معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس

NAV یا ارزش خالص دارایی‌های صندوق چیست

چرا در بورس سرمایه گذاری کنیم؟

مهم‌ترین هدف مالی هر شخص افزودن به سرمایه خویش است. تا با اطمینان خاطر از آینده با آسودگی بیشتر زندگی کند. در همین راستا سرمایه گذاری مناسب یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افراد است. در این مقاله تیم کالج تی بورس مزایای سرمایه گذاری در بازار بورس را بررسی می‌کند و مقایسه‌ای بین سرمایه گذاری در بازار بورس با دیگر بازارها خواهید داشت.

بورس بازاری است که انواع دارایی‌ها در آن خرید و فروش می‌شود. اگر مایل به خرید و فروش سهام در بازار بورس هستید باید کد بورسی خود را از کارگزاری مورد نظر دریافت کنید. خرید و فروش سهام در بورس معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس به صورت آنلاین و غیر حضوری نیز قابل انجام هست که لازم است جهت دریافت کد بورسی غیر حضوری از کارگزاری اقدام کنید.

بازار بورس تفاوت‌های عمده‌ای از قبیل شفافیت، رسمی بودن، داشتن قوانین مشخص و حمایت دولت از سهامداران و … با بازارهای شناخته‌شده دیگر دارد. به این معنا که اولا بورس یک بازار کاملا رسمی است و دادوستد در آن بر اساس قوانین و مقررات صورت می‌گیرد. تفاوت دوم بورس نسبت به دیگر بازارها شفافیت بالای بورس است. به این معنی که هر فردی تصمیم به خرید سهام شرکتی می‌گیرد می‌تواند به‌راحتی با جستجو در سایت کدال به‌تمامی سوابق و اطلاعات شرکت دسترسی پیدا کند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین مزایای سرمایه گذاری در بازار بورس می‌پردازیم.

مهم‌ترین مزایای سرمایه گذاری در بورس برای اشخاص

۱- کسب درآمد و سود بیشتر

پس از سرمایه گذاری در بورس، سهامداران از دو محل دریافت سود نقدی و افزایش قیمت سهام، سود کسب می‌کنند. سرمایه گذاری در بورس بازده بالاتر با توجه به ریسک بهینه برای ما خواهد داشت. در بررسی‌های انجام‌شده طی سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۵ مشخص شد که بورس تهران با ۲۶ درصد بازده در طول ۱۰ سال بیش از همه بازارها بازده داشته است. هرچند میانگین بازده بورس نسبت به سایر بازارها در برخی دوره‌ها کمتر بوده است اما درمجموع عملکرد بلندمدت بهتری نسبت به سایر بازارها داشته است.

۲- حمایت قانونی از سهامداران

یکی دیگر از جنبه‌های مهم سرمایه گذاری اطلاع دقیق از جزئیات بازار مدنظر است. فرض کنید از شما دعوت‌شده تا در کاری سرمایه گذاری کنید و وعده داده‌شده که طی مدت‌زمان محدود سرمایه چند برابری به دست خواهید آورد. آیا این‌یک سرمایه گذاری مطمئن است؟ یا امکان کلاه‌برداری در آن وجود دارد؟ قطعاً پاسخ هر شخص عاقل به این‌گونه سرمایه گذاری ها منفی خواهد بود. دولت برای سرمایه داران ارزش بالایی قائل است تا مردم با آسودگی دارای خویش را در بازار بورس سرمایه گذاری کنند و باعث رونق یافتن چرخه تولید و ایجاد اشتغال شوند. بنابراین می‌توانید در بورس بازار امنی را تجربه کنید.

۳- حفظ سرمایه در مقابل تورم

با انتخاب آگاهانه سهم در بورس، ارزش دارایی اشخاص در مقابل تورم حفظ خواهد شد. چراکه با افزایش قیمت کالا در انواع بازارها، ارزش دارایی‌های شرکت نیز افزایش می‌یابد و هر فرد نسبت به میزان سهام خود در دارایی‌های شرکت سهیم است.

۴- امکان سرمایه گذاری با هر مبلغی

هر شخص با توجه به میزان دارایی خود می‌تواند از مبلغ صد هزار تومان تا چند میلیارد تومان فعالیت در بازار بورس را آغاز کند. عملاً هیچ محدودیت ریالی وجود ندارد. درحالی‌که برای سرمایه گذاری در بازار مسکن باید به‌اندازه حداقل یک قطعه ملک و در بازار طلا به‌اندازه خرید یک عدد سکه دارایی داشت.

۵- قابلیت نقد شوندگی (دادوستد آسان)

اگر تجربه فروش زمین یا خانه‌ای را داشته باشید کاملاً درک کرده‌اید که پروسه‌ای بسیار زمان‌بر و فرسایشی است. حتی برخی افراد به دلیل نیاز فوری به نقدینگی مجبور به فروش در قیمت‌های بسیار پایین‌تر از حد معمول بوده و متضرر شده‌اند. حال اگر این شخص یک سهم خوب در بازار بورس داشته باشد صرفاً طی چند دقیقه تمامی اوراق بهادار خود را (بدون هیچ دغدغه فکری، صرف زمان یا حتی دارایی) به پول نقد تبدیل خواهد کرد.

دیگر مزایای سرمایه گذاری در بورس عبارت‌اند از:

فراگیری بسیار آسان دانش سرمایه گذاری برای همه

انجام معاملات به‌صورت اینترنتی و آنلاین

بازدهی بسیار مناسب بازار بورس

اطلاع از بازار موردنظر در هر زمان (وجود شفافیت در بازار)

دادوستد آسان سهام

شروع سرمایه گذاری با دارایی کم در شرکت‌های بزرگ

اعتبار بالای سازمان بورس در کشور و اعتبار بالای شرکت‌های بورسی

مشارکت در اداره شرکت

تنوع بسیار زیاد درنوع کالا و صنایع بورسی

مزایای سرمایه گذاری در بورس برای دولت

رونق اقتصاد کشور رابطه مستقیمی با سرمایه گذاری مردم در بازار بورس و رونق گرفتن آن دارد. شما با سرمایه گذاری در این بازار باعث رشد تولید داخلی، اشتغال و درآمدزایی در صنعت خواهید شد.

نتیجه‌گیری

بورس بازاری است که در آن انواع کالا دادوستد می‌شود و افراد با هر میزان سرمایه اولیه و تخصص می‌توانند از مزایای سودآوری آن بهره‌مند شود. تیم کالج تی بورس به‌صورت جامع مزایای سرمایه گذاری در بورس نسبت به دیگر بازارها را موردبررسی قرار داده است.

مزایا و معایب سرمایه گذاری در بازار مسکن

سرمایه گذاری در تمام بازار‌ها جنبه‌های مثبت و منفی زیادی دارد؛ بازار مسکن نیز از این قاعده مستثنی نیست.

سرمایه گذاری در حوزه املاک و مستغلات از گذشته تا کنون یکی از حوزه های محبوب سرمایه گذاری بوده است. سرمایه گذاری در تمام بازارها جنبه های مثبت و منفی زیادی دارد؛ بازار مسکن نیز از این قاعده مستثنی نیست، در ادامه به بررسی این مزایا معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس خواهیم پرداخت.

۱) کسب درآمد با اجاره بها

مسکن یک نوع دارایی است که می‌توانید از آن کسب درآمد کنید. نرخ اجاره بها واحد‌های مسکونی در چند سال اخیر جهش قابل‌توجهی را به خود دیده است. شما می‌توانید از آن به عنوان یک منبع درآمد پایدار استفاده کنید.

۲) کسب درآمد از پول رهن

یکی دیگر از مزایای خرید ملک استفاده از پول رهن آن به عنوان یک منبع درآمد است. بدین صورت که بسیاری از صاحبان املاک از طریق سرمایه‌گذاری پول رهن ملک در یک بازار دیگر، کسب درآمد می‌کنند.

۳) کسب سود ناشی از تورم

قطعا یکی از دلایل اصلی سرمایه‌گذاری در هر حوزه‌ای، کسب سود از طریق افزایش تورم در آن حوزه خاص است. هر حوزه‌ای تورم خاص خود را داشته که بی‌ارتباط به شرایط کلی اقتصاد کشور نیست. شما می‌توانید بستگی به تورم بخش مسکن و شرایط اقتصادی کشور، از سود سرمایه‌گذاری در ملک برخوردار شوید.

۴) عدم نیاز به دانش تخصصی

اکثر بازار‌ها از جمله بورس و فرابورس نیاز به دانش تخصصی جهت سرمایه‌گذاری دارند. این چالش در حوزه مسکن کمتر وجود دارد. هر چند که نباید بدون داشتن اطلاعات کافی نیز بی‌گذار به آب زد. با این حال، سرمایه‌گذاری در ملک نیاز به دانش علمی و آکادمیک خاصی ندارد.

۵) افزایش قیمت با نوسازی مسکن

یکی دیگر از مزایای سرمایه‌گذاری در مسکن، کسب سود از طریق نوسازی مسکن است. به عنوان مثال، شما می‌توانید واحد مسکونی یک طبقه خود را نوسازی کرده و به یک واحد چند طبقه تبدیل کنید.

۶) لذت صاحبخانه شدن

واقعیت آن است که داشتن خانه یک نوع امنیت روانی خاصی را برای سرمایه‌گذار به ارمغان خواهد آورد. امنیتی که در خرید دلار، طلا یا سرمایه‌گذاری در بورس وجود ندارد. حتی بسیاری از افراد با هدف خرید خانه؛ به دنبال کسب سود در سایر بازار‌های موازی هستند.

۷) تغییر کاربری

از جمله دیگر مزایای سرمایه‌گذاری در مسکن می‌توان به تغییر کاربری آن‌ها و استفاده از مزایای احتمالی در این خصوص اشاره کرد. تغییر کاربری معمولا می‌تواند منجر به افزایش قیمت ملک یا استفاده بهتر از آن شود. البته این کار چالش‌های خاص خود را نیز خواهد داشت.

۸) ریسک کمتر

فعالیت در معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس سایر بازار‌های موازی مسکن ریسک بسیار بالایی را به سرمایه‌گذاران منتقل می‌کند. به عنوان مثال، ممکن است قیمت ارز یا قیمت طلا در یک بازه زمانی کوتاه به میزان قابل توجهی نوسان داشته باشد. این در حالی است که دامنه نوسانات در بازار مسکن بسیار کمتر و با شیب ملایم است.

۹) استفاده از تسهیلات مسکن

قرار نیست شما برای خرید دلار، طلا یا سهام، تسهیلات خاصی دریافت کنید. این در حالی است که این مسئله به روش‌های مختلف برای خرید خانه در نظر گرفته شده که می‌توان آن را یکی از بهترین مزایای سرمایه‌گذاری در مسکن نام برد. تسهیلات بانک مسکن و طرح‌های حمایتی دیگر از جمله آن‌ها هستند.

۱۰) تنوع در سرمایه‌گذاری

در این نوع از سرمایه‌گذاری، فرد می‌تواند به روش‌های مختلف از جمله خرید زمین، خرید آپارتمان، خرید ملک قدیمی، خرید مسکن مهر، خرید ملک اداری، خرید ملک تجاری و موارد دیگر برای سرمایه‌گذاری اقدام کند. این در حالی است که به عنوان مثال، در برخی بازار‌ها از جمله بازار ارز این تنوع وجود ندارد.

همچنین سرمایه‌گذاری در مسکن معایبی نیز دارد که در ادامه به بررسی آن ها پرداختیم. همان طور که بعضی دلایل شما را برای سرمایه‌گذاری در ملک و املاک ترغیب می‌کند، دلایلی نیز وجود دارند که ممکن است شما را از این کار منصرف کنند. البته ممکن است معایب سرمایه‌گذاری در مسکن برای هر دسته از سرمایه‌گذاران متفاوت باشد.

در واقع ممکن است برخی از معایب سرمایه‌گذاری در مسکن برای یک سرمایه‌گذار مهم تلقی شود و برای دیگران چندان اهمیتی نداشته باشد. در ادامه به مهم‌ترین معایب اشاره کردیم:

۱) نیاز به نقدینگی بالا

یکی از مهم‌ترین دلایلی که ممکن است سرمایه‌گذار را از سرمایه‌گذاری در این حوزه منصرف کند، نیاز به داشتن نقدینگی بالا است. چرا که شما با پول‌های به اصطلاح خرد چندان نمی‌توانید به فکر خرید خانه باشید. البته که برای این دسته از سرمایه‌گذاران نیز راه‌حل‌هایی وجود دارد.

۲) هزینه استهلاک

از دیگر معایب سرمایه‌گذاری در مسکن می‌توان به هزینه نگهداری و استهلاک آن اشاره کرد. با این حال، می‌توان خانه‌ای را خریداری کرد که قدمت چندانی نداشته باشد. ضمن آنکه بهتر است به هنگام خرید خانه به این نکته توجه داشته باشیم که به تعمیرات اساسی نیاز نداشته باشد.

۳) هزینه‌ها و پیگیری‌های اداری

خرید خانه برخلاف سرمایه‌گذاری در طلا یا اوراق بهادار، نیاز به انجام برخی کار‌های اداری و هزینه‌های مربوطه دارد. برخی از واحد‌های مسکونی یا تجاری دارای ایرادات اساسی در ثبت سند یا مسائل حقوقی مرتبط دارند. ضمن آنکه برخی از هزینه‌ها از قبیل هزینه عوارض را نیز باید برای آن‌ها در نظر گرفت.

۴) نقدشوندگی پایین

اگر فردی در بازار طلا سرمایه‌گذاری کرده باشد، به راحتی می‌تواند آن را طی یک روز نقد کند. اما این مسئله در خصوص سرمایه‌گذاری در ملک صدق نمی‌کند و معمولا فرایند زمان‌بری خواهد بود که بستگی به میزان تقاضا یا عوامل دیگر دارد.

۵) سود پایین‌تر از بازار‌های موازی

وضعیت بازدهی بازار مسکن در دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که این بازار نسبت به برخی بازار‌های موازی دیگر سود به مراتب کمتری را عاید سرمایه‌گذاران کرده است. از جمله این بازار‌ها می‌توان به بازار سهام یا طلا اشاره کرد. این مسئله را می‌توان یکی از مهم‌ترین معایب سرمایه‌گذاری در مسکن نام معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس برد.

۶) افزایش سن بنا

از جمله دیگر معایب سرمایه‌گذاری در مسکن را می‌توان در افزایش سن بنا و کاهش کارایی آن دانست. معمولا اگر سن بنا از حدی فراتر رود موجب افت قیمت آن خواهد شد؛ بنابراین بهتر است بر روی ملکی سرمایه‌گذاری کنید که سن چندانی نداشته باشد.

۷)قدیمی شدن نقشه‌ها و مدل‌ها

نمای بیرونی خانه‌ها، سبک طراحی نمای داخلی و سایر موارد دیگر معمولا هر چند وقت یکبار دچار تغییر شده و مدل‌های به روزتر جایگزین مدل‌های قدیمی می‌شوند؛ بنابراین طبیعی است که با گذر زمان، ارزش طرح‌ها و سبک‌های قدیمی نیز کم شود.

۸) ریسک بلایای طبیعی

معمولا اکثر دارایی‌ها ریسک خاص خود را دارند. به عنوان مثال، ریسک سرقت برای طلا و دلار بسیار بالا است. این ریسک در خصوص مسکن چندان صدق نمی‌کند. اما ریسک‌های دیگری از قبیل آتش‌سوزی، سیل، زلزله و امثال آن‌ها وجود دارند که نباید آن ها را نادیده گرفت.

ارزش خالص دارایی یا NAV در صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟

یکی از فاکتورهای مهم برای انتخاب یک صندوق سرمایه‌­گذاری، ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) است که به اختصار به آن NAV (ناو) می­‌گویند. NAV صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟ چگونه محاسبه می‌­شود؟ و چرا مهم است؟ برای آشنایی با مفهوم NAV و شیوه‌ی محاسبه‌ی آن با چشم بورس همراه باشید.

در شرایط تورمی حفظ ارزش دارایی‌­ها بدون سرمایه­‌گذاری امکان­‌پذیر نیست. مردم با سرمایه­‌گذاری در بازارهای مختلف همچون سپرده­‌های بانکی، طلا، مسکن و بورس به دنبال حفظ دارایی و سپس کسب سود هستند. بورس از بازارهای جذاب برای سرمایه­‌گذاری است.

شاید شما نیز مانند بسیاری از افراد تخصص، تجربه و زمان کافی برای سرمایه­‌گذاری در بازار سرمایه را نداشته باشید. نگران نباشید می­‌توانید از طریق صندوق­‌های سرمایه­‎‌گذاری از مزایای این بازار بهره­‌مند شوید. صندوق­‌های سرمایه­‌گذاری با استفاده از تیم‌های مختصص و حرفه‌­ای دارایی­‌های معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس شما را مدیریت می­‌کنند.

NAV یا ارزش خالص دارایی‌های صندوق چیست

قیمت و ارزش دو مفهوم کلیدی در سرمایه­‌گذاری

بهتر است ابتدا در مورد ارزش و قیمت صحبت کنیم. مردم معمولا ارزش و قیمت را دو مفهوم یکسان در نظر می‌گیرند. آنها صرفا به قیمت توجه می‌کنند در حالی که یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای به دنبال ارزش‌گذاری سهام است. ارزش مفهومی است که با توجه به اهمیت دارایی سنجیده می‌شود. به عبارت دیگر، ارزش چیزی است که در ازای پرداخت قیمت، دریافت خواهید کرد.

توجه کنید که قیمت را عرضه و تقاضا تعیین می‌کند. ممکن است به دلیل تقاضای بالا، دارایی با قیمتی بیش از ارزش آن معامله شود و همچنین عرضه‌ی زیاد باعث شود یک دارایی زیر ارزش ذاتی خرید و فروش شود. تفاوت بین قیمت و ارزش با مفهومی به نام حباب سنجیده می‌شود. سرمایه‌گذار حرفه‌ای صرفا به قیمت توجه نمی‌کند و به دنبال سنجش ارزش یک دارایی است.

ارزش خالص دارایی­ یا NAV چیست؟

خرید واحدهای یک صندوق به معنای سهیم شدن در دارایی‌های آن است. صندوق‌ها نهادهای مالی هستند و همچون همه‌ شرکت‌ها دارایی‌ها و بدهی‌هایی دارند، ارزش خالص دارایی از تفاوت این دو به دست می‌آید. دارایی‌های یک صندوق مجموعه‌ای از سهام، اوراق با درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی، وجوه نقد و… است. بدهی‌ها نیز شامل مواردی همچون وام‌های بانکی، بدهی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت و پرداخت‌های معوقه و… است. البته صندوق‌های متداول در ایران (سهامی، مختلط، طلا و…) معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس بدهی‌هایی از جنس وام بانکی ندارند.

اگر با صندوق‌ها آشنا باشید، حتما در مورد NAV شنیده‌اید. مفهوم NAV در صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟ به زبان ساده، اگر بدهی‌های یک صندوق را را از مقدار دارایی‌های آن کسر کنیم به ارزش خالص دارایی­ یا همان NAV می‌رسیم. برای محاسبه‌ی NAV صندوق سرمایه‌گذاری به ازای هر واحد، کافی است ارزش معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس خالص دارایی‌ها را بر تعداد کل واحدهای صندوق تقسیم کنیم.

فرمول محاسبه‌ی ارزش خالص دارایی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری

ارزش خالص دارایی‌های یک صندوق به ازای هر واحد از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود.

فرمول محاسبه خالص ارزش دارایی (ناو یا NAV) صندوق

تعداد واحدهای صندوق/(مجموع بدهی‌ها – مجموع دارایی‌­ها) = ارزش خالص دارایی­ هر واحد

فرض کنید دارایی یک صندوق متشکل از 200 میلیارد تومان سهام، 50 میلیارد تومان اوراق با درآمد ثابت و 50 میلیارد تومان وجوه نقد است. مجموع دارایی‌های این صندوق برابر با 300 میلیارد تومان است. بدهی‌های این صندوق نیز مشتکل از 50 میلیارد تومان بدهی بلندمدت و 50 میلیارد تومان بدهی کوتاه‌مدت است. بنابراین مجموع بدهی‌های آن 100 میلیارد تومان است. اگر کل واحدهای این صندوق 3 میلیون واحد باشد، NAV صندوق اینگونه محاسبه می‌شود.

1000 = 2000000/(1000000000 – 3000000000) = NAV هر واحد

محاسبه NAV صندوق دارا یکم (ناو دارا یکم)

دولت در سال 99 تصمیم گرفت بخشی از سهام دولتی را در قالب صندوق‌های ETF در بازار بورس عرضه کند. اولین گام از این واگذاری، صندوق واسطه‌گری دارا یکم بود که با نماد دارا یکم در بازار بورس معامله می‌شود.

سهام موجود در پورتفوی این صندوق متشکل از 3 بانک (بانک ملت، تجارت و صادرات) و 2 شرکت بیمه (بیمه البرز و بیمه اتکایی امین) است. همچنین برای کاهش ریسک، بخشی از دارایی‌های این صندوق شامل سپرده‌ی بانکی و اوراق با سود تضمین شده است.

در زمان نوشته شدن این مقاله (سوم خرداد سال 1400) خالص دارایی‌های صندوق دارا یکم ۱۰۶۹۸۶ میلیارد ریال و تعداد واحد­های آن ۵۷۷.۰۲۱.۴۸۸ است، بدین ترتیب NAV این صندوق به ازای هر واحد، ۱۸۵.۴۱۲ ریال است.

محاسبه NAV صندوق پالایش یکم (ناو پالایش یکم)

چند ماه پس از عرضه‌ی صندوق دارا یکم، صندوق ETF پالایشی یکم با نماد پالایش در بازار بورس عرضه شد. سهام این صندوق شامل چهار شرکت پالایشی است: شرکت‌های پالایش نفت تهران (شتران)، پالایش نفت تبریز (شبریز)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و پالایش نفت بندرعباس (شبندر). همانند دارا یکم این صندوق نیز دارایی‌های دیگری از جمله سپرده‌های بانکی و اوراق با سود تضمین شده دارد.

ارزش خالص دارایی‌های این صندوق در سوم خرداد ماه سال 1400، برابر با ۱۰۱.۵۱۶ میلیارد ریال و تعداد واحدهای آن ۱.۲۶۱.۲۹۱.۰۳۷ است، در نتیجه NAV این صندوق به ازای هر واحد ۸۰.۴۸۶ ریال است.

مدیریت صندوق‌ها به صورت مستمر ارزش خالص دارایی­ آنها را گزارش می‌کنند. هدف از این مثال‌ها، فهم بهتر مفهوم NAV و شیوه‌ی محاسبه‌ی آن است. در ادامه NAV را برای صندوق‌های غیرقابل معامله یا مشترک (Mutual Funds) و صندوق‌های قابل معامله یا ETF (Exchange Traded Funds) بررسی خواهیم کرد.

ارزش خالص دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله یا مشترک

سرمایه‌گذارانِ صندوق‌های مشترک، واحدهای آن را از طریق کارگزاری‌های متولی صندوق خرید و فروش می‌کنند. معامله‌ی این صندوق‌ها به صورت مستقیم در بازار بورس (بازار ثانویه) امکان‌پذیر نیست. این صندوق‌ها توسط کارگزاری‌ها خرید و فروش می‌شوند، به همین دلیل از نوسانات روزانه‌ی قیمت به دلیل عرضه و تقاضا در امان هستند.

مبنای محاسبه‌ی ارزش خالص دارایی این صندوق‌ها قیمت پایانی سهام موجود پورتفوی صندوق در پایان روز معاملاتی است. شرکت‌های متولی این صندوق‌ها، به صورت روزانه NAV صدور و ابطال آنها را اعلام می‌کنند. NAV صدور و ابطال برای همه صندوق‌ها محاسبه می‌­شود، اما بر خلاف صندوق‌های مشترک، صندوق‌های قابل معامله بر اساس قیمت صدور و ابطال معامله نمی‌شوند.

مکانیزم خرید و فروش صندوق‌های قابل‌معامله بر اساس قیمت تابلو و از طریق بازار ثانویه­ است. منظور از NAV صدور و ابطال چیست؟

NAV صدور صندوق­‌های سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله

برای خرید صندوق‌های غیرقابل معامله باید مبلغی به اندازه‌ی NAV صدور بپردازید. این عدد کمی بیشتر از NAV صندوق و برابر با ارزش خالص دارایی به علاوه‌ی تمام هزینه‌ها کارمزدهایی است که در هنگام خرید صندوق اعلام می‌شود.

فرض بر این است که هنگامی که سرمایه‌ی جدیدی وارد صندوق می‌شود، متولی صندوق برای خرید سهام و سایر دارایی‌ها باید هزینه‌های معاملاتی بپردازد.

NAV ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله

اگر قصد فروش (ابطال) واحدهای صندوق‌های غیرقابل معامله را داشته باشید، مبلغی به اندازه‌ی NAV ابطال به شما پرداخت می‌شود. به دلیل کسر شدن کارمزد معامله از NAV صندوق، این مبلغ کمی کمتر از NAV صندوق است.

همانند قیمت صدور اینجا نیز فروش دارایی‌ها مستلزم پرداخت کارمزد و سایر هزینه‌های معاملاتی است. اما از آنجایی که اکثر صندوق‌ها برای فروش کارمزدی دریافت نمی‌کنند، معمولا قیمت ابطال با ارزش خالص دارایی­ صندوق برابر و کمی کمتر از قیمت صدور است.

ارزش خالص دارایی صندوق‌های قابل معامله یا ETF

صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF مانند دارا یکم و پالایش به صورت روزانه در بورس معامله می‌شوند. هنگام باز بودن بازار، NAV ابطال هر 2 دقیقه یک بار در سایت TSE به ­روز رسانی می‌شود. البته شما این صندوق‌ها را طبق قیمت تابلو خریداری می‌کنید و اعلام این عدد صرفا برای اطلاع معامله‌گران است.

دقت کنید که قیمت صندوق‌های قابل معامله که روزانه در بورس معامله می‌شوند توسط عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. بنابراین ممکن است بالاتر و یا پایین‌تر از NAV معامله شوند، این مساله از ریسک‌های صندوق‌­های قابل‌معامله است.

خالص ارزش دارایی یا NAV صندوق دارا یکم در سایت tsetmc

آیا NAV فاکتوری مهم برای انتخاب یک صندوق سرمایه­‌گذاری است؟

همان‌طور که اشاره شد NAV صندوق‌های سرمایه‌گذاری از فاکتورهایی است که باید به آن توجه شود، اما برای خرید یک صندوق باید مسائل مهم‌تری را مدنظر داشت. اینکه هدف شما از سرمایه‌گذاری چیست؟ میزان ریسک‌پذیری شما چقدر است؟ بازدهی صندوق در دوره‌های مختلف چقدر بوده است؟

مهم‌تر از همه چیز پیشینه‌ی صندوق است. توصیه‌ ما این است که سراغ صندوق‌های تازه تاسیس نروید، زیرا داده‌های زیادی از آنها موجود نیست. بازدهی صندوق را در دوره‌های صعودی، رکودی و نزولی بررسی کنید. سعی کنید در دوره‌های صعودی به دنبال صندوق‌هایی بروید که بازدهی بهتری از شاخص داشته‌اند. در دوره‌های رکودی و نزولی نیز صندوق‌هایی را انتخاب کنید که دارایی‌های شما را حفظ می‌کنند، حتی می‌توانید سراغ صندوق‌های درآمد ثابت با سود تضمین شده بروید.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای افراد غیرحرفه‌ای و حتی معامله‌گران حرفه‌ای که وقت چندانی ندارند، گزینه‌ای بسیار مناسب هستند. اما لازم است هنگام انتخاب آنها تمام جوانب را بررسی کنید و یا از افراد متخصص کمک بگیرید. به عنوان نکته‌ی آخر داده‌های صندوق­‌های سرمایه‌گذاری را می‌توانید در سایت فیپیران مشاهده و بررسی کنید.

سوالات متداول

اگر بدهی‌های یک صندوق را از دارایی‌های آن کم کنیم ارزش خالص دارایی یک صندوق بدست می‌آید. با تقسیم این عدد بر تعداد واحدهای صندوق، NAV صندوق به ازای هر واحد محاسبه خواهد شد.

برای خرید یک صندوق باید مبلغی به اندازه NAV صدور بپردازید. NAV صدور برابر با ارزش خالص دارایی صندوق به علاوه‌ی تمام هزینه‌ها و کارمزدهایی است که در هنگام خرید صندوق اعلام می‌شود.

NAV ابطال مبلغی است که هنگام فروش صندوق به شما پرداخت می‌شود. این مبلغ کمی کمتر از NAV صندوق و با کسر کارمزد است. البته در ایران برای اکثر صندوق‌ها NAV ابطال با ارزش خالص درایی صندوق برابر است.

نگاهی به انواع ارزش سهام در بازار بورس ایران

قیمت اسمی سهام یا همان ارزش اسمی سهام در واقع همان مبلغی است که در اساسنامه شرکت برای هر سهم تعیین شده است که این عدد بر روی برگه سهام نیز درج شده است .همچنین مبلغ ارزش اسمی هر سهم شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس ایران 100 تومان می باشد.

همانطور که در تصویر زیر مشاهده می شود ، در هر برگ سهام تمام اطلاعات ضروری سهامدار و سهام مورد نظر از قبیل نام شرکت و نماد ، ارزش اسمی هر سهم ، تعداد کل سهام شرکت یا سرمایه ثبت شده آن ، کد سهامداری و … درج شده است .

ارزش دفتری

ارزش دفتری یک شرکت را از تفاضل جمع بدهی های شرکت مورد نظر از جمع تمام دارایی های آن محاسبه می کنند که این مبلغ حاکی از ارزش کل سرمایه سهامداران شرکت مورد نظر و یا بطور واضح تر ، مجموع حقوق صاحبان سهام شرکت می باشد.

پس از محاسبه ارزش کل سرمایه سهامداران این مبلغ را بر تعداد کل سهام این شرکت تقسیم کنیم ، عدد بدست آمده گویای ارزش دفتری به ازای هر یک سهم می باشد .

تصور کنید مجموع ارزش دارایی های شرکت X در دهمین سال فعالیتش 50 میلیارد تومان است . همچنین شرکت X طی این سال ها 30 میلیارد تومان به موسسات مالی و یا هر شرکت دیگری بدهکار است . پس در اینصورت ارزش کل سرمایه سهامداران 20 میلیارد تومان می باشد و اگر فرض کنیم که این شرکت در مجموع 15 میلیون سهام منتشر کرده باشد ، ارزش دفتری این شرکت به ازای هر سهم حدود 1330 تومان است .

شاید برای شما سوال باشد که دلیل نامگذاری این ارزش به ((ارزش دفتری)) چیست ؟

این نامگذاری به این خاطر است که این اعداد و ارقام ، بر مبنای ثبت در دفاتر حسابداری شرکت می باشند.

معایب ارزش دفتری

انتقادی که به ارزش دفتری سهام وارد می شود به این گونه مطرح شده که در این نوع ارزیابی قیمت سهام شرکت ، ارزش دارایی های نامشهود از قبیل حقوق مالکیت معنوی به درستی و یا اصلا نشان داده نمی شوند. برای حل این مشکل راه حل ارائه شده توسط عده زیادی از کارشناسان به این صورت است که ما از ارزش دفتری به عنوان شاخص و ابزار مقایسه ی شرکت هایی که در یک صنعت می باشند استفاده کنیم .

برای نمونه ما در شرکت هایی که در آن ها ماشین الات و ابزار زیادی وجود دارد شاهد نرخ ارزش دفتری بالایی هستیم و بالعکس در شرکت هایی که در حوزه خدمات ، معاملات ، طراحی و … هستند ارزش معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس دفتری پایین تری را مشاهده می کنیم به این دلیل که در اینگونه شرکت ها ممکن است تجهیزات گرانبهایی وجود نداشته باشد و سرمایه این شرکت ها بر پایه نیروی انسانی آن هاست .

مزایای ارزش دفتری

و اما بزرگ ترین مزیت ارزیابی قیمت به شیوه ارزش دفتری این است که در این نوع محاسبات ، هیچ گونه استنباط شخصی و غیر حرفه ای دخیل نیست .

ارزش بازار

همانطور که مستحضر هستید ، مهم ترین عامل تعیین قیمت سهم در یک بازار بورس رقابتی و سالم ، میزان عرضه و تقاضا است. برای نمونه ممکن است به دلیل عملکرد و بهره وری بالای یک شرکت در یک دوره زمانی ، این شرکت توجه سرمایه گذاران زیادی را به خود جلب کند و آن ها اقدام به خرید سهام این شرکت در بازار بورس کنند .

که در این صورت منطقی است بر اساس قانون تقاضا ، قیمت سهام این شرکت در بازار بورس افزایش داشته باشد. دقیقا در حالت عکس این اتفاق ممکن است بخاطر عملکرد ضعیف یک شرکت ، سرمایه گذاران اقدام به خروج سرمایه خود و فروش سهام نمایند که در این حالت درصورتی که حمایت ویژه ای از این شرکت صورت نگیرد ، قیمت آن با کاهش در بازار روبرو خواهد شد.

راهنمای تاسیس شرکت سرمایه گذاری

منظور از سرمایه­ گذاری، گذشتن از یک چیز ارزشمند موجود برای کسب یک ارزش دیگر در آینده است. مثلاً وقتی ما اقدام به خرید سهام می­کنیم؛ از پس ­انداز خود به امید کسب سود گذشته­ ایم.

اما شرکت­های سرمایه­ گذاری، شرکت­هایی هستند که اقدام به خرید سهام شرکت­های دیگر می­کنند و پس از کسب سود مدنظر خود، سهام را فروخته و سهام یک شرکت دیگر را می­خرند. در واقع ثبت شرکت با هدف خرید سهام، مدیریت نیست؛ بلکه خواهان کسب سود از نوسانات بازار سهام است. اگر قیمت سهام موردنظر رو به کاهش برود؛ شرکت سریعاً سهام را می­فروشد. هم اشخاص حقیقی و هم اشخاص حقوقی مجاز به سرمایه­ گذاری در بازار سهام هستند.

شرکت سرمایه گذاری

یکی از راه های سودآوری و کسب درآمد، تاسیس شرکت سرمایه گذاری و اقدام به خرید و فروش سهام شرکت ها بدون مالک شدن آن هاست. در این مقاله قصد داریم هر آن چه که در ارتباط با ثبت این شرکت ها و نحوه فعالیت آن ها وجود دارد را بیان کنیم اما قبل از آن به تعریف مختصری از شرکت سرمایه گذاری می پردازیم.

حداقل سرمایه برای ثبت شرکت سرمایه گذاری

طبق قوانین سازمان بورس و اوراق بهادار، حداقل سرمایه لازم برای تشکیل شرکت­های سرمایه­ گذاری سهامی عام و شرکت سهامی خاص به ترتیب پنجاه میلیارد ریال و پنج میلیارد ریال است.

این راهنما را حتما ببینید هزینه ثبت شرکت چقدر است؟

شرکت سرمایه گذاری چیست

از جمله یکی از انواع فعالیت های واسطه ای در بازار سهام، خرید و فروش سهام شرکت های بورسی و غیر بورسی با هدف و انگیزه کسب سود و درآمد زایی از آن هاست. در این میان یک شرکت سرمایه گذاری ( Investment company ) با آنالیز و تحلیل وضعیت سهام شرکت های مختلف، اقدام به خرید سهام آن ها می کند. با این وجود هیچ گاه مالک آن شرکت نمی شود. چرا که با دید کوتاه مدت وارد شده معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس و هر موقع که احساس کند شرکتی که روی سهام آن سرمایه گذاری نموده، وضعیت بدی دارد، اقدام به فروش و خروج سرمایه خود از آن شرکت می نماید. بنابراین این دسته از شرکت ها با فعالیت نوسان گیری خود از بازار سهام بدون هیچ گونه کسب مالکیتی، اقدام به سودآوری و درآمد زایی از محل خرید و فروش سهام می کنند.

انواع شرکت سرمایه گذاری

در این میان دسته بندی های مختلفی از انواع شرکت های سرمایه گذاری وجود دارد که نمونه هایی از این دسته بندی ها را در مورد این شرکت ها بیان می کنیم. یک شرکت سرمایه گذاری برحسب نوع فعالیت به دو دسته عام و خاص تقسیم می شود. در حالی که اگر بخواهیم این شرکت ها را بر حسب سطح فعالیت آن ها طبقه بندی نماییم، می توانیم آن ها را در دو گروه شرکت های سرمایه گذاری با مدیریت فعال و شرکت های سرمایه گذاری با مدیریت غیر فعال، قرار دهیم.

در ادامه این مطلب بیشتر در مورد موضوع ایجاد و ثبت شرکت سرمایه گذاری و همچنین آشنایی با مراحل و مدارک مورد نیاز برای آن صحبت می کنیم. همچنین در مورد مزایا و معایب ثبت شرکت سرمایه گذاری به طور خلاصه مطالبی را آورده و در آخر به بررسی تفاوت های این شرکت ها با صندوق های سرمایه گذاری و هلدینگ ها می پردازیم.

ثبت شرکت سرمایه گذاری چیست؟

معمولا اکثر شرکت هایی که می شناسیم، برای کسب درآمد و سودآوری بیشتر، فعالیت تولیدی و خدماتی انجام می دهند. اما هدف از ثبت شرکت سرمایه گذاری نه تنها تولید بلکه تنها مشارکت در سرمایه گذاری است. بنابراین ما در این جا با یک شرکت که دید بلند مدت تولیدی دارد، رو به رو نیستیم، بلکه با ثبت شرکت سرمایه گذاری می توان گفت که سهام شرکت های زیرمجموعه بورسی را خریده و پس از مدتی سودآوری می فروشیم بدون آن که مالک شرکت شویم.

نکته ای که در ارتباط با سرمایه گذاری این شرکت ها در سهام شرکت های بورسی مطرح است، این است که برای شرکت های سرمایه گذاری اهمیتی ندارد که چه کسی یا کسانی مدیریت شرکت های بورسی را بر عهده دارند، تنها چیزی که در این میان برای آن ها مهم است، نحوه سودآوری و عملکرد شرکت مورد نظر است.

لازم به ذکر است که شرکت سرمایه گذاری برای خارج نمودن سرمایه خود، لازم است که سهام خریداری شده را به اشخاصی که قصد و توانایی خرید آن را دارند، منتقل نماید و برعکس، در صورتی که بخواهد به میزان سهام خود از شرکت مورد نظر بیافزاید، باید اقدام به خریداری سهام از افراد دیگر نماید.

مزایا و معایب ثبت شرکت سرمایه گذاری

از جمله مهم ترین مزایای ثبت شرکت سرمایه گذاری این است که با خرید و سرمایه گذاری بر روی یکی از شرکت های زیرمجموعه بورسی، می توان مشارکت مستقیمی در اداره شرکت مورد نظر داشت. از طرفی با سرمایه گذاری در شرکت های بورسی، سرمایه لازم جهت ادامه کار صنایع کارآمد تولیدی نیز تامین می گردد. از جمله مزایای دیگر ثبت شرکت سرمایه گذاری می توان به ایجاد و حفظ حمایت و شفافیت قانونی از شرکت ها و حفظ سرمایه در برابر تورم های شدید اشاره کرد. علاوه بر این ها، در سرمایه گذاری روی شرکت های بورسی، هیچ گونه محدودیتی در امر سرمایه گذاری و خرید سهام، متوجه شرکت های سرمایه گذاری نمی شود.

از طرفی معایب مهم ثبت شرکت سرمایه گذاری عبارت است از؛

• اخذ مالیات از شرکت های ثبت شده قانونی
• تحمیل هزینه های اضافی بر شرکت های ثبت شده
• لزوم تکمیل دفاتر مالیاتی توسط نماینده قانونی شرکت به صورت سالانه

مدارک لازم جهت ثبت شرکت سرمایه گذاری

همانند هر ثبت دیگری که منجر به قانونی شدن فعالیت یک شرکت می شود، برای ثبت شرکت سرمایه گذاری نیز، مدارکی مورد نیاز است که باید ارائه شود. لیستی از مدارک مورد نیاز برای این عمل در زیر آمده است:

1. ارائه اساسنامه امضا شده توسط تمامی سهام داران شرکت
2. مشخص کردن مبلغ دقیق سرمایه اولیه هر شرکت و اعلام آن
3. ارائه مدرک شناسایی معتبر نظیر کپی از شناسنامه یا کارت ملی تمامی سهام داران و نیز هیئت مدیران.
4. ارائه کلیه مجوز هایی که برای ثبت شرکت سرمایه گذاری لازم است.
5. مشخص نمودن درصد سهم هر سهامدار به صورت دقیق
6. ارائه نسخه کپی از آگهی تاسیس یا تغییرات صورت گرفته شرکت در روزنامه
7. توضیح دقیق در مورد موضوع یا حوزه فعالیت شرکت سرمایه گذاری

مجوز شرکت سرمایه گذاری

جهت ثبت شرکت سرمایه­ گذاری، ابتدا باید جهت اخذ مجوز تاسیس اقدام کرد. سازمان بورس و اوراق بهادار، مرجع صادرکننده مجوز تاسیس شرکت سرمایه ­گذاری است.

قبل از اخذ مجوز تاسیس باید موافقت اصولی و اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار را جلب کرد. برای اخذ موافقت اصولی سازمان باید فرم­های مربوط به تقاضای مجوز تاسیس شرکت سرمایه ­گذاری و مشخصات مدیرعامل انتخابی و مشخصات اعضای هیئت مدیره نهاد مالی را تکمیل و به سازمان ارائه داد. اگر مدارک تحویلی دال بر داشتن شرایط لازم باشند؛ سازمان موافقت اصولی خود را اعلام و مدارک لازم را از متقاضی دریافت می­کند. سپس مجوزی مبنی بر اجازه ثبت در اداره ثبت به وی می­دهد.

در گام نهایی باید مدارک لازم و اسناد مربوط به ثبت شرکت در اداره ثبت را به سازمان بورس و اوراق بهادار تحویل داد و جهت اخذ مجوز فعالیت اقدام کرد.

درآمد زایی شرکت سرمایه گذاری

در این قسمت به صورت خلاصه به بررسی وضعیت سودآوری شرکت های ثبت شده در حوزه سرمایه گذاری می پردازیم:

معمولا فرایند سود دهی و درآمد زایی این شرکت ها به 2 صورت انجام می شود: یکی تحت عنوان سود دهی نقدی و دیگری از محل آورده سرمایه ای.

در سود دهی به صورت نقدی، شرکت سرمایه گذاری سود شرکت را به ازای ارزش هر سهم، در اختیار صاحبان سهم قرار می دهد. در این روش نرخ بازدهی نقدی سهام عبارت است از حاصل تقسیم مبلغ سود پرداختی به هر سهم بر ارزش سهم مورد نظر شرکت. در سود دهی به روش عواید سرمایه ای، درست مانند صندوق های سرمایه گذاری، افزایش درآمد شرکت سرمایه گذاری به ثبت رسیده شده، در نتیجه افزایش سهام شرکت مورد نظر صورت می گیرد.

در نهایت اگر بخواهیم درآمد و آورده کل یک شرکت سرمایه گذاری را به دست آوریم، مجموع دو آورده نقدی و سرمایه ای را بر کل ارزش سرمایه اولیه تقسیم می کنیم. حاصل به دست آمده به خوبی بیانگر عملکرد شرکت سرمایه گذاری در طول دوره درآمد زایی است. علاوه بر این، در کنار درآمد کل، میزان ریسک سرمایه گذاری نیز از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که شرکت های سرمایه گذاری را می توان بر اساس میزان ریسک پذیری آن ها در دسته بندی های مختلفی جای داد.

تفاوت شرکت سرمایه گذاری با صندوق های سرمایه گذاری و هولدینگ چیست؟

از جمله مهم ترین تفاوت ها میان یک شرکت سرمایه گذاری و صندوق سرمایه گذاری، نحوه ورود و خروج سرمایه به آن هاست. برخلاف صندوق های سرمایه گذاری که افراد سرمایه گذار با صدور واحد سرمایه گذاری، سرمایه خود را وارد کرده و هر موقع که بخواهند، آن را با ابطال واحدهای سرمایه گذاری خارج می نمایند، پس از ثبت شرکت سرمایه گذاری، سرمایه گذار باید برای ورود سرمایه، سهم فرد دیگری را که قصد فروش آن سهم را دارد، بخرد و نیز برای خروج سرمایه از شرکت، باید اقدام به فروش سهم خود به فرد دیگری نماید.

بنابراین قابلیت نقد شوندگی پایین شرکت سرمایه گذاری در مقایسه با صندوق سرمایه گذاری، یکی از تفاوت های مهم میان این دو است. علاوه بر این، دوره فعالیت پس از ثبت شرکت سرمایه گذاری نامحدود بوده و مکانیزم ارزش گذاری سهام نیز در آن بر مبنای عرضه و تقاضا است.

حال این که در یک صندوق سرمایه گذاری، همواره محدودیت هایی از نظر دوره فعالیت برای افراد وجود داشته و مکانیزم ارزش گذاری سهام در آن، بر مبنای خالص ارزش روز دارایی ها است.

از طرفی، برخلاف شرکت سرمایه گذاری، که با ثبت آن تنها با عمل خرید و فروش می توان اقدام به سودآوری نمود، هولدینگ ها مدیریت شرکت را نیز بر عهده می گیرند. یکی دیگر معایب سرمایه گذاری ارزشی در بورس از تفاوت های بین شرکت سرمایه گذاری و یک هولدینگ، در میزان سرمایه مورد نیاز برای ثبت شرکت هاست. که در شرکت های سرمایه گذاری این میزان برای ثبت یک شرکت سرمایه گذاری خاص، 1 میلیون ریال است در حالی که حداقل سرمایه مورد نیاز برای ثبت یک شرکت هولدینگ سرمایه گذاری، در حدود 50 میلیارد ریال است.