منظور از بازارساز خودکار (AMM) در بازار رمزارزها چیست؟
زمانی که یونیسواپ در سال 2018 آغاز به کار کرد، به اولین پلتفرم غیرمتمرکزی تبدیل شد که به طور موفقیتآمیزی سیستم بازارساز خودکار را عملیاتی کرد. یک بازارساز خودکار (automated market maker) یک پروتکل زیربنایی است که تمام صرافی های غیرمتمرکز (DEXs) را سامان می دهد. به بیان ساده، آنها سازوکارهای معاملاتی خودکاری هستند که نیاز به صرافی های متمرکز و تکنیک های بازارسازی مرتبط با آن را منتفی می کنند. در این مقاله ی راهنما روشهای کاری بازارسازهای خودکار را بررسی می کنیم. اما ابتدا بگذارید نگاهی به بازارسازها بیندازیم.
بازارساز چیست؟
یک صرافی متمرکز بر کارهای معامله گران نظارت می کند و یک سیستم خودکار را ایجاد می کند تا از انطباق صحیح سفارش های معاملاتی اطمینان حاصل کند. به بیان دیگر، وقتی معامله گر الف تصمیم میگیرد یک بیتکوین را به قیمت 60هزار دلار بخرد، صرافی اطمینان حاصل می کند که معاملهگر الف یک معاملهگر دیگر پیدا خواهد کرد که تقاضای فروش یک بیتکوین با همان نرخ را دارد. در واقع صرافی متمرکز واسطه ی بین معاملهگر الف و ب خواهد بود. کار این سیستم این است که این فرایند انطباق بین سفارشها را در کمترین زمان و بدون اشتباه انجام دهد.
خب حالا اگرصرافی نتواند سفارشهای مناسب برای درخواست های خرید و فروش را به صورت آنی پیدا کند چه می شود؟
در چنین زمانهایی می گوییم نقدینگی در آن نوع از دارایی و رمزارزهای مورد نظر کم است. از دیدگاه معاملاتی نقدینگی یعنی این که چقدر راحت بتوان یک دارایی را خرید و فروش کرد. نقدینگی بالا یعنی بازار فعال است و تعداد زیادی معاملهگر وجود دارند که در حال خرید و فروش یک دارایی را رمز ارز خاص هستند. از آن طرف، نقدینگی پایین به معنای فعالیت کمتر و سخت تر بودن خرید و فروش یک دارایی است.
وقتی نقدینگی پایین است لغزش ها شروع به رخ دادن می کنند. به بیان دیگر، قیمت یک دارایی قبل از انجام معامله به اندازه ی زیادی دچار تغییر می شود. این اتفاق معمولا در بازارهای پر جنب و جوشی مانند بازار کریپتو رخ می دهند. بهمین خاطر صرافی ها باید مراقب باشند که تراکنش ها به صورت آنی انجام شوند تا افت ناگهانی قیمتها کمتر شود.
برای دستیابی به یک سیستم معاملاتی سیال،صرافی های متمرکز به معاملهگران حرفه ای یا موسسات مالی متکی هستند تا نقدینگی مورد نیاز برای جفت ارزهای معاملاتی را تهیه کنند. این نهادها برای انطباق صحیح سفارشهای معاملهگران خرده پا، چندین سفارش خرید و فروش ایجاد می کنند. با این کار صرافی می تواند مراقب باشد که در طرف مقابل یک معامله، همیشه پیشنهادی وجود دارد. در این سیستم، تامین کنندگان نقدینگی نقش بازارساز را بر عهده دارند. به عبارت دیگر بازارسازی به معنای فرایندی است که برای تامین نقدینگی برای جفتهای معاملاتی مورد نیاز است.
بازار ساز خودکار چیست؟
برخلاف صرافی های متمرکز، DEXها در پی حذف تمام فرایندهای واسطه ای درگیر در معاملات رمزارزها هستند. آنها از سیستم های انطباق سفارشها یا زیرساخت های حفاظتی پشتیبانی نمی کنند. منظور از زیرساختهای حفاظتی جایی است که صرافی ها از تمام کلیدهای خصوصی کیف پولها نگهداری می کنند. به این ترتیب صرافی های غیرمتمرکز بر استقلال و خودکار بودن تاکید دارند به طوری که کاربران بتوانند معاملات را مستقیما از کیف پول های غیر رسمی خود آغاز کنند، کیف پول هایی که که در آن کلید خصوصی تحت کنترل خود افراد است.
همچنین صرافی های غیرمتمرکز پروتکل های خودکار به نام AMM ها را جایگزین سیستم های انطباق سفارش و ثبت سفارش کرده اند. این پروتکل ها از قراردادهای هوشمند (نرم افزاهای خودکار) استفاده می کنند تا قیمت دارایی های دیجیتال را تعیین و نقدینگی را تامین کنند. در اینجا این پروتکل نقدینگی را درون قراردادهای هوشمند تجمیع می کنند. در واقع کاربران از نظر فنی در برابر یک طرف دیگر به معامله نمی پردازند و بجای آن، آنها در مقابل نقدینگی قفل شده در قراردادهای هوشمند در حال معامله هستند. به این قراردادهای هوشمند عموما استخر نقدینگی گفته می شود.
در مبادلات سنتی تنها افراد یا شرکتهای با ارزش دارایی خالص بالا می توانند نقش تامین کننده ی نقدینگی را بر عهده بگیرند. اما در AMMها هر نهادی می تواند تامین کنندهی نقدینگی باشد به شرطی که بتواند الزامات کدگذاری شده در قرارداد هوشمند را برآورده کند. چند نمونه از AMM ها عبارتند از Uniswap، Balancer و Curve.
AMMها چگونه کار می کنند؟
ابتدا باید دو نکته ی مهم را در مورد بازارسازهای خودکار بدانید:
جفت ارزهای معاملاتی که شما به طور طبیعی در صرافی های متمرکز می بینید، در AMMها هم به شکل استخر نقدینگی وجود دارند. یعنی اگر می خواهید اتر را با تتر مبادله کنید باید یک استخر نقدینگی ETH/USDT پیدا کنید. هر کسی می تواند در نقش یک بازارساز اختصاصی، نقدینگی این استخرها را با سپردهگذاری هر دو دارایی ارائه شده دراستخر تامین کند. مثلا اگر شما بخواهید برای یک استخر ETH/USDT تامین نقدینگی کنیدباید نسبت مشخصی از اتریوم و تتر را واریز کنید.
برای اطمینان از متعادل ماندن حداکثری نسبت دارایی ها در استخر نقدینگی و برای حذف اختلاف قیمت دارایی های تجمیع شده درون استخر، بازارسازهای خودکار از معادلات ریاضی از پیش تعیین شده استفاده می کنند. مثلا یونیسواپ و تعدادی از پروتکلهای صرافی دیفای از معادله ی سادهی x*y=k استفاده می کنند تا ارتباط ریاضی بین دارایی های مشخص موجود در استخرهای نقدینگی را تنظیم کنند. در واقع استخرهای نقدینگی یونیسواپ همیشه حالتی را حفظ می کنند که در آن حاصلضرب قیمت دارایی الف و ب همیشه برابر با یک عدد ثابت باشد.
برای فهم این مطلب استخر نقدینگی اتریوم/تتر را بررسی می کنیم. وقتی اتر توسط معاملهگران خریده می شود، آنها تتر به استخر اضافه می کنند و اتر را از استخر خارج می کنند. این کار باعث کاهش مقدار اتر در استخر می شود که به نوبه ی خود باعث افزایش قیمت اتر می شود تا تعادل معادله ی x*y=k حفظ شود. در مقابل چون تتر بیشتری وارد استخر شده،قیمت تتر کاهش مییابد. وقتی تتر خریده می شود، معکوس فرایند بالا رخ می دهد، قیمت اتر کاهش یافته و قیمت تتر افزایش مییابد.
وقتی سفارش های بزرگ در AMM ثبت شود و مقدار قابل توجهی از یک توکن از استخر حذف یا به آن اضافه شود، احتمالا اختلاف قیمت قابل توجهی بین قیمت در استخر و قیمت بازار آن در صرافی های متمرکز ایجاد می شود. برای مثال قیمت بازار اتریوم ممکن است 4000 دلار باشد اما در یک استخر 3850دلار باشد زیرا شخصی مقدار زیادی اتریوم به یک استخر اضافه کرده و همزمان توکن دیگری را خارج کرده است.
در این حالت به نوعی اتریوم در این استخر با تخفیف معامله شده و فرصت آربیتراژ ایجاد می شود. معاملهی آربیتراژ به معنای یافتن تفاوت بین قیمت یک دارایی در صرافیهای متعدد، خرید آن در پلتفرم ارزانتر و فروش آن در پلتفرمی که کمی گرانتر است. در AMM معاملهگران آربیتراژ انگیزه ی اقتصادی دارند که داراییهایی را پیدا کنند که با تخفیف در استخرهای نقدینگی معامله می شوند و آنها را می خرند تا زمانی که قیمت دارایی معادل قیمت بازار شود.
دانش مربوط به بازارسازهای خودکار به همین جا محدود نمی شود و لازم است فعالین بازار به مطالعه در این زمینه ادامه دهند. ما نیز تلاش خواهیم کرد مباحث دیگری در این زمینه را در مقالات آموزشی دیگری در آینده ارائه کنیم.
منظور از AMM در کوینکس بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟ چیست؟
به دلیل وجود نوسانات زیاد در بازار ارزهای دیجیتال، معاملهگران علاقه دارند تا هیچ فرصتی را از دست ندهند تا سودهای خوبی کسب کنند.
از طرفی امکان واکنش سریع به منظور کسب سود هم توصیه نمیشود.
یکی از بهترین راهحلها در این زمینه، استفاده از قابلیت AMM یا بازارسازی خودکار است؛ در این مقاله به این موضوع پرداختهایم که بازارسازی خودکار چیست و این قابلیت در کوینکس چگونه انجام میشود.
بازارسازی خودکار یا AMM چیست؟
قبل از اینکه درباره بازارساز خودکار توضیح دهیم، باید کمی درباره بازارسازی (MM) صحبت کنیم.
ب ه طور کلی بازارسازی، به معنی تامین نقدینگی و فرآیند قیمت گذاری است. بازارسازها، با کمک فعالیتهای معاملاتی مثل خرید و فروش داراییها، نقدینگی را برای یک پلتفرم معاملاتی و سایر تریدرها فراهم میکنند.
در این فرآیند، درحالیکه بازارسازها از بازارسازی سود کسب میکنند، صرافیها نیز جذب نقدینگی بیشتری خواهند داشت.
کاربران میتوانند با افزودن سرمایه به استخر نقدینگی و دریافت کارمزد، بازارساز شوند.
کاربران میتوانند با افزودن سرمایه به استخر نقدینگی و دریافت کارمزد، بازارساز شوند.
با این حال، کاربران برای اینکه واجد شرایطِ بازارسازی در یک پلتفرم معاملاتی باشند، مجبور میشوند تعداد معاملات بالایی را در یک ماه ثبت کنند. در این موارد نیاز به استراتژیهای معاملاتی است.
حال این سوال پیش میآید که چگونه کاربران خردهفروش میتوانند در بازارسازی یک پلتفرم معاملاتی شرکت کنند و در حین تامین نقدینگی، سود کسب کنند؟
دقیقا اینجاست که بازارسازی خودکار (AMM) وارد عمل میشود.
کاربران خردهفروش میتوانند با اضافه کردن سرمایه به استخر نقدینگی (Liquidity Pool) و دریافت کارمزد تراکنشها از طریق این پلتفرم، بازارساز شوند.
بازارسازی خودکار یا AMM در کوینکس
صرافی کوینکس در اوایل سال 2021، مکانیسم AMM را به منظور افزایش نقدینگی بازار راهاندازی کرد.
در بخش AMM در صرافی کوینکس، پلتفرم موجود در صرافی با استفاده از فرمول خاصی قیمت خرید و فروش را محاسبه میکند تا قیمتگذاری مستمر برای بازار را فراهم کند.
تصویری از قسمت استخر نقدینگی صرافی کوینکس
در صرافی کوینکس، میتوانید پروفایل برخی از جفت ارزها را باز کنید و در دفتر سفارشها (Order Book)، گزینهای به نام Liquidity Pool وجود دارد که درواقع همان AMM در صرافی کوینکس است.(در شکل بالا نشان داده شده است)
کاربرد بخش AMM در کوینکس
همانطور که میدانید، نقدینگی در صرافیهای متمرکزی مثل کوینکس، براساس سفارشهای خرید یا فروشی که کاربران در داخل صرافی ایجاد میکنند، تامین میشود.
اگر شما سفارش خرید ثبت کنید، باید یک فروشنده در طرف دیگر معامله برای شما وجود داشته باشد.
این سفارشهای خرید و فروش در دفتر کل سفارشها ثبت میگردد؛ هرگاه کاربری به عنوان خریدار سفارش خود را ثبت کند، در طرف دیگر معامله باید فروشندهای وجود داشته باشد تا سفارش تکمیل شود.
با انجام این معامله، صرافی کارمزد خود را برمیدارد که این همان درآمد صرافیهاست؛ یعنی کاربران با ثبت سفارشهای خود برای صرافی نقدینگی به وجود میآورند و صرافی هم با برقراری ارتباط بین خریدار و فروشنده، درآمد کسب میکند.
این فرآیند برای صرافیهای بزرگ که امکان تامین نقدینگی را دارند خوب پیش میرود، اما برای صرافیهای کوچک که امکان تامین نقدینگی برای تعدادی از جفت ارزها را ندارند، مشکل ایجاد میکند.
برای این مشکل، صرافیهای غیرمتمرکز دفتر کل سفارشها را ایجاد کردهاند که نقدینگی آن از طریق کاربران تامین میشود.
صرافی کوینکس در قسمتی از توضیحات وبسایت خود اعلام کرده است که بازارسازی خودکار را به منظور ایجاد استخر نقدینگی فراهم آورده است؛ بنابراین کافی است جفت ارز مورد نظر خود را انتخاب کرده و در استخر نقدینگی وارد کنید. به این ترتیب در ازای تامین نقدینگی، صرافی به شما کارمزد میدهد!
این کارمزد برای برخی از ارزها 60 درصد (40 درصد برای کوینکس) و برای برخی دیگر تا 100 درصد هم تعیین شده است. البته لازم به ذکر است که کارمزد 100 درصدی بر روی جفت ارزهایی است که با ارز دیجیتال اختصاصی صرافی (CET) همراه باشند.
مراحل ورود به amm در کوینکس
برای ورود به بخش AMM، باید مراحل زیر را طی کنید:
- روی جفت ارز مورد نظر خود کلیک کنید
- واردِ بخش Liquidity Pool شوید.
- روی دکمه Add کلیک کنید.
- در صفحه ظاهر شده، روی یکی از فیلدهای مربوط به ارز، مبلغ خود را وارد کنید. توجه داشته باشید که باید نقدینگی هر دو ارز را تامین کنید؛ مثلا اگر 100 تتر وارد میکنید، میبایست معادل آن، رمزارز Eth هم داشته باشید.
- در آخر با کلیک روی دکمه Add، به استخر نقدینگی وارد میشوید.
مزایای AMM چیست؟
- استفاده از AMM ها نیاز به مجوز ندارد
- امکان شرکت در رایگیری درباره بهبود عملکرد AMM ها برای کاربران وجود دارد
- غیر متمرکزسازی
- عدم نیاز به وجود نقدینگی متمرکز (دفتر سفارش خرید و فروش)
- رابط کاربری ساده و آسان
معایب AMM چیست؟
اگر اخبار منفی یا نوسانات موجود در بازار، منجر به افت قیمت شود، سرمایه شما نسبت به روزی که نقدینگی را تامین کردهاید، کمتر میشود؛ این موضوع بزرگترین ریسک را برای کاربران به دنبال دارد.
سخن پایانی
با روی کار آمدن بازارسازهای خودکار، صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) توسعه یافته و کاربران بسیاری به دکسها (DEX) علاقهمند شدند.
با این کار، دنیای کریپتو به هدف اصلی خودش یعنی غیرمتمرکز بودن، نزدیکتر شد و تعداد زیادی از کاربران دکسها را به صرافیهای متمرکز ترجیح دادند؛ چرا که استفاده از آنها امنتر و راحتتر است.
در این مقاله درباره مفهوم بازارسازی خودکار (AMM)، نحوه استفاده از آن در صرافی کوینکس، مزایا و معایب آن صحبت کردیم.
اگر شما هم تجربه استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز با AMM ها را دارید، با ما درمیان بگذارید.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت میتوانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:
بازارساز خودکار (AMM) چیست؟
امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi)، نحوه خرید و فروش رمزارزها را با تحول مواجه کرده است. یکی از بنیادیترین روشهای پروتکلهای دیفای استفاده از مفهومی به نام بازارساز خودکار(Automated Market Maker) است. اگرچه ممکن است بسیاری از سرمایهگذاران با AMMها آشنا نباشند، اما آنها در تضمین نقدینگی در یک صرافی غیرمتمرکز نقش اساسی ایفا میکنند.
بازارساز چیست؟
پیش از پرداختن به موضوع AMM ابتدا باید با بازارساز عادی آشنا شویم. در یک بازار مالی سنتی مانند بازار سهام، بازارسازها شرکتهای شخص ثالثی هستند که نقدینگی میان خریداران و فروشندگان را تأمین میکنند.
در طول تاریخ، صرافیهای متمرکز مکانی برای اتصال خریداران و فروشندگان بودهاند. اما اگر نقدینگی کافی در بازار وجود نداشته باشد که پشتیبان سفارشات خرید و فروش باشد، ممکن است انحراف قیمت (Slippage) به وجود بیاید. در این حالت قیمت دارایی پیش از تکمیل قرارداد افزایش پیدا میکند.
به همین دلیل صرافیهای متمرکز وابسته به مؤسسات مالی مانند بانکها یا تجار و صندوقهای سرمایهای هستند تا نقدینگی اضافی ایجاد کنند. این بازارسازها سفارشات خرید و فروش چندگانهای را ایجاد میکنند که طرفهای معامله برای هر قراردادی آماده باشند.
نقدینگی چه اهمیتی دارد؟
یک رمزارز با نقدینگی بالا میتواند به سادگی به قیمت منصفانه بازار فروخته شود. در مقابل، یک دارایی با نقدینگی پایین نمیتواند بدون تلاش یا کاهش ارزش به فروش برسد. یعنی اگر نقدینگی کافی وجود نداشته باشد، نمیتوانید به قیمتی که در نظر دارید، برسید. به همین دلیل بازارسازها در بازار مالی اهمیت زیادی دارند.
بازارساز خودکار چیست؟
بازارساز خودکار (AMM) یک سیستم است که به طور خودکار سفارشات خرید و فروش یک صرافی غیرمتمرکز را انجام میدهد. بر خلاف بازارسازهای عادی، بازارسازهای خودکار کار خود را با استفاده از برنامههای خودکار رایانهای انجام میدهند که تحت عنوان «قراردادهای هوشمند» شناخته میشوند. این قراردادهای هوشمند به طور خودکار تراکنشهای میان خریداران و فروشندگان را تسویه میکنند.
با استفاده از بازارسازهای خودکار، برای انجام معاملات نیازی به وجود یک شخص ثالث نیست. در عوض خریداران و فروشندگان میتوانند به طور مستقیم با AMM و الگوریتم آن معامله کنند که قیمت رمزارز موردمعامله را تعیین میکند. این امر اهمیت زیادی برای بازار آلت کوین دارد. در این بازار توکنهای آلت کوین مشخصی با نقدینگی پایین وجود دارند. با استفاده از یک AMM شما میتوانید هر رمزارزی را که بخواهید بدون ارتباط مستقیم با یک فروشنده یا خریدار دیگر معامله کنید. در مقابل، صرافیهای متمرکز رمزارز مانند Coinbase یا Binance از بازارساز خودکار استفاده نمیکنند.
با این حال، اگرچه بازارسازهای خودکار فرآیند تراکنش را خودکار میکنند، اما آنها همچنان برای عملکرد خود به وجود فراهمکنندگان نقدینگی یا ذخایر نقدینگی احتیاج دارند. ذخایر نقدینگی، صندوقی از رمزارزهاست که برای انجام معاملات آتی مورد استفاده قرار میگیرد. کسانی که در این صندوقها سرمایهگذاری میکنند به عنوان فراهمکنندگان نقدینگی شناخته میشوند.
بازارسازهای خودکار یکی از بزرگ ترین نوآوریهای دیفای هستند. بدون آنها صرافیهای غیرمتمرکز وجود نداشتند و معاملهگران رمزارز به صرافیهای متمرکز و واسطه احتیاج پیدا میکردند. با این حال، بازارسازهای خودکار هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارند.
بازارساز خودکار (AMM) چیست؟
بازارسازان خودکار (AMM) کاربران را تشویق میکنند تا در ازای سهمی از کارمزد تراکنش و توکنهای رایگان، به ارائه دهندگان نقدینگی تبدیل شوند.
بازارساز خودکار
هنگامی که Uniswap در سال 2018 راه اندازی شد، اولین پلتفرم غیرمتمرکز بود که با موفقیت از سیستم سازنده بازار خودکار (AMM) بهره میبرد.
یک بازارساز خودکار (AMM) پروتکل زیربنایی است که تمام صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) را تغذیه میکند. صرافیهای غیرمتمرکز به کاربران کمک میکنند تا با اتصال مستقیم و بدون واسطه، کاربران ارزهای دیجیتال را مبادله کنند. به عبارت سادهتر، بازارسازان خودکار، مکانیسمهای معاملاتی مستقلی هستند که نیاز به مبادلات متمرکز و تکنیکهای بازارسازی مرتبط را از بین میبرند. در این مقاله، نحوه عملکرد این بازارسازان خودکار (AMM) را بررسی خواهیم کرد.
- بیشتر بخوانید: DeFi چیست و چه تفاوتی با CeFi دارد؟
اما در ابتدا اجازه دهید نگاهی به بازارسازان بیاندازیم.
بازارساز چیست؟
یک بازارساز فرآیند مورد نیاز برای تأمین نقدینگی جفتهای معاملاتی در صرافیهای متمرکز را تسهیل میکند. یک صرافی متمرکز بر عملیات معاملهگران نظارت میکند و یک سیستم خودکار ارائه میدهد که تضمین میکند سفارشات معاملاتی مطابقت دارند. به عبارت دیگر، وقتی معاملهگر A تصمیم میگیرد 1 بیت کوین را به قیمت روز بخرد، صرافی اطمینان حاصل میکند که معاملهگر B را پیدا خواهد کرد که او نیز مایل باشد 1 بیت کوین را نرخ ارز ترجیحی معاملهگر A خریداری کند. به این ترتیب، صرافی متمرکز، کم و بیش واسطهی بین معاملهگر A و معاملهگر B است. وظیفهی آن این است که فرآیند را تا حد امکان بدون نقص انجام دهد و سفارشهای خرید و فروش کاربران را در زمان کوتاهی مطابقت دهد.
بنابراین، اگر صرافی نتواند منطبقات مناسب را برای سفارشات خرید و فروش به صورت آنی پیدا کند، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
در چنین سناریویی میگوییم نقدینگی داراییهای مورد نظر کم است.
نقدینگی از نظر معاملاتی به این موضوع اشاره دارد که چگونه میتوان یک دارایی را به راحتی خرید و فروش کرد. نقدینگی بالا نشان میدهد که بازار فعال است و معاملهگران زیادی در حال خرید و فروش یک دارایی خاص هستند. برعکس، نقدینگی کم به این معنی است که فعالیت کمتری وجود دارد و خرید و فروش دارایی دشوارتر است.
زمانی که نقدینگی کم است، لغزشها رخ میدهند. به عبارت دیگر، قیمت یک دارایی در نقطه اجرای معامله، قبل از تکمیل معامله، به میزان قابل توجهی تغییر میکند. این اتفاق اغلب در بازار کریپتو رخ میدهد. از این رو، صرافیها باید اطمینان حاصل کنند که معاملات به صورت آنی انجام شوند تا لغزش قیمتها کاهش یابد.
برای دستیابی به یک سیستم معاملاتی سیال، صرافیهای متمرکز به معاملهگران حرفهای یا مؤسسات مالی برای تأمین نقدینگی برای جفتهای معاملاتی متکی هستند. این نهادها برای مطابقت با سفارشهای معاملهگران خردهفروش، چندین سفارش پیشنهادی ایجاد میکنند. با این کار، صرافی میتواند اطمینان حاصل کند که طرف مقابل برای همه معاملات همیشه در دسترس است. در این سیستم تأمین کنندگان نقدینگی نقش بازارسازان را بر عهده میگیرند. به عبارت دیگر بازارسازان فرِآیند مورد نیاز برای تأمین نقدینگی جفتهای معاملاتی را تسهیل میکنند.
بازارساز خوکار یا AMM چیست؟
برخلاف صرافیهای متمرکز، صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) به دنبال بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟ ریشه کن کردن تمام فرآیندهای میانی درگیر در معاملات کریپتو هستند. آنها از سیستمهای تطبیق سفارش یا زیرساختهای نگهبانی پشتیبانی نمیکنند (که در آن صرافی همهی کلیدهای خصوصی کیف پول را در اختیار دارد). به این ترتیب، صرافیهای غیرمتمرکز به کاربران خود استقلال بیشتری میدهند به طوری که کاربران میتوانند معاملات را مستقیماً از کیف پولهایی که در آن کلید خصوصی در کنترل خود فرد است، آغاز کنند.
- بیشتر بخوانید: کیف پول ارز دیجیتال چیست؟
همچنین صرافیهای غیرمتمرکز، سیستمهای تطبیق سفارش و دفترهای سفارش را با پروتکلهای مستقلی به نام AMM جایگزین میکنند. این پروتکلها از قراردادهای هوشمند برای تعیین قیمت داراییهای دیجیتال و تأمین نقدینگی بهره میبرند. در اینجا پروتکل، نقدینگی را در قراردادهای هوشمند جمع میکند. در اصل، کاربران از نظر فنی با طرف مقابل معامله نمیکنند، در عوض آنها در مقابل نقدینگی قفل شده در قراردادهای هوشمند معامله میکنند. این قراردادهای هوشمند، معمولاً به عنوان استخر نقدینگی شناخته میشوند.
شایان ذکر است، تنها افراد یا شرکتهای با ارزش خالص میتوانند نقش تأمین کننده نقدینگی را در مبادلات سنتی بر عهده بگیرند. در مورد بازارسازان خودکار، هر نهادی میتواند تا زمانی که الزامات کدگذاری شده در قرارداد هوشمند را برآورده کند، ارائه دهندهی نقدینگی باشد. نمونههایی از بازارسازان خودکار (AMM) عبارتند از Balancer ،Uniswap و Curve.
بازارسازان خودکار (AMM) چگونه کار میکنند؟
دو نکته مهم وجود دارد که باید ابتدا در مورد AMM بدانید:
جفتهای معاملاتی که معمولاً در یک صرافی متمرکز مییابید، به عنوان «استخر نقدینگی» منحصر در AMM وجود دارند. برای مثال اگر میخواهید اتر (ETH) را با تتر (USDT) معامله کنید، باید یک استخر نقدینگی ETH/USDT پیدا کنید.
هر کسی میتواند به جای استفاده از بازارسازان اختصاصی، نقدینگی این استخرها را با سپردهگذاری هر دو دارایی ارائه شده در استخر، تأمین کند. به عنوان مثال، اگر میخواهید یک ارائه دهنده نقدینگی برای استخر ETH/USDT شوید، باید نسبت از پیش تعیین شده مشخصی از ETH و USDT را واریز نمایید.
برای اطمینان از اینکه نسبت داراییها در استخرهای نقدینگی تا حد امکان متعادل باقی میماند و برای از بین بردن اختلاف قیمت گذاری داراییهای ادغام شده، AMM از معادلات ریاضی از پیش تعیین شده استفاده میکند. برای مثال، Uniswap و بسیاری دیگر از پروتکلهای مبادله DeFi از یک معادله x*y=k ساده برای تنظیم رابطه ریاضی بین داراییهای خاص موجود در استخرهای نقدینگی استفاده میکنند.
در اینجا x نشاندهنده مقدار دارایی A است، y نشاندهنده مقدار دارایی B است و k یک ثابت است.
در اصل، استخرهای نقدنگی Uniswap همیشه حالتی را حفظ میکنند که به موجب آن ضرب قیمت دارایی A و قیمت B همیشه با همان عدد برابر است.
برای درک اینکه چگونه این روش کار میکند، اجازه دهید از استخر نقدینگی ETH/USDT به عنوان نمونه استفاده کنیم. وقتی ETH توسط معاملهگران خریداری میشود، USDT را به استخر اضافه میکنند و ETH را از آن حذف میکنند. این اتفاق باعث میشود که مقدار ETH در استخر کاهش یابد که به نوبه خود باعث افزایش قیمت ETH به منظور تحقق اثر تعادل x*y=k خواهد شد. در مقابل، چون USDT بیشتری به استخر اضافه شده است، قیمت USDT کاهش مییابد. هنگامی که USDT خریداری میشود، این اتفاق برعکس رخ خواهد داد. قیمت ETH در استخر کاهش مییابد در حالی که قیمت USDT افزایش خواهد داشت.
هنگامی که سفارشهای بزرگ در AMM ثبت میشوند و مقدار قابل توجهی از موجودی یک توکن حذف یا به استخر اضافه میشود، میتواند باعث ایجاد اختلافات قابل توجهی بین قیمت دارایی در استخر و قیمت بازار آن (قیمتی که با آن در چندین صرافی معامله میشود) ظاهر شود. به عنوان مثال قیمت بازار اتریوم ممکن است 1500 دلار باشد، اما در یک استخر، این امکان وجود دارد که به 1200 دلار نیز برسد زیرا شخصی مقدار قابل توجهی اتریوم را به یک استخر اضافه کرده تا توکن دیگری را حذف کند.
این بدان معناست که ETH با تخفیف در استخر معامله میشود و فرصت خوبی برای آربیتراژ فراهم شده است. تجارت آربیتراژ، استراتژی یافتن تفاوت بین قیمت یک دارایی در مبادلات متعدد است. در آربیتراژ شما یک دارایی را در یک پلتفرمی که قیمت آن دارایی در آن پایینتر است خریداری میکنید و سپس آن را در پلتفرمی دیگر با قیمت بالاتر به فروش میرسانید.
برای AMM، معاملهگران آربیتراژ انگیزه مالی دارند تا داراییهایی را بیابند که با تخفیف در استخرهای نقدینگی معامله میشوند و آنها را خریداری کنند تا زمانی که قیمت دارایی مطابق با قیمت بازار آن بازگردد.
به عنوان مثال، اگر قیمت اتریوم در استخر نقدینگی در مقایسه با نرخ ارز آن در سایر بازارها پایین باشد، معاملهگران آربیتراژ میتوانند با خرید ETH در استخر با نرخ پایینتر و فروش آن با قیمت بالاتر در مبادلات خارجی از این مزیت استفاده کنند. با هر معامله، قیمت اتریوم به تدریج بهبود مییابد تا زمانی که با نرخ استاندارد بازار مطابقت پیدا کند.
توجه داشته باشید که فرمول x*y=k که برای Uniswap است تنها یکی از فرمولهای ریاضی است که امروزه توسط بازارسازان خودکار استفاده میشود. به عنوان مثال، Balancer از شکل بسیار پیچیدهتری از رابطه ریاضی استفاده میکند که به کاربران اجازه میدهد تا 8 دارایی دیجیتال را در یک استخر نقدینگی واحد ترکیب کنند. از سوی دیگر، Curve از یک فرمول ریاضی مناسب برای جفت کردن استیبل کوینها یا داراییهای مشابه استفاده میکند.
نقش تأمین کنندگان نقدینگی در AMM
همانطور که قبلاً بحث شد، بازارسازان خودکار (AMM) برای عملکرد صحیح نیاز به نقدینگی دارند. استخرهایی که بودجه کافی ندارند، در معرض لغزش خواهند بود. برای کاهش لغزشها، بازارسازان خودکار (AMM) کاربران را تشویق میکنند که داراییهای دیجیتال را در استخرهای نقدینگی سپردهگذاری کنند تا سایر کاربران بتوانند با این وجوه معامله کنند. به عنوان انگیزه، پروتکل به ارائه دهندگان نقدینگی (LPs) با کسری از کارمزد پرداخت شده در تراکنشهای انجام شده در استخر، پاداش میدهد. به عبارت دیگر، اگر سپرده شما نشان دهنده 1 درصد از نقدینگی قفل شده در یک استخر باشد، یک توکن LP دریافت خواهید کرد که نشان دهنده 1 درصد از کارمزد تراکنش برای 1 درصد انباشه آن استخر است. هنگامی که یک ارائه دهنده نقدینگی میخواهد از استخر خارج شود، توکن LP خود را بازخرید میکند و سهم خود را از کارمزد تراکنش دریافت خواهد کرد.
علاوه بر این، بازارسازان خودکار، توکنهای حاکمیتی را برای LP و همچنین معاملهگران صادر میکنند. همانطور که از نام آن پیداست، یک توکن حاکمیتی به دارنده این اجازه را خواهد داد تا در مورد مسائل مربوط به حاکمیت و توسعه پروتکل AMM حق رأی داشته باشد.
Automated Market Maker (بازارساز خودکار) چیست؟
شما میتوانید یک بازار ساز خودکار به عنوان یک ربات تصور کنید که همیشه قیمت بین دو دارایی را برای شما اعلام میکند. برخی مانند یونی سواپ از فرمولهای ساده استفاده میکنند، در حالی که کرو، بلنسر و دیگر پروتکلها از فرمولهای پیچیدهتر بهره میبرند.
نه تنها میتوانید با استفاده از بازار ساز خودکار بدون نیاز به اعتماد به طرف مقابل ترید کنید، بلکه میتوانید به تامینکننده نقدینگی در یک استخر لیکوئیدیتی تبدیل شوید. این مسله اساسا به هر کسی اجازه میدهد تا در صرافی به یک سازنده بازار یا مارکت میکرتبدیل شود و بخاطر تامین نقدینگی کارمزد کسب کند.
بازار ساز خودکار به دلیل ساده و آسان بودن استفاده از آن، در بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟ فضای DeFi جای خود را باز کرده است. غیر متمرکز ساختن بازار به این روش، چشم انداز دنیای کریپتوکارنسی است.
مقدمه
سیستم مالی غیرمتمرکز ( DeFi ) در اتریوم و سایر پلتفرمهای قرارداد هوشمند مانند اسمارت چین بایننس ،رشد چشمگیری کرده است. ییلد فارمینگ به روشی محبوب برای توزیع توکن تبدیل شده؛ توکن BTC در اتریوم در حال رشد بوده و حجم یا همان وامهای بدون نیاز به وثیقه(وام فلاش یا سریع)، به میزان قابل توجهی بالا رفته است.
در همین حال، پروتکلهای بازار ساز خودکار مانند Uniswap ( یونی سواپ )به طور منظم شاهد حجمهای بالای قابل رقابت با نقدینگی بالا و افزایش تعداد کاربران هستند.
اما این مبادلات چگونه کار می کنند؟ چرا راه اندازی بازاری برای جدیدترین فوود کوین اینقدر سریع و آسان است؟ آیا AMM ها واقعاً می توانند با دفتر سفارش صرافی سنتی رقابت کنند؟ بیایید کشف کنیم.
بازار ساز خودکار ( AMM )چیست؟
بازار ساز خودکار ( AMM ) نوعی پروتکل صرافی غیر متمرکز ( DEX ) بوده که برای قیمتگذاری داراییها به یک فرمول ریاضی متکی است. داراییها به جای استفاده از دفتر سفارش مانند مبادلات های سنتی و متمرکز، بر اساس یک الگوریتم قیمتگذاری میشوند.
فرمول بازار ساز خودکار میتواند در هر پروتکلی متفاوت باشد. به عنوان مثال، یونیسواپ از یک معادله ساده x * y = k پیروی می کند، که x نشان دهنده مقدار استخر نقدینگی و y نشان دهنده مقدار دیگری است. در این معادله K یک ثابت است و به این معنی است که که کل نقدینگی استخر همیشه باید ثابت بماند . سایر بازارسازهای خودکار، با توجه به موارد استفاده خاصی که هدف قرار میدهند، فرمولهای دیگری را بکار میگیرند. شباهت بین همه آنها این است که آنها قیمتها را به صورت الگوریتمی تعیین میکنند. اگر اکنون کمی این موضوع گیج کننده است، نگران نباشید. امیدواریم که در پایان به جمعبندی مناسبی برسیم.
بازارسازی سنتی معمولاً با شرکت هایی با منابع گسترده و استراتژی های پیچیده کار می کند. سازندگان بازار به شما کمک میکنند تا شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش را در صرافیهای دفتر سفارش مانند بایننس دریافت کنید. بازارسازان خودکار این فرآیند را غیرمتمرکز می کنند و به هر کسی اجازه می دهند تا بازاری را بر روی بلاک چین ایجاد کند. دقیقا چگونه می توانند این کار را انجام دهند؟ بیایید بخوانیم
بازار ساز خودکار چگونه کار میکند؟
یک AMM مشابه یک مبادله دفتر سفارش عمل می کند، زیرا جفت های معاملاتی وجود دارد - برای مثال ETH/DAI . با این حال، برای ایجاد یک معامله، نیازی به داشتن یک طرف مقابل (تاجر دیگر) در طرف دیگر ندارید.در عوض، شما با یک اسمارت کانترکت ارتباط برقرار میکنید که برای شما بازارسازی میکند.
در یک صرافی غیر متمرکز مبتنی بر دفتر سفارشات مانند Binance DEX ، معاملات مستقیما بین کیف پول های کاربر انجام میشود. اگر BNB را با BUSD در Binance DEX میفروشید، شخص دیگری در آن طرف معامله BNB را با BUSD خود خریداری میکند. ما می توانیم این را معامله همتا به همتا ( P2P ) بنامیم.
در مقابل، شما می توانید بازار ساز خودکار را به عنوان همتا به قرارداد ( P2C ) تصور کنید. در این صورت دیگر نیازی به طرفین و شناخت آنها به طور سنتی نیست، زیرا معاملات بین کاربران و قراردادها اتفاق میافتد. از آنجایی که هیچ دفتر سفارشی وجود ندارد، هیچ نوع سفارشی در بازارساز خودکار نیز وجود نخواهد داشت. بنابراین تعیین قیمت توسط کاربر انجام نمیشود و به جای آن، فرمول قیمت را تعیین میکند. اگرچه شایان ذکر است که برخی از طرحهای بازار ساز خودکار در آینده ممکن است این محدودیت را از میان بردارند.
بنابراین نیازی به طرف مقابل نیست، اما هنوز کسی باید بازار را ایجاد کند، درست است؟ درست. نقدینگی در اسمارت کانترکت باید توسط کاربرانی ارائه شود که آنها را تامینکنندگان نقدینگی ( LP ) مینامیم.
استخر نقدینگی چیست؟
تامینکنندگان نقدینگی ( LP )، وجوهی را به استخر نقدینگی اضافه میکنند. شما میتوانید یک استخر نقدینگی را به عنوان توده ای بزرگ از وجوه در نظر بگیرید که معامله گران میتوانند با آن معامله کنند. در ازای تامین نقدینگی پروتکل، LP ها از معاملات انجام شده در استخر کارمزد دریافت میکنند. در مورد یونی سواپ، تامینکنندگان نقدینگی باید معادل دو توکن – مثلاً 50 درصد ETH و 50 درصد DAI – به استخر ETH/DAI واریز کنند.
بنابراین چه کسی میتواند یک بازار ساز باشد؟ در واقع، افزودن وجوه به صندوق نقدینگی کاملا آسان است پاداش ها توسط پروتکل تعیین میشود. به عنوان مثال، ورژن 2 یونی سواپ از معاملهگران 0.03 درصد کارمزد دریافت میکند که مستقیماً به تامینکنندگان نقدینگی میرسد. سایر پلتفروم ها یا فورک ها ممکن است کارمزد بیشتری را دریافت کرده تا تامینکنندگان نقدینگی بیشتری را به استخر خود جذب کنند.
چرا جذب نقدینگی مهم است؟ به دلیل نحوه کار بازار ساز خودکار ، هرچه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، ممکن است لغزش کمتری برای سفارشات بزرگ ایجاد شود. که به نوبه خود ممکن است حجم بیشتری را به پلتفرم جذب کند و غیره.
مشکلات لغزش با طرحهای مختلف بازار ساز خودکار متفاوت خواهد بود، اما ذکر یک نکته ضروری است. به یاد داشته باشید، قیمتگذاری توسط یک الگوریتم تعیین میشود. به روشی ساده، میزان تغییر بین توکنهای موجود در استخر نقدینگی، پس از معامله تعیین میشود. اگر نسبت با اختلاف زیادی تغییر کند، مقدار زیادی لغزش اتفاق خواهد افتاد.
برای اینکه این موضوع شفاف شود، تصور کنید بخواهید تمام ETH موجود در استخر ETH/DAI را از طریق یونی سواپ خریداری کنید. خب، شما نتوانستی ،شما باید برای هر اتر اضافی حق بیمه به طور تصاعدی بالاتر و بالاتر بپردازید،، حتی اگر این مبلغ را بپذیرید، هنوز هم هرگز نمیتوانید همه اتریومهای استخر را خریداری کنید. چرا؟ به دلیل فرمول x * y = k . اگر x یا y صفر باشد، به این معنی است که ETH یا DAI در استخر صفر است و معادله دیگر معنی ندارد.
خدمات دیگر ترجمه آنلاین
در مجموعه تخصصی ترجمه آنلاین شما می توانید با خیال راحت هر گونه ترجمه تخصصی را به ما واگزار کنید. تخصص ما ترجمه مقالات و ترجمه کتاب در سریع ترین زمان ممکن است. ترجمه فوری هر نوشتاری را از ما بخواهید.
دیدگاه شما