تحلیل شاخص کل و شاخص کل هموزن

کارگزاری فارابی

شاخص هم وزن

در روند بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب برای خرید، معمولاً با پارامترهای مختلفی مواجه هستیم که اطلاعات مفیدی را برای بررسی به ما می‌دهند. شاخص کل هم‌وزن یکی از این مسائلی است که همواره برای تحلیل و بررسی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در بازار بورس، شاخص‌ها از اهمیت زیادی برخوردار هستند. شاخص کل هم‌وزن عددی است که در طی روز ثبت می‌شود و نقش مهمی در تحلیل روند کلی بازار دارد. به همین خاطر ما در این مقاله می‌خواهیم به بررسی مفهوم شاخص کل هم‌وزن بپردازیم و مطالبی که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت:

- انواع شاخص‌های بورس

- شاخص کل هم‌وزن بورس چیست؟

- تفاوت شاخص هم‌وزن با شاخص کل

- فرمول محاسبه شاخص هم‌وزن

- تفسیر شاخص هم‌وزن

- تحلیل تکنیکال شاخص هم‌وزن

انواع شاخص‌های بورس

به طور کلی، شاخص‌ها در بورس به چند نوع تقسیم می‌شوند. در بازار بورس ایران، هشت شاخص مهم وجود دارد که معمولاً مورد بررسی اکثر فعالان بازار قرار می‌گیرد و هرکدام در جای خود کاربرد مهم و اساسی در تحلیل بازار دارند. انواع شاخص‌هایی که در بورس مطرح هستند به‌صورت زیر می‌باشد:

شاخص کل - شاخص سهام شناور - شاخص بازار اول و دوم - شاخص هم‌وزن - شاخص قیمت - شاخص 50 شرکت برتر - شاخص 30 شرکت بزرگ - شاخص صنعت

هر کدام از این شاخص‌ها یک پارامتر عددی هستند که روند سهام مختلف در طی روز در آن تأثیرگذار می‌باشند و می‌توانند نسبت به پارامترهای مختلف، ارزیابی شوند.

شاخص کل هم‌وزن بورس چیست؟

ما همواره در بازار بورس به‌عنوان سرمایه‌گذار، پارامترهای مختلفی را بررسی می‌کنیم تا معامله بهتر و منطقی‌تری داشته باشیم. شاخص کل و شاخص هم‌وزن در بورس، یکی از معیارهای سنجش وضعیت بازار و میزان تغییرات کلی قیمتی سهام و میزان بازدهی آنها در روز می‌باشد و بسیاری از تحلیلگران از آن برای تحلیل روند کلی بازار استفاده می‌کنند. شاخص هم‌وزن نیز به نوعی زیرمجموعه‌ای از شاخص کل بازار محسوب می‌شود. در بازار بورس، سهام‌ بزرگ و کوچکی معامله می‌شوند که معاملات هرکدام نسبت به مقیاس خود تاثیری در عدد شاخص کل می‌گذارند. مثبت یا منفی شدن سهام بورس در عدد شاخص کل و شاخص هم‌وزن، تأثیر چشمگیری می‌گذارند. در شاخص کل هم‌وزن، تمامی سهام به یک میزان و با یک وزن در عدد شاخص اثرگذار هستند و می‌تواند نمای کلی از روند سهام در روز را نشان بدهد. عدد شاخص قیمت هم‌وزن در بورس می‌تواند معیاری برای سنجش میزان بازدهی و یا افول بازار باشد. وقتی شاخص هم‌وزن مثبت باشد به این معنی است که اکثر سهام متوسط و کوچک بازار در آن روز مثبت هستند؛ بنابراین عدد شاخص هم‌وزن می‌تواند معیار مهمی برای تحلیل بازدهی کلی اکثر سهام بازار باشد که همواره از طرف تحلیلگران بورسی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

تفاوت شاخص هم‌وزن با شاخص کل

شاخص کل و شاخص هم‌وزن با وجود اینکه هر دو به نسبت سهام بورسی، مثبت و یا منفی می‌شوند، اما دارای تفاوت‌های اساسی نیز هستند.

در شاخص کل، مقیاس سهام و میزان حجم و سرمایه آنها مهم است. سهام بزرگ بازار به واقع شاخص ساز معرفی می‌شوند و در تعیین شاخص کل، نقش بسیار زیادی دارند.

اما شاخص کل هم‌وزن برخلاف شاخص کل، تفاوتی میان سهام بزرگ و کوچک یا متوسط، قائل نمی‌شود و همه سهام به یک نسبت مورد سنجش قرار می‌گیرند و در عدد شاخص تأثیرگذار هستند و وزن سهام در عدد شاخص هم‌وزن، معیار اصلی نیست. اما در طرف دیگر، شاخص کل نسبت به بزرگ یا کوچک بودن سهام و همچنین سهام شاخص ساز، تغییر می‌کند. به طوری که ممکن است نصف بیشتر سهام در بورس منفی باشند اما چند سهم بزرگ بازار مثبت. با وجود این شاخص کل، عدد مثبتی را نشان بدهد و شاخص هم‌وزن، عدد منفی. به همین منظور، شاخص کل هم‌وزن به نوعی روند کلی بازار را واقعی‌تر نشان می‌دهد. به‌واقع شاخص هم‌وزن، رشد کلی بازار را به دور از تفکیک میان سهام بزرگ، کوچک و متوسط در نظر می‌گیرد. از طرفی در شاخص کل، چند سهم بزرگ بازار می‌توانند یک‌تنه شاخص کل را بالا و پایین کنند. برای همین است که وقتی شاخص هم‌وزن در طی روز، مثبت است بیش از نیمی از سهام بازار مثبت است و در زمانی که این شاخص منفی باشد، بیشتر از نصف سهام بازار منفی هستند اما در شاخص کل این‌چنین نیست و سهام شاخص ساز می‌توانند به یکباره کل شاخص را مثبت یا منفی کنند.

بررسی شاخص کل جدای از اینکه شناخت جامع‌تری از روند کلی بازار می‌دهد، بیشتر مناسب سهام‌دارانی است که از سهام بزرگ صنعتی و شاخص ساز استفاده می‌کنند تا درک بهتری از میزان بازدهی و روند این نوع از سهام داشته باشند

شاخص قیمت هم‌وزن نیز بازدهی قیمت کل سهام بازار را بدون درنظرگرفتن بزرگی سهام، نشان می‌دهد که برای سهام‌داری مناسب است که در سبد پرتفوی خود از سهام کوچک و متوسط هم دارند.

فرمول محاسبه شاخص هم‌وزن

همان‌طور که در فرمول زیر مشاهده می‌شود، شاخص کل هم‌وزن با پارامترهای سهام در طی معاملات روزانه محاسبه می‌گردد. در این فرمول ضرایب مرتبط با سهام مشخص شده‌اند. فرمول شاخص هم‌وزن از تقسیم قیمت به‌روز تمامی شرکت‌های بورسی نسبت به قیمت پایه آنها و با در نظر گرفتن ضریب تجمیع سهام، محاسبه می‌شود که به صورت کامل در فرمول زیر آورده شده است.

تفسیر شاخص هم‌وزن

همان‌طور که گفته شد، شاخص هم‌وزن، از میزان بزرگی سهام پذیرفته شده سنجیده نمی‌شود و تمامی سهام بورس اعم از کوچک، متوسط و بزرگ با هر میزان سرمایه‌ای به طور یکسان و برابر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در شاخص هم‌وزن نوسانات قیمتی در سهام شاخص‌سازی که ارزش بازار بالایی دارند و سهام کوچک و متوسط با سرمایه کمتر، تأثیرات مشابهی در تعیین عدد شاخص دارند. فرض کنید عدد شاخص کل در معاملات امروز به میزان 1000 واحد مثبت و شاخص هم‌وزن به میزان 3000 واحد منفی باشد. تفسیر این شاخص بدین صورت خواهد بود که در معاملات امروز، شرکت‌های بزرگ و شاخص ساز بورسی مثل صنایع مس ایران یا هلدینگ خلیج فارس با تغییرات و نوسانات مثبت معامله شده‌اند که توانسته‌اند شاخص کل بازار را مثبت نگه دارند ولی از طرف دیگر، منفی بودن شاخص هم‌وزن به میزان بیشتری از شاخص کل، نشان‌دهنده این مسئله است که کلیت بازار امروز جالب نیست و اکثر سهام بازار با روند منفی همراه بوده‌اند. به طور مثال شرکت‌هایی مثل مینو، گرجی یا کشاورزی فکا، به دلیل کوچک یا متوسط بودن سهام، چندان تأثیری بر مثبت یا منفی کردن شاخص کل ندارند اما زمانی که شاخص هم‌وزن، به طور قابل‌ملاحظه‌ای منفی است، می‌توان به راحتی گفت که در معاملات امروز سهام این‌چنینی که اکثریت سهام را هم در بورس دارا هستند، منفی معامله شده‌اند در غیر این صورت این اختلاف میان شاخص کل و شاخص هم‌وزن به وجود نمی‌آمد.

تحلیل تکنیکال شاخص هم‌وزن

همان‌طوری که قیمت هر سهم در بازار بورس، تشکیل نمودار در بازه زمانی را می‌دهد، شاخص کل و شاخص هم‌وزن نیز در طول زمان، تشکیل نمودار تکنیکالی می‌دهد که می‌تواند با علم تکنیکال، مورد تحلیل و ارزیابی قرار بگیرد. زمانی که اکثر صنایع کوچک و متوسط، با افزایش عرضه در بازار مواجه شوند و یا در صف‌های فروش باشند، نمودار شاخص هم‌وزن مسیر متفاوتی با نمودار شاخص کل خواهد داشت.

نمودار این شاخص‌ها همانند نمودارهای قیمتی سهام، دارای نقاط مهم تکنیکالی مثل نقطه حمایتی و نقطه مقاومتی، کف و سقف کانال می‌باشد که در تحلیل تکنیکال حائز اهمیت است. به طور مثال نمودار تکنیکالی زیر مربوط به نمودار شاخص هم‌وزن در بازه زمانی مشخص شده، می‌باشد. در این نمودار، ناحیه‌های حمایتی و سقف نموداری مشخص شده است که در صورت شکسته شدن نقطه حمایتی، شاخص هم‌وزن می‌تواند همچنان با افت و کاهش مواجه شود و بالعکس زمانی که بتواند سقف کانال خود را عبور بدهد، می‌تواند شاخص مثبت و وارد ناحیه و اهداف بالاتر خود شود. به همین ترتیب شیب نمودار شاخص هم‌وزن نیز به مانند دیگر نمودارهای تکنیکالی، می‌تواند در تعیین اهداف شاخص و حمایت‌های بعدی شاخص هم‌وزن تأثیر بسیار زیادی داشته باشد. از این رو بسیاری از تحلیلگران تکنیکال علاوه بر اینکه نمودار قیمتی سهام را ارزیابی می‌کنند، نمودار شاخص کل و نمودار شاخص هم‌وزن را بررسی می‌کنند تا از اهداف شاخص و حمایت‌های شاخص اطلاع دقیقی داشته باشند.

جمع‌بندی :

مبحث شاخص در بازار بورس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چراکه این پارامتر می‌تواند نمای کلی از وضعیت بازار بدهد و در تحلیل روند بازار کمک‌حال تحلیلگران و معامله‌گران بازار بورس باشد تا نسبت به معاملات فعلی بازار و انجام معامله در بورس شناخت بهتری داشته باشیم. در ارزیابی شاخص بورس، از شاخص کل و شاخص هم‌وزن، استفاده‌های زیادی می‌شود. این دو شاخص با وجود شباهت‌هایی که دارند، تفاوت‌های مهمی نیز باهم دارا هستند. درک و شناخت درست از مفهوم شاخص هم‌وزن دغدغه اصلی ما در این مقاله بود که سعی کردیم تا به بررسی آن و چگونگی محاسبه و نحوه تحلیل آن و شرح تفاوت آن با شاخص کل، بپردازیم.

ذکر این نکته مهم تحلیل شاخص کل و شاخص کل هموزن است که برای تحلیل جامع‌تر و بهتر از شاخص کل و شاخص هم‌وزن، نیازمند طی مراحل آموزشی و تحلیلی بیشتری هستیم تا بتوانیم همواره این دو شاخص را مورد ارزیابی قرار بدهیم. کارگزاری اقتصاد بیدار در این زمینه خدمات آموزشی و مشاوره‌ای خود را به علاقه‌مندان حوزه بازار بورس ارائه می‌دهد و امید است این مطلب مورد توجه قرار گرفته شده باشد.

تحلیل تکنیکال شاخص کل و شاخص هم وزن | روزهای سرنوشت ساز در انتظار بورس

شاخص کل و شاخص هم وزن همیشه مورد توجه سهامداران بوده و ناحیه‌های حمایتی و مقاومتی آن نقش ویژه‌ای در معاملات بازار سرمایه داشته است. در این تحلیل، وضعیت تکنیکالی این دو شاخص مورد بررسی قرار گرفته شده است.

آژانس خبری تحلیلی شهر بورس با همکاری تحلیل گران بازار سرمایه ، اقدام به بررسی تحلیل تکنیکال شاخص کل و شاخص هم وزن کرده است.

یادآور می‌شود؛ تحلیل تکنیکال شاخص کل و شاخص هم وزن صرفاً برای اطلاع مخاطبان از وضعیت بازار سرمایه انجام شده است.

تحلیل تکنیکال شاخص کل | 22 مرداد 1401

شاخص کل در نمودار بلندمدتی، در روند خنثی قرار گرفته و جهت خاصی ندارد.

محدوده یک میلیون و 600 هزار واحد، محدوده مقاومتی معتبر و یک میلیون و 140 هزار واحد نیز حمایت شاخص کل در بلندمدت خواهد بود.

شاخص کل در نمودار کوتاه مدتی، روند نزولی دارد و محدوده یک میلیون و 580 هزار واحد مقاومت پیش روی شاخص خواهد بود.

کف کانال نزولی نیز به عنوان حمایت ناپایدار کوتاه مدتی مدنطر است.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن | 22 مرداد 1401

شاخص هم وزن در نمودار بلندمدتی، روند نزولی دارد.

در این روند، محدوده 450 هزار واحد به عنوان مقاومت مدنظر است و 318 هزار واحد نیز محدوده حمایتی خواهد بود.

روند کوتاه مدتی شاخص کل هم وزن نیز نزولی است و 430 هزار واحد مقاومت و 380 هزار واحد نیز حمایت ناپایدار کوتاه مدتی به حساب می‌آید.

تحلیل تکنیکال شاخص کل | 29 اردیبهشت 1401

شاخص کل در روند بلندمدتی به محدوده مقاومتی معتبر ناحیه یک میلیون و 590 هزار واحدی رسیده، نشانه‌ای از ضعف روند در نزدیکی این ناحیه دیده نمی‌شود.

شاخص کل در محدوده تعیین‌کننده‌ای قرار دارد و معاملات روزهای آینده برای سهامداران بسیار مهم است.

شاخص کل در نمودار کوتاه مدتی به سقف کانال صعودی رسیده است و ناحیه حمایتی شاخص نیز در محدوده یک میلیون و 440 هزار واحد قرار دارد.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن | 29 اردیبهشت 1401

شاخص هم وزن کانال نزولی بلندمدتی را شکسته و مقاومت محدوده 470 هزار واحد را پیش رو دارد.

ناحیه 316 هزار واحد حمایت بلندمدتی شاخص هم وزن خواهد بود.

تحلیل تکنیکال شاخص کل | 3 اردیبهشت 1401

شاخص کل بورس پس از رشد چند هفته‌ای به ناحیه مقاومتی یک میلیون و 550 هزار واحدی نزدیک شده و باید منتطر واکنش شاخص به این ناحیه باشیم.

در این تایم فریم ناحیه یک میلیون و صد هزار واحدی نیز حمایت شاخص کل به حساب می‌آید.

در نمودار کوتاه مدتی شاخص کل، کانال صعودی قابل رویت است.

حمایت ضعیف شاخص، ناحیه یک میلیون و 440 هزار واحد خواهد بود.

سقف کانال و ناحیه یک میلیون و 550 هزار واحد نیز مقاومت شاخص کل محسوب می‌شوند.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن | 3 اردیبهشت 1401

شاخص هم وزن با وجود رشد شارپی در یک ماه اخیر، همچنان در روند نزولی بلند مدتی قرار گرفته است.

با توجه به نزدیک شدن به سقف کانال و منطقه مقاومتی 470 هزار واحدی، اصلاح این شاخص دور از ذهن نیست.

تحلیل تکنیکال شاخص کل | 27 اسفند

شاخص کل درون مثلث بلندمدتی و در ناحیه میانی این مثلث قرار دارد.

نواحی حمایتی و مقاومتی این شاخص در تصویر مشخص شده است.

در نمای کوتاه‌تر، شاخص کل در تلاش برای خاتمه دادن به روند نزولی است که در این صورت رسیدن شاخص به نواحی مقاومتی یک میلیون و 400 هزار واحد دور از انتظار نخواهد بود.

ناحیه یک میلیون و 200 هزار واحد نیز محدوده حمایتی شاخص کل به حساب می‌آید.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن | 27 اسفند

شاخص هم وزن در کانال نزولی بلندمدتی قرار گرفته است.

نواحی 370 هزار و 470 هزار واحد نواحی مقاومتی هم وزن و 316 هزار واحد نیز ناحیه حمایتی این شاخص خواهد بود.

بررسی روند کوتاه مدتی شاخص هم وزن، از تبدیل کانال نزولی به روند خنثی خبر می‌دهد.

ناحیه 370 هزار منطقه مقاومتی و ناحیه 316 هزار واحد نیز کف حمایتی شاخص هم وزن به حساب می‌آیند.

تحلیل تکنیکال شاخص کل | ۲۹ بهمن ۱۴۰۰

شاخص کل درون مثلث بلند مدتی و در ناحیه میانی این مثلث قرار دارد.

نواحی حمایتی و مقاومتی این شاخص در تصویر مشخص شده است.

احتمال اصلاح در شاخص کل با نزدیک شدن به نواحی مقاومتی کوتاه مدتی وجود دارد.

برای نقض فرضیه گفته شده، شکست کانال و رسیدن شاخص به ایستگاه بعدی یعنی ناحیه یک میلیون و 400 هزار واحد ضروری است که در این صورت روند نزولی به روند خنثی تبدیل خواهد شد.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن | ۲۹ بهمن ۱۴۰۰

طبق تحلیل شهر بورس از روند بلند مدتی شاخص هم وزن در هفته های قبل، این شاخص به ناحیه کف کانال نزولی واکنش نشان داد.

در نمودار بلندمدتی، جهت تغییر روند نزولی به ساید در این شاخص تاچ ناحیه 470 هزار واحد ضروری است.

روند کوتاه مدتی شاخص هم وزن نرولی است و در ناحیه مقاومتی سقف کانال نزولی قرار دارد.

در صورت تغییر روند، مقاومت بعدی ناحیه 370 هزار واحدی خواهد بود.

تحلیل تکنیکال شاخص کل | ۲۲ بهمن ۱۴۰۰

شاخص کل درون مثلث باز شونده بلند مدتی و در ناحیه میانی این مثلث قرار دارد.

نواحی حمایتی و مقاومتی این شاخص در تصویر مشخص شده است.

با توجه به نزدیک شدن شاخص کل به نواحی مقاومتی در کانال کوتاه مدتی، احتمال اصلاح دور از ذهن نیست.

برای نقض این فرضیه، شکست کانال و رسیدن به ناحیه یک میلیون و 400 هزار واحد ضروری است که در این صورت روند نزولی به روند خنثی تبدیل خواهد شد.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن | ۲۲ بهمن ۱۴۰۰

مطابق با تحلیل شهر بورس از روند بلند مدتی شاخص هم وزن در هفته های گذشته، این شاخص به ناحیه کف کانال نزولی واکنش نشان داد.

جهت تغییر روند نزولی به ساید در این شاخص، لمس ناحیه 470 هزار واحدی ضروری است

روند کوتاه مدتی شاخص هم وزن نرولی است و در ناحیه مقاومتی سقف کانال نزولی قرار دارد.

در صورت تغییر روند، مقاومت بعدی آن در ناحیه 370 هزار واحدی خواهد بود.

تحلیل تکنیکال شاخص کل | ۱۵ بهمن ۱۴۰۰

شاخص کل درون تحلیل شاخص کل و شاخص کل هموزن مثلث باز شونده بلند مدتی و در ناحیه میانی این مثلث قرار دارد.

نواحی حمایتی و مقاومتی این شاخص در تصویر زیر مشخص است.

مطابق با تحلیل هفته گذشته که در شهر بورس منتشر شد، شاخص کل در نگاه کوتاه مدتی از ناحیه کف کانال ترسیم شده رشد قیمتی داشته، اما با نزدیک شدن به نواحی مقاومتی کانال احتمال اصلاح قیمتی در کوتاه مدتی برای شاخص کل دور از ذهن نیست.

برای نقض فرضیه گفته شده، شکست کانال و رسیدن شاخص به ایستگاه بعدی در حوالی ناحیه یک میلیون و 400 هزار واحد ضروری است که در این صورت روند نزولی به روند خنثی تبدیل خواهد شد.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن | ۱۵ بهمن ۱۴۰۰

مطابق با تحلیل هفته گذشته که در شهر بورس منتشر شد، شاخص هم وزن در هفته گذشته به ناحیه کف کانال نزولی واکنش نشان داد و هفته سبزی برای بازار سرمایه رقم خورد.

جهت تغییر روند نزولی به خنثی، در روند بلند مدتی به تاچ ناحیه 470 هزار واحدی نیاز خواهیم داشت.

روند کوتاه مدتی شاخص هم وزن نرولی است و در ناحیه مقاومتی سقف کانال نزولی قرار دارد که در صورت تغییر روند، مقاومت بعدی ناحیه 370 هزار واحدی خواهد بود.

جهت مشاهده تحلیل تکنیکال نمادهای بورس به صفحه مربوطه مراجعه و همچنین جهت مشاهده آخرین اخبار اقتصادی اینستاگرام شهر بورس را دنبال کنید.

شاخص هم وزن چیست؟ | معرفی شاخص های بازار سرمایه به زبان ساده

در هر فعالیتی ، نتایج قبلی و ارزیابی معیارهای پیشین می‌تواند کمک برای بهبود فرآیندهای پیش رو باشد. بازارهای مالی نیز از این مسئله مستثنی نیستند. از نمونه مواردی که برای مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب در این بازار می‌توان اشاره کرد، ارزیابی شاخص‌های بازار سهام می‌باشد. با در نظر گرفتن شاخص‌های ارزیابی و با اندازه‌گیری برخی پارامترها، می‌توان تصمیم‌های درستی در بازار سرمایه انجام داد.

معرفی شاخص های بازار سرمایه

همانطور که اشاره کردیم، افراد برای سرمایه گذاری در بازار سهام، از طریق قیمت سهام، صورت‌های مالی و میزان بازده در صنعت، سهام مد نظر خود را انتخاب می‌کنند و اقدام به خرید و فروش آن می‌کنند. قیمت یک سهم، مهمترین موارد در انتخاب یک سهم می‌باشد؛ اما، در کنار آن شاخص‌های قیمتی و ارزیابی آنها نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در بازار سرمایه شاخص‌های زیادی توسط متخصصان در این زمینه معرفی شده است که کاربردهای متفاوتی دارند. از این شاخص‌ها و ابزارهای کمکی مالی دیگر برای پیش‌بینی روند بازار استفاده می‌شود. هر شاخص، متغیر مختص خود را دارد و با شاخص‌های دیگر قابل مقایسه نمی‌باشد. در نتیجه، هر شاخص را باید نسبت به خود و در بازه زمانی مورد مقایسه و بررسی قرار داد. برای بررسی شاخص‌ها می‌توانید به سایت شرکت و مدیریت بورس ایران به نشانی www.tsetmc.com مراجعه کنید. در بازار سرمایه 8 شاخص مهم اساسی وجود دارد که توسط فعالان در این حوزه مورد استفاده قرار می‌گیرد که به شرح زیر است:

• شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
• شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
• شاخص صنعت و شاخص مالی
• شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
• شاخص بازار اول و بازار دوم
• شاخص ۵۰ شرکت برتر
• شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

تعریف انواع شاخص ها در بازار سرمایه

کلمه "شاخص" از ترجمه (Index) که به معنی نشانگر یا بیانگر عددی است، گرفته شده است. با استفاده از این عدد می‌توان تغییرات ایجاد شده برای یک متغیر یا چند متغیر را در بازه زمانی خاص مورد بررسی قرار داد. شاخص در بورس عددی است که روند تحلیل شاخص کل و شاخص کل هموزن صعودی و یا نزولی در بازار را نمایش می‌دهد. همانطور که در ابتدای مقاله بیان کردیم، در بازار سرمایه چندین شاخص وجود دارد که هر کدام جنبه‌های خاصی را نمایش می‌دهند. به دست آوردن هر یک از این شاخص‌ها رابطه‌ای جداگانه دارد که برای استفاده از آن باید کارکرد آن را بدانیم. در میان این شاخص‌ها، برخی دارای اهمیت‌های ویژه‌ای در میان فعالان بازار هستند. در ادامه، هر یک از این شاخص‌ها را به صورت کامل توضیح خواهیم داد.

شاخص کل

شاخص کل قیمت که به صورت شاخص کل معروف است، نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است. بیان کننده میانگین افزایش و کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند. این تغییرات نسبت به سال پایه بیان می‌شود. سال پایه، سالی است که در آن نوسانات قیمتی کمتر بوده و به عنوان مبدا در نظر گرفته می‌شود. این شاخص همان شاخصی است که به صورت عمومی اطلاع‌رسانی می‌شود و رشد و افت بازار را نمایش می‌دهد. شاخص کل از رابطه زیر به دست می‌آید:

شاخص قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX

از اصلی‌ترین شاخص‌های بورس می‌توان به شاخص قیمت (TEPIX) اشاره کرد که بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار می‌باشد. در این شاخص بر خلاف شاخص کل، سود تقسیمی شرکت‌ها در این شاخص لحاظ نمی‌شود. در این شاخص، وزن شرکت‌ها تاثیری موثر بر آن دارد. به عبارتی، هر چه شرکت بزرگتر باشد، تاثیر آن بر شاخص قیمت نیز بیشتر خواهد شد.

شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX

شاخص بازدهی یا شاخص قیمت و بازده نقدی که به صورت اختصاصی با TEDPIX نمایش داده می‌شود، جزء شاخص‌های اصلی بازار سرمایه می‌باشد. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است. به بیان دیگر، تغییرات شاخص قیمت بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. در واقع، شاخص بازدهی تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.

شاخص صنعت و شاخص مالی

شرکت‌ها بر اساس فعالیتشان در بازار سرمایه تقسیم‌بندی می‌شوند. شرکت‌های تولیدی و خدماتی اصلی‌ترین شرکت‌های بورس به شمار می‌آیند که حدود 60 درصد شرکت‌های فعال این بازار را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین، مشاوره مالی و شرکت‌های تامین سرمایه جز خدمات مالی محسوب می‌شوند. شرکت در گروه اول در دسته شاخص صنعت و شرکت در گروه دوم در دسته شاخص مالی قرار گرفته‌اند. به عنوان مثال؛ شرکت‌های پتروشیمی جزء شاخص صنعت و شرکت‌های تامین سرمایه در شاخص مالی دسته‌بندی شده‌اند. شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکت‌های فعال در آن شاخص هستند. به عبارتی دیگر، این شاخص‌ها همانند شاخص کل قیمت محاسبه می‌شود و تنها تفاوت آن در این است که، در شاخص صنعت و مالی تعداد شرکت‌ها متفاوت می‌باشد.

شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)

اغلب برخی از شرکت‌های حقوقی مالکیت اصلی شرکت‌های سهامی را بر عهده می‌گیرند. زمانی که یک شرکت یا شخص حقیقی و یا حقوقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را خریداری کند جزء سهامدار اصلی آن شرکت شناخته می‌شود. این سهام‌ها معمولا به عنوان سهام فعال در بازار معامله نمی‌شود. در نتیجه، شناوری سهام به درصدی از سهام شرکت‌ها گفته می‌شود که نزد سرمایه گذاران قرار دارد و قابلیت خرید و فروش دارد و به هدف نگهداری و کنترل شرکت خریداری نشده است. شاخص شناوری همه سهام‌ها در سایت شرکت مدیریت و فناوری بورس نمایش داده می‌شود. شاخص سهام آزاد شناور، تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت را محاسبه می‌کند که توسط سرمایه‌گذاران خرد مورد معامله قرار می‌گیرد. نحوه محاسبه این شاخص همانند شاخص کل قیمت است و تنها تفاوت آن با شاخص کل تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ می‌شود.

* یکی از نکات با اهمیت در خصوص شاخص شناوری این است که هرچه درصد شناوری پذیرفته شده در بازار بورس بیشتر باشد، نتیجه این شاخص به شاخص کل نزدیک تر خواهد بود.

شاخص بازار اول و بازار دوم

شرکت‌هایی که از نظر میزان سرمایه، سود دهی، درصد شناوری آزاد در وضعیت مناسب‌تری قرار دارند در بازار اول و شرکت‌هایی که از نظر این شرایط پایین هستند در بازار دوم بورس پذیرش می‌شوند. شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول و شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار دوم می‌باشند. درست است که شاخص، بیانگر عملکرد بورس است، اما مثبت و منفی بودن شاخص نشان‌دهنده مثبت یا منفی بودن کل بورس نیست. این امکان وجود دارد که چند شرکت بزرگ که وزن زیادی دارند شاخص را جا به جا کنند در حالی که روند بقیه سهام‌های شرکت بر خلاف آن باشد.

شاخص ۵۰ شرکت برتر

در چند سال گذشته با توجه به ورود شرکت‌های زیاد به بازار سرمایه، تعادل بازار به هم خورده است. به عبارتی، بعضی از شرکت‌ها به تنهایی تاثیر زیادی بر شاخص گذاشتند. در نتیجه، باعث شد که وضعیت شاخص نمایانگر اوضاع بورس نیست. به این شکل که در برخی موارد بازار منفی است اما نماد چند شرکت باعث روند افزایشی شاخص است.
با توجه به اسم شاخص، مشخص است که این شاخص سطح عمومی 50 شرکت بزرگ و برتر را در بازار سرمایه نشان می‌دهد. این شرکت جزء شرکت‌هایی هستند که ارزش آنها در بازار بیشتر از شرکت‌های فعال دیگر است. ارزش بازار هر شرکت اینگونه به دست می‌آید که قیمت سهام روز را در تعداد سهام ضرب می‌کنند. مهمترین مزیت بررسی شاخص 50 شرکت بزرگ در این است که، نوسان قیمت سهام شرکت‌ها را نشان می‌دهد که بیش از 70 درصد ارزش کل بازار را به خود تخصیص داده‌اند.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

شاخص 30 شرکت بزرگ، شاخصی است که به صورت میانگین وزنی و بر اساس سهام شناور آزاد محاسبه می‌شود و عملکرد 30 شرکت بزرگ پذیرفته ‌شده در بورس تهران را اندازه‌گیری می‌کند.

شاخص هم وزن

همانطور که اشاره کردیم، در بازار سرمایه پارامترهای مختلفی برای بررسی بازار وجود دارد که یکی از آنها شاخص کل و شاخص هم وزن است که میزان تغییرات کلی قیمت سهام و بازدهی آنها را نشان می‌دهد. شاخص هم وزن به نوعی زیر مجموعه شاخص کل بازار سرمایه است. سهام بزرگ و کوچک هر کدام نسبت به مقیاس خود تاثیر در شاخص می‌گذارند. در شاخص کل هم وزن تمامی شرکت‌ها به یک میزان و با یک وزن در عدد شاخص تاثیر گذار هستند و این مسئله نمای کلی روند سهم در روز را نشان می‌دهد. این شاخص می‌تواند معیاری برای بازدهی بازار سرمایه باشد. وقتی شاخص هم وزن مثبت باشد، نشان‌دهنده این است که اکثر شرکت‌های کوچک و بزرگ در آن روز مثبت هستند. در نتیجه عدد شاخص هم وزن می‌تواند معیار خوبی برای تحلیل بازدهی شرکت‌های موجود در بازار باشد.

تفاوت شاخص کل با شاخص هم وزن

با توجه به اینکه هر دو شاخص کل و شاخص هم وزن به یک نسبت با سهام بورسی مثبت و منفی می‌شوند اما، تفاوت‌های بین آنها وجود دارد. در شاخص کل مقیاس سهام و میزان حجم و سرمایه آنها مهم است. شرکت‌های بزرگ به عنوان سهام‌های شاخص ساز معرفی می‌شوند و در تعیین شاخص کل نقش اساسی دارند. بر خلاف شاخص کل، شاخص هم وزن تفاوتی بین شرکت‌های بزرگ و کوچک ایجاد نمی‌کند و همه سهام‌ها به یک نسبت مورد بررسی قرار می‌گیرند. در شاخص هم وزن ، وزن سهام در عدد شاخص معیار اصلی به حساب نمی‌آید. اما در شاخص کل بزرگی و کوچکی سهام بر عدد این شاخص تاثیر گذار و با اهمیت است. این کار حتی در بعضی مواقع باعث می‌شود که عدد شاخص به صورت واقعی نمایش داده نشود زیرا، تنها چند نماد شاخص ساز بر عدد شاخص کل تاثیر گذاشته است. در نتیجه، شاخص هم وزن روند کلی بازار را واقعی‌تر نمایش می‌دهد. به عبارت کلی، زمانی که عدد شاخص هم وزن مثبت باشد، بیش از نیمی از سهام بازار مثبت است. این در حالی است که، در شاخص کل تنها چند نماد شاخص ساز می‌توانند عدد شاخص را جا به جا کنند. بررسی شاخص کل برای سهامدارانی که سهام‌های بزرگ و شاخص ساز را زیر نظر دارند مناسب است. شاخص قیمت هم وزن بازدهی قیمت کل سهام بازار را بدون در نظر گرفتن بزرگی سهام در نظر می‌گیرد که مناسب سهامدارانی است که سبد پرتفوی خود را سهام کوچک تشکیل داده است.

فرمول محاسبه شاخص هم وزن

با توجه به رابطه بیان شده در ادامه، شاخص هم وزن با پارامترهای سهام در طی معاملات روزانه محاسبه می‌گردد. رابطه به این صورت است که از تقسیم قیمت روز به روز تمامی شرکت‌های بورسی نسبت به قیمت پایه آنها با در نظر گرفتن ضریب تجمیع سهام به دست می‌آید. در نتیجه خواهیم داشت:

تشریح شاخص هم وزن به زبان ساده

با توجه به گفته‌های قبل، در شاخص هم وزن میزان بزرگی سهام پذیرفته در بورس تاثیر گذار نیست و همه شرکت‌ها با هر میزان سرمایه به طور یکسان و برابر، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. در این شاخص سهامی که ارزش بیشتری از سرمایه دارد با سهامی که سرمایه کم دارد یکسان در نظر گرفته می‌شود. با یک مثال به صورت ساده شاخص هم وزن را تفسیر می‌کنیم؛
فرض کنید شاخص کل در یک روز معاملاتی مثبت و شاخص هم وزن منفی باشد. این حالت بیانگر این است که شرکت‌های بزرگ و شاخص ساز بورسی با تغییرات مثبت معامله شده‌اند که تاثیر مثبت روی شاخص داشته از طرف دیگر منفی بودن شاخص هم وزن نشانگر این مسئله است که، کلیت بازار روند جالبی نداشته و اکثر سهام‌ها منفی هستند.

تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن

همانند نمودارهایی که قیمت سهام ایجاد می‌کند، در بازه زمانی مشخص شاخص کل و شاخص هم وزن نیز نمودار تکنیکالی تشکیل می‌دهند که می‌توان با استفاده از علم تکنیکال مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد. زمانی که اکثر صنایع کوچک با افزایش عرضه صف فروش تشکیل می‌دهند، نمودار شاخص هم وزن با نمودار شاخص کل روند و مسیر متفاوتی خواهند داشت. این نمودار هم همانند نمودارهای قیمت، دارای نقاط مهم و تکنیکالی مثل نقطه حمایت، نقطه مقاومت، کف و سقف کانال می‌باشد.

کلام پایانی

موضوع شاخص در بازار سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. چرا که، نمای کلی از وضعیت بازار را نمایش می‌دهد و در تحلیل روند بازار بسیار کارآمد است. چرا که فعالان در این بازار نسبت به معاملات فعلی بازار و انجام معامله شناخت کامل و بهتری به دست می‌آورند. همچنین، این نکته را نیز در نظر داشته باشید که برای درک و تحلیل صحیح شاخص باید دوره‌های آموزشی و تحلیلی را گذرانده باشید. در این مقاله سعی کردیم توضیح کاملی در خصوص شاخص و انواع آن به ویژه شاخص هم وزن ارائه کنیم امیدواریم که مفید واقع شده باشد.

سوالات متداول

تفاوت شاخص کل با شاخص هم وزن در چیست؟

با توجه به اینکه هر دو شاخص عملکرد و وضعیت بازار را نمایش می دهد تفاوت های با هم دارد که از مهمترین آنها می توان به این مورد اشاره کرد که در شاخص هم وزن همه شرکت ها به یک اندازه در نظر گرفته شده است و ارزش هر شرکت نسبت به سرمایه آن سنجیده نمی شود.

از چه طریقی می شود شاخص روز را بررسی کرد؟

برای بررسی آنلاین و روزانه تمام شاخص ها می توانید به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس ایران مراجعه کنید.

کارگزاری هوشمند رابین

کارگزاری فارابی

این مقاله به کوشش سمانه اطراف و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.

شاخص کل هم وزن

شاخص های بورس معیار هایی مشخص برای تحلیل و بررسی مبادلات و معادلاتی است که در بازار سهام انجام می گیرد. شاخص هم وزن بورس یکی از این شاخص ها می باشد. این شاخص زیر مجموعه شاخص کل است. در بررسی شاخص هم وزن بورس به کلیت بازار از یک دقیقه تا یک ماه توجه می شود و در صورتی که سهام دار یا سرمایه گذار بخواهد وارد جزئیات تحلیل ها شود باید شاخص کل بورس در زمان مشخص را مورد بررسی قرار دهد.

برای مشاوره محاسبه و تحلیل شاخص کل هم وزن

برای مشاوره محاسبه و تحلیل شاخص کل هم وزن

عناوین اصلی این مقاله

فاکتور های بورس و تغییرات آن در تصمیم گیری نهایی سهام داران مؤثر خواهند بود. شاخص کل هم وزن و شاخص کل بورس از جمله پارامتر های مهم و حیاتی تحلیل و بررسی بورس هستند. تحلیل های مختلف مانند تکنیکال، تابلو خوانی و بنیادی توسط کارشناسان خبره شرکت بورس انجام می گیرد. البته افراد مبتدی نیز با کسب اطلاعات مختصر راجع به نمودار ها می توانند به تحلیل وضعیت بورس و انواع سهام بپردازند.

شاخص کل یک پارامتر با جزئیات می باشد که بیشتر شرکت های بزرگ و شاخص ساز از آن استفاده می کنند. در حالی که در شاخص هم وزن تمام شرکت ها و سهام داران خرد و کلان با هر سرمایه ای مورد بررسی قرار می گیرند. در صورتی که در یک روز مشخص شاخص کل مثبت و شاخص هم وزن بورس منفی باشد، به احتمال زیاد شرکت های بزرگ در آن روز از معاملات خوب و رو به رشدی برخوردار بوده‌اند، اما شرکت های کوچک وضعیت مساعدی نداشته‌اند.

البته باید به این نکته توجه ویژه داشت که افزایش شاخص کل بورس به این معنی نخواهد بود که همه شرکت ها با افزایش سود مواجه می شوند. در عین حال کاهش شاخص کل برابر با زیان تمام شرکت ها نیست؛ بنابراین برای تحلیل یک سهام تنها یک شاخص نباید مورد بررسی قرار بگیرد.

شاخص کل هم وزن چیست؟

به طور کلی بازار بورس به وسیله فاکتور ها و شاخص های مختلفی به سهام داران نشان داده می شود. شاخص کل هم وزن یکی از شاخص های معیار بورس است که در تمامی شرکت های وابسته به بازار بورس به صورت یک وزن مؤثر هستند. در صورتی که شاخص کل هم وزن باشد، تمامی شرکت های مربوط، روز مثبتی را خواهند داشت.

عموماً برای تحلیل بازدهی شرکت ها می توان از شاخص کل هم وزن استفاده نمود. به طور کلی شاخص هم وزن بازدهی کلی بازار سهام را مورد محاسبه قرار خواهد داد. این شاخص زیر مجموعه شاخص کل می باشد. با این حال نسبت به آن متفاوت است. یکی از تفاوت های عمده شاخص کل هم وزن با شاخص کل این است که در شاخص کل مقیاس سهام، میزان حجم، وزن سهام و سرمایه آن بسیار حائز اهمیت می باشد.

در صورتی که شاخص هم وزن این گونه نیست و در بررسی شاخص هم وزن سهام محاسبه نمی شود. شاخص هم وزن تفاوتی بین شرکت ‌های بزرگ و کوچک قائل نیست، همچنین تمامی سهام‌ ها در یک سطح محاسبه می شوند،اما در شاخص کل، بزرگی و کوچکی سهام بر تمامی محاسبات مؤثر بوده است.

برای مشاوره آخرین نمودار و تغییرات شاخص کل هم وزن کلیک کنید.

شاخص هم وزن روند رشد یا سقوط کلی بازار را به صورت کاملاً واقعی نشان می دهد، در حالی که شاخص کل این فرایند را به صورت واقعی نمایش نمی دهد. بررسی شاخص کل بیشتر مناسب سهام داران خرد و کلان و شاخص ساز است. در حقیقت اگر رشد سهام بزرگ برای سهام داران با اهمیت باشد، باید شاخص کل را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند.

حال آنکه سهام دار بخواهد وارد جزئیات بیشتری از بازار بورس شود باید وارد مباحث شاخص هم وزن شود و آن را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. البته نشان دادن جزئیات توسط شاخص هم وزن بر خلاف شاخص کل مناسب سهام دارانی است که سهام های کوچک داشته و تنها آن ها را پیگیری می کنند.

حتما بخوانید: کد بورسی چیست

فرمول محاسبه شاخص کل هم وزن

در محاسبه پارامتر هم وزن شرکت های حاضر شده در بورس با هر اندازه سرمایه ای که وارد بازار کرده اند مورد محاسبه و تحلیل قرار می گیرند. در صورتی که شاخص هم وزن منفی باشد، بدین معنی است که بازار در آن روز روند مثبت و رو به رشدی نداشته است. نکته قابل توجه دیگر این است که این شاخص هر روز محاسبه می شود. البته این تحلیل کاملاً برخلاف شاخص کل می باشد.

به صورتی که اگر شاخص کل بورس مثبت باشد، شرکت های سهام دار بزرگ و شاخص ساز معاملات رو به رشد و مثبتی را خواهند داشت. شاخص هم وزن بر اساس فاکتور هایی که در معاملات به صورت روزانه انجام می شود محاسبه می گردد. ممکن است به طور هم ‌زمان در یک روز شاخص هم وزن بورس منفی و شاخص کل بورس مثبت باشد.

بنابراین معاملات شرکت های بزرگ روند رشد داشته، اما روز خوبی برای شرکت های کوچک نبوده است. برای محاسبه شاخص هم وزن در بازار بورس به یک فرمول کلی نیاز می باشد. این فرمول این گونه است که از بهای روزانه همه شرکت ‌های حاضر در بازار سهام و بورس به قیمت پایه آن‌ ها تقسیم می شود، البته با ضریب تجمیع سهام نیز محاسبه و به دست می آید.

به همین دلیل شاخص هم وزن در بازار سهام بسیار حائز اهمیت است. در شکل زیر به توضیح دقیق فرمول قابل محاسبه شاخص هم وزن بورس پرداخته شده است.

سرمایه گذارانی که در بازار سهام خواستار استعلام کد بورسی خود می باشند می توانند با مطالعه مقاله زیر از نحوه دریافت و استعلام آن مطلع گردد.

حتما بخوانید: استعلام کد بورسی

تحلیل شاخص هم وزن

هر شاخص و پارامتری در بورس توسط کارشناسان به صورت روزانه و یا دوره ای مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد گرفت. برای این کار در بازار بورس علمی به نام علم تکنیکال وجود دارد. در هر دوره مشخص شاخص کل بورس و شاخص هم وزن بورس نموداری را تشکیل می دهند که برای محاسبه و برآورد نهایی باید تحت نظر علم تکنیکال مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند.

در حالی که بیشتر کارخانه های کوچک و سهام داران خرد می توانند عرضه خود را بالا برده و در یک ردیف قرار می گیرند، باید در نمودار تکنیکالی جای گذاری شوند. در این صورت نمودار تکنیکال پارامتر هم وزن بورس با نمودار شاخص کل کاملاً متفاوت خواهد بود و این دو با هم روندی مخالف را در این مسیر دارند.

البته نمودار تکنیکال مانند نمودارهای قیمت در بازار، دارای نقاط مهم و تکنیکالی همچون نقطه حمایت، نقطه مقاومت، کف و سقف کانال می‌ باشد. برای بررسی و تحلیل شاخص هم وزن بورس می توان به صورت آنلاین از سایت شرکت بورس ایران کمک گرفت.

اشخاصی که به تحلیل شاخص هم وزن بورس می پردازند باید روزانه یا حتی به صورت ساعتی تمام سایت را بررسی کرده و تمامی قیمت ها و تغییرات را روی نمودار تکنیکال بار گذاری نمایند. برای تحلیل نمودار باید دانست که محور عمودی قیمت محصول و محور افقی زمان را مشخص می کند.

سرمایه گذاران و سهام داران خرد و کلان با استفاده از تحلیل شاخص هم وزن و شاخص کل خواهند توانست دیدی منطقی، آینده نگر و سود آور برای معاملات خود داشته باشند. در صورتی که در یک نمودار تکنیکالی نقاط حمایتی و سقف نموداری مشخص باشد و در صورت شکسته شدن آن، شاخص هم‌ وزن بورس مطمئناً کاهش خواهد داشت.

حال آنکه نقاط حمایتی بتوانند سقف قیمت ها را عبور دهند، تحلیل پارامتر مثبت شده و به اهداف بالاتر دست خواهد یافت. از طرفی شیب نمودار شاخص هم‌ وزن در تعیین اهداف و حمایت کلی شاخص تأثیر گذار است.

حتما بخوانید: نماد بورس

نمودار شاخص هم وزن

نمودار شاخص هم وزن بورس نشان دهنده قیمت یک محصول عرضه شده در زمان مشخص است. نمودار ها عموماً در بازه های زمانی مختلف رسم می شوند. ممکن است یک نمودار از یک دقیقه تا یک ماه شروع شود. نمودار شاخص هم وزن می تواند ساده یا لگاریتمی کشیده بشوند. البته در نمودارهای لگاریتمی تمامی تغییرات به همراه جزئیات نمایش داده می شود.

نمودار شاخص دو بعدی می باشد که بعد عمودی آن قیمت و بعد افقی آن زمان را نشان می دهد. کارشناسان و اشخاص سهام دار می توانند با کمک نمودارهای شاخص هم وزن و شاخص کل به تحلیل و بررسی سهام خود در دوره زمانی مشخص بپردازند. نمودار در علم تکنیکال به سه دسته میله ای، خطی و کندل تقسیم بندی می شود و هر کدام از آن ها نشان دهنده اطلاعات خاصی هستند.

نمودار میله ای به دلیل داشتن اطلاعات جامع به همراه جزئیات به تحلیل گر کمک بیشتری می رسانند. در نمودار میله ای خط سمت چپ قیمت گشایش و خط سمت راست قیمت بسته شدن را به نمایش می گذارد. نمودار خطی برای تحلیل گران مبتدی بسیار مناسب می باشد، زیرا بسیار ساده ترسیم خواهد شد و این نمودار قیمت آخرین معاملات را ثبت می کند. نمودار کندل یا شمعی ژاپنی بیشترین درصد اطلاعات قابل انتشار را به تحلیل گران و سهام داران نشان می دهد. نمودار تکنیکالی کندل جزئیات بی شماری را به نمایش می گذارد.

در ادامه بخوانید: فراموشی کد بورسی

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شاخص هم وزن در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شاخص هم وزن پاسخ دهند.

سوالات متداول

1- ✔️ شاخص روز را از چه راهی می توان بررسی کرد؟

✔️ همان طور که در این مقاله به طور کامل توضیح داده شد، برای مشاهده و بررسی شاخص روز به ‌صورت آنلاین کافی است به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس ایران مراجعه کنید.

2- ✔️ تفاوت مهم و چشمگیر شاخص کل بورس با شاخص هم وزن در چیست؟

✔️ همان طور که در این مقاله به طور کامل توضیح داده شد، شاخص هم وزن بورس تمامی محاسبات خرد و کلان را محاسبه می کند. در صورتی که شاخص کل بورس مقیاس کلی مورد محاسبه قرار می گیرد.

3- ✔️ چه تحلیلی می توان از یک روز بازار به صورتی که شاخص کل مثبت و شاخص هم وزن منفی باشد، داشت؟

✔️ همان طور که در این مقاله به طور کامل توضیح داده شد، روز خوبی برای شرکت های شاخص ساز بوده ولی کلیت بازار خوب نیست و بسیاری از شرکت ها معاملات منفی داشتند.

شاخص کل هم وزن تحلیل شاخص کل و شاخص کل هموزن بورس چیست؟

یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، به آن برمیخوریم، شاخص‌های ارزیابی بازار سهام است. در هر فعالیتی که توسط انسان صورت می‌گیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی پیشین می‌تواند به اون کمک کند تا در فرآیندهای بعدی باتجربه بهتری پیش رود. فعالیت در بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. شاخص‌های ارزیابی در بازار سهام می‌تواند در ارتباط با اندازه‌گیری برخی پارامترها و ارزیابی آن‌ها کمک شایانی کند.در مطلب حاضر، قصد داریم به شاخص‌های ارزیابی بازار سهام با تأکید ویژه‌بر شاخص کل هم وزن بورس بپردازیم.

در حالت کلی، سهامدار از طریق قیمت سهام، وضعیت صورت‌های مالی و میزان بازدهی صنعت، اقدام به خرید و فروش سهم می‌کند. هر یک از این موارد دارای معیارهایی هستند که در این تصمیم‌گیری به وی کمک خواهند کرد. قیمت به مثابه مهم‌ترین ویژگی ظاهری یک سهم دیده می‌شود و شاخص‌های قیمتی و بررسی آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در بازار بورس شاخص‌های زیادی توسط فعالان استفاده می‌شود و کاربرد دارند. این شاخص‌ها در تحلیل‌های بازار از گذشته تا آینده و پیش‌بینی روندها به کمک ابزارهای نموداری استفاده می‌شوند. هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل می‌شود و نمی‌توان نتایج حاصل از شاخص‌ها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد. ازجمله شاخص‌های مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
• شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
• شاخص صنعت و شاخص مالی
• شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
• شاخص بازار اول و بازار دوم
• شاخص ۵۰ شرکت برتر
• شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

شاخص کل هم وزن، زیرمجموعه‌ای از شاخص کل است. درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، چرایی بوجود آمدن شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو می‌پردازیم.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price Index) که به اختصار آن را شاخص کل می‌نامند، نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند. این تغییرات نسبت به تاریخ مبدأ که در سال ۱۳۶۹ است، بیان می‌شود. منظور از سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن کمتر است و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب می‌شود. این شاخص، همان شاخصی است که در خبرها و گزارش‌ها اطلاع‌رسانی می‌شود و نمادی از رشد یا افت بازار عنوان می‌شود. هرچند که تعبیر درستی نیست و در ادامه این مطلب، مفصل دلیل آن را شرح می‌دهیم. شاخص کل با فرمول ذیل، محاسبه می‌شود:

مقدار شاخص کل

ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصل‌ضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت موردنظر است. از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید. این شاخص فقط تغییرات قیمت سهام در سطح بازار را نشان می‌دهد و فاقد معیاری دیگر نظیر سود نقدی است. وقتی می‌گوییم شاخص کل ۱۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان ۱۰ درصد نسبت به سال پایه (۱۳۶۹) رشد یافته است. نکته‌ی دیگر آن است که این شاخص تمام شرکت‌ها را در نظر می‌گیرد و اگر سهامی متوقف باشد، قیمت آخرین معامله منظور می‌شود. اگر شما سهام تمامی شرکت‌های بازار را متناسب با وزن سرمایه‌ای هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید تغییر شاخص کل دقیقاً میزان سود و ضرر شمارا نشان می‌دهد. برای مثال اگر شاخص کل نسبت به اول سال از ۱۰۰۰۰ واحد به ۱۵۰۰۰ واحد رسیده باشد میانگین بازدهی سود و قیمت سهام‌ها رشد ۵۰ درصد داشته است و این به این مفهوم نیست که همه‌ی شرکت‌های موجود در محاسبات شاخص، ۵۰ درصد سود داشته‌اند بلکه ممکن است شرکتی ۱۰۰۰ درصد سود داشته و شرکتی هم ۵۰۰ درصد ضرر داشته این شاخص میانگین قیمت و سود تمام شرکت‌های بورسی را نشان می‌دهد. به طور کلی، شاخص کل قیمت، میانگین تمام بازار است. همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تأثیر نداشته باشد. شایان‌ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود. مهم‌ترین نکته در این شاخص، وزن شرکت‌ها می‌باشد. همان‌طور که در فرمول شاخص می‌بینیم ارزش جاری سهام که شامل تعداد سهام و قیمت آن است در شاخص کل دخیل است. بنابراین هرچه شرکت تعداد سهام بیشتری داشته باشد، تغییرات قیمت آن بر شاخص کل بیشتر است. شاخص بورس، شاخصی کلی، ساده و در دسترس است و اطلاعاتی راجع به کلیت تغییرات قیمت بازار به ما می‌دهد.

پس از مشکلاتی که در ارزیابی شاخص کل پیش آمد، نیاز به شاخصی دقیق‌تر باقابلیت انعطاف بیشتر حس شد. گاهی نیاز بود که صرفاً تغییرات شاخص قیمت بررسی شود و وزن سهم‌ها در آن دخیل نباشد، که شاخص کل فاقد این ویژگی بود. معاملات کد به کد و هدف‌دار روی سهم‌های بزرگ در جهت مثبت کردن مصنوعی بازار از دیگر عواملی بود که نیاز به شاخص هم وزن را افزایش داد. پس از کش و قوس‌های فراوان، شاخص هم وزن از تاریخ ۵ اسفند ۹۳ توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفت. در این شاخص کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس با وزنی برابر در محاسبات لحاظ می‌کنند، لذا اثر معاملات کد به کد و هدف‌دار، بر این شاخص خنثی شد. افزایش قیمتی هر سهمی در این شاخص به یک‌میزان است. شاخص‌های هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل نمی‌شوند و تنها با اضافه شدن یا حذف شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل می‌شوند.

تفاوت بین شاخص ارزشی و شاخص کل هم وزن

پیشتر ذکر شد که تفاوت عمده این دوشاخص در وزن شرکت‌های محاسبه شده در شاخص است که شاخص کل تمایز میان سهام‌های بزرگ و کوچک قائل می‌شود ولی شاخص هم وزن، وزن یکسان تحلیل شاخص کل و شاخص کل هموزن برای همه شرکت‌ها در نظر می‌گیرد. از دید فعالان بازار سرمایه، شاخص کل هم وزن دید شفاف‌تری نسبت به روند بازار می‌دهد و امتیاز بیشتر سهم‌های شاخص ساز در محاسبات شاخص کل، را از آنان می‌گیرد. وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار کاهش‌یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار رشد کرده است.

درواقع، شاخص‌کل معیاری برای رشد بازار نیست. گاهی شاهد آن هستیم که خیلی از سهم‌ها افت‌های زیادی داشتند ولی شاخص کل صعودی بوده؛ یعنی سرمایه سهامداران از بین رفته ولی شاخص به سقف می‌رسد. ولی شاخص هم وزن، وزن برابری سهام را نشان می‌دهد؛ وقتی کلیت بازار منفی است شاخص هم وزن منفی و چنان چه کلیت بازار مثبت است شاخص هم وزن نیز مثبت خواهد شد، ولی شاخص کل نمی‌تواند نماینده عمومی قیمت‌ها باشد. این موضوع بر محاسبه دقیق شاخص کل نیز اثر می‌گذارد. چراکه معاملات هدف‌دار کد به کد نیز در عدد شاخص لحاظ شده است.

بنابراین اگر گفته شود: “شاخص کل صعودی است” یا “شاخص کل مثبت است”، الزاماً به معنی رشد همه شرکت‌های حاضر در بازار نیست. صحیح‌تر آن است که رشد بازار را با شاخص کل هم وزن بورس، بسنجیم. متأسفانه عدم دانش کافی در این زمینه، عده‌ای را به گمراهی می‌راند و باعث می‌شود تعبیر درستی از وضعیت بازار نداشته باشند. در شاخص کل ممکن است اکثر شرکت‌ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود. در شاخص هم وزن، شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها نشان داده می‌شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.با توجه به اینکه، تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و اوراق بهادار تهران به اندازه‌ای است که به سادگی می‌تواند با نوسانات تحت تأثیر قرار گیرد، بنابراین استفاده از شاخص کل به عنوان معیار ارزیابی چندان کمکی به شناخت روند نمی‌کند و صرفاً می‌توان شدت هیجانات بازار را لمس کرد.

نکته‌ی دیگر درباره شاخص هم وزن این است که در هر صنعت نیز به تناسب تعداد شرکت‌ها اثرگذار است نه بزرگی شرکت‌ها و تعداد سهام آن‌ها. نوسانات شاخص هم وزن به واسطه ویژگی‌های فوق، کم است. بنابراین ریسک این شاخص نسبت به شاخص کل کمتر است. کاربرد دیگر شاخص‌های هم وزن غیر از افزایش قدرت تحلیل و تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاران، در صندوق‌های شاخصی است که باعث کاهش ریسک، سادگی و شفافیت می‌شود.

با این تفاسیر، ذکر تفاوت‌ها و مزایا و معایب، کدام شاخص مفیدتر است؟

واضح است که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به دست می‌دهد که در آن نقش شرکت‌های بزرگ، پررنگ‌تر است. درواقع اگر برای سهامداری رشد سهم‌های بزرگ مهم باشد، شاخص کل می‌تواند به اون نشان دهد که شرایط به چه صورت است. اما اگر می‌خواهیم جزئیات بیشتری بدست آوریم و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیریم.