادن باید اضافه کنیم که فرض اصلی ما در این مقاله این خواهد بود که بازار ارزهای دیجیتال با گذشت زمان رشد می‌کند. از این رو پورتفولیوی رمز ارزها باید بر اساس بیت کوین سنجیده شود و نه دلار.

به علاوه، و با در نظر گرفتن چرخه بازار ارزهای دیجیتال بهتر است وقتی قیمت بالا رفته است بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را بفروشید و سود آن را ذخیره کنید.

گذشته از بیت کوین، سال‌های گذشته به ما آموخت که اکثر آلت کوین‌ها با رکورد تاریخی قیمت خود فاصله زیادی دارند. بیشتر آلت کوین‌ها به مرور زمان ارزش خود را در برابر بیت کوین از دست می‌دهند. بعد از تخلیه شدن حباب قیمتی سال ۲۰۱۷ فقط چند آلت کوین توانستند به رکورد تاریخی خود برسند. دو مورد از این رمز ارزها را در نمونه پورتفولیوی ما مشاهده می‌کنید.

سرانجام، ما هنگام تهیه کردن یک پورتفولیو باید در آن تنوع ایجاد کنیم. با این حال، نباید رمز ارزهای زیادی را در پورتفولیو بگنجانیم و در نتیجه مدیریت کردن آنها از دستمان خارج شود.

ممکن است نمونه پورتفولیوهای پیشنهادی در این مقاله با پورتفولیو شما متفاوت باشد زیرا بدون شک عواملی مانند تحمل ریسک در افراد مختلف متفاوت خواهد بود. پورتفولیوی ارائه شده در این مقاله بر اساس مدل معامله‌گر سرشناس، کریپتو کوبِین، طراحی شده است. شما هم می‌توانید از این مدل برای ساخت پورتفولیوی بلند مدت‌تان استفاده کنید.

در زیر دو ترکیب پورتفولیوی متفاوت را مشاهده می‌کنید که از رمز ارزهای یکسان تشکیل شده‌اند. نکته متفاوت در مورد این دو پورتفولیو میزان ریسک آنهاست.

نمونه سبد یا پورتفولیو ارز دیجیتال

در زیر برای آشنایی بیشتر به طور نمونه دو مثال از یک سبد یا پرتفوی ارز دیجیتال با ریسک کم و یک سبد با ریسک بالا آورده شده است.

سبد ارز دیجیتال پیشنهادی ۱: ریسک کم

۸۰ درصد ۷ درصد ۶ درصد ۴ درصد ۳ درصد

سبد ارز دیجیتال پیشنهادی ۲: ریسک زیاد

• بیت‌کوین ۵۰ درصد
• اتریوم ۲۰ درصد
• کاردانو ۱۵ درصد
• شیبا ۱۰ درصد
• ترون ۵ درصد

سخن آخر

سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال بسیار جذاب است، اما در کنار آن باید امنیت سبد ارز دیجیتال خود را تضمین کنید. داستان‌های زیادی درباره به سرقت رفتن ارزهای دیجیتال به دلیل نداشتن امنیت کافی وجود دارد.

اکنون برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال زمان بسیار خوبی است و خیلی دیر نیست. رمز ارزها یک کلاس دارایی جدید بوده که در حال حاضر بازدهی بهتری نسبت به بازارهای سنتی دارد.

با این حال، داشتن استراتژی نیز بسیار مهم است. نداشتن یک برنامه سرمایه‌گذاری آماده می‌تواند خسارات سنگینی به همراه داشته باشد. رویکرد سرمایه‌گذاری بلند مدت یکی از استراتژی‌هایی است که می‌توانید انتخاب کنید. حتی می‌توانید رویکرد سرمایه‌گذاری بلند مدت را متناسب با سبک معاملاتی خودتان تغییر دهید. مهم‌ترین نکته این است که برای هر سناریویی که ممکن است پیش بیاید برنامه‌ریزی داشته باشید.

خطرات تنوع بخشی بیش از حد پرتفوی

اکثر متخصصان سرمایه گذاری موافقند که اگرچه تنوع بخشی تضمینی در برابر ضرر نیست، اما اتخاذ یک استراتژی محتاطانه به سمت اهداف بلندمدت مالی است. مطالعات زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد چرا تنوع بخشی موثر است. به بیان ساده، با گسترش سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش‌ها یا صنایع مختلفی که با یکدیگر همبستگی کمی دارند، نوسان قیمت را کاهش می‌دهید.

همه ما از مزایای تنوع بخشی پرتفوی سهام شنیده ام. یک سبد سهام شخصی باید متنوع شود تا ریسک ذاتی نگهداری یک سهام یا فقط سهام یک صنعت خاص، را کاهش دهد. با این حال، برخی از سرمایه گذاران ممکن است در واقع بیش از حد سهام خود را متنوع کنند. در ادامه نحوه حفظ تعادل مناسب برای انجام این کار بررسی شده است.

نکات مهم

• تنوع بخشی، که شامل نگهداری سهام مختلف در صنایع مختلف است، می تواند به سرمایه گذاران کمک کند تا ریسک مالکیت سهام فردی را کاهش دهند.
• تنوع بخشی، به کاهش نوسان قیمت و ریسک کمک می‌کند و می‌توان با داشتن حداقل 20 سهام، پرتفوی خود را متنوع کرد.
• تفاوت کمی بین داشتن 20 سهام و 1000 سهام وجود دارد، زیرا مزایای تنوع بخشی و کاهش ریسک فراتر از سهام بیستم حداقل هستند.
• داشتن سهام فراتر از نیاز، می تواند تأثیر سودهای بزرگ سهام را از بین ببرد و روند صعودی شما را محدود کند.

تنوع بخشی چیست؟

وقتی در مورد تنوع بخشی در سبد سهام صحبت می کنیم، به تلاش سرمایه گذار برای کاهش ریسک با سرمایه گذاری در شرکت های مختلف، بخش ها، صنایع یا حتی کشورهای مختلف اشاره می کنیم.

اکثر متخصصان سرمایه گذاری موافقند که اگرچه تنوع بخشی تضمینی در برابر ضرر نیست، اما اتخاذ یک استراتژی محتاطانه به سمت اهداف بلندمدت مالی است. مطالعات زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد چرا تنوع بخشی موثر است. به بیان ساده، با گسترش سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش‌ها یا صنایع مختلفی که با یکدیگر همبستگی کمی دارند، نوسان قیمت را کاهش می‌دهید.

دلیل این امر این است که صنایع و بخش‌های مختلف همزمان یا با یک نرخ بالا و پایین نمی‌روند. اگر از سهام صنایع مختلف در پرتفوی خود نگهداری کنید، کمتر احتمال دارد که افت شدیدی را تجربه کنید، زیرا از آنجایی که برخی از بخش ها با روزهای سخت مواجه می شوند، برخی دیگر ممکن است رونق داشته باشند. این امر عملکرد کلی سبد سهام سازگارتر را فراهم می کند.

به یاد داشته باشید که اهمیتی ندارد سبد سهام شما چقدر متنوع است، ریسک شما هرگز حذف نمی شود. شما می‌توانید ریسک مربوط به تک تک سهام را کاهش دهید (چیزی که آن را ریسک غیرسیستماتیک می‌نامند)، اما ریسک‌های ذاتی بازار (ریسک سیستماتیک)، تقریباً بر هر سهام تأثیر می‌گذارد و هیچ تنوعی نمی تواند مانع از آن شود.

تنوع بخشیدن به ریسک غیر سیستماتیک

روش عمومی اندازه گیری ریسک، نگاه کردن به سطوح نوسان است. به این معنا که هر چه سهام یا سبد سهام در یک دوره زمانی با شدت بیشتری حرکت کند، آن دارایی ریسک بیشتری دارد. یک مفهوم آماری به نام انحراف استاندارد برای اندازه گیری نوسانات استفاده می شود. بنابراین در این مقاله، می توانید انحراف معیار را به معنای «ریسک» در نظر بگیرید.

طبق نظریه پورتفوی مدرن، پس از اضافه کردن بیستمین سهم به سبد سهام خود، به تنوع مطلوب بسیار نزدیک خواهید شد.

طبق کتاب تئوری پرتفوی مدرن و تحلیل سرمایه گذاری ادوین جی التون و مارتین جی گروبر (Edwin J. Elton and Martin J. Gruber)، میانگین انحراف استاندارد (ریسک) یک سبد سهام منفرد 49.2 درصد است در حالی که افزایش تعداد سهام در پرتفوی متعادل می تواند انحراف استاندارد پرتفوی را تا حداکثر 19.2% کاهش دهد (این عدد نشان دهنده ریسک بازار است).

و همچنین در پرتفویی که 20 سهم دارد، ریسک به کمتر از 22٪ کاهش می یابد. ریسک پرتفویی که 20 تا 1000 سهم دارد تنها حدود 2.5 درصد کاهش می یابد، در حالی که 20 سهم اول، ریسک پرتفوی را 27.5 درصد کاهش می دهد.

بسیاری از سرمایه گذاران به اشتباه فکر میکنند، با هر سهم اضافی در پرتفوی ریسک به نسبت کاهش می یابد، اما حقیقت ندارد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شما فقط می‌توانید ریسک خود را تا حد معینی کاهش دهید و فراتر از آن هیچ مزیت دیگری از تنوع وجود ندارد.

تنوع بخشی صحیح

مقاله ذکر شده، خرید هر 20 سهم را برای تنوع بخشی پیشنهاد نمی کند. شما باید سهامی بخرید که با یکدیگر متفاوت باشند، بر اساس اندازه شرکت، صنعت، بخش، کشور و غیره. از نظر مالی، یعنی شما سهامی را خریداری می کنید که با یکدیگر همبستگی ندارند، سهامی که در زمان های مختلف و در جهت های مختلف حرکت می کنند.

در اینجا فقط در مورد تنوع بخشی در سبد سهام شما صحبت می کنیم. پرتفوی کلی یک فرد باید در بین طبقات مختلف دارایی متنوع شود، یعنی درصد معینی به اوراق قرضه، کالاها، املاک و مستغلات، دارایی های جایگزین و غیره تخصیص داده شود.

چگونه صندوق های سرمایه گذاری مشترک بر تنوع بخشی تاثیر می گذارد

داشتن یک صندوق سرمایه گذاری مشترک که در 100 شرکت سرمایه گذاری می کند لزوماً به این معنی نیست که شما در تنوع بخشی نیز بهینه هستید. بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک مربوط به بخش‌های خاص هستند، بنابراین داشتن یک صندوق سرمایه گذاری مشترک مخابراتی یا مراقبت‌های بهداشتی به این معنی است که شما در آن صنعت تنوع دارید، اما به دلیل همبستگی بالا بین تغییرات قیمت سهام در یک صنعت، شما به اندازه‌ای که می‌توانید با سرمایه گذاری در صنایع و بخش های مختلف متنوع باشید، متنوع نیستید. صندوق‌های سرمایه گذاری متعادل (Balanced funds)، نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک خاص محافظت از ریسک بهتری ارائه می‌کنند، زیرا آنها دارای 100 سهام یا بیشتر در کل بازار هستند.

بسیاری از دارندگان صندوق های مشترک نیز از تنوع بیش از حد رنج می برند. برخی از صندوق‌ها، به‌ویژه صندوق‌های بزرگ‌تر، دارایی‌های زیادی دارند (با توجه به اینکه باید مقدار بیشتری پول نقد سرمایه‌گذاری کنند) که باید صدها سهام را در اختیار داشته باشند. در برخی موارد، این امر تقریباً غیرممکن است که صندوق از معیارها و شاخص‌ها عملکرد بهتری داشته باشد، زیرا شما در صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌اید و به مدیر صندوق بابت مدیریت آن هزینه پرداخت میکنید.

سخن آخر

تنوع مانند خوردن بستنی دلچسب است، اما فقط در حد اعتدال. اتفاق آرا بر این باورند که یک سبد متعادل که تقریبا 20 سهم دارد، حداکثر میزان ریسک بازار را کاهش می دهد. داشتن سهام اضافی، پتانسیل سودآوران بزرگ را از بین می برد و به طور قابل توجهی بر درآمد شما تأثیر می گذارد، مانند سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری مشترک بزرگ در صدها سهام.

به گفته وارن بافت (Warren Buffett)، «تنوع گسترده تنها زمانی مورد نیاز است که سرمایه گذاران متوجه نباشند که چه کاری انجام می دهند.» به عبارت دیگر، اگر بیش از حد تنوع ایجاد کنید، ممکن است چیز زیادی از دست ندهید، اما چیز زیادی نیز به دست نخواهید آورد.

ریسک در سرمایه گذاری چیست؟

زمانی که در مورد سرمایه‌گذاری و راه‌های آن صحبت می‌کنیم٬ یکی از اولین مسائلی که در ذهن شما تداعی می‌شود میزان ریسک این برنامه‌ها است. در این زمینه اتفاقا حق با شما است.

شاید بپرسید چرا؟ پاسخ این است که اگر قبل از هر تصمیمی جوانب مختلف آن را در نظر بگیرید احتمالا با گذر زمان اصطکاک کمتری متوجه سرمایه شما خواهد شد. دلیل دیگری که در مورد اهمیت این مسئله می‌توان بیان کرد این است که هرچه بیشتر در مورد احتمالات مختلف بدانیم در زمان مواجهه با آن‌ها اقدامات بهتری در پیش خواهیم گرفت.

اگر بخواهیم در مورد ریسک صحبت کنیم در ابتدا باید بدانید که هر نوعی از سرمایه‌گذاری شامل درجه‌های مختلفی از ریسک می‌شود. سرمایه‌گذاری در بورس٬ انواع اوراق قرضه٬ صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های قابل معامله در بورس٬ همگی این قابلیت را دارند که ارزش خود را از دست بدهند. حتی ممکن است در صورتی که شرایط بازار نامساعد شود٬ این دارایی‌ها تمام ارزش خود را از دست دهند.

ریسک از دست دادن دارایی‌ها حتی می‌تواند شامل سرمایه‌گذاری‌های محافظه‌کارانه و بیمه هم باشد. چرا که ممکن است در طول زمان به اندازه کافی درآمد نداشته باشند تا با افزایش‌ هزینه‌های ناشی از تورم همگام شوند. به هرحال بهتر است در مورد ریسک بیشتر بدانیم و در مرحله اول باید بتوانیم آن را تعریف کنیم

ریسک چیست؟

با شروع فرایند سرمایه‌گذاری٬ ریسک هم به دنبال آن خواهد آمد. به زبان ساده‌تر ریسک هرگونه عدم اطمینان است که سرمایه‌گذاری‌ شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ریسک می‌تواند بر رفاه مالی شما تاثیر منفی بگذارد.
به عنوان مثال ممکن است ارزش سرمایه شما به دلیل شرایط بازار (همان ریسک‌های بازاری که در آن فعال هستید) افزایش یا کاهش یابد.
در مثالی دیگر می‌توان گفت که تصمیمات سازمانی مانند گسترش حوزه‌های کاری جدید یا ادغام با شرکت‌های دیگر می‌تواند بر ریسک سرمایه‌گذاری شما را در آن سازمان تاثیر بگذارد و ارزش آن را افزایش یا کاهش دهد.

اگر صاحب یک سرمایه‌گذاری بین‌المللی هستید٬ رویداد‌های داخل کشورهای مشترک در سرمایه‌گذاری می‌تواند روی آن تاثیرگذار باشد. ریسک‌های سیاسی و ریسک‌های ارزی در این مثال می‌تواند بر سرمایه شما اثر بگذارد.

انواع دیگری نیز از ریسک وجود دارد. برای مثال اینکه سرمایه‌گذاری خود را چقدر آسان یا چقدر سخت می‌تواندی به پول نقد تبدیل کنید٬ ریسک نقدینگی نامیده می‌شود. یکی دیگر از عوامل ریسک این است دارایی خود را در چند سبد سرمایه‌گذاری کرده‌اید.

واضح است اگر همه دارایی‌تان در یک واحد سهام سرمایه‌گذاری کنید٬ در صورت کاهش ارزش آن سهام ضرر بزرگتری شامل حالتان خواهد شد و ریسک بیشتری می‌کنید. اما باز هم اگر بخواهید بک تعریف به خصوص از ریسک داشته باشید٬ به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم ریسک احتمال وقوع یک نتیجه مالی منفی است که برای شما از اهمیت بالایی برخوردار است.

چند مفهوم کلیدی در مورد ریسک

چندین مفهوم کلیدی وجود دارد که بهتر است در مورد ریسک‌های سرمایه‌گذاری درک کنید.

سطح ریسک مرتبط با یک سرمایه‌گذاری یا طبقه دارایی خاص معمولا با سطح بازدهی که سرمایه‌گذاری ممکن است در آینده به دست آورد٬ ارتباط مستقیم دارد. اما آیا منطق خاصی برای توضیح این مسئله وجود دارد؟ بله!

منطق پشت ارتباط این است که آن دسته از سرمایه‌گذاران که تمایل به پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری‌های پرخطر دارند و به صورت بالقوه سرمایه خود را از دست می‌دهند٬ باید برای رسسک خود پاداش دریافت کنند.

در زمینه سرمایه‌گذاری٬ پاداش‌ها امکان بازدهی را بالا می‌برد. در بین انواع مختلف سرمایه‌گذاری٬ سرمایه‌گذاری‌های سهامی بالاترین بازدهی را در بلندمدت داشته اند. پس از آن اوراق قرضه شرکتی٬ اوراق خزانه و معادل‌های نقدی و برنامه‌های پس‌انداز بانکی هستند.

در مقابل این بازدهی‌های نسبتا بالا همیشه ریسک‌های بیشتر وجود دارد. یعنی سهام به عنوان یکی از طبقات دارایی ریسک بیشتری از دیگر انواع سرمایه‌گذاری‌های یاد شده دارد. در این جا سود بیشتر برنامه‌های سرمایه‌گذاری سهامی به عنوان پاداشی در مقابل ریسک بالای آن در نظر گرفته می‌شود.

• فراموش نکنید که استثنا بسیار زیاد است

اگرچه سهام در طول تاریخ بازدهی بالاتری نسبت به اوراق قرضه و سرمایه‌گذاری‌های نقدی داشته است‌ (البته در سطح بالاتری از ریسک)٬ اما همیشه اینطور نیست که سهام نسبت به اوراق قرضه عملکرد بهتری داشته است. همه این انواع سرمایه‌گذاری که پیش تر در مورد آن‌ها صحبت کردیم دارای ریسک هستند اما بازدهی و سطح ریسک هر نوع به شرایط بازار٬ شرایط اقتصادی و نحوه به کارگیری سرمایه‌گذاری‌ها وابسته است و می‌تواند نتایج متفاوتی را رقم بزند.

بنابراین بهتر است قبل از سرمایه‌گذاری بدانید که ریسک فقط به نوع سرمایه‌گذاری انتخابی شما وابسته نیست. متغیرهای بسیاری در ریسک سرمایه‌گذاری شما دخیل هستند.

• میانگین‌ها و نوسانات

شاید بپرسید از چه راهی می‌توانیم در مورد ریسک بهتر تصمیم‌گیری کنیم؟ در پاسخ این سوال می‌توان گفت که میانگین وضعیت دارایی در دوره‌های زمانی سابق می‌تواند راهنمای خوبی در مورد میزان ریسک آن باشد. با بررسی میانگین‌ها تا حدودی می‌توانید بررسی کنید که این مسیر برای اهداف و شرایط شخصی شما مناسب است یا خیر.

با این حال باز هم اگر یک سبد سهامی متنوع و گسترده را برای طولانی مدت در اختیار داشته باشید٬ هیچ تضمینی وجود ندارد که نرخ بازدهی این سبد با میانگین دوره‌های زمانی قبل شباهت داشته باشد.

اگر بخواهیم یک عامل تعیین‌کننده دیگر برای بازگشت سرمایه به شما معرفی کنیم٬ می‌توان به زمان درست خرید یا فروش سهام اشاره کرد. در این مورد حتما شما هم مثل «کم بخر و گران بفروش» را شنیده‌اید. اما خوب است بدانید که بسیاری از سرمایه‌گذاران دقیقا برعکس این مثل عمل می‌کنند.

حتی ممکن است با کاهش قیمت یک سهم واحد دو سهامدار به میزان متفاوتی ضرر کنند. می‌پرسید چطور؟ اگر نفر A یک سهام یا سهامی از یک صندوق سرمایه‌گذاری را زمانی که بازار گرم است و قیمت بالایی دارد بخرد٬ در زمان کاهش قیمت (که به هر علتی ممکن است اتفاق بیفتد) در مقایسه با نفر B که همان سهم را با قیمت پایین‌تر خریده‌است ضرر بیشتری را متحمل خواهد شد.

در این وضعیت میانگین بازدهی سالیانه برای نفر A کمتر از بازدهی نفر B خواهد بود و بهبودی او نیازمند زمان بیشتری است.

• زمان می‌تواند مانند یک شمشیر دو لبه عمل کند.

گذر زمان در سرمایه‌گذاری می‌تواند به نفع شما و یا به ضررتان تمام شود. اما چطور ممکن است یک متغیر تا این حد تاثیرات متفاوتی بر سرمایه داشته باشد؟ با بررسی داده‌های تاریخی به وضوح می‌توان دید که نگهداری یک سبد گسترده از سهم‌های مختلف در یک دوره زمانی طولانی به طور قابل توجهی شانس شما را برای از دست دادن اصل سرمایه‌تان کاهش می‌دهد.

با این حال داده‌های پیشین نباید باعث گمراهی شما به عنوان یک سرمایه‌گذار شود و گمان کنید سرمایه‌گذاری در دوره‌های زمانی طولانی ریسک کمتری دارد. برای مثال فرض کنید یک سرمایه‌گذار ۱۰۰۰۰دلار در یک سبد سهان با تنوع گسترده سرمایه‌گذاری می‌کند و ۱۹ سال بعد شاهد رشد آن به ۲۰۰۰۰ دلار است.

سال بعد پرتفوی سرمایه‌گذار ۲۰درصد از ارزش خود (یا ۴۰۰۰دلار) را به علت رکود بازار از دست می‌دهد. در نتیجه در پایان یک دوره ۲۰ ساله٬ سرمایه‌گذار به جای پرتفوی ۲۰۰۰۰دلاری که پس از ۱۹ سال در اختیار داشت؛ صاحب یک سبد ۱۶۰۰۰دلاری است. پول به دست آمد اما نه به اندازه فروش سهام در سال قبل!

به همین دلیل است که سهام همیشه در دسته سرمایه‌گذاری‌های پرریسک طبقه‌بندی می‌شود. حتی در بلندمدت هم سهام در دسته‌ سرمایه‌گذاری پرریسک است و هرچه بیشتر آن را نگه دارید نمی‌توانید بگویید که ایمن‌تر شده است.

تا اینجا در تلاش بودیم تا شما را با مفهوم ریسک و عوامل گسترده موثر بر آن آشنا کنیم. برای جلوگیری از آسیب‌های شدید ریسک به سرمایه‌تان بهتر است با دانش کافی وارد بازار سرمایه‌گذاری شوید یا این کار را به متخصصین بسپارید.

اپلیکیشن نزدیک برای شروع فرایند سرمایه‌گذاری میزان ریسک‌پذیری شما را اندازه گرفته و سبذ سرمایه‌گذاری شما را متناسب با محدودیت‌ها و ویژگی‌های خودتان تنظیم می‌کند. فرایند سرمایه‌گذاری در نزدیک کاملا هوشمند و ساده و در راستای اهداف شما است. در تمام مراحل سرمایه‌گذاری نزدیک شماییم!

روش‌های تشکیل سبد سهام در بورس؛ کدام پرتفو برای شما مناسب‌تر است؟

بورس و بازارهای مالی زمینه‌ای برای کسب سود هستند. اما انتظار هر فرد از سودآوری می‌تواند با انتظارات دیگر افراد متفاوت باشد. این انتظارات تا حد زیادی به میزان ریسک‌پذیری و دیگر ویژگی‌های شخصیتی ما وابسته است. این عوامل در واقع همان فاکتورهایی هستند که باید در چیدن استراتژی معاملاتی و روش تشکیل و مدیریت سبد سهام به آن‌ها توجه کنیم. اما تشکیل سبد سهام در بورس نیازمند بهره‌مندی از دانش و تجربه کافی نیز هست. در ادامه‌ی این مطلب چند روش تشکیل پرتفو را بررسی می‌کنیم که به شما کمک می‌کند بنا به هدف، انتظارات و ویژگی‌های شخصیتی‌تان، شیوه مدیریت دارایی متناسب با خود را پیش بگیرید.

منظور از تشکیل سبد سهام در بورس چیست؟

اگر در حال مطالعه این مطلب هستید به احتمال زیاد با معنا و مفهوم سبد سهام به خوبی آشنا هستید؛ به همین دلیل در این بخش مختصر اشاره‌ای به این مفهوم می‌کنیم تا پس از آن به بررسی نکات مهم‌تر بپردازیم. زمانی که شما اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس می‌کنید و سهام شرکت‌هایی را که به نظرتان ارزشمند هستند، خریداری می‌کنید، دارایی‌های شما در پرتفوی قابل مشاهده خواهد بود. به این ترتیب می‌توان گفت پرتفوی یا سبد سهام ترکیبی از دارایی‌هایی است که خریداری کرده‌اید.

آن‌چه مهم است، این است که برای تشکیل سبد سهام در بورس تنها داشتن سرمایه کافی نیست. زیرا با توجه به میزان ریسک‌پذیری‌تان باید سهامی را انتخاب کنید که با روحیات و اهداف شما سازگار است.

ممکن است یکی از دوستان‌تان به شما چند سهم برای خرید پیشنهاد دهد. به احتمال بسیار زیاد دوست‌تان بر اساس روحیات خودش این سهام را انتخاب کرده است. فارغ از این‌که ممکن است میزان ریسک‌پذیری و هم‌چنین دیدگاه شما با او بسیار متفاوت باشد. پس دقت کنید که برای تشکیل سبد سهام در بورس، نمی‌توان برای همه یک نسخه پیچید. در این میان تنها راه مدیریت صحیح سبد سهام، آشنایی با اصول اولیه چیدمان سبد است.

بیشتر بخوانید

مدیریت ریسک به کمک تشکیل سبد سهام بهینه در بورس

بازار بورس محیطی پرریسک است و نوسان جزء جدانشدنی آن است. به همین دلیل افراد تلاش می‌کنند که به هر نحوی ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهند. سرمایه‌گذاران برای مدیریت سبد سهام خود و کاهش ریسک آن، معمولا اقدام به تشکیل سبد سهام متنوع می‌کنند. یعنی سهام شرکت‌های مختلفی را که در صنایع متفاوتی فعالیت دارند، خریداری می‌کنند. هر فرد با توجه به اهداف و انتظارات خود و هم‌چنین با در نظر گرفتن استراتژی معاملاتی‌اش سعی دارد به بهترین و بهینه‌ترین شکل ممکن پرتفوی خود را تشکیل دهد. این مسئله مانند شمشیر دولبه‌ای است که هم می‌تواند منجر به افزایش دارایی و سرمایه اولیه شود و هم می‌تواند باعث ضرر و زیان فراوان شود. به همین دلیل است که تشکیل سبد سهام در بورس، دقت بالایی را می‌طلبد و انجام این کار نیازمند اختصاص زمان زیادی است.

از آن‌جا که هیچ قطعیتی در سودآوری در بازار سهام به چشم نمی‌خورد، باید همیشه مدیریت سبد سهام را به گونه‌ای انجام داد که ریسک سرمایه‌گذاری به میزان چشم‌گیری کاهش پیدا کند. در غیر این صورت نمی‌توان مدت زیادی در چنین بازاری دوام آورد.

تشکیل سبد سهام موجب می‌شود که سرمایه‌گذاران تمام دارایی خود را بر روی یک سهام سرمایه‌گذاری نکنند. این کار هیچ تفاوتی با قمار ندارد. درست است که تک‌سهم شدن گاهی موجب سودآوری بالایی می‌شود ولی انجام چنین عملی از منطق و عقل به دور است. چرا که این سکه روی دیگری هم دارد. اگر مقاله «تک سهم در بورس چیست؟ سرمایه‌گذاری روی یک سهم منتخب» را خوانده باشید، به خوبی می‌دانید که تک‌سهم شدن همان‌قدر که سودآوری بالایی دارد، می‌تواند ضرر بسیار سنگینی نیز به دنبال داشته باشد. پس یکی از استراتژی‌های مهم در تشکیل سبد سهام، توزیع ریسک است که موجب کاهش ضرر و زیان احتمالی می‌شود.

آشنایی با انواع شیوه‌های تشکیل سبد سهام در بورس

نخستین گام از مراحل تشکیل سبد سهام در بورس به شناسایی اهداف سرمایه‌گذاری مربوط است. زمانی که می‌خواهید سرمایه‌گذاری را آغاز کنید، باید ابتدا اهداف خود را مشخص کنید و به این مسئله توجه کنید که آیا قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت دارید یا کوتاه‌مدت. مشخص کردن این مسئله می‌تواند در انتخاب استراتژی معاملاتی شما که به طور مفصل درباره آن در مقاله «طراحی استراتژی معاملاتی؛ نقشه راهی برای مدیریت سودآوری» توضیح داده‌ایم، دخیل باشد.

به‌علاوه باید به این مسئله توجه کنید که چه میزان بازدهی را از سرمایه‌گذاری خود انتظار دارید. در نهایت با مشخص کردن سطح ریسک‌پذیری‌تان می‌توانید یکی از پنج روشی را که در ادامه بیان می‌کنیم، انتخاب کنید و سبد سهام موردنظرتان را تشکیل دهید.

سبد سهام تهاجمی یا Aggressive Portfolio

از نام این سبد مشخص است که ریسک و بازدهی این سبد چقدر بالاست. اگر شما هم از آن دست سرمایه‌گذارانی هستید که ریسک‌های بالایی را برای به دست آوردن سودهای هنگفت به جان می‌خرید، این سبد می‌تواند گزینه مناسبی برای‌تان باشد. در این استراتژی افراد به دنبال سهامی می‌روند که ریسک‌های سیستماتیک دارند و نوسان‌های قیمتی بالایی در آن‌ها دیده می‌شود. در واقع از آن‌جا که سرمایه‌گذاران در تلاش‌ هستند تا بازدهی فراتر از میانگین بازار (یعنی شاخص کل) به دست آورند، به این سبدها تهاجمی گفته می‌شود.

به طور کلی شرکت‌هایی که سهام‌شان ریسک بالایی دارد، در شرایطی هستند که در آستانه رشد قرار دارند. به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود که در آینده رشد بالایی داشته باشند. هم‌چنین ضریب بتای چنین سهامی معمولا بالاست و به میزان زیادی تحت تاثیر نوسانات بازار هستند. چرا که بالا بودن ضریب بتا منجر به اثرپذیری بالای سهم از نوسانات بازار می‌شود.

آن دسته از سرمایه‌گذارانی که به سراغ تشکیل سبد سهام تهاجمی در بورس می‌روند، حجم زیادی از پرتفوی خود را به چنین سهامی اختصاص می‌دهند. اما به منظور مدیریت سبد سهام و کنترل ریسک سرمایه‌گذاری بهتر است که بخشی از سبد خود را به سهامی اختصاص دهند که ریسک کمی دارند. درست است که چنین سبدی می‌تواند بازدهی بسیار بالایی داشته باشد، اما اگر بازار با اصلاح مواجه شود، نباید از زیان فراوانی که رخ می‌دهد متعجب شد.

بیشتر بخوانید

سبد سهام دفاعی، محتاطانه یا Defensive Portfolio

این استراتژی چیدمان سبد سهام درست نقطه مقابل سبد تهاجمی است. یعنی سهامی که در این سبد قرار می‌گیرند ریسک و نوسان کمی دارند. این سهام فارغ از این‌که بازار شرایط خوبی داشته باشد یا خیر، معمولا عملکرد قابل قبولی دارند. یعنی شایعات و اخبار تاثیر چندانی روی این سهام ندارند.

معمولا سهام شرکت‌های تولیدی در این گروه جای می‌گیرند. چرا که این شرکت‌ها محصولاتی تولید می‌کنند که جامعه به آن‌ها نیاز دارد. به همین دلیل است که تقاضا برای خرید این محصولات همیشه ثابت است. یعنی این‌گونه نیست که این سهام در برهه‌ای از زمان رشد کنند و در برهه‌ای دیگر با رکود مواجه شوند. به همین دلیل نوسانات اقتصادی نمی‌تواند منجر به بحران این شرکت‌ها شود.

به منظور تشکیل یک سبد سهام دفاعی در بورس باید به سراغ سهام شرکت‌هایی رفت که در صنایع مختلف مشغول فعالیت‌اند. البته باید به این مسئله هم اشاره کنیم که در زمان‌هایی که بیشتر سهام با رشد چشم‌گیری روبرو هستند، این سهام بازدهی معمولی و عادی خود را دارند و نمی‌توان از آن‌ها انتظار رشد شارپی داشت.

بر خلاف سبدهای تهاجمی، سهام سبدهای دفاعی ضریب بتای بالایی ندارند. به همین دلیل میزان اثرپذیری آن‌ها از شرایط بازار کم است. به‌علاوه سهام سبدهای محتاطانه در مقایسه با متوسط بازار، P/E کمتری دارند. از دیگر ويژگی‌های این سهام، وضعیت قوی بنیادی آن‌هاست.

بیشتر بخوانید

سبد سهام درآمدی یا Income Portfolio

این سبدها نیز تقریبا مانند سبدهای تدافعی هستند. یعنی ریسک و بازده کمی دارند و بازدهی آن‌ها در طول زمان تقریبا به میزان ثابتی است. سرمایه‌گذاران برای انتخاب چنین سهامی به سراغ شرکت‌هایی می‌روند که سود سهام‌شان را به صورت سالانه پرداخت می‌کنند. یعنی شرکت‌هایی که درصد زیادی از سود خالص خود را میان سهام‌داران تقسیم می‌کنند. به بیان دیگر ویژگی این سبدها آن است که از تقسیم سود به درآمد می‌رسند.

در بازار بورس درآمد به دو طریق کسب می‌شود. یکی از طریق افزایش و رشد ارزش سهام و دیگری از محل سود سالیانه شرکت‌ها که بین سهام‌داران تقسیم می‌شود. در سبدهای درآمدی، اساس سرمایه‌گذاری بر مبنای سود تقسیمی شرکت‌هاست.

سهام شرکت‌هایی که رشد کم یا متوسط دارند برای تشکیل چنین سبدهایی گزینه‌های مناسبی هستند. هم‌چنین سهام شرکت‌هایی که افت زیادی در قیمت داشته‌اند ولی تقسیم سود خوب و بالایی دارند نیز در این سبدها جای می‌گیرند. همین سودسازی می‌تواند رشد قیمتی سهم را نیز در پی داشته باشد. سرمایه‌گذارانی که به تشکیل چنین سبدهایی روی می‌آورند، ارزش سهام برای‌شان مهم‌تر از رشد قیمت است.

البته برخی از سهامی که در این سبدها هستند، می‌توانند با سهام سبدهای ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ دفاعی یکسان باشند. از جمله ویژگی‌های سبد سهام درآمدی، آن است که سرمایه‌گذار از جریان نقدی مثبتی برخوردار شود. چنان‌چه می‌خواهید یک منبع درآمد مطمئن و مستمر داشته باشید، می‌توانید به تشکیل این سبدها روی بیاورید.

سبد سهام سوداگرانه یا Speculative Portfolio

سهامی که در این سبد قرار می‌گیرند، پرریسک هستند و آینده آن‌ها نامعلوم است. یعنی اگر شرایط شرکت به شکل مطلوبی پیش رود، سرمایه‌گذاران سود بالایی از تشکیل چنین سبدی به دست خواهند آورد. در سمت مقابل، عدم وجود شرایط مطلوب می‌تواند زیان‌های فراوانی را به سرمایه‌گذاران تحمیل کند.

معمولا متخصصان بازار تنها ۱۰ درصد از سبدشان را به سهام سوداگرانه اختصاص می‌دهند. چرا که شایعات و اخبار بر رشد و افت قیمت این سهام اثرگذار هستند. از همین رو افراد باتجربه بهتر می‌توانند مدیریت این سبدها را در دست بگیرند.

معمولا سهامی که در این سبدها وجود دارند نوسانی هستند. در بسیاری از مواقع افراد بدون آن‌که تحلیل‌های خاصی انجام دهند، معتقدند که می‌توان از رشد قیمت سهام سود برد. این افراد به سراغ چنین سبدهایی می‌روند. بدیهی است که در تشکیل چنین سبدهایی، قاعده و قانون خاصی به چشم نمی‌خورد.

سرمایه‌گذاران برای تشکیل چنین سبد سهامی به سراغ شرکت‌هایی می‌روند که در آستانه رشد خود قرار دارند. آن‌ها هنگامی که اخبار مثبتی را در خصوص این شرکت‌ها می‌شنوند، اقدام به سرمایه‌گذاری در آن‌ها می‌کنند. اما نکته حائز اهمیت در خصوص تشکیل سبد سهام سوداگرانه در بورس این است که انجام این کار نیازمند وقت و تجربه بالایی است چرا که یک اشتباه می‌تواند تمام سرمایه را در مدتی کوتاه بر باد دهد.

سبد سهام ترکیبی یا Hybrid Portfolio

این سبد با توجه به ترکیب دارایی‌ها سود و بازدهی متغیری دارد. بازدهی این سبد از سرمایه‌گذاری در زمینه‌های زیر حاصل می‌شود:

• اوراق مشارکت
• اوراق بدهی
• املاک و مستغلات
• بورس‌های کالایی
• سایر سرمایه‌گذاری‌ها

سررسید اوراق سبد نیز لزوما یک‌سان نیست و ممکن است متفاوت باشد. این سبدها به سبب ترکیب دارایی‌های‌شان در مقایسه با سایر سبدها انعطاف‌پذیری بالاتری دارند.

از جمله نکاتی که می‌تواند در تشکیل سبد سهام ترکیبی در بورس به آن اشاره کرد، استفاده از سهامی است که دارای همسبتگی منفی هستند و روندی یکسان ندارند. یعنی اگر سهمی در برهه‌ای از زمان شرایط نامطلوبی را تجربه می‌کند، سایر سهام سبد باید روند مثبتی داشته باشند. ضریب هم‌بستگی منفی نشان می‌دهد که سهام رفتار معکوسی نسبت به یک‌دیگر دارند.

آشنایی با اصول تشکیل سبد سهام بهینه در بورس

با توجه به آن‌که اکنون با انواع سبد سهام آشنا شدیم، در این بخش از سه اصل مهم و اساسی سخن خواهیم گفت که در تشکیل سبد سهام باید به آن‌ها توجه کرد. البته اصولی که برای تشکیل سبد وجود دارند بسیار بیشتر از این سه مورد است. اما در این بخش تنها به بیان همین سه اصل اساسی بسنده می‌کنیم.

اصل نخست: بررسی وضعیت اقتصادی

افرادی که به کمک تحلیل بنیادی اقدام به خرید سهام می‌کنند، همیشه به دنبال اخبار، اطلاعات و رویدادهای مهم در سطح ملی و بین‌المللی هستند. چرا که این وقایع می‌تواند وضعیت صنایع و شرکت‌های بورسی را دستخوش تغییر کند.

به عنوان مثال با تغییر قیمت کالاها و محصولات در کشور و جهان، شاهد تغییر قیمت سهام خواهیم بود. این مسئله به ویژه در مورد کالاهایی هم‌چون نفت یا فلزات اساسی نمود بیشتری دارد. یعنی تغییرات قیمتی ناچیز در سطوح جهانی می‌تواند بر سهام شرکت‌های داخلی اثرگذار باشد.

به‌علاوه آثار وضعیت اقتصادی داخلی، وقایع اقتصادی و سیاسی نظیر تغییر نرخ بهره و نرخ ارز در کنار تصمیم‌های دولت را می‌توان بر قیمت سهام شرکت‌های بورسی به وضوح دید. به همین دلیل است که در تشکیل یک سبد سهام بهینه باید به وضعیت بازارهای داخلی و جهانی توجه بسیاری کرد.

اصل دوم: بررسی صنایع و شرکت‌ها

بازار بورس بستر گسترده‌ای است که صنایع مختلفی در آن مشغول به فعالیت هستند. به همین دلیل باید از وضعیت این صنایع و آینده آن‌ها باخبر شد. به منظور تشکیل سبد سهام در بورس لازم است که شرایط صنایع موردنظر خود را بررسی کنیم و با توجه به نکاتی که قبلا اشاره شد، سبدی متنوع از سهام صنایع مختلف تشکیل دهیم.

افزون بر بررسی وضعیت صنایع و صورت‌های مالی شرکت‌هایی که قصد سرمایه‌گذاری در آن‌ها را داریم، باید به کمک تحلیل تکنیکال نیز روند قیمت سهام را بررسی کنیم. به این ترتیب می‌توانیم در مدیریت سبد سهام خود عملکرد موفقی داشته باشیم.

بیشتر بخوانید

اصل سوم: بررسی وضعیت سبد سهام

پس از آن‌که تحلیل‌های خود را انجام دادیم و سهام موردنظر را خریداری کردیم، لازم است که وضعیت سبد خود را در بازه‌های زمانی مشخص بررسی کنیم. یعنی باید به صورت دوره‌ای، سود و زیان سبد سهام‌ خود را مورد ارزیابی قرار دهیم. به منظور کم و زیاد کردن حجم سهام مختلف و یا نگهداری آن‌ها، استراتژی‌های متعددی وجود دارد که می‌توان با به‌کارگیری آن‌ها عملکرد سرمایه‌گذاری را بهبود بخشید.

منطقی‌ترین شیوه آن است که بخشی از سبد به سهام پرریسک اختصاص داشته باشد و بخشی دیگر به سهامی با ریسک متوسط و هم‌چنین سهامی با ریسک کم. به این ترتیب می‌توان تعادل سبد سرمایه‌گذاری را به خوبی حفظ کرد. راهکار دیگر هم تشکیل سبد سهام متنوع است. به این منظور باید از صنایع مختلف سهام مورد نظر خود را انتخاب کرد تا در شرایطی که تعدادی از سهام روند نزولی را تجربه می‌کنند، از رشد سهام دیگر بهره‌مند شد.

جمع‌بندی

دیدگاه و استراتژی‌های افراد مختلف در سرمایه‌گذاری با هم تفاوت دارد. پس همه نمی‌توانند سبدی مثل هم تشکیل دهند. ترکیب و انتخاب سهام مسئله‌ای است که عوامل زیادی در آن دخیل هستند و هر کس در این میان با توجه به آن‌چه از سرمایه‌گذاری‌اش انتظار دارد تصمیم می‌گیرد.

در این مطلب به پنج شکل چیدمان سبد سهام شامل سبد تهاجمی، تدافعی، سوداگرانه، درآمد ثابت و ترکیبی اشاره کردیم که عمده‌ترین تفاوت آن‌ها در میزان ریسک است. با توجه به شناختی که از خود دارید و هم‌چنین با در نظر گرفتن بازده سرمایه‌گذاری و بازه زمانی موردنظرتان، می‌توانید با تشکیل یک سبد سهام متنوع، پرتفوی خود را متعادل کنید.

پرتفوی چیست؟

به مجموعه سهام خریداری‌ شده توسط سرمایه گذار، پرتفو می‌گویند. در واقع، پرتفوی یا سبد سهام به این موضوع اشاره می‌کند که باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید. اصطلاحی در دنیا رایج است که می‌گوید: «هیچ‌گاه تمام تخم‌مرغ‌هایت را در یک سبد نگذار» این اصلاح را می‌توان در مورد پرتفوی به کار گرفت. اجازه بدهید با یک مثال ساده، مفهوم سبد سهام را برایتان روشن‌تر کنیم. تصور کنید که شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایه‌گذاری در بورس اختصاص می‌دهید و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم می‌کنید. در این حالت شما یک سبد سرمایه‌گذاری تشکیل داده‌اید.

معامله گران در بازار سرمایه در مقابل سرمایه‌گذاری که انجام می‌دهند (ریسک) باید بازدهی را از بازار کسب کنند (ریوارد). درواقع میزان سرمایه‌گذاری صورت گرفته توسط هر سرمایه‌گذار، وابسته به مقادیر بازده و ریسک است. اگر دوشرکت را در نظر بگیرید که یک محصول یکسان را تولید می‌کنند و در مقاطعی شرکت اول دچار بحران می‌شود و شرکت دوم در حال بازدهی بیشتری ناشی از تولید بیشتر و کسب سهم بیشتری از بازار می‌باشد و یا برعکس این قضیه اتفاق بیفتد. فرض کنید که یک سرمایه‌گذار قصد خرید سهام یکی از این دوشرکت را دارد لذا برای این خریدار دو حالت وجود دارد:

• حالت اول اینکه اقدام به خرید سهام فقط یکی از شرکت‌ها کند حالت دوم این است که بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام شرکت اول و بخشی دیگر را به شرکت دوم اختصاص دهد. در حالت اول ممکن است که سرمایه‌گذار بازده قابل‌توجهی (با توجه به افزایش ارزش سهم شرکت) به دست آورد، ولی از طرفی ممکن است که شرکت دیگر اقدام به اصلاح سازوکار داخلی خود کند تا بتواند در رقابت با شرکت مقابل پیروز شود و درنتیجه شرکت اول دچار کاهش شدید قیمت سهام شود.
• اما در حالت دوم به دلیل اینکه سرمایه‌گذار در تخصیص سرمایه‌های خود به شرکت برتر، به صورت یکجا و کامل عمل‌نکرده و پیش‌بینی رشد شرکت رقیب را در نظر گرفته است، اقدام به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری خودکرده است. درواقع سرمایه‌گذار با خرید بخشی از سهام دو شرکت اقدام به تشکیل پرتفوی سبد سهام (portfolio) کرده است. معنی ساده واژه پرتفوی، سبد سرمایه‌گذاری به طور عام و سبد سهام از ترکیب دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده توسط یک سرمایه‌گذار است.

معنای پرتفوی در بورس چیست؟

بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.

((همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نچینید))

قطعاً همه ما حداقل یک‌بار این جمله معروف را شنیده‌ایم و احتمالاً سعی کرده‌ایم آن را در مدیریت سرمایه خود بکار ببریم، اما نکته مهم آن است که تشکیل سبد سرمایه‌گذاری یا همان پرتفوی باید دارای یک سری مزایا و ویژگی‌هایی ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ همچون تنوع‌بخشی (diversification) باشد تا بتوانیم بگوییم سبد مناسبی را تشکیل داده‌ایم. پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنای کیف دستی بوده که درگذشته یک سرمایه‌گذار، مجموعه‌ای از اسناد و مدارک خود را در آن حمل می‌کرده، درواقع سرمایه‌گذارانی که سهام شرکت‌های بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر می‌زدند تا ببینند سرمایه آن‌ها در چه وضعیتی قرار دارد. در اصطلاح مالی نیز به کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از دارایی‌های مختلف مالی اعم از املاک و مستغلات، سهام شرکت‌ها، اوراق با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی باهدف تنوع‌بخشی و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری را پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری می‌گویند.

مفهوم پرتفوی بهینه سهام و مرز کارایی چیست؟

مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخه‌های نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض می‌کند که سرمایه گذاران در حالی دیوانه‌وار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش می‌کنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی می‌گیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آن‌ها را بیشینه می‌کند.

هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را می‌تواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را به‌گونه‌ای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص دارایی‌ها اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند.

تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟

تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی، طلا و ارز می‌شود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش می‌دهد. مدیران مالی می‌توانند با فرمول‌های پیچیده‌ای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه می‌تواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.

چرا تنوع بخشی پرتفوی مهم است؟

یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید می‌کند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجایی‌که بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمی‌توانند نوسانات کوتاه‌مدت بازار سهام را پیش‌بینی و با استراتژی‌های سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد می‌کنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند.

رای تشکیل پرتفوی باید به چه نکاتی توجه کرد؟

قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:

1. میزان پذیرش و تحمل ریسک
2. افق زمانی سرمایه گذاری
3. هدف از سرمایه گذاری

مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.

بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.

ارزش پرتفوی

به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمت‌گذاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار، مهم‌ترین عامل، ارزش پرتفوی این شرکت‌ها است.

پرتفوی صنایع پربازده را شناسایی کنید

در زمان تشکیل پرتفوی ابتدا صنایع پربازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع پرتفوی خود را ایجاد کنید. قابل‌ذکر است بدون مطالعه شرکت‌ها و انتخاب سهام‌های مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی می‌توانید ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را کاهش دهید.

ریسک سرمایه گذاری چیست؟

در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کرده‌اید، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آن‌ها قرار دارند و به طبع آن راه‌های زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را می‌سازید، دارایی های مالی خود را نیز ارزیابی کنید. ریسک هایی که معمولا دارایی های مالی شما را تهدید میکنند عبارتند از:

• ریسک بازار
• ریسک صنعت
• ریسک توقف نماد
• ریسک نرخ بهره
• ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
• ریسک نرخ ارز

موارد بالا فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاس‌های دارایی مختلف است. شما با دانستن اینکه پرتفوی چیست و چطور میتوانید ریسک سرمایه گذاری های خود را با تشکیل پرتفوی کاهش دهید، میتوانید انواع ریسک ها مدیریت کنید.

پرتفوی لحظه ای چیست و تفاوت پرتفوی و پرتفوی لحظه ای در چیست؟

پرتفوی لحظه ای یکی از گزینه های موجود در سامانه های معاملاتی آنلاین کارگزاری مفید است و بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار که وارد سامانه های آنلاین این کارگزاری میشوند، با این سوال روبرو میشوند که پرتفوی لحظه ای چیست و چه تفاوتی با سبد پرتفوی یا پرتفوی سپرده گذاری دارد؟ در سامانه معاملاتی این کارگزاری و در قسمت پرتفوی 2 نوع پرتفوی وجود دارد

1. پرتفوی سپرده گذاری یا سبد پرتفوی : دارایی واقعی شما نزد کارگزار ناظر (کارگزاری مفید) را به شما نشان میدهد. اگر شما سهمی را برای اولین بار از طریق هر کارگزاری غیر از کارگزاری مفید خریده باشید، تعداد سهامی که از طریق آن کارگزاری خریده اید، در این بخش نمایش داده نمیشود.
2. پرتفوی لحظه‌ای : وضعیت سود/ زیان دارایی های تحت مدیریت شما را به نمایش می‎گذارد. در پرتفو لحظه ای تعداد دقیق سهامی را که در مدیریت شماست و مالک آن هستید نمایش داده میشود.

مبنای پورتفوی لحظه ای معاملات آنلاین کاربر است. بدین ترتیب کلیه معاملاتی که از طریق سامانه های آنلاین کارگزاری مفید انجام شوند، در لحظه و به صورت خودکار به پورتفوی لحظه ای اضافه می شوند. در صورتیکه تعداد دارایی شما درست نیست، می توانید معاملات خود را در این قسمت به صورت دستی ویرایش کنید. در پرتفوی لحظه‌ای اطلاعات لحظه‌ای چون قیمت، ارزش دارایی، مقدار سود/زیان، درصد سود/زیان، قیمت سر به سر و… برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه موضوعات در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.