طبق دستورالعمل انتشار اوراق اختیار فروش تبعی انتقال سهام پایه از دارنده اوراق به ناشر باید در روز سررسید صورت گیرد که مستلزم واریز وجه از سوی ناشر به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی است. لیکن چنانچه این امر به دلیل عدم کارسازی وجه از سوی ناشر با چند روز تاخیر اتفاق بیفتد جریمه ای برای ناشر در نظر گرفته نشده و همین تاخیر چند روزه می تواند منجر به کاهش نرخ تامین مالی برای ناشر و نیز کاهش بازده کسب شده برای دارنده اوراق شود که این امر ریسکی برای دارنده اوراق محسوب می گردد. به منظور کاهش این ریسک به شرکت و سازمان بورس پیشنهاد می شود جریمه دیرکرد برای تاخیر در زمان واریز وجه به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی در نظر گرفته شود. شایان ذکر است اعمال اختیار و انتقال سهام پایه از دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به ناشر توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی انجام شده و صرفاً دارای مالیات فروش بوده و کارمزدی بابت نقل و انتقال از طرفین دریافت نمی شود.
بازدۀ حقوق صاحبان سهام ROE چیست؟
بازدۀ حقوق صاحبان سهام- ROE معیاری از عملکرد مالی است که با تقسیم درآمد خالص بر سهم سهامداران بدست می آید. از آنجاییکه سهم سهامداران برابر با دارایی های شرکت منهای قرض آن است، ROE می تواند بعنوان بازدۀ دارایی خالص نیز در نظر گرفته شود.
ROE بعنوان معیار ارزیابی کارآیی مدیریت شرکت در رابطه با استفاده از دارایی های شرکت برای بدست آوردن سود محسوب می شود. ROE بصورت درصد مشخص می گردد و در صورتیکه درآمد خالص و دارایی هر دو اعدادی مثبت باشند، می تواند برای هر شرکتی محاسبه گردد. درآمد خالص قبل از پرداخت سود سهام به سهامداران عادی و بعد از اینکه سود سهام به صاحبان سهام ممتاز و بهره ها به وام دهندگان پرداخت شد، محاسبه می شود.
فرمول بازدۀ حقوق صاحبان سهام (ROE) به اینصورت است:
بازدۀ حقوق صاحبان سهام - ROE = سود خالص تقسیم بر سهم سهامداران
درآمد خالص = میزان درآمد، هزینه های خالص، و مالیات که یک شرکت در یا بازه تولید می کند.
متوسط سهم سهامداران = با افزودن سهم در ابتدای دوره محاسبه می شود.
ابتدا و انتهای دوره ای که درآمد خالص بدست می آید، باید با هم مطابقت داشته باشند.
چگونگی محاسبۀ بازدۀ حقوق صاحبان سهام- ROE
درآمد خالص آخرین سال مالی و یا 12 ماه پیگیری اسناد در صورتحساب سود و زیان بدست می آید- مجموع فعالیت های مالی در یک دوره. سهم سهامداران از ترازنامه بدست می آید- تراز جاری از کل تاریخچۀ تغییرات در دارایی ها و بدهی های یک شرکت. بنظر می رسد بدلیل ناهماهنگی بین دو صورت محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام مالی، بهترین شیوۀ محاسبۀ ROE بر اساس سهم متوسط در یک بازۀ زمانی باشد. می توانید اطلاعات بیشتری در رابطه با محاسبۀ ROE کسب کنید.
بازدۀ حقوق صاحبان سهام چه اطلاعاتی در اختیار شما قرار می دهد؟
بازدۀ حقوق صاحبان سهام (ROE) خوب یا بد، بستگی به آنچه دارد که برای سهامداران دیگر طبیعی محسوب می شود. بعنوان مثال، تسهیلات در مقایسه با میزان ناچیز درآمد خالص، دارایی ها و بدهی های زیادی در ترازنامۀ مالی خود دارند. یک ROE عادی در بخش تسهیلات می تواند 10 محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام درصد یا کمتر باشد. یک شرکت فناوری یا خرده فروش با ترازنامۀ مالی کمتر احتمالا سطحی حدود 18 درصد یا بیشتر دارد.
یک قانون نانوشته این است که ROE ای برابر و یا کم ی بالاتر از سطح متوسط دیگر اعضای گروه سهامداران را هدف قرار دهید. بعنوان مثال تصور کنید که یک شرکت، TechCo، ROE ثابت 18 درصدی یا بیشتر را در مقایسه با دیگر شرکت ها که ROE 15 درصدی داشته اند، در چند سال اخیر بدست آورده است. در اینصورت، سرمایه گذار نتیجه می گیرد که مدیریت TechCo ، با استفاده از دارایی های شرکت سود بالای حد متوسطی را بدست آورده است.
نرخ های نسبتا بالا و پایینِ ROE به طور قابل توجهی در یک گروه صنعتی یا بخش با بخش و گروه دیگر متفاوت خواهد بود. وقتی برای ارزیابی یک شرکت در مقابل شرکت مشابه دیگر بکار رود، معنادار خواهد شد. روش میانبر برای سرمایه گذاران این است که بازدۀ حقوق صاحبان سهام را نزدیک به میانگین دراز مدت S&P 500 (14%) بعنوان نرخ قابل قبول در نظر بگیرند و هر مقدار پایین تر از 10 درصد ضعیف محسوب شود.
نکات اصلی
• بازدۀ حقوق صاحبان سهام میزان کارآیی مدیریت در استفاده از دارایی های شرکت برای تولید سود را ارزیابی می کند.
• ROE بد یا خوب بستگی به آنچه برای صنعت یا شرکت های دیگر طبیعی است دارد.
• بعنوان یک میانبر، سرمایه گذاران می توانند بازدۀ حقوق صاحبان سهام را نزدیک به میانگین دراز مدت S&P 500) 14%) بعنوان نرخ قابل قبول در نظر بگیرند و هر مقدار پایین تر از 10 درصد ضعیف محسوب شود.
مثالی از چگونگی استفاده از بازدۀ حقوق صاحبان سهام- ROE
بعنوان مثال، تصور کنید که یک شرکت درآمد سالانۀ 180000 دلار و بازدۀ حقوق صاحبان سهام سهامداران 12000000 دلار دارد. ROE این شرکت بصورت زیر محاسبه می شود:
• 15 درصد، یا 1800000 دلار/ 12000000 دلار = 15 درصد
شرکت اپل (NASDAQ: AAPL) را در نظر بگیرید- برای سال مالی که در 29 سپتامبر 2018 به پایان رسیده است این شرکت 59.5 بیلیون دلار درآمد خالص داشته است. در پایان سال مالی، سهم سهامداران در مقایسه با ابتدای سال که 134 بیلیون دلار بود، 107.1 بیلیون دلار شده است. بنابراین، بازدۀ حقوق صاحبان سهام شرکت اپل 49.4 درصد یا 59.5 بیلیون دلار (107.1 بیلیون دلار بعلاوۀ 134 بیلیون دلار/ 2) می باشد.
در مقایسه با سایر رقبا، شرکت اپل ROE بالایی کسب کرده است. آمازون (NASDAQ: AMZN) بازدۀ حقوق صاحبان سهام 27 درصدی، مایکروسافت (NASDAQ: MSFT) 23 درصد، و گوگل (NASDAQ: GOOGL) 12 درصد داشتند.
استفاده از ROE برای تخمین نرخ رشد
نرخ رشد پایدار و نرخ رشد سود سهام را می توان با استفاده از ROE و با فرض اینکه این نسبت تقریبا برابر است یا به طور متوسط بالاتر از میانگین گروه های دیگر است، محاسبه کرد. اگرچه این امر ممکن است چالش برانگیز باشد، اما می تواند مکان مناسبی برای توسعۀ تخمین های آینده در مورد نرخ رشد سهام و نرخ رشد سود سهام آن باشد. این دو محاسبات توابع یکدیگر هستند و می تواند برای مقایسه آسان تر بین شرکت های مشابه مورد استفاده قرار گیرد.
به منظور برآورد نرخ رشد آیندۀ شرکت، ROE را ضرب در نسبت نگهداری شرکت کنید. نسبت نگهداری، درصد درآمد خالص است که بمنظور رشد آینده توسط یک شرکت "حفظ" می شود. دو شرکت با ROE و درآمد خالص مشابه ولی نسبت نگهداری متفاوت را در نظر بگیرید. شرکت اول، DivCo، ROE 15 درصدی دارد و 30 درصد از درآمد خالص خود را به سهامداران در سود سهام می پردازد، یعنی DivCo 70 درصد از درآمد خالص خود را حفظ می کند. شرکت دوم، GrowthCo، نیز ROE 15 درصدی دارد ولی تنها 10 درصد از درآمد خالص خود را به سهامداران ارائه می کند و 90 درصد را حفظ می کند.
نرخ رشد برای DivCo، 10.5 درصد یا ROE برابر نسبت نگهداری است که می شود 15 درصد برابر 70 درصد. نرخ رشد GrowthCo 13.5 درصد یا 15 درصد برابر 90 درصد است. این تجزیه و تحلیل به عنوان مدل رشد پایدار معرفی می گردد. سرمایه گذاران می توانند از این مدل برای برای تخمین آینده و شناسایی سهام هایی که ممکن است به دلیل پیشروی از توانایی رشد پایدار خود خطرناک باشند، استفاده کنند. سهامی که کندتر از نرخ پایدار خود حرکت کند ممکن است کم ارزش محسوب گردد و یا بازار آنها را بعنوان نشانه های خطرناکی از شرکت در نظر بگیرد. در هر صورت، نرخ رشدی که بسیار بالاتر و پایین تر از نرخ پایدار باشد، باید مورد بررسی دقیق تری قرار گیرد.
این مقایسه نشان می دهد GrowthCo گزینۀ بهتری به نسبت DivCo است ولی مزایای نرخ سود بالاتر که ممکن است برای برخی از سرمایه گذاران جذاب باشد را نادیده می گیرد. می توانیم محاسبات را تغییر دهیم تا نرخ رشد سود سهام که برای سرمایه گذاران بسیار مهم است را تخمین بزنیم. نرخ رشد سود سهام می تواند به ضرب ROE در نرخ پرداخت سود بدست آید. نرخ پرداخت سود درصد درآمد خالصی است که از طریق سود سهام به سهامداران عادی بازگردانده می شود. این فرمول نرخ رشد سود سهام را در اختیار ما قرار می دهد که به نفع DivCo است.
نرخ رشد سود سهام DivCo 4.5 درصد یا ROE برابر نرخ پرداخت سود است که می شود 15 برابر 30 درصد. نرخ رشد GrowthCo 1.5 درصد یا 15 درصد برابر 10 درصد است. در هر صورت، نرخ رشدی که بسیار بالاتر و پایین تر از نرخ پایدار باشد، باید مورد بررسی دقیق تری قرار گیرد.
استفاده از ROE برای شناسایی مشکلات
منطقی است که تعجب کنید که آیا ROE متوسط یا کمی بالاتر از حد متوسط، بهتر از ی دو یا سه برابر و یا حتی بالاتر از حد متوسط دیگر گروه ها است یا خیر. آیا سهام با ROE بالاتر با ارزش تر نیست؟ گاهی اوقات ROE بسیار بالا در صورتیکه درآمد خالص در مقایسه با سهم بسیار بالا باشد، امری مثبت تلقی می شود. اگرچه در بیشتر موارد، ی بالا به دلیل سهم کمتر در مقایسه با درآمد خالص است که نشان دهندۀ خطر می باشد.
اولین مشکل دربارۀ ROE بالا می تواند مربوط به سود ناپایدار باشد. تصور کنید یک شرکت، LossCo، برای سالها هیچ سودی نداشته است. خسارت های هر سال در ترازنامه و در بخش سهم بعنوان خسارت حفظ شده ثبت شده اند. خسارت ها ارزش منفی دارند و سهم سهامداران را کاهش می دهند. تصور کنید LossCo در سالهای اخیر به سرمایه ای دست یافته و سودمند شده است. مخرج فرمول محاسبۀ ROE در حال حاضر بسیار پس از سالها خسارت، بسیار کوچک است که سبب می شود ROE بصورت گمراه کننده ای بالا باشد.
دومین مورد، بدهی های بیش از حد است. اگر یک شرکت قرض های زیادی داشته باشد، ROE را افزایش می دهد زیرا سهم برابر است بامیزان دارایی ها منهای بدهی ها. هر چه بدهی ها بیشتر شود، سهم کمتر می شود. یکی از اتفاقاتی که ممکن است منجر به وقوع این مورد شود زمانی است که شرکت میزان بالایی قرض می کند تا بدهی خود را پرداخت کند و صاحب سهم شود. این امر سود هر سهم (EPS) را افزایش می دهد اما تاثیری بر نرخ رشد واقعی یا عملکرد ندارد.
در نهایت، درآمد خالص منفی و سهم منفی سهامداران می تواند منجر به ROE بالای غیر طبیعی شود. اگرچه اگر یک شرکت زیان خالص و یا سهم منفی صاحبان سهام داشته باشد، ROE نباید محاسبه گردد. اگر سهم سهامداران منفی باشد، رایج ترین مشکلی که رخ می دهد بدهی بیش از حد و یا سود ناپایدار خواهد بود. اگرچه استثناهایی برای این قانون وجود دارد که برای شرکت هایی است که از پول نقد برای خرید سهام خود استفاده می کنند، صدق می کند. برای بسیاری از شرکت ها، این امر گزینۀ دیگر برای پرداخت سود سهام بشمار می رود و در نهایت منجر به کاهش سود سهام می شود که سبب منفی شدن محاسبات می گردد.
در تمامی موارد، سطوح خیلی بالا یا منفی ROE می تواند بعنوان هشداری برای نرخ رشد سود در نظر گرفته شود. در موارد نادری، نرخ ROE منفی می تواند بعلت پول نقد باشد که برنامه های رها کردن سهام و یا مدیریت عالی باشد اما این امر نتیجه ای نادر است. در هر صورت، ROE منفی نمی تواند با مقادیر مثبت ROE مقایسه شود.
تفاوت بین ROE و بازدۀ سرمایۀ سرمایه گذاری شده
در حالیکه بازدۀ حقوق صاحبان سهام بستگی به سود یک شرکت دارد، می تواند مربوط به سهم صاحبان سهام، بازدۀ سرمایۀ سرمایه گذاری شده (ROIC) شود که محاسبات را چند مرحله جلوتر می برد. هدف ROIC محاسبۀ میزان سرمایه بعد از سود سهام است که یک شرکت بر اساس منابع موجود سرمایه، شامل سهم سهامداران، و بدهی ها بدست می آورد. ROE بستگی به این امر دارد که یک شرکت تا چه اندازه از سهم سهامداران استفاده می کند، در حالیکه ROIC برای تعیین این موضوع است که یک شرکت چگونه از تمامی سرمایۀ موجود برای کسب درآمد استفاده می کند.
محدودیت های استفاده از بازدۀ حقوق صاحبان سهام- ROE
بازدۀ حقوق صاحبان سهام بالا ممکن است همیشه مثبت نباشد. ی بسیار بزرگ نشان دهندۀ موارد مختلفی مانند سودهای ناپایدار، و یا بدهی های بیش از حد می باشد. به همین صورت، ی منفی می تواند بعلت این باشد که یک شرکت دارای زیان خالص و یا سهم منفی سهامداران است که نمی تواند برای ارزیابی شرکت بکار رود و یا برای مقایسه با دیگر شرکت ها با ROE مثبت استفاده شود.
ترجمه شده در موسسه مطالعات راهبردی سپینود شرق
کلیه حقوق این وبسایت متعلق به موسسه سپینود شرق می باشد.
# فصل اول : کلیات مدیریت مالی و روندی به سوی چابکی مالی # مقدمه # رشته مالی # بازارهای سرمایه و نهادهای مالی سرمایه گذاری # مدیریت مالی # سازماندهی شرکتها # کسب و کارهای تک مالکیتی # کسب و کارهای چند مالکیتی # شرکت های تجاری (سهامی) # ترکیبی از دیگر انواع شرکتها # بخش مالی در ساختار سازمانی شرکتها # هدف از تشکیل شرکتهای سهامی # حداکثر کردن قیمت سهام و رفاه اجتماعی # فعالیت های مدیریتی در جهت حداکثر کردن ثروت سهامداران # حداکثر کردن ارزش: آیا تلاش در جهت افزایش سود هر سهم می تواند اقدام مفیدی برای شرکت باشد؟ # مدیریت مالی در هزاره جدید # جهانی شدن کسب و کار # تکنولوژی اطلاعات # مدیریت مالی ارزش آفرین با رویکرد چابکی مالی # اخلاق در کسب و کار و مسئولیت اجتماعی # اخلاق در کسب و کار # مسئولیت اجتماعی # مسأله نمایندگی می مسأله اول نمایندگی : تضاد منافع سهامداران و مدیران # مسأله دوم نمایندگی : تقابل سهامداران و اعتباردهندگان # خلاصه فصل # سؤالات # فصل دوم : گزارشگر مالی و مالیاتی # مقدمة # سیستم اطلاعات حسابداری # اهداف سیستم کلی حسابداری # گزارشگری مالی # صورتهای مالی اساسی واحد گزارشگر و استفاده کنندگان از اطلاعات مالی # شرح مختصری از تاریخچه حسابداری و صورتهای مالی # گزارشگری مالی از رویکرد مدیریت مالی # ترازنامه # برخی نکات در رابطه با ترازنامه # صورت سود و زیان # صورت حساب سود انباشته # خالص جریانات نقدی # صورت جریان وجوه نقد # تعدیلات در داده های حسابداری در راستای استفاده در تصمیمات مدیریتی # دارائیها و سرمایه عملیاتی # سود خالص عملیاتی بعد از کسر مالیات (NOPAT) # جریانات نقد آزاد (FCF) # محاسبه جریانات نقد آزاد # کاربرد FCF # جریانات نقد آزاد، سود سهمی و ارزش شرکت # ارزیابی NOPAT FCF و سرمایه در گردش # ارزش افزوده بازار # ارزش افزوده اقتصادی # سیستم مالیات بر درآمد دولت فدرال آمریکا # مالیات بر درآمد افراد # مالیاتهای سود سهام و درآمد بهره # سود سرمایه در مقایسه با سودهای عادی # مالیات بر درآمد شرکتها # مالیات بر درآمد بهره و سود سهام دریافتی توسط شرکتها # هزینه بهره و سود سهام پرداختی # سود سرمایه شرکتها # تأثیر زیان بر مالیات سنوات قبل و آتی # انباشت نامناسب سود به منظور جلوگیری از پرداخت سود سهام # بازده مالیاتی ناشی از تلفیق شرکتها # چگونگی مشمول مالیات شدن شرکت های کوچک (شرکتهای S) # استهلاک دارائیهای ثابت مشهود # مقدمه ای بر نظام مالیات بر درآمد ایران # سیستم های مالیات بر درآمد # مقایسه سیستم های مالیات بر درآمد # مزایا و معایب هر یک از سیستم های مالیات بر درآمد # ساختار نظام مالیاتی ایران # مالیات بر درآمد # اختلاف بین اصول و قواعد حاکم بر حسابداری مالی و مالیاتی # EPS و کاربردهای آن # چگونگی محاسبه سود هر سهم # استاندارد حسابداری سود هر سهم ایران # سود پایه هر سهم # سود تقلیل یافته هر سهم فنون گزارشگری # لحن زبان در گزارشگری مالی # ساخت زبان در گزارشگری مالی # صراحت و قاطعیت زبان در گزارشگری مالی # خلاصه فصل # سؤالات # مسائل # فصل سوم : تجزیه و تحلیل صورتهای مالی و کلینیک مالی # مقدمه # گردش مالی # انعطاف پذیری مالی و نقدشوندگی # تحلیل نسبتها # نسبتهای نقدینگی # نسبت جاری: توانایی در پاسخگویی به تعهدات کوتاه مدت # نسبت سریع یا آنی # نسبتهای کارایی دارائیها # چرخه عملیاتی # نسبت گردش موجودی: ارزیابی موجودیها # متوسط دوره وصول مطالبات : ارزیابی حساب های دریافتنی # نسبت گردش دارائیهای ثابت : ارزیابی دارائیهای ثابت # نسبت گردش کل دارائیها : ارزیابی دارائیها # نسبتهای اهرمی (نسبت های مدیریت بر بدهیها) # دم به دارائی : چگونه شرکت دست به تأمین مالی می زند # دفیات پوشش هزینه بهره : توانایی در پرداخت هزینه بهره # نسبت پوشش EBITDA : توانایی انجام تهدات در برابر وام دریافتی # نسبتهای سودآوری # حاشیه سود # توان سودآوری # بازده کل دارائیها # بازده حقوق صاحبان سهام نسبتهای ارزش بازار # نسبت قیمت به سود # نسبت قیمت به جریانات نقدی # نسبت قیمت بازار به ارزش دفتری # تفاوت رویه های حسابداری در سطح بین المللی : پیدایش مشکلات جدید برای سرمایه گذاران # تحلیل روند، تحلیل مبنای مشترک و تحلیل درصد تغییرات # درآمیختن نسبتها با هم : نمودار و رابطه دوپونت # نسبت هایی برای مقایسه کردن و انتخاب از میان بهترینها # کاربردها و محدودیت های تحلیل نسبتها # مشکلات موجود در استفاده از ROE # نگاهی به آن سوی ارقام # رویکرد کلینیک مالی: حل مسائل سازمان با استفاده از فنون مالی # خلاصه فصل سؤالات # مسائل # فصل چهارم : برنامه ریزی مالی و پیش بینی صورتهای مالی # مقدمه # برنامه ریزی استراتژیک # مقاصد و نیات شرکت # دامنه فعالیتهای (مأموریتهای شرکت # اهداف شرکت # استراتژیهای شرکت # برنامه های عملیاتی # برنامه مالی # برنامه ریزی مالی در هزاره سوم # مدل های برنامه ریزی مالی کامپیوتری # پیش بینی های فروش # پیش بینی صورتهای مالی : روش درصد فروش # تحلیل پیش بینی انجام شده # فرمولهای AFN # عوامل اثرگذار بر تأمین مالی خارج از شرکت # رابطه بین نرخ رشد فروش و نیازهای مالی # پیش بینی نیازهای مالی شرکت در زمانی که نسبت های مربوط به ترازنامه در معرض صرفه جویی در معرض تغییر میباشد # دارائیهای سنگین # تحصیل دارایی های اضافی در اثر اشتباهات در پیش بینی ها # سایر تکنیک های پیش بینی صورتهای مالی # رگرسیون خطی ساده # روش تعدیل ظرفیت مازاد (بلااستفاده) # تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر # اطلاعات مورد نیاز برای محاسبه و تجزیه و تحلیل نقطه سربه سر # هزینه های ثابت و متغیر # نقطه سربه سر # محاسبه نقطه سربه سر برای شرکتهایی که چند محصول تولید می کنند # محاسبه مقدار تولید و فروش در سطح مشخص سود # محدودیت های تجزیه و تحلیل نقطه سربه سر # اهرم های عملیاتی، مالی، ترکیبی، اقتصادی و ارزی # اهرم عملیاتی # اهم کاربردهای اهرم عملیاتی # محاسبه ریسک تجاری # اهرم مالی # اهم کاربردهای اهرم مالی # اهرم ترکیبی # اهم کاربردهای اهرم مرکب # محاسبه ریسک کل شرکت # مزایای تجزیه و تحلیل اهرمها # معایب تجزیه و تحلیل اهرمها # اهرم اقتصادی # اهم کاربردها و اهداف درجه اهرم اقتصادی # اهرم ارزی # خلاصه فصل # سؤالات # مسائل # فصل پنجم : عناصر یک نظام مالی و فضای حاکم بر محیط مالی ارزش افرین # مقدمه # سیر تحول تئوری های مالی و سرمایه گذاری # محیط مالی در هزاره سوم با رویکرد فیزیک مالی # عناصر یک نظام مالی # حرکت تصادفی در امور مالی # حرکت براونین در امور مالی نوین # تحلیل گری مالی، کلینیک مالی، مهندسی مالی، فیزیک مالی و فیزیک اقتصادی # فضای حاکم بر محیط مالی ارزش آفرین: چابکی مالی # بازارهای مالی # انواع بازارها # روند تحولات در بازارها # نهادهای مالی # بازار سهام ثانویه بورس اوراق بهادار # فرابورس و بازار سهام نزدک (Nasdaq) # اندازه گیری عملکرد بازار سهام # هزینه سرمایه # تئوری وجوه قابل استقراض # عوامل مؤثر بر عرضه وجوه قابل استقراض # عوامل مؤثر بر تقاضای وجوه قابل استقراض # سطوح مختلف نرخ بهره # انواع نرخ بازده # نرخ بازده (بهره) خواسته شده # نرخ بازده (بهره) مورد انتظار # مقایسه نرخ بازده خواسته شده با نرخ بازده مورد انتظار : نقش بازارهای کار آمد # نرخ بازده تحقق یافته # مثالی برای نرخ بازده خواسته شده، مورد انتظار و تحقق یافته # عوامل تعیین کننده نرخ بهره بازار # نرخ بهره بدون ریسک واقعی (*k) # نرخ بهره بدون ریسک اسمی (نرخ بهره بدون ریسک تعیین شده در بازار) # اثر فیشر # صرف تورم (IP) # صرف ریسک عدم پرداخت (DRP) # صرف ناشی از قدرت نقدشوندگی اوراق بهادار (LP) # فی ویسک مدت سررسید (MRP) # شرایط قراردادهای خاص # ساختار زمانی نرخهای بهره(بازده) # چه چیزی حالت منحنی بازده را تحت تأثیر قرار می دهد؟ # استفاده از منحنی بازده برای تخمین نرخهای بهره
2. بعد از ثبت سفارش، هزینه پستی به سبد خرید شما اضافه خواهد شد.
3. در صورتیکه سفارش شما فاقد موجودی باشد، تمام وجه به شما عودت خواهد شد.
(اگر تعداد کالاهای خود را افزایش دهید در هزینه ارسال صرفه جویی خواهید کرد)
توجه : بعد از خرید محصول دانلودی، لینک های دانلود در پروفایل شما (با همان نام کاربری که آن محصول را خریده اید وارد شوید) در قسمت "سفارشات من" برای همیشه موجود می باشد و می توانید هر زمان که خواستید با استفاده از آنها، فایل مورد نظر را دانلود نمائید.
مطمئن باشید که نظرات شما بسیار دقیق مطالعه خواهد شد و به آن پاسخ خواهیم داد ، هر نظری که برای ما می نویسید قوت قلبی برای حال ما خواهد بود
نسبت قیمت به درآمد پیشرو
نسبت قیمت به درآمد پیشرو (Forward P/E) نسخه‌ای از نسبت قیمت به درآمدP/E) ) است که از درآمدهای پیش‌بینی‌شده برای محاسبه P/E استفاده میکند. در‌‌حالی‌‌که درآمدهای مورد استفاده در این فرمول تنها یک برآورد هستند، و به اندازه‌‌ی داده‌های مربوط به درآمدهای جاری یا درآمدهای گذشته قابل‌اعتماد نیستند، درآمدهای پیش‌بینی‌شده که در فرمول مورد استفاده قرار می‌گیرند معمولا از درآمدهای پیش‌بینی شده برای ۱۲ ماه آینده یا برای کل دوره‌‌ی سال مالی آینده FY) ) استفاده میکنند.
تحلیل‌‌گران دوست دارند به نسبت P/E به‌‌عنوان تگ قیمت نگاه کنند، این روش برای محاسبه‌‌ی ارزش نسبی شرکت براساس سطح درآمد آن شرکت مورد استفاده قرار میگیرد. از لحاظ تئوری، ۱ دلار درآمد در شرکت A به اندازه‌‌ی همان ۱ دلار درآمد در شرکت B ارزش دارد. اگر چنین باشد، هردوی این شرکتها باید با یک قیمت یکسان معامله کنند، اما این اتفاق به‌‌ندرت رخ می‌‌دهد.
اگر شرکت A به قیمت ۵ دلار معامله کند و شرکت B به قیمت ۱۰ دلار، به این معنی است که ارزش بازار، درآمد شرکت B را بیشتر ارزش‌‌گذاری میکند. تعابیر متفاوتی میتواند وجود داشته باشد، که چرا شرکت B ارزش بیشتری دارد. این میتواند به این معنا باشد که درآمدهای شرکت B ارزش بیشتری دارند.
همچنین میتواند به این معنا باشد که شرکت B به دلیل مدیریت برتر و یک مدل کسب وکار بهتر سزاوار سود به دست امده میباشد. با محاسبه‌‌ی ضریب P/Eعقبرو، تحلیل‌‌گران قیمت روز سهم را در مقایسه با درآمد آن برای ۱۲ ماه گذشته، یا سال مالی گذشته مقایسه میکنند؛ با این حال، هر دو براساس قیمت‌های گذشته هستند.
تحلیل‌‌گران از برآورد درآمدها برای تعیین اینکه ارزش نسبی این شرکت در آینده چگونه خواهد بود، استفاده میکنند. P/E پیشرو مقدار نسبی درآمد را تخمین می‌زند.
به عنوان مثال، اگر قیمت فعلی شرکت B مبلغ ۱۰ دلار باشد، و درآمد در سال آینده دو برابر یعنی ۲ دلار برآورد شود، ضریب P/E پیشرو ۵X خواهد بود، یا نصف مقدار زمانی است که شرکت ۱ دلار درآمد داشته باشد.
اگر P/E پیشرو کمتر از نسبت P/E فعلی باشد، به این معنی است که تحلیل‌‌گران انتظار افزایش درآمدها را دارند؛ اگر P/E پیشرو بیشتر از نسبت P/E فعلی باشد، تحلیل‌‌گران انتظار کاهش درآمدها را دارند.
تفاوت بین P/E پیشرو و P/E عقبرو (Trailing)
P/E پیشرو از EPS پیش‌بینی‌شده استفاده میکند. در عین حال، P/E عقبرو به عملکرد گذشته با تقسیم قیمت سهم فعلی توسط کل درآمد EPS در ۱۲ ماه گذشته اشاره دارد. این رایج‌ترین معیار P/E است، زیرا واقعی است، یعنی درآمدهای گزارش شده‌‌ی شرکت را به‌‌صورت دقیقی بر عهده میگیرد.
برخی سرمایه‌‌گذاران ترجیح می‌دهند به P/E عقبرو توجه کنند، چون آنها به پیش بینی درآمدی فرد دیگری اعتماد ندارند. اما P/E عقبرو نیز دارای کاستی‌‌هایی است. یعنی، عملکرد گذشته‌‌ی یک شرکت رفتار آینده‌‌ی آن را نشان نمی‌دهد.
از این روی، سرمایه‌‌گذاران باید بر روی رفتار گذشته سرمایهگذاری کنند و نه رفتار آینده. این حقیقت که عدد EPS ثابت باقی می‌ماند، در حالیکه قیمت سهام نوسان دارد، نیز یک مشکل است. اگر یک رویداد بزرگ در شرکت قیمت سهام را به طور قابل‌توجهی بالاتر یا پایین‌تر هدایت کند، در این صورت P/Eعقبرو کمتر تحت تاثیر این نوسانات قرار خواهد گرفت.
محدودیت های P/E پیشرو
- از آنجا که P/E پیشرو به درآمدهای تخمین زده شده‌‌ی مربوط به آینده تکیه دارد، به همین دلیل در معرض محاسبات اشتباه یا جانب دارانه‌‌ی تحلیل‌‌گران قرار دارد.
- مشکلات ذاتی دیگری با P/E نیز وجود دارد: شرکتها می‌‌‌توانند درآمدهای خود را کمتر تخمین بزنند، به منظور اینکه در هنگام اعلان سودهای سه ماهه‌‌ی بعدی بتوانند بر تخمین P/E به توافق برسند. سایر شرکتها ممکن است درباره‌‌ی این تخمین غلو کرده و بعد آن را با اعلان سود بعدی خود تطبیق دهند.
- علاوه بر این، تحلیل‌‌گران خارجی نیز ممکن است برآوردی ارائه دهند که با برآوردهای شرکت متفاوت است و باعث ایجاد سردرگمی می‌شود.
اگر شما از P/E پیشرو به‌‌عنوان رکن اصلی پایان‌نامه سرمایهگذاری خود استفاده می‌‌کنید، تحقیقی کامل از شرکتها به عمل آورید. اگر شرکت راهنمای خود را بروز‌‌رسانی کند، این کار بر روی P/E پیشرو به نحوی تاثیر خواهد گذاشت که ممکن است باعث شود شما ایده‌‌ی خود را مورد بازبینی قرار دهید. استفاده از هر دو P/E پیشرو و عقبرو برای رسیدن به یک رقم قابل اعتماد اقدام مناسبی است.
P/E رو‌‌به‌‌جلو نسخه‌ای از نسبت قیمت به درآمد است که از درآمدهای پیش‌بینی‌شده برای محاسبه‌‌ی P/E استفاده میکند.
از آنجا که P/E پیشرو از EPS پیش‌بینی‌شده استفاده میکند، ممکن است نتایج نادرست یا جانبدارانه‌‌ای ایجاد کند، اگر که ثابت شود سودهای واقعی متفاوت هستند.
تحلیل‌‌گران اغلب P/E پیشرو و عقبرو را با هم ترکیب میکنند تا قضاوت بهتری داشته باشند.
١٠ نکته کاربردی در خصوص تامین مالی با اوراق فروش تبعی
طبق دستورالعمل انتشار اوراق اختیار فروش تبعی انتقال سهام پایه از دارنده اوراق به ناشر باید در روز سررسید صورت گیرد که مستلزم واریز وجه از سوی ناشر به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی است. لیکن چنانچه این امر به دلیل عدم کارسازی وجه از سوی ناشر با چند روز تاخیر اتفاق بیفتد جریمه ای برای ناشر در نظر گرفته نشده و همین تاخیر چند روزه می تواند منجر به کاهش نرخ تامین مالی برای ناشر و نیز کاهش بازده کسب شده برای دارنده اوراق شود که این امر ریسکی برای دارنده اوراق محسوب می گردد. به منظور کاهش این ریسک به شرکت و سازمان بورس پیشنهاد می شود جریمه دیرکرد برای تاخیر در زمان واریز وجه به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی در نظر گرفته شود. شایان ذکر است اعمال اختیار و انتقال سهام پایه از دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به ناشر توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی انجام شده و صرفاً دارای مالیات فروش بوده و کارمزدی بابت نقل و انتقال از طرفین دریافت نمی شود.
با مجموعه مقالات آموزش بورس24 و عصر ایران همراه باشید.
بورس24 : موضوع « تامین مالی » امروزه یکی از مهم ترین مسائل در صنایع و کسب کارها بوده و توسعه ابزارهای تامین مالی ( financing ) جایگاه ویژه ای در دانش مالی به خود اختصاص داده است. در کشورهای توسعه یافته بنگاه ها به اقتضای نیاز و وضعیت اعتباری خود قادر به استفاده از این ابزارها و تامین منابع مورد نیاز می باشند. در کشور ما نیز خصوصاً با واگذاری تعدادی از بزرگترین شرکتها از دولت به بخش خصوصی و شبه دولتی، تامین مالی یکی از مهم ترین نیازهای هر بنگاه اقتصادی محسوب می شود. هر چند در کشورمان تنوع ابزارهای مالی قابل قیاس با کشورهای توسعه یافته نیست لیکن در سال های اخیر شاهد پیشرفت نسبتاً قابل توجهی در این حوزه بوده ایم.
یکی از این ابزارها که برای اولین بار در پاییز سال 95 توسط شرکت هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی تامین ( تاپیکو ) مورد استفاده قرار گرفت، تامین مالی از طریق انتشار اوراق اختیار فروش تبعی روی سهام « شرکت پتروشیمی جم » بود که متعاقباً مورد اقبال سایر حقوقی ها و شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها از جمله شرکت توسعه اعتماد مبین (سهامدار عمده مخابرات)، شستا، هلدینگ توسعه معادن و فلزات و .. واقع شد و رفته رفته به یکی از روش ها و ابزارهای متداول بازار سرمایه برای تامین مالی شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها بدل گردید. در این ارتباط نکاتی وجود دارد که می بایست مورد توجه هم ناشر اوراق اختیار فروش تبعی و هم خریدار این اوراق به منظور کاهش ریسک و اجرای موفق این شکل از تامین مالی مورد توجه قرار گیرد که سعی شده در قالب 10 مورد مختصراً بدان اشاره شود:
برخی از مهم ترین موضوعات مرتبط با تامین مالی به روش انتشار اوراق اختیار فروش تبعی
1. محاسبه نرخ واقعی برای ناشر و دارنده اوراق اختیار
با توجه به این که هم ناشر و هم خریدار اوراق اختیار فروش تبعی متحمل هزینه هایی مانند مالیات واگذاری سهام، کارمزد نقل و انتقال سهام و کارمزد معامله اختیار فروش تبعی هستند، طرفین می بایست با دقت قبل از اجرایی نمودن کار نرخ واقعی (برای ناشر نرخ تامین مالی و خریدار نرخ سرمایه گذاری) را محاسبه کنند. لذا توصیه می شود قبل از توافق نهایی روی انجام کار، نرخ قطعی و متغیرهای تاثیرگذار بر آن مانند قیمت معامله سهام، مدت زمان تا سررسید، قیمت اعمال و . از سوی طرفین مورد بررسی و تفاهم قرار گیرد.
2. ریسک نکول از سوی ناشر
یکی از ریسک هایی که خریدار اوراق با آن مواجه است، ریسک نکول ناشر اختیار فروش تبعی می باشد؛ بدین معنی که ناشر اوراق اختیار فروش تبعی در زمان سررسید اقدام به بازخرید دارایی پایه ننماید، هرچند به منظور کاهش این ریسک شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به اقتضای تعداد و قیمت اعمال دارایی پایه اقدام به توثیق سهام به نفع خود و با هدف پوشش ریسک نکول می نماید، با این حال کیفیت سهام مورد وثیقه و نقدشوندگی آن باید مورد توجه خریدار اوراق قرار گیرد. به خریداران اوراق توصیه می گردد در هنگام مذاکره با ناشر سهامی از پرتفوی را انتخاب کند (چه به عنوان دارایی پایه و چه به عنوان وثیقه) که هم از لحاظ بنیادی ارزشمند و هم دارای بیشترین نقدشوندگی بوده و هم نگهداری آن از نظر مدیریتی برای ناشر حائز اهمیت است. به عنوان مثال اگر درصد تملک ناشر در سهام A 51 درصد باشد، طبیعتاً این سهام برای ناشر دارای ارزش استراتژیک و کنترلی بوده و احتمال نکول ناشر در بازخرید آن نسبتا پایین ارزیابی می گردد.
3. ریسک مسدود شدن سود سهام وثیقه برای ناشر
اما ریسکی که این بار ناشر با آن مواجه است، محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام ریسک مسدود شدن سود سهام متعلق به او در سهام مورد وثیقه است. ناشر به منظور انتشار اوراق اختیار فروش تبعی و طبق ضوابط شرکت سپرده گذاری مرکزی ملزم به توثیق سهام از نوع یک می باشد، در توثیق سهام از نوع یک چنانچه سود نقدی در مجمع مصوب شود، سود سهام تعلق یافته به ناشر اوراق اختیار فروش تبعی مسدود می باشد، .هر چند این موضوع به دلیل ناآگاهی و یا عدم اجرای دقیق ضوابط توثیق سهام ممکن است اجرا نشود و سود سهام به وثیقه گذار پرداخت گردد، اما در صورت اجرای کامل مقررات توثیق سهام ، سود سهام متعلق به ناشر اوراق اختیار فروش تبعی که بخشی از سهام خود را در وثیقه قرار داده، نباید پرداخت گردد که این یکی از محدودیت های جدی محسوب می گردد. پیشنهاد می شود به منظور اجتناب از این موضوع ترجیحا ناشر سهامی را به عنوان وثیقه قرار دهد که کمترین سود تقدی را در مجمع تقسیم خواهد کرد که البته در اینجا با عنایت به محتوای بند قبل تضاد منافعی بین ناشر و خریدار اوراق اختیار فروش وجود دارد. زیرا در بند قبل از منظر خریدار اوراق توصیه شد سهامی به عنوان وثیقه پیشنهاد داده شود که از لحاظ بنیادی ارزشمند بوده و معمولا سهام بنیادی دارای بازده نقدی و سود تقسیمی بالا در مجمع هستند، از طرفی در این بند از دید ناشر توصیه می شود سهامی را توثیق کند که دارای بازده نقدی پایین می باشد. به منظور جلوگیری از این مشکل به شرکت بورس و سپرده گذاری مرکزی پیشنهاد داده می شود در توثیق سهام محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام به منظور انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، تنها سهام جایزه و وجوه ناشی از فروش حق تقدم در توثیق قرار گرفته و وثیقه گذار قادر به دریافت سود سهام نقدی خود از دارایی مورد توثیق باشد.
4. اثر سود و زیانی برای ناشر و توجیه حسابرس مستقل
از آنجا که در این شیوه تامین مالی سهام پایه توسط ناشر اوراق اختیار واگذار و در زمان سررسید مجدداً خریداری می شود، این امر برای ناشر اثر سود و زیانی به همراه خواهد داشت. این موضوع می تواند با توجه به بهای تمام شده سهام پایه در پرتفوی موجب شناسایی سود یا زیان گردد. طبیعتا اکثر شرکتهای سرمایه گذاری و هلدینگها مایل به شناسایی زیان نیستند، از طرفی پایین بودن بهای تمام شده در سهام پایه می تواند برای برخی شرکتهای سرمایه گذاری به عنوان فرصتی برای شناسایی سود و پوشش بودجه سود و زیانی محسوب گردد. هر چند این سود صرفا سودی کاغذی بوده و شرکت در زمان سررسید متعهد است در صورت اعمال اختیار اقدام به بازخرید سهام پایه نماید که این امر موجب افزایش بهای تمام شده سهام پایه در پرتفوی او می گردد. شایان ذکر است با عنایت به شناسایی سود حاصل از فروش از یک طرف و خریداری مجدد همان سهم می بایست توضیحات قانع کننده ای به حسابرس مستقل ارائه گردد که به دلیل جدید بودن این روش تامین مالی و احتمال عدم آشنایی حسابرسان با آن، خود از چالش های استفاده از این روش تامین مالی است.
شرکتی را فرض کنید که بهای تمام شده سهام A در پرتفویش 100 تومان است، شرکت سهام A را به قیمت 200 تومان واگذار کرده و متعهد می شود در صورت اعمال اختیار فروش تبعی، مجددا سهام A را در سررسید به قیمت 250 بازخرید نماید. در این صورت به هنگام واگذاری 100 تومان به ازای هر سهم سود حاصل از فروش سهام شناسایی می کند، از طرفی به هنگام بازخرید سهام بهای تمام شده سهام A در پرتفویش به 250 تومان افزایش می یابد.
5. تاثیر دوره انتشار اوراق تا سررسید بر نرخ موثر تامین مالی برای ناشر
با توجه به وجود هزینه های ثابتی از قبیل مالیات و کارمزد نقل و انتقال سهام، هر چقدر طول دوره انتشار اوراق اختیار فروش تبعی تا سررسید آن بیشتر باشد، نرخ تامین مالی برای ناشر کاهش خواهد یافت. لذا برای ناشر طولانی تر شدن زمان تاسررسید در صورت امکان ارجح بوده و سبب کاهش نرخ تامین مالی می گردد، این در حالی است که زمان تا سررسید بر بازده دارنده اوراق تاثیری ندارد.
6.عدم امکان اِعمال اختیار فروش تبعی از سوی دارنده در صورت بالاتر رفتن قیمت روز سهام پایه نسبت به قیمت اعمال در تاریخ سررسید
یکی از محدودیت های جدی و ریسک هایی که دارنده اوراق را تهدید می کند، عدم امکان اعمال اختیار فروش تبعی در صورتی است که قیمت سهام در روز سررسید بالاتر از قیمت اعمال باشد. به عنوان مثال قیمت اعمال اختیار فروش تبعی روی سهام A 250 تومان و قیمت سهام در سررسید 260 تومان است، در این حالت دارنده اوراق قادر به اعمال اختیار فروش و واگذاری سهم به قیمت 250 تومان نیست. این موضوع باعث می شود ناشر اوراق بتواند با هدف عدم بازخرید سهام در سررسید، اقدام به دستکاری قیمت و بالا بردن آن در روز سررسید نموده و برای دارنده اوراق محدودیت ایجاد کند.
به منظور اجتناب از این موضوع به شرکت و سازمان بورس پیشنهاد می شود محدودیت موجود را حذف نماید، به طوری که دارنده اختیار فروش تبعی در هر شرایطی قادر به اعمال اختیار خود باشد.
7.برگزاری مجامع عمومی عادی و فوق العاده در طول زمان انتشار اوراق تا سررسید
یکی از ریسک هایی که خصوصاً دارنده اوراق را تهدید می کند، رویدادهای شرکتی (corporate events) و برگزاری مجامع عادی و فوق العاده و تصویب سود نقدی و افزایش سرمایه روی سهام پایه می باشد.
برای درک بهتر موضوع فرض کنیم اوراق اختیار فروش تبعی روی سهام A منتشر شده و سهام A به مبلغ هر سهم 100 تومان از سوی ناشر به دارنده اوراق واگذار گردیده، سپس مجمع فوق العاده ای با دستور جلسه افزایش سرمایه تشکیل شده و 50 درصد افزایش سرمایه از محل آورده نقدی را تصویب می کند. هر چند طبق دستورالعمل انتشار اوراق اختیار فروش تبعی قیمت و تعداد سهام پایه که می توان روی آن اختیار فروش اعمال کرد متناسب با درصد افرایش سرمایه و محل آن تعدیل می شود، اما در این حالت دارنده اوراق موظف است به ازای هر سهم 50 تومان نیز بابت شرکت در افزایش سرمایه به حساب شرکت A واریز کند. اولا آن که ممکن است دارنده اوراق نتواند چنین وجهی را کارسازی نماید، که در این صورت ناچار است حق تقدم های تعلق گرفته به خود را در بازار به فروش رساند که در این صورت تحت تاثیر ریسک نوسانات قیمت قرار می گیرد و این امر با هدف اولیه که کسب بازده ثابت و پوشش ریسک نوسانات قیمت بوده در تضاد است. اگر هم بتواند مبلغ پذیره نویسی را کارسازی نموده و به حساب شرکت A واریز کند، محاسبات و برآوردهای اولیه طرفین (ناشر و دارنده اوراق) باید مجدداً و با در نظر گرفتن مواعد زمانی دریافت و پرداخت و ارزش زمانی پول و نرخ توافق شده بازنگری شود که مشکلات غیرقابل پیش بینی به همراه دارد. ریسک دیگر هم آن که ممکن است اصلا افزایش سرمایه تا زمان سررسید اوراق ثبت نشده باشد و امکان معامله فراهم نگردد که در این صورت ریسک برای دارنده اوراق بسیار بیشتر است. حتی برگزاری مجمع عادی و تقسیم سود هم باعث می شود دارنده اوراق به دلیل داشتن سهام در زمان برگزاری مجمع، از شرکت A بابت سود سهام طلبکار شده و با ریسک نکول از طرف شرکت A نیز مواجه خواهد بود. حتی در صورت عدم نکول نیز قانون فرصت 8 ماهه برای پرداخت سود سهام در نظر گرفته که ممکن است برآوردهای اولیه دارنده اوراق را بر هم بزند.
به منظور اجتناب از این موضوع توصیه می شود سهامی تا حد امکان انتخاب شود که تا زمان سررسید مجمعی اعم از عادی و فوق العاده نداشته باشد.
8. محدودیت های نقل و انتقال سهام در تابلو معاملات خرد و بلوکی
با عنایت به سقف نقل و انتقال سهام از طرف فروشنده (برای سهام بزرگ 1 درصد در روز و برای سهام کوچک 5 درصد در روز) در صورتی که ناشر اوراق اختیار فروش تبعی بخواهد بیش از میزان مورد اشاره سهام به خریدار منتقل کند، این نقل و انتقال ممکن است چندین روز به طول بیانجامد.
به عنوان مثال چنانچه سهام A در دارای سرمایه ای بیش از 300 میلیارد تومان باشد و ناشر بخواهد 5 درصد آن را به خریدار واگذار کند، فرآیند نقل و انتقال 5 روز کاری به طول انجامیده که نیازمند هماهنگی و تعامل با ناظر بازار نیز می باشد.
به منظور کاهش روزهای نقل و انتقال پیشنهاد می شود سهام پایه در ابتدا به چند کد معاملاتی ناشر منتقل و سپس با هماهنگی ناظر در زمان کوتاهتری به کد خریدار منتقل شود.
9. ریسک از دست رفتن کرسی هیات مدیره برای ناشر
چنانچه دارنده اوراق به هر دلیل در سررسید اقدام به اعمال اختیار فروش خود نکند، ناشر قادر به بازخرید سهام پایه نبوده و ممکن است عدم بازخرید سهام پایه منجر به از دست رفتن کنترل یا مدیریت و کرسی هیات مدیره برای او شود.
به منظور اجتناب از این ریسک پیشنهاد می شود که ناشر، اختیار خرید سهام پایه را در تاریخی متفاوت از تاریخ اعمال اختیار فروش تبعی (مثلا دو هفته بعد از تاریخ اعمال اختیار فروش تبعی) از خریدار سهام پایه دریافت نموده و بدین ترتیب ریسک عدم بازخرید سهام را از بین ببرد.
10. ریسک تاخیر در اعمال اختیار فروش تبعی
طبق دستورالعمل انتشار اوراق اختیار فروش تبعی انتقال سهام پایه از دارنده اوراق به ناشر باید در روز سررسید صورت گیرد که مستلزم واریز وجه از سوی ناشر به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی است. لیکن چنانچه این امر به دلیل عدم کارسازی وجه از سوی ناشر با چند روز تاخیر اتفاق بیفتد جریمه ای برای ناشر در نظر گرفته نشده و همین تاخیر چند روزه می تواند منجر به کاهش نرخ تامین مالی برای ناشر و نیز کاهش بازده کسب شده برای دارنده اوراق شود که این امر ریسکی برای دارنده اوراق محسوب می گردد. به منظور کاهش این ریسک به شرکت و سازمان بورس پیشنهاد می شود جریمه دیرکرد برای تاخیر در زمان واریز وجه به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی در نظر گرفته شود. شایان ذکر است اعمال اختیار و انتقال سهام پایه از دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به ناشر توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی انجام شده و صرفاً دارای مالیات فروش بوده و کارمزدی بابت نقل و انتقال از طرفین دریافت نمی شود.
سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم / EPS & DPS
سود هر سهم (EPS) یکی از آماره های مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی می باشد. EPS از تقسیم سود پس از کسر مالیات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه می شود. که نشان دهنده سودی است که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهم عادی بدست آورده است (نوو، 1385). اولین جزء محاسبه ی EPS درآمد (درآمد اختصاصی سهامداران عمومی) است. در واقع درآمد سهامداران عمومی، باقی مانده سود، پس از توزیع سهم کارفرمایان، عرضه کنندگان، ارائه دهندگان خدمات، صاحبان سهام ممتاز و بستانکاران می باشد. دومین جزء EPS تعداد سهم منتشر شده در بازار توسط شرکت است. لازم به ذکر است، تعداد سهام موجود بازار را به عنوان جزئی از EPS شرکت تلقی می شود تا بتوان میزان مطالبات سهامداران عمومی را نسبت به درآمد در هر واحد اندازه گیری نمود به عبارت دیگر EPS مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص می یابد با محاسبه سطح درآمد شرکت از این روش می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند، دست یافت. با اینکه اجزای EPS ظاهرا ساده به نظر می رسد اما در واقعیت این طور نیست و این عناصر کاملا پیچیده اند. به عنوان مثال، تخمین تعداد سهام در بازار کاری ساده نیست چرا که به مرور زمان تعداد سهام دایما در حال تغییر یا جابه جایی است به طوری که انتشار سهام یا بازخرید سهام توسط شرکتها، تعداد سهام موجود در بازار را تغییر می دهد و با عرضه مقدار زیادی سهام توسط یک شرکت در انتهای یک دوره مالی، تعداد متوسط سهام در انتهای دوره بسیار بیشتر از اوایل دوره خواهد بود که به این ترتیب در محاسبه EPS مشکل ایجاد می کند.
اهمیت EPS و کاربردهای آن
سود منبع اصلی تأمین جریان نقد و زایش ثروت است. تعیین سطح سود که برای مقاصد تجزیه و تحلیل مالی مربوط باشد یک فرآیند تحلیلی پیچیده می باشد. با توجه به تفاوت ارقام سود شرکتهای مختلف و نیز تغییر ارقام سود یک شرکت در طی دوره های زمانی مختلف، مقایسه پذیری این ارقام تا حدودی مشکل می باشد. یکی از روش های استاندارد نمودن رقم سود ، تبدیل آن به یک مبلغ سود هر سهم می باشد. این اهمیت و حساسیت EPS باعث شده است که اولاً محاسبه و گزارش EPS واقعی و پیش بینی طبق قوانین بازار سرمایه بسیاری از کشورها الزامی گردد، ثانیاً مراجع تدوین استاندارد های حسابداری نیز الزامات معینی را جهت نحوه محاسبه و افشاء آن وضع نمایند تا سودمندی EPS را از طریق افزایش قابلیت مقایسه (بین شرکتها و طی دوره های مختلف) و کاهش صلاحدید مدیریت ارتقاء دهند.
براساس تحقیقات تجربی انجام شده در سایر کشورها، EPS استفاده های زیر را دارد :
- ارزیابی، تعیین و قضاوت در خصوص قیمت سهام. تحلیل گران مالی با ضرب EPS در رقم P/E درخصوص پایین یا بالا بودن قیمت سهام قضاوت می کنند. این دو رقم به طور گسترده در تصمیمات سرمایه گذاری استفاده می شود و حتی بورس اوراق بهادار نیز بر همین مبنا در خصوص معقول بودن قیمت، قضاوت می کند. به دلیل اهمیت EPS، ضروری است رویکردی یکنواخت برای محاسبه آن وجود داشته باشد.
- پیش بینی EPS های آینده و نرخ رشد آن بر قیمت سهام تأثیر دارد. سهامداران و تحلیل گران، EPS های گزارش شده را برای بر آورد EPS های آینده و برآورد نرخ رشد آتی به کار می برند و در واقع توان زایش ثروت شرکت را ارزیابی می کنند.
- ارزیابی پوشش سود نقدی و توانایی پرداخت سود سهام. یکی از معیارهای قضاوت درخصوص توان پرداخت سود سهام در زمان حال و آینده، مبلغ EPS می باشد. اگر چه سایر ملاحظات مالی و سرمایه گذاری، در تعیین خط مشی تقسیم سود مؤثر است ولی مسلم است که بدون وجود سود، امکان پرداخت سود سهام نمی باشد.
- قضاوت درخصوص وضعیت شرکت و عملکرد مدیریت و نیز ترسیم تصویری از آینده. رقم EPS نسبت به بازدهی نقدی (سود سهام) مبنای قابل قبول تری برای مقایسه عملکرد شرکت و مدیریت می باشد. اگر چه جریان های نقدی عامل مهم در ارزیابی ارزش شرکت است ولی اعتقاد بر این است که EPS معیار بهتری برای مقایسه عملکرد شرکت طی سالهای مختلف و نیز با رقبا می باشد.
- برآورد قدرت سودآوری و ارزیابی سطح و روند سود. بهترین برآورد ممکن از متوسط سود یک شرکت که انتظار حفظ و یا تکرار آن با درجه ای از نظم در یک محدوده زمانی آتی می رود را قدرت سودآوری می گویند. بیشتر مدلهای ارزیابی به نحوی قدرت سودآوری را از طریق یک عامل یا ضریب که هزینه سرمایه و نیز ریسک و بازده های مورد انتظار آتی را در بر می گیرد، سرمایه ای می کنند. EPS در صورتی برای ارزیابی قدرت سودآوری مناسب است که با تأکید بر اقلام مستمر سود و زیان محاسبه شده باشد. تحلیل گران بر شناسایی اجزائی از جریان درآمد و هزینه تمرکز می کنند که با ثبات و قابل پیش بینی باشند.
- نسبت P/E یا قیمت به سود یکی از خلاصه های مهم مالی است که براساس سود هر سهم محاسبه می شود و دوره مورد انتظار برگشت سرمایه گذاری را نشان می دهد و معکوس آن را نیز نرخ بازده مورد توقع حسابداری را نشان می دهد .
محدودیت های EPS
تأکید شده است که کاربران اطلاعات مالی صرفا بر یک رقم، EPS، تمرکز ننموده و از سایر اطلاعات نیز در مدل های تصمیم گیریشان استفاده نمایند. با این وجود حتی در استفاده از EPS به همراه سایر اطلاعات نیز باید به محدودیت هایی که در اندازه گیری آن وجود دارد، توجه شود. محدودیت های EPS به شرح زیر است:
- EPS مبتنی بر سود تاریخی است. مدیریت ممکن است در گذشته تصمیماتی گرفته باشد که سود جاری را افزایش دهد، ولی در آینده رشد سود کاهش یابد. بنابراین رشد EPS نمی تواند پیش بینی کننده قابل اتکایی برای نرخ رشد آتی باشد. به عبارت دیگر به کیفیت سود نیز باید توجه شود.
- EPS بدون توجه به تورم محاسبه می شود. نرخ رشد واقعی EPSممکن است متفاوت از نرخ رشد اسمی آن باشد.
- EPS متأثر از انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات توسط مدیریت است و این امر بر مقایسه بین شرکتها تأثیر می گذارد.
- با توجه به این که تغییر پذیری سود، نشانه ای از ریسک شرکت می باشد و باعث نوسان قیمت بازار سهام می گردد، مدیران تمایل به هموارسازی سود از طریق انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات دارند. بنابراین EPS ممکن است متأثر از صلاحدید مدیران باشد.
- EPS متأثر از ساختار سرمایه است. مثلاً تغییرات در تعداد سهام ناشی از صدور سهام جایزه (سود سهمی) بر مبلغ EPS دوره های جاری و گذشته تأثیر می گذارد و این مسئله مقایسه بین شرکتها را مشکل می نماید.
انواع EPS
برای یک شرکت بیش از یک نوع EPS وجود دارد که انواع مختلف آن با توجه به تغییر در روش تخمین تعداد سهام موجود در بازار، تغییر خواهد کرد. نوع اول EPS تحت تأثیر تغییرات بالقوه تعداد سهام موجود و حق تقدم و اختیار خرید و فروش در بازار قرار نمی گیرد و نوع دیگر آن که تحت تاثیر تغییرات تعداد سهام شرکت های بازار (سهم های منتشر شده جدید توسط شرکتها ) و حق تقدم و اختیار خرید و فروش قرارمی گیرد. البته این موضوع در مورد بازار ایران صدق نمی کند. در بازار فقط یک نوع EPS وجود دارد و از آنجا که بر حسب مقدار سرمایه ثبت شده در زمان تشکیل مجمع سالانه، محاسبه می شود، مگر اینکه حق تقدم ها به صورت سرمایه افزودنی قبل از تشکیل مجمع به سرمایه شرکت افزده شود که در این صورت میتوآن از آن بهره گرفت. براساس اصول و قوانین پذیرفته شده در آمریکا، شرکت های آمریکائی باید هر دونوع EPS را درصورت های مالی خود داشته باشند: چرا که EPS دراین کشور هر سه ماه یک بار اعلام خواهد شد و در مواردی که شرکت سود ده نیست، ازاین قاعده مستثنی می شود، چرا که با محاسبه تعداد سهم های جدید اضافه شده در بازار ( که از حق تقدم ها و اختیارها ناشی می شوند) مقدار زیان کوچک تر از حد واقعی آن نشان داده می شود و دومین مشکلی که در محاسبه تعداد سهام موجود در بازار برای محاسبه EPS وجود دارد این است که در ترازنامه شرکتها در بخش اوراق بهادار، هیچ گاه از میانگین تعداد سهم های موجود در بازار استفاده نمی شود بلکه تعداد سهامی را که در همان روز بستن ترازنامه، در دست صاحبان سهام است استفاده می کنند. همچنین این تعداد شامل اوراق تبدیلی نیز نمی شود چرا که EPS را کاهش می دهد بنابراین سرمایه گذاران باید در هنگام محاسبه EPS هر دوی این موارد را در نظر بگیرند. EPS به عنوان درآمد هر سهم، میزان سودآوری شرکت را نشان می دهد چرا که در هر شرکت درآمد هر سهم را به کل سهام شرکت تعمیم می دهند و براساس آن تصمیم می گیرند.
تعدیل EPS چیست؟
مدیران شرکت در ابتدای سال مالی با توجه به چشم انداز فعالیتهای شرکت EPS معینی را پیش بینی و اعلام می کنند. اما در طی سال با توجه به روند فعالیت ممکن است تغییر در اصلاح در EPS اعلام شده ضروری به نظر رسد، لذا براساس عملکرد شرکت EPS جدیدی اعلام می کنند که به آن تعدیل EPS گفته می شود.
DPS یا سود تقسیمی هر سهم2
هر سال شرکتها بخشی از سود خالص را مطابق قانون و بخشی را براساس نیاز شرکت نزد خود نگهداری می کنند و مابقی را بین سهامداران تقسیم می نمایند. به مقدار سودی که شرکت تقسیم می کند و به طور نقدی به دست سهامدار می رسد DPS یا سود تقسیمی گفته می شود به عبارت دیگر DPS بخشی از سود پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم 3 است که توسط شرکت پرداخت می گردد. سود پرداختی هر سهم از تقسیم کل سود پرداختی ( مصوب مجمع عادی سالانه ) بر تعداد سهام شرکت به دست می آید. چون DPS سود بخشی از EPS می باشد که سهامداران در مورد تقسیم آن نظر می دهند معمولا" کمتراز EPS می باشد . البته چنانچه تمام سود تقسیم شود EPS و DPS برابر می باشد در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر از EPS است که این مبلغ اضافی معمولا" از محل سود انباشته سالهای قبل تامین می شود . البته این وضعیت اکثرا" نشان دهنده بی برنامه بودن شرکت می باشد چون سود انباشته همان سود سالهای گذشته است که توزیع نشده است و معمولا" جهت انجام برنامه ای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سالهای بعد نشانه خوبی نیست. باشروع فصل مجامع شرکتهای بورس موضوع تقسیم سود (DPS) ذهن تمامی سهامداران شرکت های بورسی را به خود جلب کرده به خصوص سهامداران حقیقی که ازاین راه امرار معاش می کنند.
اینکه چه میزان از سود تحقق یافته هر سهم به صورت نقدی توزیع شود و چه میزان در شرکت باقی بماند تصمیمی است که در مجمع عادی سالیانه توسط هیات مدیره به مجمع پیشنهاد داده می شود و سپس به تصویب سهامداران می رسد. براساس قانون تجارت در صورت تصویب در مجمع عمومی عادی سالانه تقسیم سود تصویب شده، حداکثر ظرف 8 ماه ازتاریخ تصویب به سهامداران می بایست پرداخت گردد. البته سود پرداختی یاDPS تنها به سهامدارانی پرداخت می گردد که درتاریخ برگزاری مجمع مالک آن میزان سهم باشند.
دیدگاه شما