تراز تجاری یا Balance of Trade چیست؟
تراز تجاری تفاوت بین ارزش صادرات و واردات یک کشور در یک بازه زمانی است. فرمول محاسبه تراز تجاری خیلی ساده است. کافی است ارزش کل واردات را از ارزش کل صادرات کم کنید (صادرات منهای واردات). اقتصاددان از تراز تجاری برای ارزیابی قدرت اقتصاد کشورها استفاده می‌کنند. کشوری که کالا و خدمات بیشتری وارد می‌کند و صادرات کمتری دارد، با کسری تجاری مواجه است. در مقابل کشوری که کالا و خدمات بیشتری صادر می‌کند و واردات نسبتاً کمتری دارد، با مازاد تجاری مواجه است.
در این میان کشورهایی وجود دارند که همه می‌دانند کسری تجاری برای آنها عادی است. به طور مثال، کسری تراز تجاری برای آمریکا یک مسئله تازه‌ای نیست. آمریکا از دهه ۱۹۷۰ با کسری تراز تجاری مواجه بوده است. به همین دلیل برای بازار هم کسری تجاری آمریکا اهمیتی ندارد. در مقابل چین با مازاد تجاری مواجه بوده است. یعنی صادرات چین به خارج بیشتر از واردات آن بوده است.
بایستی توجه داشت که مازاد یا کسری تجاری همیشه به تنهایی برای ارزیابی سلامت اقتصاد یک کشور کافی نیست و باید در کنار سایر شاخص‌های اقتصادی برای تحلیل استفاده شود. به طور مثال در رکود اقتصادی، کشورها ترجیح می‌دهند که صادرات بیشتری انجام دهند تا موقعیت‌های شغلی بیشتری ایجاد شود و تقاضا در اقتصاد افزایش یابد. اما در دوره‌های رونق، کشورها با افزایش واردات مشکلی ندارند و شاید از واردات برای پایین آوردن تورم استفاده کنند.
تراز تجاری یا چیست؟
تراز تجاری (Balance of trade) یا صادرات خالص (بعضی مواقع با نماد NX مشخص میشود)، تفاوت میان ارزش پولی واردات و صادرات خروجی طی یک دوره معین در اقتصاد است. اگر صادرات بیشتر از واردات باشد، مقدار مثبت به نام مازاد تجاری مشخص میشود. اگر واردات بیشتر از صادرات باشد، مقدار منفی به نام کسری تجاری یا شکاف تجاری مشخص میشود.مقدار مثبت (اگر صادرات بیشتر از واردات باشد) به نام «مازاد تجاری» مشخص و مقدار منفی به نام «کسری تجاری» یا «شکاف تجاری» مشخص میشود. مفهوم تراز تجاری به معنای “متعادل کردن” صادرات و واردات با یکدیگر نیست.
اگر کشوری ارزش بیشتری از واردات خود صادر کند، مازاد تجاری یا تراز تجاری مثبت دارد و برعکس، اگر کشوری ارزش بیشتری از صادرات خود وارد کند، کسری تجاری یا تراز تجاری منفی دارد.
از سال ۲۰۱۶، حدود ۶۰ کشور از ۲۰۰ کشور مازاد تجاری دارند. این تصور که کسری های تجاری دو جانبه به خودی خود بد هستند، توسط کارشناسان تجارت و اقتصاددانان با قاطعیت رد می شود.
تراز تجارت بخشی از حساب جاری است که شامل معاملات دیگری مانند درآمد حاصل از موقعیت خالص سرمایه گذاری بین المللی و همچنین کمک های بین المللی است. اگر حساب جاری مازاد باشد ، موقعیت دارایی بین المللی خالص کشور به ترتیب افزایش می یابد. به همین ترتیب ، کسری باعث کاهش موقعیت خالص دارایی بین المللی می شود.
تراز تجاری با اختلاف میان تولید یک کشور و تقاضای داخلی آن یکسان است (تفاوت بین کالاهایی که یک کشور تولید می کند و تعداد کالاهایی که از خارج خریداری می کند ؛ این نه شامل پول دوباره هزینه شده برای سهام خارجی می باشد و نه تاثیری بر مفهوم واردات کالا برای تولید برای بازار داخلی دارد.)
اندازه گیری تراز تجاری به دلیل مشکلات مربوط به ضبط و جمع آوری داده ها می تواند مشکل ساز شود. به عنوان نمونه ای از این مشکل ، وقتی داده های رسمی برای همه کشورهای جهان جمع می شود ، صادرات تقریباً ۱٪ از واردات بیشتر می شود. به نظر می رسد که جهان در حال تعادل مثبت تجارت با خودش است. این نمی تواند درست تراز تجاری یا چیست؟ باشد ، زیرا همه معاملات شامل یک اعتبار یا بدهی برابر به حساب هر ملت است. اعتقاد بر این است که این اختلاف با معاملات با هدف شستن پول یا فرار از مالیات ، قاچاق و سایر مشکلات دید توضیح داده می شود. در حالی که صحت آمار کشورهای در حال توسعه مشکوک است ، اما بیشترین اختلاف بین کشورهای معتبر آماری معتبر واقع می شود.
*عوامل تاثیرگذار بر روی تراز تجاری
- هزینه‌های تولید (زمین، نیروی کار، سرمایه و غیره)
- هزینه در دسترس بودن مواد اولیه کالاهای واسطه و ورودی‌های دیگر
حرکات نرخ ارز
- مالیات و محدودیت تجارت
- موانع غیر تعرفه‌ای مانند محیط زیست، بهداشت و استانداردهای ایمنی
- در دسترس بودن ارز خارجی کافی برای پرداخت واردات
میزان کالاهای تولیدشده در کشور (تحت تاثیر عرضه)
به طور خلاصه تراز تجاری نتیجه خالص صادرات یک جامعه اقتصادی است و مانده مثبت نشان‌دهنده صادرات بیشتر و مانده منفی نشان‌دهنده واردات بیشتر خواهد بود. افزایش صادرات با افزایش تقاضا برای ارز در کشور صادرکننده، رابطه مستقیمی دارد. چراکه کشور واردکننده کالا و خدمات، بایستی پول جاری کشور صادرکننده را خریداری کند. بنابراین هر چه صادرات افزایش یابد پول کشور صادرکننده تقویت میشود. گزارش تراز تجاری اثر قابل اغماضی روی اوراق قرضه و بازار سهام دارد.در مورد مازاد تجاری و یا یک کسری تجاری در حال کاهش از ماه قبل، به طور طبیعی کشورهای واردکننده کالا باید ارز خود را به ارز داخلی کشور صادرشونده تبدیل کنند. این اتفاق منجر به افزایش تقاضا برای پول داخلی و بنابراین موجب افزایش ارزش آن میشود.در مورد کسری تجاری و یا یک مازاد تجاری در حال کاهش، کشور واردکننده باید ارز خود را به ارز خارجی کشوری که از آنها در حال خرید کالا هستند تبدیل کنند. این اتفاق نیز منجر به افزایش عرضه پول داخلی در بازار میشود که می‌تواند به از دست دادن پول داخلی در مقابل ارزش ارزهای دیگر شود.از طرف دیگر خالص صادرات به عنوان یکی از عوامل تشکیل‌دهنده درآمد ملی (یا تولید ملی) محسوب و مقادیر مثبت آن باعث افزایش در درآمد سرانه مردم یک کشور میشود. بطور کلی صادرات و واردات در حسابی به نام حساب جاری (Current Account) ثبت می گردند و به مانده این حساب تراز تجاری یا موازنه تجاری گفته می شود.
تراز تجاری یا Trade balance چیست؟ | شاخص تراز تجاری
آموزش بورس بین الملل - فارکس را با سایت Googleforex.net شروع کنید.
تراز تجاری یا Trade balance چیست؟ | شاخص تراز تجاری | فاندامنتال
رقم تراز تجاری ، تفاوت قیمت میان صادرات و واردات کالاها و خدمات ، در طول یک ماه برای یک کشور میباشد .
نکته یک : زمانی که صادرات بیشتر از واردات و یا خالص صادرات مثبت باشد، مازاد تجاری ایجاد میشود .
نکته دو : زمانی که واردات بیشتر از صادرات باشد کسری بودجه به وجود می آید. در این صورت پول بیشتری از کشور خارج میشود .
زمان اعلام تراز تجاری یا trade balance : ماهانه (معمولا 35 روزه) زمان دقیق انتشار این گزارش چندان مشخص نیست و تقریبا یک ماه پس از انتشار گزارش قبلی منتشر میشود.
نکته فنی: به طور خاصی تراز تجاری مجموع دو تراز جداگانه است. یک : تراز تجاری قابل مشاهده و دو:غیر قابل مشاهده
تراز تجاری قابل مشاهده شامل کالاهای فیزیکی میشود در حالی که تراز تجاری غیر قابل مشاهده شامل خدمات و سایر موارد مشابه میشود.
حال تراز تجاری مثبت چه تاثیری دارد :
استخدام بیشتر می شود
باعث کاهش بیکاری میشود
کشور کالاهای بیشتری می فروشد و سرمایه بیشتری دریافت می کند
شرکت ها ارتقاء می یابند
سطح کیفیت زندگی میشود باعث بهبود
برای دریافت 20 درصد بونوس بر روی آمارکتس کلیک کنید و در بروکر رگوله شده ثبت نام نمایید.
اما این نکته را به یاد داشته باشید که به طور کلی مازاد تجاری همیشه نشانه قدرت یک اقتصاد نیست . اما در صورت مثبت اعلام شدن شاخص تراز تجاری یا trade balance نسبت به پیش بینی ؛ رشد دلار را انتظار داریم.
تراز تجاری چیست؟
تراز تجاری (به انگلیسی: Balance of trade) که در برخی از منابع از آن به «صادرات خالص» (با نماد NX)، یاد میشود، تفاوت میان ارزش پولی واردات و صادرات خروجی در طی یک دوره معین گفته میشود. در حقیقت تراز تجاری معیار رابطه بین واردات و صادرات کشورها است.
مقدار مثبت (اگر صادرات بیشتر از واردات باشد) به نام «مازاد تجاری» مشخص و مقدار منفی به نام «کسری تجاری» یا «شکاف تجاری» مشخص میشود.
به طور خلاصه تراز تجاری نتیجه خالص صادرات یک جامعه اقتصادی است و مانده مثبت نشان‌دهنده صادرات بیشتر و مانده منفی نشان‌دهنده واردات بیشتر خواهد بود.
افزایش صادرات با افزایش تقاضا برای ارز در کشور صادرکننده، رابطه مستقیمی دارد. چراکه کشور واردکننده کالا و خدمات، بایستی پول جاری کشور صادرکننده را خریداری کند. بنابراین هر چه صادرات افزایش یابد پول کشور صادرکننده تقویت میشود.
در مورد مازاد تجاری و یا یک کسری تجاری در حال کاهش از ماه قبل، به طور طبیعی کشورهای واردکننده کالا باید ارز خود را به ارز داخلی کشور صادرشونده تبدیل کنند. این اتفاق منجر به افزایش تقاضا برای پول داخلی و بنابراین موجب افزایش ارزش آن میشود.
در مورد کسری تجاری و یا یک مازاد تجاری در حال کاهش، کشور واردکننده باید ارز خود را به ارز خارجی کشوری که از آنها در حال خرید کالا هستند تبدیل کنند. این اتفاق نیز منجر به افزایش عرضه پول داخلی در بازار میشود که می‌تواند به از دست دادن پول داخلی در مقابل ارزش ارزهای دیگر شود.
از طرف دیگر خالص صادرات به عنوان یکی از عوامل تشکیل‌دهنده درآمد ملی (یا تولید ملی) محسوب و مقادیر مثبت آن باعث افزایش در درآمد سرانه مردم یک کشور میشود.
بطور کلی صادرات و واردات در حسابی به نام حساب جاری (تراز تجاری یا چیست؟ Current Account) ثبت می گردند و به مانده این حساب تراز تجاری یا موازنه تجاری گفته می شود.
اقلام وارداتی حیرت‌آور است. با توجه به اینکه این کشور، کشور توسعه‌یافته‌ای محسوب نمی‌شود، به نظر می‌رسد باید از آن اقلام کشاورزی یا معدنی به کشور وارد شود، اما در سال ۱۳۸۴، کالاهای صنعتی نیز به ایران از این کشور آفریقایی وارد شده است، اقلامی چون: دستگاه‌های برقی تشخیص بیماری، لامپ هاولوله‌های میکروویو، دستگاه‌های پخش صوت جیبی، ساعت، ماشین‌های محاسب و… در این سال، تراز تجاری ایران و زیمبابوه، ۲۴ به ۷۶درصد به نفع زیمبابوه سنگینی می‌کند.
این تراز تجاری ایران و زیمبابوه است.ترازی که بررسی آن در سال‌های گذشته نوسان زیادی را نشان می‌دهد. کشوری در جنوب آفریقا با جمعیتی نزدیک به جمعیت استان تهران. واردات از این کشور ۱۳ میلیون نفری به ایران، هرگز نتوانسته بیش از دو صدم درصد از کشورهای صادرکننده کالا به ایران را به خود اختصاص بدهد. از طرفی، جمهوری اسلامی هم هرگز بیش از دو دهم درصد (در بین همه کشورها) کالا به این کشور صادر نکرده است. این رابطه تجاری مثل بسیاری از مراودات تجاری نیست، به بیانی نمی‌توان گفت که کالای منحصر به‌فردی بین دو کشور رد و بدل شده است. زیمبابوه از توتون، پنبه کوهی، حیوان زنده و… تا ابزار پزشکی به ایران صادر کرده و در مقابل نیز ایران از ماشین‌آلات کشاورزی، صنعتی و الکترونیکی تا گوجه‌فرنگی، صابون و شامپو به این کشور صادر کرده است. اما یک نکته درخور توجه است و آن تراز تجاری به نفع این کشور جهان سومی آفریقایی است. به بیان دیگر، ایران از این کشور جهان سومی نیز به سبک بسیاری از کشورهای دیگر جهان بیشتر وارد کننده است تا صادر کننده.
سال ابتدایی مورد بررسی این نوشتار است. تراز تجاری بین دو کشور به شدت به نفع زیمبابوه تنظیم شده است. این کشور تنها دو قلم کالا به ایران صادر کرده است: پنبه کوهی و توتون و تنباکو (و مشتقات آن)، این دو قلم ارزشی بالغ بر ۴/۹ میلیون دلار داشته است. در مقابل ایران اقلامی چون: سودسوزآور، موتورسیکلت، موم پارافین، انگور خشک‌کرده، فرش، گلیم، لوازم آشپزخانه، شستنی‌های توالت یا آشپزخانه و.. به ارزش ۳۵۴ هزار دلار به این کشور وارد کرده است. سهم صادرات به زیمبابوه ۰/۰۰۸ درصد و سهم واردات از این کشور ۰/۰۲ درصد از بین کشورهای جهان است که با ایران رابطه تجاری داشتند.
وضعیت تراز تجاری دو کشور در این سال ۷درصد به نفع ایران تغییر می‌کند. زیمبابوه همچنان پنبه کوهی به ایران وارد می‌کند، اما جای توتون را گرافیت گرفته است. این دو قلم کالا، مجموعا ۱/۳ میلیون دلار ارزش داشته است، زیمبابوه در این سال ۰/۰۰۶ درصد از کل واردات به کشورمان را از آن خود کرده است. در مقابل ایران که در این سال وضعیت بهتری دارد، ۲۳۳ هزار دلار انواع کالا نظیر تراز تجاری یا چیست؟ همانکه سال ۱۳۸۰ به زیمبابوه صادر کرده بود، به این کشور آفریقایی صادر کرده است. اگرچه تراز تجاری دو کشور به نفع ایران شده است، اما هم صادرات و هم واردات کاهش چشمگیری نسبت به سال گذشته داشته است. اختلاف بین صادرات و واردات بین ایران و زیمبابوه در این سال برابر با ۱/۱ میلیون دلار است.
در این سال، واردات از زیمبابوه رشد چشمگیری دارد، اما صادرات به آن کشور تراز تجاری یا چیست؟ تغییر چندانی نکرده است. پنبه کوهی و توتون و تنباکو اقلام اصلی وارد شده از زیمبابوه هستند، اما در ردیف سوم، ۲۰۰ کیلو حیوانات زنده (ذیل تعرفه ۰۱۰۶۹۰) به ارزش ۹/۳ هزار دلار به ایران وارد شده است. ارزش کل واردات از زیمبابوه حدود چهارمیلیون دلار بوده است و این حجم، تقریبا ۰/۰۱ از کل واردات ایران از کشورهای جهان است. در مقابل نیز ایران ۵۷۱هزار دلار کالا نظیر: مواد شیمیایی، موتور سیکلت‌ها، فرش و کف‌پوش‌ها، میوه‌جات مثل: گوجه‌فرنگی، خربزه و شیرینی‌ها را به این کشور صادر کرده است.
سال ۸۳ است، سال برتری تجاری ایران نسبت به زیمبابوه، در هیچ سالی در هشت سال مورد بررسی در این گزارش، تراز تجاری ایران و زیمبابوه، این چنین به نفع ایران تنظیم نشده است. صادرات ایران به زیمبابوه ۹۷ درصد این رابطه دو طرفه را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، ارزش صادرات نیز به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. در این سال ایران ۱۸ میلیون دلار کالا به این کشور جهان سومی صادر کرده، اقلامی چون: ماشین‌آلات کشاورزی و صنعتی، مواد شوینده و بهداشتی، تراز تجاری یا چیست؟ فرش و وسایل الکترونیکی. سهم زیمبابوه از صادرات ایران نسبت به کل جهان در این سال ۰/۲ درصد است. در مقابل واردات از زیمبابوه به طرز قابل توجهی کاهش یافته است. در این سال، این کشور مجموعا ۴۹۹ هزار دلار توتون و تنباکو به ایران وارد کرده است. این یعنی ۰/۰۰۱ درصد از کل واردات ایران در آن سال.
آنقدرها که صادرات به زیمبابوه کاهش یافته، واردات از آن افزایش نیافته است. در واقع، صادرات به این کشور نوسان حیرت‌آور خود را از دست داده است، اما در مقابل، واردات از آن رشد قابل قبولی نسبت به سال‌های مشابه داشته است.در این سال، مجموعا یک‌میلیون کالا از زیمبابوه به کشورمان وارد شده، اگرچه رشد واردات از زیمبابوه زیاد حیرت‌آور نیست، اما اقلام وارداتی حیرت‌آور است. با توجه به اینکه این کشور، کشور توسعه‌یافته‌ای محسوب نمی‌شود، به نظر می‌رسد باید از آن اقلام کشاورزی یا معدنی به کشور وارد شود، اما در سال ۱۳۸۴، کالاهای صنعتی نیز به ایران از این کشور آفریقایی وارد شده است، اقلامی چون: دستگاه‌های برقی تشخیص بیماری، لامپ هاولوله‌های میکروویو، دستگاه‌های پخش صوت جیبی، ساعت، ماشین‌های محاسب و… در این سال، تراز تجاری ایران و زیمبابوه، ۲۴ به ۷۶درصد به نفع زیمبابوه سنگینی می‌کند. ایران نیز در این سال اقلامی را چون گذشته، به ارزش ۳۶۱هزار دلار به این کشور صادر کرده است. نکته قابل توجه آنکه، دیگر ماشین‌آلات صنعتی، صدرنشین اقلام صادراتی به زیمبابوه نیستند.
صادرات ایران به زیمبابوه تقریبا نسبت به سال قبل نصف شده است، در مقابل واردات از آن کشور حدودا سه‌میلیون دلار افزایش داشته و به رقم کم‌سابقه ۳/۸ میلیون دلار رسیده است. البته شایان ذکر است، در این سال، به‌طور کلی واردات از تمامی کشورها افزایش داشته، با این حال سهم زیمبابوه از ارزش واردات کشورهای جهان به ایران ۰/۰۰۹ درصد است.
توتون تنباکو، فر و خوراک‌پز، ماشین ریش‌تراش و… اقلام وارداتی از زیمبابوه هستند. در مقابل: موتورسیکلت،کولرآبی، مواد شیمیایی، سوهان چوب و… اقلام صادراتی ایران به زیمبابوه هستند که ارزشی حدود ۱۷۴هزار دلار را به خود اختصاص داده است.
در این سال، واردات و صادرات هر دو به‌طرز قابل‌توجهی کاهش یافتند. رتبه ایران در تراز تجاری دو کشور بهبود یافته، سهم ایران از این مبادلات ۸۸درصد است. ۸۸درصد صادرات اقلامی نظیر: پسته، پیاز و موسیر، فرش و مواد شیمیایی به ارزش ۳۳۸ هزار دلار. در مقابل زیمبابوه ابزارآلات صنعتی نظیر جعبه دنده، بلبرینگ و یراق آلات، وسایل تزئینی مثل شمع‌های جرقه‌زن و… به ارزش ۴۸ هزار دلار به ایران وارد کرده است.
در سال ۱۳۸۷ سهم ایران از مبادلات تجاری دو کشور ۴۸درصد است. ۴۸درصد صادرات با ارزشی برابر با ۲۸۵هزار دلار انواع: رنگ، موتور سیکلت، میوه‌جات، رب و آب‌میوه، آدامس و… در مقابل نیز زیمبابوه ۳۰۹هزار دلار کالاهایی نظیر پروفیل، رادیاتور، قطعات و ماشین‌آلات صنعتی و… به ایران وارد کرده است.
در سال ۸۸، دوباره فاصله صادرات و واردات ایران و زیمبابوه افزایش می‌یابد. تنها تفاوت این دو حدود یک‌میلیون دلار است. سهم ایران ۴۱درصد و سهم زیمبابوه ۵۹درصد است. زیمبابوه اقلامی چون: توتون و تنباکو، اقلام صنعتی، مصنوعات نساجی و…به ایران به ارزش ۳/۵ میلیون دلار به ایران وارد کرده است. در مقابل ایران سهم ۴۱درصدی خود را از این مبادلات با کالاهایی نظیر تراکتور، گاوآهن، مواد شیمیایی و… به ارزش ۲/۴ میلیون دلار پر کرده است.
آشنایی با مفهوم «تراز تجاری» و کاربرد آن
تراز تجاری نسبت درآمدی صادرات یک کشور نسبت به واردات آن را نشان می‌دهد و یکی از مهم‌ترین مسائل اقتصادی کشورها است که بر ارزش پول ملی نیز تاثیر می‌گذارد.
به گزارش ایبِنا، تراز تجاری که در بعضی از منابع از آن به «صادرات خالص» با نماد (NX) یاد میشود، تفاوت بین ارزش پولی واردات و مقدار صادرات خروجی در طی یک دوره معین است. در واقع تراز تجاری معیار نسبت بین واردات و صادرات یک کشور است.
از اینرو، تراز تجاری یکی از مؤلفه‌های مهم در سنجش توانمندی کشورها در تامین درآمدهای ارزی است تا بتوانند با جذب درآمد بیشتر هزینه‌های توسعه زیرساختی خود را تامین کنند و از درآمد ارزی برای سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های جدید و توسعه اقتصادی استفاده کنند.
به عبارتی تراز تجاری نتیجه خالص صادرات یک جامعه است که در آن، مانده یا تراز مثبت، بیانگر صادرات بیشتر و مانده یا تراز منفی، بیانگر واردات بیشتر خواهد بود. در این تعریف، مقدار مثبت (در صورتی که صادرات بیش از واردات باشد) به تراز تجاری یا چیست؟ نام «مازاد تجاری» مشخص و مقدار منفی به نام «کسری تجاری» یا «شکاف تجاری» شناخته میشود.
در واقع تراز تجاری (Balance of trade)، یکی از مهم ترین مسائل اقتصادی کشورها است. سیاستگذاران اقتصادی سعی می‌کنند که تراز تجاری در حالت تعادل قرار داشته باشد. البته باید در نظر داشت که منفی بودن تراز تجاری به تعریفی که مراکز آماری از صادرات غیر نفتی دارند، بستگی دارد.
عوامل تاثیرگذار بر روی تراز تجارت
البته تراز تجاری به خودی خود پدید نمی‌آید و باید عوامل مختلف یک اقتصاد را در نظر گرفت که روی تراز تجاری صادرات و ورادات آن جامعه تاثیرگذار هستند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛
۱. هزینه‌های تولید زمین، نیروی کار، سرمایه و غیره
۲. هزینه در دسترس بودن مواد اولیه کالاهای واسطه‌ها و ورودی‌های دیگر
۳. حرکات نرخ ارز در بازه‌ای مشخص
۴. مالیات و محدودیت تجارت
۵. موانع غیر تعرفه‌ای مانند محیط زیست، بهداشت و استانداردهای ایمنی
۶. در دسترس بودن ارز خارجی کافی برای پرداخت واردات
۷. میزان عرضه و تقاضا
تراز تجاری و ارزش پول ملی
در نظریه‌های سنتی، سیاست کاهش ارزش پول از جمله راه‌های موثر برای مقابله با کسری تجاری معرفی میشود. با افزایش نرخ ارز مخارج مصرف‌کنندگان از کالاهای خارجی به مصرف کالاهای داخلی منتقل شده و با افزایش صادرات و تقلیل واردات، تراز تجاری بهبود می‌یابد. نظیر مدلی که چین در اقتصاد خود در پیش گرفته است.
با وجود این موضوع، این امکان وجود دارد که مکانیزم اثربخشی نرخ ارز بر تراز تجاری مختل شده و اثر کاهش ارزش پول ملی بر تراز تجاری با ابهام روبرو شود و یک اقتصاد بسترهای لازم برای استفاده از تفاوت نرخ پول ملی با ارز خارجی را نتواند فراهم کند که نه تنها به افزایش صادرات منجر نمی‌شود بلکه در دراز مدت کاهش ارزش پول ملی آسیب‌زا و تورم‌زا نیز خواهد بود.
همچنین، در خصوص مازاد تجاری و یا یک کسری تجاری در حال کاهش، به طور طبیعی کشورهای واردکننده کالا باید ارز خود را به ارز داخلی کشور صادرشونده تبدیل کنند. این اتفاق منجر به افزایش تقاضا برای پول داخلی و بدین ترتیب باعث افزایش ارزش آن میشود.
از سوی دیگر، تراز تجاری به عنوان یکی از عوامل تشکیل دهنده درآمد ملی (یا تولید ملی) محسوب و مقدار مثبت آن سبب فزونی در درآمد سرانه مردم یک کشور می شود و مثبت بودن آن، دولت‌ها را به سمت توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها سوق تراز تجاری یا چیست؟ می‌دهد. هرچند مدیریت درآمدهای ارزی ناشی از تراز تجاری مثبت نیازمند مدیریتی آینده‌نگر و کارآمد است که از منابع مالی خود به درستی استفاده کند.
تراز تجاری ایران در سال ۹۹
به گفته رییس کل گمرک، ایران در سال ۹۹ به میزان ۳۴.۵ میلیارد دلار صادرات و به میزان ۳۸.۵ میلیارد دلار واردات داشته است و تراز تجارت سال گذشته با تفاوت ۴ میلیارد دلار در واردات منفی بوده است که کاهش تجارت خارجی ایران برگرفته از دو عامل تحریم‌ها و کرونا بوده است.
جالب است بدانید که سه مقصد کالاهای تجاری ایران، نخست چین با بیش از ۹ میلیارد و ۷۷ میلیون و ۱۲۳ هزار و ۲۳۴ دلار، دوم عراق با هفت میلیارد و ۴۴۸ میلیون و ۴۳۱ هزار و ۶۷۳ دلار و سوم امارات متحده عربی با چهار میلیارد و ۶۶۱ میلیون و ۶۲۱ هزار و ۶۸۲ دلار بودند.
دیدگاه شما