شناسایی خط حمایت و انواع خطوط حمایتی

در این تصویر شما می توانید 5 ریورس که در نمودار 1 ساعت USD/JPY رخ داده است را مشاهده کنید.

حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال (Support & Resistance)

اصلاح حمایت و مقاومت در بازارهای مالی یکی از موضوعات حیاتی در تحلیل تکنیکال می‌باشد. تشخیص نقطه یا ناحیه حمایت و مقاومت جزو اساسی‌ترین و همچنین پر اهمیت‌ترین نکاتی است که باید معامله‌گران به آن تسلط داشته باشند. اساس و پایه معاملات در بازارهای مالی و بورس به این صورت است که سهم را در حمایت می‌خرند و اگر روند صعودی برای شکستن مقاومت از قدرت کافی برخوردار نباشد، آن سهم را در مقاومت می‌فروشند. در این مقاله از سری مقاله‌های آموزشی کارگزاری اقتصاد بیدار، قصد داریم موضوع مهم حمایت و مقاومت و کاربردشان را بررسی می‌کنیم.

خط حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) چیست؟

قیمت یک سهم به نوعی توسط معاملات خریداران و فروشندگان تعیین می‌شود. در واقع قیمت سهم، با فشار خریداران به سمت بالا و با فشار فروشندگان به سمت پایین حرکت می‌کند. این امر به سطوح حمایت و مقومت در تحلیل تکنیکال اشاره می‌کند.

حمایت (سطح تقاضا)

حمایت خطی است که چند نقطه کف قیمتی در یک فریم زمانی شناسایی خط حمایت و انواع خطوط حمایتی مشخص را قطع کرده است و همگی در یک راستا و یک خط هستند. این خط از نظر تکنیکالی به گونه‌ای است که در ناحیه آن، قیمت سهام نسبت به این خط واکنش مثبت نشان می‌دهد و روند نزولی به صعودی تغییر می‌کند، به همین علت تحلیلگران اعتقاد دارند آن نماد به این خط حمایتی همین واکنش مثبت را در آینده هم نشان خواهد داد. در خط حمایت فشار خرید به فشار فروش غلبه می‌کند، بنابراین از آنجایی که گرایش به خرید سهام در خط حمایتی بیشتر از تمایل به فروش سهام است، قیمت سهام با رشد مواجه خواهد شد. به همین دلایل ذکر شده این خطوط حمایتی برای تحلیلگران تکنیکالی جذابیت بسیاری دارد. در تصویر زیر نمونه‌ای از خط حمایت را مشاهده می‌کنید.

مقاومت (سطح عرضه)

مقاومت خطی است که چند نقطه سقف قیمتی در یک فریم زمانی مشخص را قطع کرده است و همگی در یک راستا و یک خط هستند. این خط از نظر تکنیکالی به گونه‌ای است که در ناحیه آن، قیمت سهام نسبت به این خط واکنش منفی نشان می‌دهد و روند رو به رشد به نزولی تغییر حالت می‌دهد به همین علت تحلیلگران اعتقاد دارند آن نماد به این خط مقاومت همین واکنش منفی را در آینده هم نشان خواهد داد. در خط مقاومت فشار فروش به فشار خرید غلبه می‌کند، بنابراین از آنجایی که گرایش به فروش سهام در خط مقاومت بیشتر از تمایل به خرید سهام است، قیمت سهام با افت مواجه خواهد شد. در چارت زیر نمونه ای از خط مقاومت را مشاهده می‌کنید.

ت رسیم خطوط حمایت و مقاومت

برای رسم خط حمایت باید پایین‌ترین نقاط نمودار قیمت سهام را به هم متصل کنیم (افقی یا شیب‌دار) و برای خط مقاومت نیز کافی است چند کندل سقف شناسایی خط حمایت و انواع خطوط حمایتی قیمتی که بالاترین نقاط نمودار قیمت نماد هستند را به هم وصل کنیم. در این بین باید دقت داشت که هنگامی که خطوط حمایت و مقاومت را رسم می‌کنیم این خطوط نباید کندل‌های قیمت را قطع کنند چرا که اگر نمودار قیمت سهام، خط مقاومت یا خط حمایت را قطع کند و از آنها بگذرند یعنی سهام با قیمتی بیشتر و بالاتر از مقاومت و یا پایین‌تر از خط حمایت، خرید و فروش شده است بنابراین این خطوط، حمایت و مقاومت نیستند. عبور از سایه و ناحیه‌‌ی کندل اما مشکلی ندارد.

انواع خطوط حمایت و مقاومت

در تحلیل تکنیکال با توجه به روند بازار مالی 3 نوع خطوط حمایت و مقاومت نزولی، افقی و صعودی وجود دارد.

• حمایت و مقاومت افقی

اعتبار خطوط حمایت و مقاومت

اعتبار و استحکام خطوط حمایت و مقاومت به فاکتورهای متفاوتی بستگی دارد. یکی از موثرترین این عوامل، تعداد دفعاتی است که قیمت سهم نسبت به آن خط واکنش مثبت یا منفی نشان داده و باعث ایجاد بازگشت قیمتی (چه مثبت و چه منفی) در روند قیمتی سهام شده است. به طور کلی هرچه قیمت نماد، این خطوط را بیشتر لمس کرده باشند، استحکام و اعتبار حمایت و مقاومت پر‌‌رنگ‌‌تر می‌شود. برای مثال خط مقاومتی که روند قیمتی بعد از 5 بار برخورد نتوانسته آن را بشکند، در تحلیل تکنیکال قطعا اعتبار بیشتری نسبت به خط مقاومتی که تنها 1 بار به عنوان مقاومت عمل کرده است، دارد.

نکات تکمیلی برای اعتبار خطوط حمایت و مقاومت:

یکی دیگر از فاکتور‌های اساسی و تاثیر‌گذار در اعتبار خطوط، تایم فریم و بازه تحلیل است. خطوط حمایت و مقاومت شکل گرفته در بلندمدت و میان‌مدت از اعتبار بیشتری نسبت به خطوط حمایت و مقاومت کوتاه‌مدت برخوردار هستند. برای مثال اگر سهمی نسبت به خط حمایت 5 ساله، همواره شناسایی خط حمایت و انواع خطوط حمایتی واکنش مثبت نشان دهد، می‌توان ادعا کرد که میزان استحکام این ناحیه‌ی حمایتی بسیار بیشتر از یک ناحیه حمایتی ماهانه است.

میزان شیب خطوط حمایت و مقاومت، با اعتبار این خطوط رابطه عکس دارد. به طوری که هرچه شیب بیشتر باشد، ناحیه حمایتی و مقاومتی از ارزش کمتری برخوردار خواهد بود. شیب زیاد نشانگر هیجانی بودن معاملات است درنتیجه هر چه خطوط حمایت و مقاومت افقی‌تر باشند از ارزش و قدرت بیشتری در تحلیل تکنیکال برخوردار هستند.

شکست و تبدیل سطوح حمایت و مقاومت به یکدیگر

قبل از بررسی تبدیل سطوح حمایت و مقاومت به یکدیگر باید به خوبی با مفهوم شکستن این دو آشنا شویم. شکست خط مقاومت به این معناست که سهامداران با توجه به شرایط بنیادی و تکنیکال سهم و روند کلی بازار، معتقدند ارزش آن سهم بیشتر از قیمت موجود است. به عبارتی ساده‌تر، آنها سهم را نمی‌فروشند و علاوه بر این خریداران نیز طالب سهم هستند. در این صورت نماد از آن قیمت عبور خواهد کرد و اصطلاحا خط مقاومت تکنیکالی شکسته خواهد شد. خط حمایتی نیز با شرایط برعکس بالا اتفاق خواهد افتاد و شاهد شکست خط حمایت خواهیم بود.

تبدیل مقاومت به حمایت

همان‌طور که گفته شد، شکست خط مقاومت بدان معناست که سهامداران حاضر به فروش سهم در مقاومت نیستند و باور دارند ارزش سهم آنها باید بیشتر باشد. در این صورت قیمت بالا‌تر از مقاومت می‌شود و از آن به بعد همان خط مقاومتی به مانند ناحیه حمایتی عمل خواهد کرد و پولبک به آن خط زده خواهد شد.

تبدیل حمایت به مقاومت

شکست خط حمایت به معنی این است که خریداران تفکری حول ارزشمند بودن سهم در قیمت ناحیه‌ی خط حمایتی ندارند و بر این باورند که قیمت سهام باید پایین‌تر باشد و سهامداران آن سهم هم در قیمت‌های پایین‌تر از خط حمایت پوزیشن فروش می‌گیرند. درنتیجه خط و ناحیه‌ی حمایتی شکسته می‌شود و قیمت سهام پایین‌تر از محدوده حمایتی خرید و فروش خواهد شد. در این صورت پس از دست دادن خط حمایت، این خط در آینده به عنوان خط مقاومت عمل خواهد کرد.

در تصویر زیر پیکان‌هایی که رو به بالا هستند به عنوان خط حمایت عمل کرده‌اند اما به مرور زمان و شکستن این خط حمایت، این خط همانند یک خط مقاومتی عمل کرده است.

استراتژی معاملاتی با خطوط حمایت و مقاومت

حال با تسلط به اطلاعات ذکر شده، به بررسی و آموزش استراتژی معاملاتی با خطوط حمایت و مقاومت می‌پردازیم. در این استراتژی، 2 حالت کلی داریم:

برخورد قیمت با محدوده حمایتی سهم

هنگام نزدیک شدن کندل‌های قیمت به خط و ناحیه حمایتی، تحلیلگران می‌توانند استراتژی‌های متفاوتی نسبت به میزان ریسک‌پذیریشان اتخاذ کنند. اگر در معاملات خود فردی ریسک‌پذیر هستید بعد از اطمینان از رسم درست خطوط حمایتی، اقدام به خرید کنید و با تکنیک‌های تابلو خوانی منتظر سیگنال‌های مثبت بازار به سهم خریداری شده باشید. در هنگام خرید باید حداکثر تا 10 درصد پایین‌تر برای معامله‌ خود حد ضرر قرار دهید تا در صورتی که خط حمایت شکست خورد، بتوانید با حداقل ضرر از معامله خارج شوید.

درصورتی که می‌خواهید میزان ریسک معامله‌ خود را کاهش دهید، می‌توانید منتظر سیگنال‌های مثبت بازار نسبت به سهم مورد نظر باشید و پس از اطمینان از بازگشت روند سهم با خیالی آسوده وارد سهم شوید.

برخورد قیمت با محدوده مقاومتی سهم

هنگام نزدیک شدن کندل‌های قیمت به خط و ناحیه مقاومت، تحلیلگران می‌توانند استراتژی‌های متفاوتی نسبت به میزان ریسک‌پذیریشان اتخاذ کنند. اگر فردی محتاط یا نوسانگیر هستید، بعد از اطمینان از رسم درست خطوط مقاومتی، اقدام به فروش کنید. اگر از بعد از فروش سیگنال‌های مثبت از سهم دریافت کردید و سهم مقاومت را با حجم سنگین شکست، در آن صورت می‌توانید در پولبک به مقاومت شکسته شده مجددا وارد سهم شوید. درصورتی که در معاملات خود فردی ریسک‌پذیر هستید، می‌توانید سهم را در هنگام مواجه با مقاومت نفروشید و منتظر سیگنال‌های مثبت و یا منفی احتمالی بمانید و بعد از آن پوزیشن مناسب را اتخاذ کنید.

جمع‌بندی

چهارچوب اصلی شکل‌گیری الگوهای تکنیکالی بر اساس خطوط حمایت و مقاومت می‌باشد. رسم و تشخیص خطوط حمایت و مقاومت در معامله‌گری و تحلیل تکنیکال بسیار حیاتی است به گونه‌ای که مدرسان تحلیل تکنیکال در بازار‌های مالی بعد از توضیحات ابتدایی مشغول به تدریس این مفهوم می‌شوند. به عنوان نکته نهایی توجه داشته باشید که در شکسته شدن حمایت یا مقاومت‌ها، حجم معاملات انجام شده بسیار مهم است. هرچه قدر شکست خط با حجم بالاتری صورت گیرد، آن شکست از اعتبار بیشتری برخوردار خواهد شد. در این مقاله به بررسی جزییات این خطوط پرداختیم. علاوه بر این می‌توانید برای آشنایی با سایر الگوها و اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، مقالات موجود در سایت کارگزاری اقتصاد بیدار را مطالعه بفرمایید.

چگونگی تشخیص حمایت ها و مقاومت ها در بورس

حمایت ها و مقاومت ها و مفاهیم آنها در بورس از جمله مباحث بسیار کاربردی و ضروری در بخش تحلیل تکنیکال بازار می‌باشد. تفاوتی ندارد که در بورس تازه وارد هستید یا بصورت حرفه ای عمل می‌کنید. این مفاهیم( حمایت ها و مقاومت ها) در هر صورت ابتدایی ترین و جزئی ترین و در عین حال پرکاربردترین مطالبی است که هر معامله گر باید بداند. انواع حرکت های صعودی و نزولی در سهم در واقع به تقابل میان خریداران و فروشندگان وابسته است. به این صورت که اگر قدرت خریداران بالا باشد سهام صعودی است و اگر فشار فروش زیاد شود قیمت سهام شیب نزولی به خود می‌گیرد. همین امر( تقابل میان خریداران و فروشندگان) در انتها سبب تشکیل حمایت ها و مقاومت ها در بورس می‌شود.

حال که با اهمیت این مفهوم در بورس آشنا شدید تا انتهای مقاله با ما باشبد تا اطلاعاتی بیشتری را در این خصوص کسب کنید.

تعریف خطوط حمایت و مقاومت

اگر در دنیای بازارهای سرمایه چشمتان به کلمات Support و Resistance افتاد باید بگویم که معادل حمایت و مقاومت می‌باشد.

حمایت: در واقع نقطه، خط و یا سطحی است که اگر زمانی قیمت سهم به این جا برسد، تقاضا برای این سهم افزایش پیدا می‌کند و با افزایش تقاضا رشد سهام را شاهد خواهیم بود. زمانی که تقاضا برای یک سهم بالا رود، قیمت نیز به طبع آن افزایش می‌یابد. به عبارت ساده تر، معمولا در حمایت تقاضا بر عرضه غلبه کرده و بنابر بر قوانین عرضه و تقاضا قیمت صعودی می‌شود.

مقاومت: در واقع نقطه، خط و یا سطحی است که با رسیدن قیمت به این جا فشار عرضه افزایش پیدا کرده و قیمت کاهشی می‌شود. تعداد زیادی از معامله گران و فعالان بازار بر این باورند که با رسیدن قیمت به این سطوح، عرضه بر تقاضا پیشی گرفته و از افزایش قیمت به بالای سطح مقاومت جلوگیری می‌کند.

این سطوح برای سرمایه گذارانی که قصد خروج از سهم و سیو سود را دارند بسیار با اهمیت است. آنها می‌توانند برای عدم گرفتاری در زمان عرضه سهم، قبل از رسیدن قیمت سهام به این سطح، سفارش فروش خود را فعال نمایند.

انواع حمایت ها و مقاومت ها و میزان معاملات آنها

از انواع دیگر این سطوح می توان به موارد ذیل اشاره داشت:

• حمایت ها و مقاومت ها به شکل افقی
• صعودی
• نزولی

کلیه فعالان و سرمایه گذاران بازارهای سرمایه باید توجه داشته باشند که میزان معاملات نیز در این سطوح از سه طریق ذیل انتخاب می‌شود:

• تایمی که قیمت سهام در این ناحیه باقی مانده است.
• حجم معاملات صورت گرفته
• چگونگی انجام معاملات اخیر

چگونه خطوط حمایت و مقاومت را ترسیم نماییم؟

یکی از توانایی که هر فعال بازارهای سرمایه باید بیاموزد این است که خطوط حمایت و مقاومت را چگونه باید ترسیم نماید. این همان سوالی است که ذهن اکثر افراد فعال در بازار را به خود جلب نموده است. این نکته را نیز مد نظر داشته باشید که ممکن است این خطوط در بیشتر موارد تبدیل به یک سطح شوند و تشخیص این موارد بیسار حائز اهمیت است. ترسیم این خطوط یا سطوح نه کار بسیار ساده ای است و نه خیلی سخت می‌باشد که از عهده شما خارج باشد. تنها برای ترسیم این خطوط باید تمرکز و دانش کافی را چاشنی کار خود نمایید.

برای ترسیم خطوط حمایت باید نقاط کف بدست آمده سهم را به هم متصل نماییم( به اصطلاح به این نقاط کف”مینور” می‌گویند). حال برای ترسیم خطوط مقاومت باید ابتدا نقاط سقف سهم را پیدا کرده و سپس به هم متصل نماییم.( به اصطلاح به این نقاط سقف “ماژور” می‌گویند).

نکته ای که در این کار یک معامله گر مبتدی را از یک معامله گرحرفه ای تفکیک می‌نماید، پیدا کردن این نقاط می باشد.

ترید روی مناطق حمایتی و مقاومتی

شرایط معامله با توجه به این که در کدام خط حمایت یا مقاومت قرار داریم، متفاوت می‌باشد. در بازار بورس تهران با توجه به یکطرفه بودن بازار تنها ما می‌توانیم پوزیشن خرید بگیریم و سود کنیم. به این صورت که با رسیدن قیمت سهم به نقاط حمایتی، سهام را خریده و در نقاط مقاومتی سیو سود انجام می‌دهیم. این تنها روش کسب سود در بازار بورس ایران می‌باشد. برای خرید روی سطوحی که ابتدای مقاومت است اما الان نقش حمایتی دارد، باید بعد از شکسته شدن این خط م یا تکمیل پول بک اقدام به خرید نمود.

اما در بازارهای دو طرفه نظیر بازار فارکس و ارزهای دیجیتال؛ شما می‌توانید با توجه به استراتژی معاملاتی خود و در نظر گرفتن شرایط بازار هم از نزول قیمت و هم از صعود قیمت کسب سود کرد. در این بازار ها می‌توان در نقاط حمایتی سفارش خرید (BUY) گرفت و در نقاط مقاومتی سفارش فروش(SELL) گرفت.

چرا نقاط حمایت و مقاومت شکل می‌گیرند؟

برای پاسخ به سوال بالا باید بیان کنیم که، با توجه به اینکه سطوح حمایت و مقاومت در سقف یا کف قیمتی قرار دارد این نقاط کاملا بی معنی است. اما هنگامی که این نقاط را به یکدیگر متصل می‌نماییم خطوط معنا دارای تشکیل می‌شود که قیمت سهام در برخورد با این خطوط واکنش نشان می‌دهد. برای بررسی دقیق این سطوح یا نقاط، ارزش سهام باید مد نظر قرار گیرد. معمولا این نقاط اعداد رندی هستند که بار روانی بالایی بر روی معامله گران دارند. به عنوان مثال سطح ۱ دلار برای رمز ارز کاردانو بسیار با روانی بالایی دارد و اکثر هولدر های این سهم در قیمت اقدام به خرید نموده اند.

شناخت اعتبار ناحیه حمایت و مقاومت چگونه است؟

تحلیل گران بازار سرمایه همواره یک محدوده حمایتی یا مقاومتی تعریف می کنند اما نمی‌توان تعریف دقیقی برای این خطوط متصور بود. به همین علت فعالان بازار یک محدوده را به عنوان حمایت و مقاومت را تعریف کرده تا از خطاهای احتمالی در امان بمانند.

برای شناخت اعتبار یک خط حمایتی یا مقاومتی می‌توان دو روش زیر را در نظر گفت:

۱.هر چه شیب خط حمایت و مقاومت افقی تر باشد، تحلیل از اعتبار بیشری دارد:

یعنی اگر خطی را برای حمایت و مقاومت رسم می کنیم هر چه شیب آن کمتر باشد و حالت افقی داشته باشد قدرت تحلیل شما بالاتر بوده و اعتبار بیشتری دارد. به عنوان مثال شیب خط حمایت سهمی تقریبا صفر است. پس اعتبار بیشتری نسبت به خط حمایتی دارد که دارای شیب خط ۱۰ درجه است.

۲.تعداد برخوردها به سطح حمایت و مقاومت بیانگر اعتبار این سطح می باشد:

بر روی نمودار هر چه تعداد برخورد ها در مرور زمان با محدوده حمایتی یا مقاومتی که رسم کرده ایم بیشتر باشد، آن سطح دارای قدرت بیشتری خواهد بود. به بیان بهتر هر چه تعداد برخورد به آن خط در تایم فریم های بالا بیشتر باشد اعتبار این خطوط افزایش می یابد. به عنوان مثال اگر سهمی در تام فریم ماهیانه خود ۵ بار به حمایت ۱۰۰۰ تومن برخورد داشته باشد اعتبار خیلی بالایی دارد و امکان شکستن این حمایت تا حد زیادی کاهش می‌باید.

در مورد برخورد ها به سطوح حمایت و مقاومت باید این نکته را در نظر داشت که هر چه تایم کاری( ساعتی، روزانه، ماهیانه و … ) بالاتر رود، اعتبار این خطوط نیز بالاتر می رود.

عوامل بنیادی ایجاد حمایت ها و مقاومت ها

یکی از مهم‌ترین علت هایی که باعث ایجاد خطوط حمایت و مقاومت می‌شود عوامل بنیادی است. هیچ موقع موسسه ها و شرکت‌های عظیم سرمایه‌گذاری، اقدام به خرید سهام بدون تحقیقات فراوان نمی‌کنند. یک لیست قیمت برای خرید و فروش در بازار سرمایه در اختیار آن ها است. زمانی که قیمت سهام به سطح حمایتی یا قیمت مورد نظر سرمایه گذار می‌رسد، آنها شروع به خرید می‌کنند و زمانی که سود کافی را از سهم گرفتند و به اصطلاح به مقومت خود رسید، اقدام به فروش می‌نمایند.

تبدیل حمایت به مقاومت و برعکس

شکست خط حمایت یعنی خریداران اعتقادی به ارزش سهام در این قیمت ندارند و معتقدند قیمت سهام خیلی پایین تر قیمت فعلی آن است. حال سهامداران اقدام به فروش می‌کنند تا به فیمت دلخواه خود برسند. با این کار ممکن است نقطه حمایتی سهم شکسته شود و قیمت سهام پایین‌تر از محدوده حمایتی معامله گردد. برعکس این موضوع نیز برقرار است. یعنی زمانی که سهام داران اعتقاد به ارزش بالای سهام دارند، پس با خرید سنگین این سهم خطوط مقاومتی را شکسته و تبدیل به حمایت می‌کنند.

خط حمایت و مقاومت در بورس

بازار بورس قطعا یک بازار بزرگ است اما عمق بازار آن نسبت به بازار کریپتو و فارکس کمتر است. امروزه بورس جایگاه بسیار بالایی در بین مردم و سهام داران جهان پیدا کرده است. معنی خط حمایت در بازار بورس این است که اگر زمانی قیمت به این سطح رسید تقاضا برای سهم آن قدر بالا رود که از کاهش بیشتر قیمت جلوگیری نماید. خط مقاومت نیز یعنی سطحی که سهام داران اعتقاد دارند ارزش سهم این اندازه نیست و دست به فروش می‌زنند و از افزایش قیمت جلوگیری می‌نمایند.

به بیان دیگر خط حمایت و مقاومت در بورس یعنی که خریدار به خرید کردن و معامله تمایل بیشتری نشان می دهد و در طرف دیگر نیز فروشندگان هم تمایل کمتری به فروش پیدا کرده اند. حال احتمال این که قیمت به زیر سطح حمایت سقوط نکند بیشتر می شود.

چگونه به سهولت خطوط حمایت و مقاومت را رسم کنیم

یکی از اولین مهارت هایی که شما باید به عنوان یک تریدر پرایس اکشن یاد بگیرید این است که چگونه خطوط حمایت و مقاومت بکشید (گاهی اوقات آنها به عنوان سطوح نامیده می شوند). ترسیم خطوط حمایتی و خطوط مقاومت درست ، کار ساده ای برای یک تریدر مبتدی نیست. بسیاری این مهارت را به درستی یاد نمی گیرند و از روی سرخوردگی و ناکامی در اینترنت دنبال یک اندیکاتور می گردند که خطوط را برای آنها به صورت خودکار رسم کند. متاسفانه هیچ اندیکاتوری که بصورت صحیح خطوط حمایت و مقاومت را رسم کند، وجود ندارد. که به این معنی است که تنها امیدی که این معامله گران بتوانند از خطوط حمایت و مقاومت در ترید خود استفاده کنند این است که آنها یاد بگیرند که چگونه خطوط را خودشان بکشند.

اگر شما یکی از تریدرهای نا امیدی هستید که به نظر نمی رسد هیچ وقت بتوانید خطوط حمایت و مقاومت مناسب را در نمودار خود داشته باشید، این مقاله را مطالعه کنید. چرا که در مقاله امروز من قصد دارم به شما راهنمای گام به گام چگونگی شناسایی و ترسیم خطوط حمایت و مقاومت در بازار را به شما بدهم. در پایان این مقاله می توانم تضمین کنم که شما می توانید خطوط حمایت و مقاومت را مانند حرفه ای ها بکشید، و قادر به استفاده از آنها در ترید خود باشید.

نحوه شناسایی خطوط حمایت و مقاومت

برای شروع من باید به شما نشان دهم چگونه خطوط حمایت و مقاومت را در نمودارهایتان شناسایی کنید، زیرا این که شما بتوانید خطوط درست را رسم کنید یک چیز است، وپیدا کردن این خطوط در مرحله اول یک چیز دیگر است. تعیین این که خطوط حمایت و مقاومت کجا قرار گرفته اند در واقع فرایند ساده ایست، گر چه اگر شما هیچ دانشی در مورد نحوه کار خطوط حمایت و مقاومت نداشته باشید این چیزی است که می تواند دشوار باشد. برای کسانی که نمیدانند، خطوط حمایت و مقاومت، باید بگویم که این خطوط در واقع نقاطی هستند که بازار احتمال بالایی دارد ریورس شود. دلیل اینکه آنها احتمال بالایی دارند که بازار را معکوس کند، این است که خطوط را از نقاطی از بازار که در گذشته ریورس انجام شده است، رسم می شوند. ایده این است که اگر بازار چندین بار از تقریبا همان نقطه در گذشته تغییر کرده است، پس احتمال دارد که در آینده نیزهمین کار را بکند. (بعدا متوجه خواهید شد). این به این معنی است که همه چیزی که ما برای شناسایی خطوط حمایت و مقاومت در بازار باید انجام دهیم ، این است که باید به دنبال نقاطی باشیم که چندین بار باعث ریورس شدن بازار در قیمتی مشابه شده اند@bourse.helper.team

در این تصویرمیبینیم که در چارت یک ساعته آزی دلار 8 بار ریورس صورت گرفته است. شما می توانید ببینید که هر کدام از ریورس های بالا، از قیمت هایی کاملا نزدیک به یکدیگر شکل گرفته است. این به ما می گوید که یک خط حمایت باید در جایی نزدیک به جایی که این ریورس ها آغاز شده اند، پیدا کرد، زیرا برای اینکه یک خط حمایت در واقع در بازار وجود داشته باشد، باید چندین معکوس از قیمت های مشابه به یک دیگرانجام شده باشد.

در این تصویر شما می توانید 5 ریورس که در نمودار 1 ساعت USD/JPY رخ داده است را مشاهده کنید.

باز هم، هر یک از ریورسهایی که در اینجا مشاهده میکنید، از قیمتهای مشابه به یکدیگر شروع شده است، که این یعنی خطوط مقاومت در اینجا وجود دارد که ما میتوانیم آنها را در نمودارهایمان قرار دهیم. حالا که من چند نمونه از چگونگی شناسایی خطوط حمایت و مقاومت را نشان دادم، آنچه که من می خواهم انجام دهم این است که شما را با فرآیند تشخیص محل قرار گیری انواع خطوط، آشنا کنم. از آنجا که هرچند شما خطوط حمایت و مقاومت را به همان شکل پیدا می کنید، خط حمایت یا خط مقاومت تنها به این معنی است که جابجایی ها در رابطه با قیمت بازار فعلی شکل گرفته است[email protected]

نحوه شناسایی خطوط حمایت

پیدا کردن جایی که خطوط حمایت ممکن است در بازار قرار گیرد ساده است، همه چیزهایی که باید انجام دهید این است که نقاطی را که همه ریورس ها اخیر زیر قیمت کنونی بازار صورت گرفته است را مارک کنید. علامت گذاری این نقاط باعث می شود که شما بتوانید مکان هایی را که در آن خطوط بالقوه وجود دارد را بیابید، زیرا شما قادر خواهید بود که ببینید که کجا چندین ریورس در قیمت های مشابه اتفاق افتاده است[email protected]

در تصویر بالا می توانید ببینید که تمام ریورسهای اخیر که در زیر قیمت فعلی بازار در نمودار 1 ساعت USD/JPY رخ داده است را مشخص کرده ام.

توجه: خط قرمز نشان دهنده قیمت فعلی بازار است.

فقط با نگاه کردن به جایی که این ریورس ها شکل گرفته اند، می توانید ببینید که بعضی از این ریورسهای قیمت از قیمتی نزدیک به آنچه که در گذشته ریورس صورت گرفته، آغاز شده است. ما می دانیم که ریورس های متعددی از قیمت های مشابه در زیر قیمت فعلی بازار، به معنای وجود خطوط حمایت است، بنابراین کار بعدی ما این است که خطوطی را که از محل ریورس هایی که از قیمت های مشابه منشأ می گیرند، مارک کنیم تا بدانیم چه تعداد خطوط حمایت میتوانیم از این منطقه رسم کنیم.

این تصویری است که ما فقط در آن نگاه کردیم، اما با خطوط مشخص شده، به راحتی امکان دیدن نقاطی را که چندین معکوس در اطراف قیمت های مشابه به یکدیگررخ داده است وجود دارد. شما می توانید ببینید که در مجموع 7 خط وجود دارد، که اساسا به این معنی است که 7 خطوط حمایت بالقوه می توانیم رسم کنیم. هنگامی که شما مثل من خطوط را از طریق ریورس ها در تصویر بالا می کشید، می خواهید مطمئن شوید که تا جای ممکن ریورس ها را در نظر گرفته اید. با این کار، منظور من این است که شما باید خطوط را به همان اندازه که می توانید تغییر دهید، لمس کنید، حتی اگر این بدان معنی است که شما از بدنه کندل های ریورس به عقب برگردید. در تصویر می توانید ببینید که برخی از خطوطی که من کشیده ام ، در تمام ریورس هایی که مارک کرده بودم لمس نشده اند، اما آنها از بیشتر نقاط عبور کرده اند، و آنهایی که آنها لمس نشده اند هم انقدر نزدیک به خطوط اند که به عنوان بخشی از ریورس هایی که در اطراف این نقاط اتفاق افتاده در نظر گرفته می شود. بیش از حد نگران نباشید که خطوط را کاملا دقیق رسم کنید. این خطوط خطوط حمایتی نیستند که ما قصد استفاده از آن برای ورود به معاملات باشیم، آنها فقط خطوطی هستند که به ما کمک می کنند تا ببینیم که خطوط حمایت بالقوه در بازار وجود دارد. در بخش بعدی من به شما چگونگی رسم خطوط حمایت واقعی را نشان می دهم. بیایید نگاهی به مثال دیگری بیاندازیم تا مطمئن شویم که روند روشن است[email protected]

در این تصویر من تمام ریورس هایی که در نیمه اول ماه دسامبر در EUR/USD اتفاق افتاده را مشخص کرده ام. همانطور که می بینید قیمت فعلی بازار بالاتر از قیمت هایی است که این ریورس ها رخ داده است. این به ما می گوید که هر خطی در اینجا تشکیل شده است باید خطوط حمایت باشد؛ چرا که آنها فقط می توانند زیر قیمت فعلی بازار شکل بگیرند نه بالاتر از آن. با تمام ریورس های مشخص شده، وظیفه بعدی این است که خطوط را از طریق ریورس هایی که در قیمتهای مشابه رخ داده است بکشیم، تا بدین ترتیب بدانیم که واقعا چه تعداد خطوط حمایت در اینجا وجود دارد[email protected]

در اینجا نشان داده ایم که با رسم چند خط مشخص شده که از نقاطی که به دفعات ریورس از آنها اتفاق افتاده، چارت چطور دیده می شود.

همانند مثال قبلی، در مجموع 7 خطوط ریورس وجود دارد. واقعیت این است که 7 خط وجود دارد که به ما می گوید که 7 خط حمایت وجود دارد که ما می توانیم از این قسمت پرایس اکشنی رسم کنیم. باز توجه کنید که چگونه تمام خطوطی که من کشیده ام، حداکثر تعداد ریورس را که با قیمت های مشابه به یک دیگر مربوط می شود لمس می کند. مانند مثال دیگر برخی از خطوط تمام ریورس ها را لمس نمی کند، اما همه آنها موفق می شوند که حداقل 3 تا را داشته باشند، بنابراین همیشه به یاد داشته باشید که وقتی خطوط خود را رسم می کنید مطمئن شوید که حداقل 3 ریورس که در قیمت های مشابه رخ داده است را لمس کند. اگر آنها فقط دو ریورس را لمس می کنند، بر روی نمودارهای خود بازگردید به عقب تا نقاطی را پیدا کنید که در آن قیمت ها بیشتربا ریورس روبرو شده اند و سپس سطوح خود را برمبنای این ریورس ها رسم کنید[email protected]

چگونگی شناسایی خطوط مقاومت

شناسایی خطوط مقاومت به نحوی بسیار شبیه به خطوط حمایت است که ما آن را بررسی کرده ایم. ما برای اولین بار نقاطی را که در آن ریورس های اخیر رخ داده است را مارک می کنیم و سپس خطوط را از طریق این نقاط به عنوان وسیله ای برای تعیین اینکه چند خط مقاومت در واقع در بازار وجود دارد، رسم می کنیم. تفاوت اصلی بین تعیین دو خط، این است که ما خطوط مقاومت را با علامت گذاری ریورس های اخیر که بالاتر از قیمت فعلی بازار بوده اند، شناسایی می کنیم، نه زیر آن[email protected]

در تصویر بالا می بینید که من برخی از ریورس هایی که در AUD/USD رخ داده اند را مشخص کرده ام.

همه این ریورس ها در بالای قیمت فعلی بازار رخ داده است، به این معنی که خطوطی که ما در نهایت با استفاده از این ریورس ها رسم می کنیم خطوط مقاومت هستند، زیرا آنها همیشه نقاطی را نشان می دهند که در آن بازار به طور بالقوه می تواند از حرکت به سمت بالا باز ایستد.

چگونه می توانید خطوط حمایت و مقاومت را در چارت رسم کنید

حالا که من به شما نشان دادم چگونه نقاطی را که خطوط حمایت و مقاومت در بازار وجود دارد شناسایی کنید، آخرین کاری که باید انجام دهم، این است که به شما نشان دهم که چگونه خطوط حمایت و خطوط مقاومت را در نمودار خود رسم کنید. قرار دادن خطوط آسان است، همه چیزهایی که لازم دارید انجام دهید این است که دنبال نزدیک ترین اعداد بزرگ رند به خطوطی که از طریق ریورسهایی که در قیمتهای مشابه رسم کرده اید، بگردید.

نکته: اعداد رند بزرگ، قیمت هایی از بازار هستند که با 00به پایان می رسد، به عنوان مثال 112.600 با دو صفر به پایان می رسد بنابراین یک عدد رند بزرگ است.

دلیل اینکه خطوط حمایت و مقاومت همیشه در سطوح اعداد رند بزرگ قرار دارند، به دلیل یک پدیده به نام خوشه بندی سفارش است. خوشه بندی سفارش (Order Clustering) این است که در آن سفارشات، به طور خاص دستور سفارشات استاپ لاست، در حدود سطوح رند در بازار جمع می شوند. هیچ کس نمی داند که چرا این اتفاق می افتد، مطالعات متعددی انجام شده است، اما نتایج
آن به نتیجه ای معتبر در مورد دلیل آن نرسیده است. با وجود اینکه هیچکس نمی تواند در مورد اینکه چرا سفارشات تمایل دارند در حول قیمت های رند جمع شوند توافق کند، تصور می شود که این یک مفهوم بسیار واقعی است که بخش بزرگی از حرکت قیمت را انجام می دهد. واقعیت این است که سفارشات در قیمت های رند موجب می شود که آنها یک مغناطیسی برای بازار باشند، زیرا تریدرهای بانک می دانند که با ایجاد یک کندل اسپایک در حول اعداد رند، می توانند دستور استاپ لاست زیادی را فعال کنند که به آنها امکان می دهد تعداد زیادی از معاملات خود را در قیمت مناسب قرار بدهند[email protected]

چگونه خطوط حمایت را بکشیم

رسم خطوط حمایت یک فرایند سه مرحله ای است. شما ابتدا باید خطوطی را که نقاطی را در آن قرار داده اند که در آن چندین ریورس رخ داده اند در نمودار خود قرار دهید، همانطور که در بخش قبلی نشان دادم، سپس باید نزدیک ترین اعداد رند به این ریورس ها را مارک کنید، و در نهایت باید خطوطی که در بالای قیمت اعداد رند نشسته اند را پاک کنید.

در این تصویر 7 خط ریورس در نمودار 1 ساعته EUR/USD مشخص شده اند.

می توانید ببینید که من اعداد رند را که نزدیک خطوط ریورس در نمودار است، را مشخص کرده ام. این اعداد رند نقاطی هستند که خطوط حمایت قرار دارند. این واقعیت که ما شاهد چندین ریورس از نقطه ای که این عدد رند هستند پیدا می کنیم، به ما می گوید که تریدرها اغلب باید از آنها به عنوان نقطهای برای قرار دادن استاپ لاست استفاده کنند، بنابراین همه کاری که ما باید انجام دهیم این است که خطوطی را که بالای اعداد رند قرار دارند را پاک کنیم

در اینجا شما می توانید ببینید که نمودار با تنظیم خطوط ریورس روی اعداد رند چطور دیده می شود. حال این خطوط، خطوط حمایت صحیح هستند که اگر بازار در آینده به خطوط بازگشت کند، برای ورود به معاملات خرید مورد استفاده قرار می گیرند.

اجازه دهید به مثال دیگری بپردازیم:

این تصویر 4 خط ریورس را که در AUD/USD مشخص شده را نشان می دهد.

درست مثل مثال قبل ، میبینید که اعداد رند بزرگ را که در نمودار در نزدیکی خطوط ریورس قرار گرفته اند، رسم کرده ام. ما می دانیم که این تعداد عدد رند بزرگ نقاطی اند که خطوط حمایت پیدا می شوند، بنابراین کار بعدی ما این است که خطوط ریورس که بالای اعداد رند می نشینند را حذف کنیم.

این تصویر چگونگی نمودار پس از آن است که من خطوط ریورس را در بالای اعداد رند را حذف کرده ام.

حالا که آنها پاک شده اند، خطوط ریورس، خطوط حمایت می شوند و شما می توانید آنها را جهت ورود به معاملات خرید در صورت بازگشت مجدد بازار به آنها، مانیتور کنید. حال اجازه دهید نگاهی به چگونگی رسم خطوط مقاومت بیاندازیم.

چگونگی رسم خطوط مقاومت

رسم خطوط مقاومت اساسا شبیه به رسم خطوط حمایت می باشد، تنها تفاوت بین این دو این است که به جای ترسیم اعداد رند شناسایی خط حمایت و انواع خطوط حمایتی بزرگ در نزدیکی خطوط ریورس زیر قیمت فعلی بازار، ما در حال تخمینی اعداد رند نزدیک به خطوط ریورسی که ما در بالاتر از قیمت فعلی بازار قرار دارند، هستیم[email protected]

در تصویر بالا می توانید ببینید که اعداد رند که نزدیک به 6 خط ریورس که بالاتر از قیمت فعلی بازار در EUR/USD تشکیل شده است را مارک کرده ام. این واقعیت که آنها بالاتر از قیمت فعلی بازار شکل می گیرند بدین معنی است که خطوط مقاومت باید در اینجا پیدا شوند، زیرا خطوط حمایت تنها می توانند در زیر قیمت فعلی بازار شکل بگیرند. برای رسم خطوط مقاومت در نمودار خود، شما فقط نیاز به حذف خطوط برگشتی موجود در بالای ارقام رند دارید.

در اینجا چگونگی تصویرقبل پس از حرکت دادن خطوط ریورس به نزدیکترین اعداد رند، را می بینید. حالا که ما آنها را به بالای اعداد رند انتقال دادیم، خطوط ریورس خطوط مقاومتی می شوند که ما می توانیم برای پیدا کردن ورودی های احتمالی به معاملات فروش استفاده کنیم.

چگونه به سهولت خطوط حمایت و مقاومت تکنیکال را رسم کنیم

یکی از اولین مهارت هایی که شما باید به عنوان یک تریدر پرایس اکشن یاد بگیرید این است که چگونه خطوط حمایت و مقاومت بکشید (گاهی اوقات آنها به عنوان سطوح نامیده می شوند). ترسیم خطوط حمایتی و خطوط مقاومت درست ، کار ساده اي براي یک تریدر مبتدي نیست. بسیاري این مهارت را به درستی یاد نمی گیرند و از روي سرخوردگی و ناکامی در اینترنت دنبال یک اندیکاتور می گردند که خطوط را براي آنها به صورت خودکار رسم کند. متاسفانه هیچ اندیکاتوري که بصورت صحیح خطوط حمایت و مقاومت را رسم کند، وجود ندارد. که به این معنی است که تنها امیدي که این معامله گران بتوانند از خطوط حمایت و مقاومت در ترید خود استفاده کنند این است که آنها یاد بگیرند که چگونه خطوط را خودشان بکشند.

اگر شما یکی از تریدرهاي نا امیدي هستید که به نظر نمی رسد هیچ وقت بتوانید خطوط حمایت و مقاومت مناسب را در نمودار خود داشته باشید، این مقاله را مطالعه کنید. چرا که در مقاله امروز من قصد دارم به شما راهنماي گام به گام چگونگی شناسایی و ترسیم خطوط حمایت و مقاومت در بازار را به شما بدهم. در پایان این مقاله می توانم تضمین کنم که شما می توانید خطوط حمایت و مقاومت را مانند حرفه اي ها بکشید، و قادر به استفاده از آنها در ترید خود باشید.

نحوه شناسایی خطوط حمایت و مقاومت

براي شروع من باید به شما نشان دهم چگونه خطوط حمایت و مقاومت را در نمودارهایتان شناسایی کنید، زیرا این که شما بتوانید خطوط درست را رسم کنید یک چیز است، وپیدا کردن این خطوط در مرحله اول یک چیز دیگر است. تعیین این که خطوط حمایت و مقاومت کجا قرار گرفته اند در واقع فرایند ساده ایست، گر چه اگر شما هیچ دانشی در مورد نحوه کار خطوط حمایت و مقاومت نداشته باشید این چیزي است که می تواند دشوار باشد. براي کسانی که نمیدانند، خطوط حمایت و مقاومت، باید بگویم که این خطوط در واقع نقاطی هستند که بازار احتمال بالایی دارد ریورس شود. دلیل اینکه آنها احتمال بالایی دارند که بازار را معکوس کند، این است که خطوط را از نقاطی از بازار که در گذشته ریورس انجام شده است، رسم می شوند. ایده این است که اگر بازار چندین بار از تقریبا همان نقطه در گذشته تغییر کرده است، پس احتمال دارد که در آینده نیزهمین کار را بکند. (بعدا متوجه خواهید شد). این به این معنی است که همه چیزي که ما براي شناسایی خطوط حمایت و مقاومت در بازار باید انجام دهیم ، این است که باید به دنبال نقاطی باشیم که چندین بار باعث ریورس شدن بازار در قیمتی مشابه شده اند.

در این تصویر می بینیم که در چارت یک ساعته آزی دلار 8 بار ریورس صورت گرفته است. شما می توانید ببینید که هر کدام از ریورس هاي بالا، از قیمت هایی کاملا نزدیک به یکدیگر شکل گرفته است. این به ما می گوید که یک خط حمایت باید در جایی نزدیک به جایی که این ریورس ها آغاز شده اند، پیدا کرد، زیرا براي اینکه یک خط حمایت در واقع در بازار وجود داشته باشد، باید چندین معکوس از قیمت هاي مشابه به یک دیگر انجام شده باشد.

در این تصویر شما می توانید 5 ریورس که در نمودار 1 ساعت USD/JPY رخ داده است را مشاهده کنید.

باز هم، هر یک از ریورسهایی که در اینجا مشاهده میکنید، از قیمتهاي مشابه به یکدیگر شروع شده است، که این یعنی خطوط مقاومت در اینجا وجود دارد که ما میتوانیم آنها را در نمودارهایمان قرار دهیم. حالا که من چند نمونه از چگونگی شناسایی خطوط حمایت و مقاومت را نشان دادم، آنچه که من می خواهم انجام دهم این است که شما را با فرآیند تشخیص محل قرار گیري انواع خطوط، آشنا کنم. از آنجا که هرچند شما خطوط حمایت و مقاومت را به همان شکل پیدا می کنید، خط حمایت یا خط مقاومت تنها به این معنی است که جابجایی ها در رابطه با قیمت بازار فعلی شکل گرفته است.

نحوه شناسایی خطوط حمایت

پیدا کردن جایی که خطوط حمایت ممکن است در بازار قرار گیرد ساده است، همه چیزهایی که باید انجام دهید این است که نقاطی را که همه ریورس ها اخیر زیر قیمت کنونی بازار صورت گرفته است را مارك کنید. علامت گذاري این نقاط باعث می شود که شما بتوانید مکان هایی را که در آن خطوط بالقوه وجود دارد را بیابید، زیرا شما قادر خواهید بود که ببینید که کجا چندین ریورس در قیمت هاي مشابه اتفاق افتاده است.

تمام ریورسهاي اخیر که در زیر قیمت فعلی بازار در نمودار 1 ساعت USD/JPY رخ داده است را مشخص کرده ام. خط قرمز نشان دهنده قیمت فعلی بازار است.

فقط با نگاه کردن به جایی که این ریورس ها شکل گرفته اند، می توانید ببینید که بعضی از این ریورسهاي قیمت از قیمتی نزدیک به آنچه که در گذشته ریورس صورت گرفته، آغاز شده است. ما می دانیم که ریورس هاي متعددي از قیمت هاي مشابه در زیر قیمت فعلی بازار، به معناي وجود خطوط حمایت است، بنابراین کار بعدي ما این است که خطوطی را که از محل ریورس هایی که از قیمت هاي مشابه منشأ می گیرند، مارك کنیم تا بدانیم چه تعداد خطوط حمایت میتوانیم از این منطقه رسم کنیم.

این تصویري است که ما فقط در آن نگاه کردیم، اما با خطوط مشخص شده، به راحتی امکان دیدن نقاطی را که چندین معکوس در اطراف قیمت هاي مشابه به یکدیگررخ داده است وجود دارد. شما می توانید ببینید که در مجموع 7 خط وجود دارد، که اساسا به این معنی است که 7 خطوط حمایت بالقوه می توانیم رسم کنیم. هنگامی که شما مثل من خطوط را از طریق ریورس ها در تصویر بالا می کشید، می خواهید مطمئن شوید که تا جاي ممکن ریورس ها را در نظر گرفته اید. با این کار، منظور من این است که شما باید خطوط را به همان اندازه که می توانید تغییر دهید، لمس کنید، حتی اگر این بدان معنی است که شما از بدنه کندل هاي ریورس به عقب برگردید. در تصویر می توانید ببینید که برخی از خطوطی که من کشیده ام ، در تمام ریورس هایی که مارك کرده بودم لمس نشده اند، اما آنها از بیشتر نقاط عبور کرده اند، و آنهایی که آنها لمس نشده اند هم انقدر نزدیک به خطوط اند که به عنوان بخشی از ریورس هایی که در اطراف این نقاط اتفاق افتاده در نظر گرفته می شود. بیش از حد نگران نباشید که خطوط را کاملا دقیق رسم کنید. این خطوط خطوط حمایتی نیستند که ما قصد استفاده از آن براي ورود به معاملات باشیم، آنها فقط خطوطی هستند که به ما کمک می کنند تا ببینیم که خطوط حمایت بالقوه در بازار وجود دارد. در بخش بعدي من به شما چگونگی رسم خطوط حمایت واقعی را نشان می دهم. بیایید نگاهی به مثال دیگري بیاندازیم تا مطمئن شویم که روند روشن است.

در این تصویر من تمام ریورس هایی که در نیمه اول ماه دسامبر در EUR/USD اتفاق افتاده را مشخص کرده ام. همانطور که می بینید قیمت فعلی بازار بالاتر از قیمت هایی است که این ریورس ها رخ داده است. این به ما می گوید که هر خطی در اینجا تشکیل شده است باید خطوط حمایت باشد؛ چرا که آنها فقط می توانند زیر قیمت فعلی بازار شکل بگیرند نه بالاتر از آن. با تمام ریورس هاي مشخص شده، وظیفه بعدي این است که خطوط را از طریق ریورس هایی که در قیمتهاي مشابه رخ داده است بکشیم، تا بدین ترتیب بدانیم که واقعا چه تعداد خطوط حمایت در اینجا وجود دارد.

در اینجا نشان داده ایم که با رسم چند خط مشخص شده که از نقاطی که به دفعات ریورس از آنها اتفاق افتاده، چارت چطور دیده می شود.

همانند مثال قبلی، در مجموع 7 خطوط ریورس وجود دارد. واقعیت این است که 7 خط وجود دارد که به ما می گوید که 7 خط حمایت وجود دارد که ما می توانیم از این قسمت پرایس اکشنی رسم کنیم. باز توجه کنید که چگونه تمام خطوطی که من کشیده ام، حداکثر تعداد ریورس را که با قیمت هاي مشابه به یک دیگر مربوط می شود لمس می کند. مانند مثال دیگر برخی از خطوط تمام ریورس ها را لمس نمی کند، اما همه آنها موفق می شوند که حداقل 3 تا را داشته باشند، بنابراین همیشه به یاد داشته باشید که وقتی خطوط خود را رسم می کنید مطمئن شوید که حداقل 3 ریورس که در قیمت هاي مشابه رخ داده است را لمس کند. اگر آنها فقط دو ریورس را لمس می کنند، بر روي نمودارهاي خود بازگردید به عقب تا نقاطی را پیدا کنید که در آن قیمت ها بیشتربا ریورس روبرو شده اند و سپس سطوح خود را برمبناي این ریورس ها رسم کنید.

چگونگی شناسایی خطوط مقاومت

شناسایی خطوط مقاومت به نحوي بسیار شبیه به خطوط حمایت است که ما آن را بررسی کرده ایم. ما براي اولین بار نقاطی را که در آن ریورس هاي اخیر رخ داده است را مارك می کنیم و سپس خطوط را از طریق این نقاط به عنوان وسیله اي براي تعیین اینکه چند خط مقاومت در واقع در بازار وجود دارد، رسم می کنیم. تفاوت اصلی بین تعیین دو خط، این است که ما خطوط مقاومت را با علامت گذاري ریورس هاي اخیر که بالاتر از قیمت فعلی بازار بوده اند، شناسایی می کنیم، نه زیر آن.

در تصویر بالا می بینید که من برخی از ریورس هایی که در AUD/USD رخ داده اند را مشخص کرده ام.

همه این ریورس ها در بالاي قیمت فعلی بازار رخ داده است، به این معنی که خطوطی که ما در نهایت با استفاده از این ریورس ها رسم می کنیم خطوط مقاومت هستند، زیرا آنها همیشه نقاطی را نشان می دهند که در آن بازار به طور بالقوه می تواند از حرکت به سمت بالا باز ایستد.

چگونه می توانید خطوط حمایت و مقاومت را در چارت رسم کنید

حالا که من به شما نشان دادم چگونه نقاطی را که خطوط حمایت و مقاومت در بازار وجود دارد شناسایی کنید، آخرین کاري که باید انجام دهم، این است که به شما نشان دهم که چگونه خطوط حمایت و خطوط مقاومت را در نمودار خود رسم کنید. قرار دادن خطوط آسان است، همه چیزهایی که لازم دارید انجام دهید این است که دنبال نزدیک ترین اعداد بزرگ رند به خطوطی که از طریق ریورسهایی که در قیمتهاي مشابه رسم کرده اید، بگردید.

نکته: اعداد رند بزرگ، قیمت هایی از بازار هستند که با 00به پایان می رسد، به عنوان مثال 112.600 با دو صفر به پایان می رسد بنابراین یک عدد رند بزرگ است.

دلیل اینکه خطوط حمایت و مقاومت همیشه در سطوح اعداد رند بزرگ قرار دارند، به دلیل یک پدیده به نام خوشه بندي سفارش است. خوشه بندي سفارش (Order Clustering) این است که در آن سفارشات، به طور خاص دستور سفارشات استاپ لاست، در حدود سطوح رند در بازار جمع می شوند. هیچ کس نمی داند که چرا این اتفاق می افتد، مطالعات متعددي انجام شده است، اما نتایج
آن به نتیجه اي معتبر در مورد دلیل آن نرسیده است. با وجود اینکه هیچکس نمی تواند در مورد اینکه چرا سفارشات تمایل دارند در حول قیمت هاي رند جمع شوند توافق کند، تصور می شود که این یک مفهوم بسیار واقعی است که بخش بزرگی از حرکت قیمت را انجام می دهد. واقعیت این است که سفارشات در قیمت هاي رند موجب می شود که آنها یک مغناطیسی براي بازار باشند، زیرا تریدرهاي بانک می دانند که با ایجاد یک کندل اسپایک در حول اعداد رند، می توانند دستور استاپ لاست زیادي را فعال کنند که به آنها امکان می دهد تعداد زیادي از معاملات خود را در قیمت مناسب قرار بدهند.

چگونه خطوط حمایت را بکشیم

رسم خطوط حمایت یک فرایند سه مرحله اي است. شما ابتدا باید خطوطی را که نقاطی را در آن قرار داده اند که در آن چندین ریورس رخ داده اند در نمودار خود قرار دهید، همانطور که در بخش قبلی نشان دادم، سپس باید نزدیک ترین اعداد رند به این ریورس ها را مارك کنید، و در نهایت باید خطوطی که در بالاي قیمت اعداد رند نشسته اند را پاك کنید.

در این تصویر 7 خط ریورس در نمودار 1 ساعته EUR/USD مشخص شده اند.

می توانید ببینید که من اعداد رند را که نزدیک خطوط ریورس در نمودار است، را مشخص کرده ام. این اعداد رند نقاطی هستند که خطوط حمایت قرار دارند. این واقعیت که ما شاهد چندین ریورس از نقطه اي که این عدد رند هستند پیدا می کنیم، به ما می گوید که تریدرها اغلب باید از آنها به عنوان نقطهاي براي قرار دادن استاپ لاست استفاده کنند، بنابراین همه کاري که ما باید انجام دهیم این است که خطوطی را که بالاي اعداد رند قرار دارند را پاك کنیم.

در اینجا شما می توانید ببینید که نمودار با تنظیم خطوط ریورس روي اعداد رند چطور دیده می شود. حال این خطوط، خطوط حمایت صحیح هستند که اگر بازار در آینده به خطوط بازگشت کند، براي ورود به معاملات خرید مورد استفاده قرار می گیرند.

اجازه دهید به مثال دیگري بپردازیم:

این تصویر 4 خط ریورس را که در AUD/USD مشخص شده را نشان می دهد.

درست مثل مثال قبل ، میبینید که اعداد رند بزرگ را که در نمودار در نزدیکی خطوط ریورس قرار گرفته اند، رسم کرده ام. ما می دانیم که این تعداد عدد رند بزرگ نقاطی اند که خطوط حمایت پیدا می شوند، بنابراین کار بعدي ما این است که خطوط ریورس که بالاي اعداد رند می نشینند را حذف کنیم.

این تصویر چگونگی نمودار پس از آن است که من خطوط ریورس را در بالاي اعداد رند را حذف کرده ام.

حالا که آنها پاك شده اند، خطوط ریورس، خطوط حمایت می شوند و شما می توانید آنها را جهت ورود به معاملات خرید در صورت بازگشت مجدد بازار به آنها، مانیتور کنید. حال اجازه دهید نگاهی به چگونگی رسم خطوط مقاومت بیاندازیم.

چگونگی رسم خطوط مقاومت

رسم خطوط مقاومت اساسا شبیه به رسم خطوط حمایت می باشد، تنها تفاوت بین این دو این است که به جاي ترسیم اعداد رند بزرگ در نزدیکی خطوط ریورس زیر قیمت فعلی بازار، ما در حال تخمینی اعداد رند نزدیک به خطوط ریورسی که ما در بالاتر از قیمت فعلی بازار قرار دارند، هستیم.

در تصویر بالا می توانید ببینید که اعداد رند که نزدیک به 6 خط ریورس که بالاتر از قیمت فعلی بازار در EUR/USD تشکیل شده است را مارك کرده ام. این واقعیت که آنها بالاتر از قیمت فعلی بازار شکل می گیرند بدین معنی است که خطوط مقاومت باید در اینجا پیدا شوند، زیرا خطوط حمایت تنها می توانند در زیر قیمت فعلی بازار شکل بگیرند. براي رسم خطوط مقاومت در نمودار خود، شما فقط نیاز به حذف خطوط برگشتی موجود در بالای ارقام رند دارید.

در اینجا چگونگی تصویرقبل پس از حرکت دادن خطوط ریورس به نزدیکترین اعداد رند، را می بینید. حالا که ما آنها را به بالای اعداد رند انتقال دادیم، خطوط ریورس خطوط مقاومتی می شوند که ما می توانیم براي پیدا کردن ورودی های احتمالی به معاملات فروش استفاده کنیم.

حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال راهی برای پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی روند بازار براساس نمودارهای قیمت در بازه زمانی مشخص است. نمودارها گویای مطالب بسیاری هستند و با استخراج آمار و ارقام مختلف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان نتیجه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کارآمد داشت. حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال دو مورد از اطلاعاتی هستند که از بررسی نمودارها به‌‌‌‌‌‌‌‌‌دست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آیند. کافی است نمودار سهامی که مورد نظر دارید را بررسی کرده و سطوح حمایت و مقاومت آن را به‌‌‌‌‌‌‌‌‌دست آورید. سپس خواهید دید که چگونه این سطوح در انتخاب خرید یا فروش به شما کمک خواهند کرد.
در این مقاله با مفهوم حمایت و مقاومت و نحوه ترسیم آن در نمودارهای قیمت-زمان آشنا خواهید شد و خواهید دید که تا چه حد در موفقیت شما در بازار سرمایه مؤثر هستند.

حمایت و مقاومت در بورس

روند و حرکت قیمت در بازار، با میزان عرضه و تقاضا مشخص می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. چنان‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه عرضه زیاد شود، قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابند، و اگر تقاضا زیاد شود قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابند. حالتی که عرضه و تقاضا برابر باشند و قیمت ثابت بماند، عملاً برای بازارهای آزادی مانند بورس وجود ندارد. حال که ارتباط بین عرضه و تقاضا و حرکت بازار را دیدید، نوبت به مفهوم حمایت و مقاومت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد.

سطح حمایت

زمانی که قیمت سهام در بازار به جایی برسد که قدرت خرید سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌داران بالا رفته و تمایل به خرید زیاد است، یا به عبارت بهتر تقاضا زیاد شود، انتظار داریم که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز افزایش یابند. در چنین حالتی سطحی در نمودار قیمت به وجود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید که به آن سطح حمایتی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند. یعنی بازار با افزایش تقاضا، برای رشد قیمت حمایت شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌است.

سطح مقاومت

در مفهوم مقاومت، همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌چیز برعکس حالت حمایت است. قیمت سهام در این شرایط، تا جایی بالا رفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌است، که سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌داران علاقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند به فروش سهام خود هستند، یعنی عرضه افزایش یافته‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. در چنین موقعیتی، سطحی در نمودار قیمت پدید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید که به آن سطح مقاومتی گفته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. انتظار این است که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به دلیل عرضه زیاد سهام، با عبور از این سطح کاهش پیدا کنند.

حمایت و مقاومت در فارکس

در بازار ارز جهانی یا فارکس نیز تعاریف به همین صورت هستند. سطوح مقاومت و حمایت، به قله‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و دره‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی گفته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، که در زمان گذر روند حرکتی قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به ترتیب از زیاد به کم و از کم به زیاد شکل گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. در فارکس نیز این عرضه و تقاضا هستند که مقاومت و حمایت را شکل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. در ادامه خواهیم دید که روش ترسیم و تحلیل حمایت و مقاومت در فارکس با حمایت و مقاومت در بورس یکسان است.

نحوه ترسیم خطوط مقاومت و حمایت

وقتی صحبت از ترسیم و استفاده از حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، نیاز به یک نرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزار تحلیل نمودارهای بازار سرمایه وجود دارد. چنین نرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزارهایی شامل ابزارهای کاربردی هستند که کار تحلیل را تا اندازه زیادی راحت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. برای ترسیم خطوط مقاومت و حمایت باید به ترتیب زیر عمل کنید.

1. نمودار بازار مورد نظر خود را در نرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزار باز کنید.
2. نقاط پیوت کف و سقف نزدیک به قیمت فعلی را در نمودار مشخص کنید. پیوت، میانگین بیشترین قیمت، کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین قیمت و قیمت پایانی روز معاملاتی قبلی است. این‌‌‌‌‌‌‌‌‌که پیوت در تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد، خود بحث مفصلی است که جداگانه به آن پرداخته شده است.
3. نمودار را به حالت خطی برده، و در پایین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین سطح کف خط افقی سبز رنگی رسم کنید.
4. سپس در همان حالت خطی، در بالاترین قسمت سقف، خط افقی قرمز رنگی رسم کنید.
5. سپس نمودار را به حالت شمع برده، و عملیات فوق را دوباره تکرار کنید. این بار خطوط سقف و کف را در بالاترین و پایین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین نقطه شمع، که سایه یا Shadow آن است رسم کنید.
6. حال ۴ خط رسم کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اید، که دو ناحیه به وجود آورده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. خطوط قرمز سطح مقاومت و خطوط سبز سطح حمایت را نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند.

انواع حمایت و مقاومت

بسیاری از معامله‌گران موفق، معملات خود را بر اساس شناسایی خطوط حمایت و مقاومت انجام می‌دهند. با استفاده از خطوط حمایت و مقاومت می‌توان سطح قیمت را تحلیل کرد و مانع ضرر در معاملات شد. در ادامه انواع خط حمایت و مقاومت را بررسی کنیم.

خطوط حمایت و مقاومت افقی

در این نوع از حمایت و مقاومت هنگامی که شما نقاط حمایت یعنی پایین‌ترین نقطه‌ها را به یک دیگر متصل می‌کنید و همین‌طور نقاط مقاومت یعنی بالاترین نقطه‌ها را به یکدیگر متصل کنید یک خط افقی شکل می‌گیرد. با توجه به آنچه در تصویر زیر می‌بینید به خط افقی بالا Resistance line و به خط افقی پایین Support line گفته می‌شود.

خطوط حمایت و مقاومت صعودی

در خط حمایت و مقاوت صعودی شما با اتصال نقاط high و higher high همچنین اتصال نقاط Low و higher Low شاهد یک خط صعودی در حمایت و مقاوت خواهیم بود.

خطوط حمایت و مقاومت نزولی

خطوط حمایت و مقامت نزولی دقیقا در مقابل خطوط حمایت و مقامت صعودی قرار می‌گیرد به این شکل که شما با اتصال نقاط Low و Lower Low و همچنین اتصال نقاط High و Lower High شاهد یک خط نزولی در حمایت و مقاومت هستید.

تحلیل سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذار از نواحی مقاومت و حمایت

حال زمان آن رسیده است که با استفاده از نواحی مقاومت و حمایتی که یافتید، تحلیل خود از بازار را انجام دهید.
براساس آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه در ابتدا نیز گفتیم، باید انتظار داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشید که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با عبور از ناحیه مقاومت دچار افت شوند. همچنین عبور قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از ناحیه حمایتی باید به معنی افزایش آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باشد. با چنین روشی، خطوط به‌‌‌‌‌‌‌‌‌دست آمده به شکل استاتیک خواهند بود. به این معنی که براساس قیمت فعلی بازار، جایگاه خطوط حمایت و مقاومت، تغییری نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.

شکسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ شدن حمایت و مقاومت

گفتیم که جایگاه سطوح مقاومت و حمایت تغییر نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. درست است، آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه ممکن است تغییر کند، نقش این سطوح است. رویدادی با نام شکست وجود دارد، که گاهی اتفاق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد. براساس این رویداد، اگر در زمان مقاومت و حمایت انتظارات برآورده نشوند، خطوط آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تغییر نقش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. یعنی اگر به مقاومت برسیم، اما کاهش قیمت دیده نشود و نمودار همچنان به بالا حرکت کند، خط مقاومت فعلی در شکل جدیدی که نمودار به خود گرفته، سطح حمایت خواهد بود. همچنین اگر در نمودار به حمایت برسیم، اما افزایش قیمتی مشاهده نکنیم، حمایت فعلی، جزئی از خط مقاومت در آینده خواهد بود.

روندهای صعودی و نزولی

تا این‌‌‌‌‌‌‌‌‌جا چند بار از اصطلاح روند صحبت کردیم، و منظور حرکت قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بوده است. اصطلاح روند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به حرکت کلی نمودار نیز اطلاق شود. می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانیم که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها همواره دچار رشد و افت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند، اما اگر با وجود تمام قله‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و دره‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که یک نمودار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد، شیب آن به یکی از دو صورت افزایشی یا کاهشی باشد، روند صعودی یا نزولی شکل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد.
روندها وقتی با سطوح مقاومت و حمایت ترکیب شوند، معیار خوبی برای تشخیص زمان خرید و فروش خواهند بود. در چنین نمودارهایی، خطوط مقاومت و حمایت، افقی نیستند، بلکه شیبی برابر شیب نمودار اصلی دارند. حال اگر با درنظر گرفتن حداقل دو پیوت، خطوط مقاومت و حمایت را رسم کنید، نمودار بین دو خط موازی محسور شده، و اصطلاحاً کانال تشکیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
تحلیلی که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از کانال داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشید این است، که اگر قیمت به بالای کانال رسید، وقت فروش است و اگر پایین‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از کانال بود زمان خوبی برای خرید است.

مثالی از روند قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و شکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری سطوح مقاومت و حمایت

تصور کنید سهام شرکت الف با قیمت ۲۰۰۰ تومان معامله می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. چنانچه افراد زیادی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران این قیمت را مناسب بدانند و با استفاده از تحلیل به این نتیجه برسند که ارزش این سهام باید بیشتر از این مقدار باشد، حجم خرید افزایش یافته درواقع، تقاضا زیاد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. با این افزایش حجم قیمت تا جایی بالا خواهد رفت، که تحلیل همان سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارانی که خرید را انجام داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، نشان‌‌‌‌‌‌‌‌‌گر نزول قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در فاصله زمانی کم باشد. یعنی براساس تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها وقت فروش رسیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. حال ممکن است قیمت هر سهم شرکت الف به ۲۸۰۰ تومان رسیده-باشد. در این زمان سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌داران شرکت الف سهام خود را به قیمت ۲۸۰۰ تومان خواهند فروخت. حجم زیاد فروش یا عرضه، برای مثال قیمت را تا ۲۵۰۰ تومان کاهش خواهد داد. در این روند، ۲۰۰۰ تومان اولیه، سطح حمایت و ۲۸۰۰ تومان نهایی سطح مقاومت است.
چنانچه در روند بعدی خرید و فروش سهام همین شرکت، قیمت از کف ۲۵۰۰ تومان تا ۳۰۰۰ تومان بالا برود و در روندهای بعدی نیز به همین ترتیب با افزایش و کاهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که به یک شیب مثبت و افزایشی کلی ختم می-شود، پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌برود، شاهد روند صعودی خواهیم بود. برعکس اگر قیمت از ۲۵۰۰ تومان اولیه به ۲۳۰۰ تومان کاهش یابد، و در روندهای بعدی نیز این کاهش را ادامه دهد، شکست رخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌داده و درصورت صعود نکردن، شیب نمودار منفی شده و به روند نزولی تبدیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.

سخن پایانی

تحلیل تکنیکال به هیچ عنوان ساده نیست. در این مقاله، تنها بخش کوچکی از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه نمودارهای بازار به ما نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند را دیدیم. اما خوب است بدانید که سطوح مقاومت و حمایت از اصلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین فاکتورها در تحلیل تکنیکال هستند و در موارد مختلفی کاربرد دارند.
آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه مسلم است به صرف دانستن تعاریف اولیه نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید در بازار سرمایه به موفقیت و سود برسید. بنابراین خوب است ابتدا با شرکت در دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آموزشی مانند دوره رایگان پرایس اکشن با اصول سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری و تحلیل بازار آشنا شوید سپس سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری را شروع کرده و ببینید که تا چه اندازه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به رشد مالی شما کمک کند.

آموزش بازار فارکس در ایران

مجموعه دلفین‌ وست یکی‌ از بزرگ‌ترین مرجع‌های آموزش سرمایه‌ گذاری است که تحت قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌نماید. مطلب فوق صرفاً به منظور آشنایی بیشتر مخاطبان با این بازار مالی است و مسئولیت استفاده از محتویات این مقاله، کاملاً بر عهده خود خوانندگان است.

برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم: