مرتبط بودن رویداد با حوزه شرکت‌های خلاق؛ دارا بودن مجوز از مرجع ذیصلاح؛ وجود نظام ارزیابی مستند و قابل‌ارائه؛ حداقل سه دوره سابقه برگزاری؛ حضور نماینده دبیرخانه در هیئت‌داوران و معرفی سه برگزیده اول در هر حوزه به عنوان شرکت خلاق از شرایط لازم برای جشنواره‌ها و رویدادهای ملی است و جشنواره وب و موبایل که دوره یازدهم خود را برگزار می‌کند، برای معرفی شرکت‌های خلاق مناسب است.
برگزیدگان خلاق یازدهمین جشنواره وب و موبایل ایران حمایت می‌شوند
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی از همکاری و حمایت این ستاد با جشنواره وب و موبایل ایران و پذیرش برگزیدگان حقوقی این جشنواره به عنوان شرکت خلاق خبر داد.
به گزارش تکراتو و به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سید محمدحسین سجادی نیری در نشستی با برگزارکنندگان جشنواره وب و موبایل ایران با اشاره به برنامه ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی در حمایت از شرکت‌های خلاق گفت:
به موجب آیین‌نامه برنامه توسعه زیست‌بوم شرکت‌های خلاق، شرکت‌هایی که از سوی مجموعه‌های تخصصی تعیین‌شده (مبادی)، معرفی می‌شوند، به عنوان شرکت خلاق پذیرفته شده و می‌توانند از مزایا و خدمات موضوع برنامه بهره‌مند شود.
سجادی نیری یکی از حوزه‌های تخصصی مشمول برنامه توسعه زیست‌بوم شرکت‌های خلاق را، کسب و کارهای دیجیتال و فضای مجازی دانست و افزود:
جشنواره وب و موبایل به سبب فراگیری و قدمت آن فرصت خوبی برای شناسایی شرکت‌های خلاق در حوزه کسب‌وکارهای دیجیتال و فضای مجازی است. ازاین‌رو با همکاری برگزارکنندگان این جشنواره، برگزیدگان نهایی آن به عنوان شرکت خلاق پذیرفته می‌شوند.
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی، شرایط لازم برای جشنواره‌ها و رویدادهای ملی برای همکاری به عنوان مبادی را برشمرد و گفت:
مرتبط بودن رویداد با حوزه شرکت‌های خلاق؛ دارا بودن مجوز از مرجع ذیصلاح؛ وجود نظام ارزیابی مستند و قابل‌ارائه؛ حداقل سه دوره سابقه برگزاری؛ حضور نماینده دبیرخانه در هیئت‌داوران و معرفی سه برگزیده اول در هر حوزه چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ به عنوان شرکت خلاق از شرایط لازم برای جشنواره‌ها و رویدادهای ملی است و جشنواره وب و موبایل که دوره یازدهم خود را برگزار می‌کند، برای معرفی شرکت‌های خلاق مناسب است.
پیش‌بینی مشارکت میلیونی در آراء یازدهمین جشنواره وب و موبایل
در این نشست رضا الفت نسب، سخنگوی اتحادیه صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی نیز با اشاره به‌ضرورت برگزاری جشنواره وب و موبایل گفت:
کسب‌وکارهای اینترنتی نیازمند یک محک و معیار مناسب برای رقابت کردن هستند و جشنواره وب و موبایل با سابقه برگزاری ۱۰ دوره، محل مناسبی برای این رقابت سالم است.
الفت نسب در ادامه افزود که امسال انتظار رأی میلیونی مردمی در جشنواره را داریم و این سطح از مشارکت در هیچ رویداد دیگری از این حوزه دیده نشده است که نشان از تثبیت جشنواره وب و موبایل ایران دارد.
معرفی بهترین سایت کسب‌وکار سال در جشنواره یازدهم وب و موبایل
شایان شلیله، دبیر انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی استان تهران و هم بنیان‌گذار جشنواره وب و موبایل ایران نیز در این نشست با تقدیر از حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تصریح کرد:
جشنواره وب از نظر اجرا به سطح استاندارد نزدیک شده است و ازاین‌رو معرفی برگزیدگان به عنوان شرکت خلاق کاملا امکان‌پذیر است.
وی به آمار مشارکت در جشنواره یازدهم وب و موبایل اشاره کرد و گفت:
در یازدهمین جشنواره وب و موبایل ایران در بخش وب‌سایت، ۳۱۷۵ وب سایت شرکت کرده‌اند و در موبایل اندروید، ۲۴۹۴ اپلیکیشن و در بخش ای‌اواس نیز ۲۰۹ اپلیکیشن ثبت نام کرده‌اند که البته این آمار احتمالاً پس از بررسی کمیته پذیرش با اندکی کاهش روبرو شده است.
شلیله با اشاره به بخش‌های ویژه جشنواره یازدهم خاطرنشان کرد: امسال با رأی شورای داوران بهترین کتاب تألیفی یا ترجمه کارآفرینی، بهترین سایت از نظر محتوا، بهترین سایت از نظر دیداری و طراحی، بهترین سایت از نظر ساختار و دسترسی و بهترین سایت کسب‌وکار ۹۷ نیز معرفی می‌شوند.
یازدهمین دوره از جشنواره وب و موبایل ایران هم‌اکنون در مرحله داوری است و مراسم اختتامیه و معرفی برگزیدگان آن ۲۵ و ۲۶ بهمن‌ماه برگزار خواهد شد.
تاریخچه و بنیان گذاران بیت کوین را بشناسید
به گزارش پایگاه خبری با اقتصاد، ده سال پیش بود که بیت کوین به عنوان نخستین پول رمزپایه دنیا توسط ساتوشی ناکاموتو (اسم مستعار بنیان گذار یا بنیان گذاران بیت کوین) به وجود آمد و توانست مفهوم کلمه «دارایی» را در بازارهای مالی جهان دگرگون کند.
ناکاموتو برای معرفی بیت کوین به دنیا، در سال 2008 مقاله ای 9 صفحه ای با نام «بیت کوین: سیستم پولی الکترونیک همتا به همتا» منتشر کرد که این مقاله، سنگ بنای مفهوم ارز رمزپایه شد و در نهایت، سال 2009 نخستین تراکنش با بیت کوین انجام گرفت.
از زمان معرفی تا کنون، ارزش هر بیت کوین رشد چشمگیری داشته و از حدود یک سنت (یک صدم دلار) به 6346 دلار (در لحظه نگارش مطلب) رسیده است. البته در این مسیر بهای پول رمزپایه بیت کوین فراز و نشیب های زیادی را طی کرده و حتی در بازه خاصی، به نزدیکی 20 هزار دلار هم رسیده است.
روند تغییرات ارزش بیت‌کوین در برابر دلار
در ادامه به تاریخچه و پیش بینی آینده بیت کوین از نگاه برخی سرمایه گذاران حوزه می پردازیم. با دیجیاتو همراه باشید:
2008 تا 2010: آغاز داستان پول رمزپایه
نخستین تراکنش های بیت کوین به صورت خصوصی و به دور از هیاهوی رسانه انجام می شدند؛ به همین خاطر کسی به درستی نمی داند که در آن دوره، معاملات بیت کوین دقیقاً با چه حجمی و در ازای چه مبلغی انجام می گرفت.
با این حال اطلاعات موجود نشان می دهند که نخستین تراکنش، میان ناکاموتو و توسعه دهنده ای به نام «هال فینی» انجام گرفته که بسیاری از افراد گمان می کنند فینی (که در سال 2014 فوت شد)، همان ساتوشی معروف بوده است است.
طی سال های نخست، بیت کوین به کندی در میان کاربران فراگیر می شد؛ اما آغاز جلب توجه پول های مجازی، در ماه می سال 2010 و روزی بود که بعدها به «روز پیتزای بیت کوینی» مشهور شد. در این روز (22 می) شخصی به نام لزلو هانیز دو عدد پیتزای بزرگ را به مبلغ 10 هزار بیت کوین از فرد دیگری خریداری کرد؛ معامله ای که امروز بیش از 63 میلیون دلار می ارزد.
2013 به بعد: محبوبیت همگانی
روند رشد بیت کوین در سال های بعد همچنان ادامه یافت و در سال 2013 با جهش ناگهانی قیمت از 100 به 1000 دلار طی یک ماه، دوباره توجه همگان را به خود جلب کرد. البته این رقم در سه چهار ماه بعد تقریباً به نصف کاهش یافت و دیگر تا سال 2017 نتوانست به رکورد 1000 دلار برسد.
اما جهش قیمتی بیت کوین تأثیر خود را در رسانه ها گذاشته بود؛ طوری که جو ویسنتال نویسنده بیزنس اینسایدر، تنها یک هفته پس از تمسخر بیت کوین، مقاله ای با عنوان «می خواهم نظرم را درباره بیت کوین تغییر دهم» نوشت.
ارز مجازی بیت کوین سپس برای سه سال در محدوده 400 دلاری باقی ماند و ارزش آن هیچگاه از 650 دلار فراتر نرفت. در این بازه زمانی تنها خبر مهم و شوکه کننده، ورشکستگی Mt Gox به عنوان یکی از چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ بزرگترین صرافی های بیت کوین در ژاپن بود که با حمله هکرها، مقدار زیادی بیت کوین به ارزش 500 میلیون دلار و همچنین 30 میلیون دلار وجه نقد از آن به سرقت رفت.
حمله مورد اشاره که همین حالا هم چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ از آن به عنوان بزرگ ترین هک پول مجازی در دنیا یاد می شود، مشکلات امنیتی ارزهای مجازی را به بازار و متخصصان حوزه نشان داد و باعث شد بیت کوین مثل یک پول بی پشتوانه در دنیای غرب وحشی به نظر برسد.
2017: حباب بیت‌کوین
پس از سه سال آرامش، ارزش بیت کوین دوباره خیز برداشت و در سال 2017، از حدود 1000 دلار به نزدیکی 20000 دلار به ازای هر واحد رسید. البته بخشی از این افزایش قیمت، به خاطر ایجاد شاخه جدیدی از بیت کوین توسط چینی ها به نام «بیت کوین کش» بود.
سال 2017 همچنین شاهد نخستین تلاش های جدی مراکز مالی عمومی مانند صرافی های ایالات متحده برای ورود به بازار ارزهای مجازی بود. همچنین در این سال برخی بانک ها و حتی کشورها خبر از ورود به حوزه پول رمزپایه و توسعه نسخه های اختصاصی خود دادند که تمام این موارد، به رشد قیمت بیت کوین کمک کرد.
البته حباب بیت کوین تنها تا نزدیکی کریسمس دوام آورد و پس از آن و با آغاز سال 2018، روند نزولی قیمت این پول مجازی آغاز شد و در ماه نخست، از حدود 20 هزار دلار به نزدیکی 10 هزار دلار سقوط کرد.
یکی از مهم ترین عوامل این سقوط، نگرانی سرمایه گذاران از رویکرد دولت ها و مراجع قانونی آن زمان مبنی بر ممنوعیت تراکنش با پول رمزپایه بود؛ چرا که تراکنش های مورد بحث خارج از محدوده کنترلی دولت ها انجام شده و به همین خاطر، نظارت بر آنها تقریباً غیر ممکن است.
ارزش بیت کوین در سال 2018 نیز روند نزولی داشت، تا وقتی که به محدوده 7 هزار دلار رسید. حالا چند ماهی است که در همین محدوده 6 الی 7 هزار دلار بوده و روند پرتلاطم سال 2017، حالا با یک ثبات نسبی جایگزین شده است.
آینده پول رمزپایه بیت‌کوین
در حال حاضر بیت کوین به خوبی جای خود را در میان افکار عمومی پیدا کرده و پیش بینی های مختلفی درباره آینده آن مطرح شده است. به عنوان مثال جیمی دیمون مدیر عامل جی‌پی مورگان که چندی پیش بیت کوین و معاملات آن را کلاهبرداری خوانده، اخیراً از مواضع خود کوتاه آمده و اذعان داشته که «بلاکچین» یک فناوری واقعی است.
البته علی رغم نظرات مدیر عامل، مؤسسه جی‌پی مورگان از همان ابتدا سرمایه گذاری خود در حوزه فناوری های مربوطه را آغاز کرده بود و هفته پیش هم از پلتفرمبلاکچین خود تحت عنوان «Quorum» (مبتنی بر ارز مجازی اتریوم) رونمایی نمود.
از سوی دیگر بسیاری از سرمایه گذاران در زمینه بیت کوین، به آینده آن امیدوارند و به خصوص افرادی که اوایل این پول رمزپایه را خریداری یا استخراج کرده بودند، حالا با افت ارزش آن نیز متضرر نشده و در مجموع سرمایه شان افزایش یافته است.
در این بین نگاهی به فناوری مورد استفاده در بیت کوین و سیستم استخراج آن نشان می دهد که در سال 2020، پاداش هر معمای حل شده توسط استخراج کنندگان (برای دریافت بیت کوین، کامپیوتر استخراج کننده باید با سایر رایانه ها بر سر تأیید اعتبار تراکنش ها رقابت کرده و هر 10 دقیقه یک معمای ریاضی حل کند، برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید) به نصف کاهش خواهد یافت که به گفته تحلیلگران، سال میلادی آتی را به فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری در بیت کوین تبدیل می کند.
اما هستند افرادی که به آینده بیت کوین خوشبین نبوده و مهاجرت به سایر ارزهای مجازی را عاقلانه تر می دانند. یکی از این افراد جرمی سَن، مدیر عامل شرکت فناوری های بلاکچین «Funfair Technologies» است که در سال 2013، خرید بیت کوین 50 دلاری را آغاز کرد و در سال 2017، درست قبل از افزایش قیمت ناگهانی آن، چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ دارایی خود را فروخت و به ارز مجازی اتریوم مهاجرت نمود.
وان بلیک، مدیر شرکت «Echo Tree Capital» در لس آنجلس هم یکی دیگر از افرادیست که تمام دارایی بیت کوین خود را زمانی که قیمت این پول رمزپایه به 13 هزار دلار رسیده بود، فروخت. او درباره تصمیم خود اظهار داشته که تلاش مستمر هکرها برای سرقت دارایی و همچنین کند و هزینه بر بودن تراکنش های بیت کوین، از مهم ترین عوامل فروش دارایی هایش بوده اند.
نظر چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ شما چیست؟ آیا پول رمزپایه بیت کوین بالاخره روزی جای ارزهای رایج را گرفته و تراکنش های مالی را از کنترل بانک ها خارج خواهد کرد؟
ویژگی‌های ارز رمزنگار ملی اعلام شد
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا به نقل از ایبنا، چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ آخرین جزییات ارز رمزنگار ملی از سوی ابوطالب نجفی؛ مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک تشریح شد که بر این اساس ارز رمزنگاری شده ملی ایران که توسط شرکت انفورماتیک وابسته به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طراحی و توسعه پیدا کرده دارای مشخصات زیر است:
ارز رمزنگاری شده جمهوری اسلامی ایران توسط شرکت خدمات انفورماتیک با درخواست بانک مرکزی به عنوان منتشر کننده رمز ارز با تکنولوژی Hyperledger fabric platform طراحی و توسعه پیدا کرده، این رمز ارز هیچگونه محدودیتی در زمینه تعداد تولید و انتشار ندارد و به هر میزان که بانک مرکزی تصمیم داشته باشد با پشتوانه ریال قابل صدور است. این ارز رمزنگار در شبکه زیرساخت بلاک چین خصوصی توسعه پیدا کرده و قابلیت استخراج یا ماینینگ توسط ماینرها مانند ارز رمزنگاری شده بیت کوین را ندارد.
از سویی دیگر کاربرد ارز رمزنگار ملی ایران در فاز اول به عنوان توکن و ابزار پرداخت برای تبادلات بین بانکی و در فاز دوم پرداخت‌های خُرد بین افراد جامعه است. همچنین نقش بانک‌های تجاری در این رمز ارز تایید تراکنش‌ها و نگهداری از دفاتر کل به شمار می‌رود.
زیرساخت بلاک چین بانکی این قابلیت را دارد تا رمز ارز را به عنوان پشتوانه پول ملی کشور صادر کرده و در فاز اول در اختیار بانک‌های تجاری کشور و پس از آن این زیرساخت را به عنوان توکن و ابزار پرداخت برای تبادلات، تسویه بین بانکی و توسعه خدمات خود بهره گیرد، این زیرساخت پس از طی نمودن دوران چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ بررسی و آزمایش به صورت یک اکوسیستم در اختیار بانک‌ها، شرکت‌های حوزه فناوری و فعالین نظام پولی و بانکی قرار خواهد گرفت اما تا زمان عملیاتی شدن قرار است تا این زیرساخت بر اساس نظرات و پیشنهادات علاقه مندان و کارشناسان بهبود و توسعه پیدا کند، هدف از ایجاد این زیرساخت استفاده بازیگران حوزه از یک زیرساخت استاندارد و جلوگیری از تعدد پلتفرم‌ها، اطلاق منابع و هزینه‌های ناشی از یکپارچه سازی است.
از جمله اقدامات شرکت انفورماتیک در حوزه رمز چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ ارزها باید به تلاش در طراحی و توسعه بلاک چین شبکه بانکی با هدف قرارگرفتن بانک‌های کشور به عنوان Node اصلی و امکان توسعه انواع کاربردها اشاره داشت. همچنین از جمله دیگر اقدامات انفورماتیک در حوزه ارزهای رمز پایه توسعه KYC یا راهکار ثبت و تایید هویت بر بستر بلاک چین است که بر این اساس مشتری اطلاعات هویتی خود را تنها به یک بانک دیگر ارایه می‌دهد و اطلاعات بر روی بستر بلاک چین قرار می‌گیرد و در چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ سایر بانک‌ها نیز قابل استفاده است.
چرا ریسک سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌ها بالاست؟
سال چالش استارت‌آپ‌ها / چرا ریسک سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌ها بالاست؟
با پایین آمدن سود بانکی، بالا رفتن دستمزدها، محرومیت اپ‌های ایرانی در اپ‌استور و محرومیت‌های اقتصادی به نظر می‌رسد سال سختی در انتظار استارت‌آپ‌ها باشد.
سال ۹۸ تیغه دولبه‌ای برای استارت‌آپ‌ها محسوب می‌شود، سالی که هم جان می‌گیرد و هم جان می‌دهد. با پایین آمدن سود بانکی، بالا رفتن دستمزدها، محرومیت اپ‌های ایرانی در اپ‌استور و محرومیت‌های اقتصادی، به نظر می‌رسد سال سختی در انتظار استارت‌آپ‌ها باشد.
حالا دو دیدگاه درباره پیش‌بینی وضعیت استارت‌آپ‌ها در سال جدید وجود دارد؛ طیفی که معتقد است بخت و اقبال استارت‌آپ‌ها خوب است و سرمایه‌های در گردش بانک‌ها و سرمایه‌گذارها به دلیل نوسانات ارزی به سمت استارت‌آپ‌ها سرازیر می‌شود اما طیف دیگر کارشناسان با حساسیت بیشتری وضعیت امسال را تحلیل می‌کنند و معتقدند بی‌ثبات بودن شرایط اقتصادی، ریسک سرمایه‌گذاری در شرکت‌های نوپا را بالاتر می‌برد.
عادل طالبی، کارشناس کسب‌وکارهای آنلاین و استارت‌آپ‌ها درباره احتمال جذب سرمایه از سوی استارت‌آپ‌های نوپا به «تجارت‌نیوز» می‌گوید: «سال ۹۸ سال دشواری خواهد بود اما به نظر من سال فیلتر شدن ناخالصی‌ها هم خواهد بود چراکه همیشه دشواری‌ها مثل صافی عمل می‌کند و کسانی که ناخالصی دارند عملا درگیر خواهند شد. به نظر من اگرچه قطعا سال بسیار بدی برای کسب‌وکارها خواهد بود اما آن دسته از کسب‌وکارهایی که بتوانند دوام بیاورند، موفق می‌شوند.»
آن‌طور که این کارشناس کسب وکارهای آنلاین گفته است بعید به نظر می‌رسد سرمایه‌های خارج‌شده از بانک‌ها به سمت استارت‌آپ‌ها بیاید و به احتمال زیاد به سمت بازارهای خرید و فروش طلا، ارز و ملک می‌رود. به این دلیل که ریسک سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌ها بالاست، چرا که سرمایه‌گذاری‌های جسورانه در شرایطی که بحران اقتصادی وجود دارد، به اندازه کافی عاملی بازدارنده برای ورود سرمایه به حوزه استارت‌آپ‌ها به حساب می‌آید.
او ادامه می‌دهد: «به اعتقاد من کسانی که بتوانند در این شرایط دوام بیاورند در سال آینده از نام‌آوران استارت‌آپی کشور خواهند بود.»
طبق اظهارات طالبی، به طور مشخص استارت‌آپ‌هایی که بتوانند استقامت کنند و در شرایط سخت دوام بیاورند، موفق خواهند شد. البته استارت‌آپ‌های بزرگ هم ممکن است زمین بخورند، چراکه هزینه‌های ستادی بالایی دارند و احتمال اینکه به ورطه ورشکستگی کشیده شوند، زیاد است. اما استارت‌آپ‌های کوچک و آنها که بیزینس مدل هستند و درآمد مالی قابل اتکایی دارند، اگر بتوانند دوام بیاورند بزرگ خواهند شد. در شرایط عدم ثبات اقتصادی خطر برای بزرگان خیلی بیشتر خواهد بود چون امکان بودجه‌بندی و برنامهریزی وجود ندارد.
اما از سوی دیگر برخی با خوشبینی به رویدادهای امسال نگاه می‌کنند. از جمله آرش سروری، یک فعال در حوزه استارت‌آپ که فشار بر استارت‌آپ‌هایی که نیاز به مبادلات کالای اولیه دارند و در شرایط بغرنجی به‌سر می‌برند را تایید می‌کند و می‌گوید: «انتظار می‌رود سال ۹۸ یکی از سخت‌ترین سال‌ها برای کسب‌وکارهای نوپا باشد ولی از یک طرف می‌توان گفت امیدهایی برای استارت‌آپ‌ها وجود دارد، چراکه کسب‌وکارهای سنتی هم رویکردشان را عوض کرده‌اند و در حال حمایت از استارت‌آپ‌ها هستند؛ از جمله شرکت‌های بیمه و بانک‌ها و خیلی از سازمان‌ها و ارگان‌ها.»
او ادامه داد: «نگاه به استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای نوپا و فناورانه عوض شده و فکر می‌کنم در سال ۹۸ با اینکه سال سختی است و با توجه به فشارهای اقتصادی و مشکلات تحریم‌های خارجی، با این حال این سال می‌تواند از برخی جنبه‌ها امیدبخش باشد.»
منبع: تجارت‌نیوز
4 راه خروج ارز
کارشناسان معتقدند که خروج 14.1میلیارد دلار سرمایه در 9ماه سال 96 به دو دلیل اصلی کاهش امنیت و بازدهی انتظاری رخ داده است.
گروه اقتصادکلان هادی سلگی
کارشناسان معتقدند که خروج 14.1میلیارد دلار سرمایه در 9ماه سال 96 به دو دلیل اصلی کاهش امنیت و بازدهی انتظاری رخ داده است. براساس گزارش جدید بانک مرکزی در 9ماه سال 96 کسری حساب سرمایه به 14میلیارد و 324میلیون دلار رسیده است. این در حالی است که مازاد تراز حساب جاری به میزان 16میلیارد و 369 میلیون دلار بوده که بیشتر به دلیل صادرات نفت رخ داده است.
علی مزیکی عضو هیات علمی موسسه آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی در زمینه دلایل این اتفاق در گفت‌وگو با «تعادل» می‌گوید: «اگر برای سرمایه‌گذاری ارزهای حاصل از صادرات برنامه ریخته چه کسی بیت کوین کور را توسعه می‌دهد؟ نشود، این سرمایه به سرعت از کشور خارج می‌شود.» این استاد دانشگاه معتقد است علاوه بر شاخص‌های سیاسی و اقتصادی یکی دیگر از موضوعاتی که می‌تواند در منفی شدن تراز سرمایه تاثیرگذار باشد، ارزهای نگهداری شده در منزل است. آشفتگی ارز در ماه‌های اخیر تا حدودی موج جمعیت را به سمت خرید ارز کشاند. البته خروج ارز از کشور هم از راه‌های سهل‌تری در حال انجام است که محمدتقی فیاضی کارشناس اقتصادی بهتر آنها را تشریح می‌کند. فیاضی سه روش دیگر خروج ارز در کشور را در گفت‌وگو با «تعادل» توضیح می‌دهد.
تراز جاری و سرمایه‌ای
به گزارش «تعادل» در ادبیات اقتصادی مفهومی با عنوان تراز پرداخت‌ها وجود دارد که از دو جزو حساب سرمایه و جاری تشکیل می‌شود بدین معنی که جمع جبری این دو جزو تراز پرداخت‌ها را می‌سازند. در همین راستا اگر این جمع مثبت باشد ما می‌گوییم تراز پرداخت مثبت است ولی اگر منفی باشد بالطبع تراز اقتصاد کشور دچار کسری شده است.
محمدتقی فیاضی کارشناس اقتصادی در این زمینه توضیح داد: در حساب جاری جریان ورود و خروج کالاها و خدمات محاسبه می‌شود، بدین معنی که چه میزان کالا و خدمات خریداری و چه میزان به کشورهای خارجی فروخته‌ایم. در حساب سرمایه نیز ورود و خروج سرمایه در نظر گرفته می‌شود. به‌طور مثال وقتی خارجی‌ها پول داخلی را در شکل‌های مختلف (سهام شرکت‌ها، ساختمان یا هر نوع مالکیت دیگر) خریداری می‌کنند به حساب سرمایه افزوده می‌شود و در مقابل وقتی اتباع کشور ما میزان مالکیت‌شان در خارج از کشور را افزایش دهند حساب سرمایه به سمت کاهش سوق پیدا می‌کند. به این ترتیب به‌طور کل می‌توان گفت که وقتی مالکیت داخلی‌ها در خارج بیشتر از مالکیت آنها در داخل باشد، حساب سرمایه دچار کسری یا منفی می‌شود و بالعکس.
به گفته وی در واقع می‌توان گفت در 9ماه گذشته همه ارزی که از طریق صادرات کسب شده به علاوه میزان زیادی هم از ذخایر قبلی بانک مرکزی از کشور خارج شده است.
راه‌های خروج ارز
از نظر فیاضی این خروج سرمایه به اشکال گوناگون و در برخی مواقع به صورت ظاهرا طبیعی و قانونی اتفاق می‌افتد. مثلا ممکن است کسی که قصد خروج سرمایه‌اش را دارد، امکان خرید مبلغ هنگفتی ارز و انتقال آن را در کشور نداشته باشد. این افراد در این مواقع ابتدا پول خود را به یک کالای داخلی مانند فرش دستباف تبدیل و بعد آن را صادر و ارز آن را در همان خارج نگهداری می‌کنند. فیاضی افزود: بنابراین هیچ دولتی نمی‌تواند به‌طور قانونی از خروج ارز جلوگیری کند و تنها با ایجاد شرایط مناسب و انگیزه برای فعالیت‌های اقتصادی می‌توان ورود و نگهداری سرمایه‌ها را امکان‌پذیر کرد.
به گفته این کارشناس امنیت سرمایه‌گذاران و نرخ بازده اقتصادی دو متغیر بسیار مهم در جذب سرمایه است. «برای سرمایه‌گذاران شاخص مهم این است که فضای کشور چقدر امنیت و ریسک در کشور وجود دارد. »
علی مزیکی عضو هیات علمی موسسه آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی نیز در این خصوص به دو عامل اشاره می‌کند: خروج سرمایه به این دلیل رخ می‌دهد که در کشور نتوانسته‌ایم موقعیت‌های مناسب سرمایه‌گذاری ایجاد کنیم. در وضعیت اقتصاد بین‌المللی و بالا رفتن جریان حرکت سرمایه‌ها، ارزهای حاصل از صادرات تنها در صورتی می‌تواند در چرخه اقتصاد یک کشور باقی بماند که برای آن برنامهریزی شود. اگر این مکانیسم وجود نداشته باشد، سرمایه‌ها خارج می‌شود. به گفته وی دلیل دوم به سیاست خارجی و سخنان تهدیدآمیز ترامپ برمی‌گردد که موجب برخی نااطمینانی‌ها شده است.
وی گفت: با اینکه قیمت و تقاضای سرمایه در ایران بالاست اما به نظر می‌رسد به دلایل سیاسی و سرمایه‌گذاری‌های غیرمولد و برخی قوانین دست و پاگیر و موقعیت داخلی خروج سرمایه بالا می‌رود.
به گفته مزیکی از طرف دیگر وقتی ارزهای حاصل از صادرات در کشور سرمایه‌گذاری نشود، خارج می‌شوند.
فیاضی در ادامه درباره تاثیرات کسری تراز سرمایه بر اقتصاد اظهار کرد: خروج سرمایه هر قدر بیشتر شود، ارزش پول کشور هم کاهش می‌یابد و هر قدر هم پول ملی تضعیف شود، سرمایه‌گذاران خارجی رغبت کمتری برای سرمایه‌گذاری در کشور پیدا می‌کنند. ضمن اینکه از آنجایی که طرح‌های عمرانی نیاز به سرمایه دارند، هر قدر خروج سرمایه بیشتر شود این‌گونه طرح‌های عمرانی بدون سرمایه می‌مانند و به همین لحاظ رشد اقتصادی به شکل‌های گوناگون تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
اما همان‌طور که گفته شد یک قسمت دیگر تراز پرداخت‌ها مربوط به حساب جاری می‌شود. گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که در 9ماهه سال 96 کل صادرات کشور به میزان 69میلیارد دلار بوده که از این میزان 22.7میلیارد دلار صادرات غیرنفتی و 46.3میلیارد دلار صادرات نفتی محسوب می‌شود. بنابراین در 9ماهه بخش اعظم صادرات کشور را نفت تشکیل می‌دهد و به همین خاطر حساب جاری مثبت شده است. براساس گزارش بانک مرکزی در مقابل میزان واردات کل کشور در این مدت به میزان 52.7میلیارد دلار بوده که 1.4میلیارد دلار آن به گاز و فرآورده‌های نفتی و 51.2میلیارد دلار به سایر کالاها اختصاص یافته است. بنابراین حساب خالص کالا در 9ماه سال 96 به میزان 16.3میلیارد دلار شده است.
فیاضی در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود مثبت بودن تراز جاری کشور حساب سرمایه دچار کسری شده است، گفت: خروج سرمایه به سه طریق اصلی اتفاق می‌افتد. وی با بیان اینکه بانک مرکزی ارزهای حاصل از فروش نفت را در داخل به ریال تبدیل و به دولت می‌دهد و در نهایت خود بانک مرکزی هم آنها را به بازار وارد می‌کند، گفت: راه اول خروج سرمایه به این صورت است که این ارزها از سوی افراد خریداری و خارج می‌شوند. راه دوم همان‌طور که گفته شد از طریق صادرات کالا صورت می‌گیرد. از نظر فیاضی مسیر سوم به وسیله شرکت‌های خصولتی که کنترل آنها از دست دولت خارج شده است، انجام می‌شود. این شرکت‌ها ارزهای حاصل از تجارت خود را در کشورهای خارجی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
اشاره به این نکته هم لازم است که علی مزیکی معتقد است، یکی از شاخص‌هایی که می‌تواند در منفی شدن تراز سرمایه اثرگذار باشد، ارزهایی است که مردم خریداری و در خانه‌ها نگهداری می‌کنند. این موضوع از این جهت که برخی تلاطمات بازار ارز موجب هیجانی شدن و بالا رفتن تقاضای دلار شد، می تواند، اهمیت داشته باشد.
دیدگاه شما